5 Δεκεμβρίου 2023
Είναι η 339η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 26 ημέρες για τη λήξη του
🌅 Ανατολή ήλιου: 07:25 – Δύση ήλιου: 17:05 – Διάρκεια ημέρας: 9 ώρες 40 λεπτά
🌗 Σελήνη 22.3 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Διογένη, Σάββα, Σάβα, Σαββούλη, Σαββούλα, Σαβούλα και Σαβούλη.
Γεγονότα
1831 – Αρχίζει η Ε’ Εθνοσυνέλευση στο Άργος για να ψηφίσει νέο Σύνταγμα μετά τη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια. Διορίστηκε από τη Γερουσία τριμελής Διοικητική Επιτροπή, αποτελούμενη από τους Αυγουστίνο Καποδίστρια, Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και Ιωάννη Κωλέττη, η οποία ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας. Η επιτροπή προκήρυξε εκλογές στις 28 Σεπτεμβρίου 1831 και συγκάλεσε την Ε΄ Εθνοσυνέλευση στις 5 Δεκεμβρίου στο Άργος. Η Ε΄ Εθνοσυνέλευση απαρτιζόταν από εκλεγμένους πληρεξουσίους αλλά και μέλη της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης (1829).
Πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης εξελέγη στις 5 Δεκεμβρίου ο Δημήτριος Τσαμαδός, αντιπρόεδρος ο Λάμπρος Νάκος, ενώ στη θέση των γραμματέων αναδείχθηκαν ο Σταύρος Παρθενόπουλος και Γεώργιος Αινιάν. Στις 8 Δεκεμβρίου 1831 η Εθνοσυνέλευση διόρισε Πρόεδρο της Ελληνικής Κυβερνήσεως τον Αυγουστίνο Καποδίστρια και λίγους μήνες αργότερα, τον εξέλεξε προσωρινό Κυβερνήτη της χώρας μέχρι την άφιξη του μονάρχη.
Στις 15 Μαρτίου 1832 η Ε΄ Εθνοσυνέλευση ψήφισε το Πολιτικόν Σύνταγμα της Ελλάδος, γνωστό και ως Ηγεμονικό, το πρώτο σύνταγμα που καθιέρωνε τη συνταγματική μοναρχία και αναγνώριζε δύο νομοθετικά σώματα, τη Βουλή και τη Γερουσία. Το Σύνταγμα του 1832 δεν εφαρμόστηκε ποτέ και η Ε΄ Εθνοσυνέλευση ολοκλήρωσε τις εργασίες της στις 16 Μαρτίου 1832.
1912 – Ο υπολοχαγός Μιχαήλ Μουτούσης πραγματοποιεί την πρώτη αναγνωριστική πτήση ελληνικού στρατιωτικού αεροσκάφους πάνω από τα τουρκικά οχυρά του Μπιζανίου. Στα τουρκικά πυρά ο έλληνας αεροπόρος απαντά με ρίψη χειροβομβίδων. (Α’ Βαλκανικός Πόλεμος).
Ο Μιχαήλ Μουτούσης (1885 – 16 Μαρτίου 1956) ήταν Έλληνας πρωτοπόρος αεροπόρος, αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού και μετέπειτα της Αεροπορίας. Κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων εκτέλεσε μαζί με τον Σημαιοφόρο Αριστείδη Μωραϊτίνη την πρώτη αποστολή ναυτικής συνεργασίας στην παγκόσμια ιστορία.
Ο Μουτούσης, αρχικά αξιωματικός του Μηχανικού, υπήρξε από τους πρώτους έξι Έλληνες αξιωματικούς που εστάλησαν το 1912 στη Γαλλία για αεροπορική εκπαίδευση ώστε να στελεχώσουν την νεοσύστατη Αεροπορική Υπηρεσία Στρατού. Κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912 – 1913) εκτέλεσε αποστολές αναγνώρισης και βομβαρδισμού εναντίον τουρκικών θέσεων στο Μακεδονικό μέτωπο. Τον Δεκέμβριο του 1912, τοποθετήθηκε στο μέτωπο Ηπείρου όπου εκτέλεσε με επιτυχία αρκετές αποστολές στους τομείς Ιωαννίνων και Μπιζανίου κατά την ομώνυμη μάχη.
Το Farman MF.7 των Μουτούση και Μωραϊτίνη ρυμουλκείται από το αντιτορπιλικό Βέλος μετά την αποστολή τους στα Δαρδανέλλια.
Στις 24 Ιανουαρίου (5 Φεβρουαρίου νέου ημερολογίου), μετά την Ναυμαχία της Έλλης, βρισκόταν στον Μούδρο της Λήμνου. Την ημέρα εκείνη εκτέλεσε, με παρατηρητή τον Σημαιοφόρο Αριστείδη Μωραϊτίνη και με υδροπλάνο τύπου Maurice Farman MF.7, αποστολή αναγνώρισης του τουρκικού στόλου που εν τω μεταξύ είχε αποσυρθεί στα Δαρδανέλια. Η αποστολή πραγματοποιήθηκε με επιτυχία καθώς ο εχθρικός στόλος εντοπίστηκε στη ναυτική βάση του Ναγαρά και ερρίφθησαν τέσσερις βόμβες κατά των τουρκικών εγκαταστάσεων. Κατά την επιστροφή τους όμως μία μηχανική βλάβη τους ανάγκασε να προσθαλασσωθούν στο Αιγαίο οπό όπου περισυνελέγησαν από το αντιτορπιλικό Βέλος. Η συγκεκριμένη αποστολή θεωρείται η πρώτη στην ιστορία αεροπορική αποστολή ναυτικής συνεργασίας και είχε ευρεία απήχηση στον τύπο της εποχής, ελληνικό και διεθνή.
Κατά τα επόμενα έτη τοποθετήθηκε στο Μακεδονικό μέτωπο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου (1917-1918) και εν συνεχεία στη Μικρασιατικό Πόλεμο (1919-1922) στην Αεροπορική Βάση Προύσας, όπου και διατέλεσε διοικητής. Αποστρατεύθηκε με τον βαθμό του Ταξιάρχου.
1933 – Καταργείται η ποτοαπαγόρευση στις ΗΠΑ, που είχε επιβληθεί το 1920. Η περίοδος από το 1920 έως το 1933 στις ΗΠΑ, όταν κηρύχθηκε παράνομη με συνταγματική πρόνοια η παρασκευή, διακίνηση, εισαγωγή, εξαγωγή και πώληση αλκοολούχων ποτών. Το κίνημα της ποτοαπαγόρευσης είχε ξεκινήσει στις αρχές του 19ου αιώνα και ήδη ως το 1850 αρκετές πολιτείες, κυρίως του νότου, είχαν ψηφίσει νόμους που περιόριζαν ή απαγόρευαν τη διάθεση αλκοολούχων ποτών. Η πρωτοβουλία ανήκε σε θρησκευτικές προτεσταντικές οργανώσεις, κυρίως του Μεθοδιστικού δόγματος.
Στα θετικά της Ποτοαπαγόρευσης ήταν η δραστική μείωση των θανάτων από ασθένειες σχετιζόμενες με το αλκοόλ, όπως και η πτώση της συναφούς εγκληματικότητας. Όμως, επτά χρόνια μετά την επιβολή της ποτοαπαγόρευσης οι θάνατοι άρχισαν να αυξάνονται, ενώ τα ποτά-μπόμπες συνέβαλαν στη σημαντική άνοδο των τυφλώσεων και των παραλύσεων.
Η αύξηση της εγκληματικότητας και της διαφθοράς άλλαξε τη διάθεση της κοινής γνώμης. Στις προεδρικές εκλογές του 1932 ο δημοκρατικός υποψήφιος Φραγκλίνος Ρούσβελτ, λάτρης του μαρτίνι, συμπεριέλαβε στο πρόγραμμά του την άρση της ποτοαπαγόρευσης. Ένα χρόνο αργότερα, στις 5 Δεκεμβρίου του 1933, η Ποτοαπαγόρευση ήρθη στο μεγαλύτερο μέρος των ΗΠΑ, μετά την υιοθέτηση από το Κογκρέσο της 21ης Τροποποίησης του Συντάγματος. Το Μισισιπί ήταν η τελευταία πολιτεία που νομιμοποίησε και πάλι το αλκοόλ το 1966.
1945 – Πέντε βομβαρδιστικά του αμερικάνικου ναυτικού που συμμετέχουν σε άσκηση με πλήρωμα 14 ανδρών εξαφανίζονται μυστηριωδώς. Πιστεύεται ότι εξαφανίστηκαν στο Τρίγωνο των Βερμούδων. Η ομάδα αυτή των αεροπλάνων θα μείνει στην ιστορία ως Το Χαμένο Σμήνος. Το Τρίγωνο των Βερμούδων, αλλιώς Τρίγωνο του Διαβόλου, είναι μια περιοχή στο δυτικό τμήμα του Βόρειου Ατλαντικού Ωκεανού, στην οποία λέγεται ότι ένας αριθμός αεροσκαφών και πλοίων έχουν εξαφανιστεί κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες. Οι περισσότερες αξιόπιστες πηγές ωστόσο υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει κανένα μυστήριο.
Διάφοροι αστικοί μύθοι έχουν αποδώσει αυτές τις εξαφανίσεις σε παραφυσική δραστηριότητα ή σε εξωγήινα όντα. Τεκμηριωμένα αποδεικτικά στοιχεία, ωστόσο, δείχνουν ότι ένα σημαντικό ποσοστό των περιστατικών περιγράφηκαν ανακριβώς ή «διανθίστηκαν» από μεταγενέστερους συγγραφείς, και πολλές επίσημες υπηρεσίες έχουν δηλώσει ότι ο αριθμός και η φύση των εξαφανίσεων περιοχή είναι παρόμοια με οποιαδήποτε άλλη περιοχή του ωκεανού. Οι πλευρές του τριγώνου έχουν μήκος 1.000 ναυτικά μίλια η καθεμιά και το ύψος του είναι μίλια (1 ν.μίλι = 1.852 μέτρα). Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακτοφυλακή, πρόκειται περί μύθου, καθώς κανένα ίχνος κάποιου υπερφυσικού φαινομένου δεν εντοπίστηκε στον συγκεκριμένο χώρο, ύστερα από έρευνες.
1975 – Ο επιχειρηματίας και πανεπιστημιακός καθηγητής Στρατής Ανδρεάδης απομακρύνεται από τη διοίκηση των τραπεζών Εμπορική, Ιονική-Λαϊκή και Επενδύσεων, με απόφαση της κυβέρνησης Καραμανλή. Διορίζονται προσωρινοί επίτροποι και στη συνέχεια οι τρεις τράπεζες κρατικοποιούνται.
Ο Στρατής (Ευστράτιος) Ανδρεάδης (1905 – 14 Φεβρουαρίου 1989) ήταν Έλληνας εφοπλιστής, τραπεζίτης και επιχειρηματίας, από τους ισχυρότερους οικονομικούς παράγοντες του 20ού αιώνα στην Ελλάδα, απασχολώντας δεκάδες χιλιάδες εργαζομένους. Πέραν της ναυτιλίας και της τραπεζικής διατέλεσε, μεταξύ άλλων, πρόεδρος ασφαλιστικών εταιρειών, ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, βιομηχανιών, εταιρειών αστικών συγκοινωνιών και νοσοκομείων. Μαζί με τον μεγάλο αντίπαλό του Πρόδρομο Μποδοσάκη Αθανασιάδη αποτέλεσαν τους σημαντικότερους και πλέον εμβληματικούς επιχειρηματίες που είχαν έδρα των επιχειρήσεών τους την Ελλάδα κατά την τριακονταετία από την Απελευθέρωση (1944) έως τη Μεταπολίτευση (1974).
Τον Δεκέμβριο του 1975 το μεγαλύτερο μέρος των επιχειρήσεων Ανδρεάδη κρατικοποιήθηκε επιθετικά από την κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή, με ενέργειες του υπουργού Συντονισμού Παναγή Παπαληγούρα και του υποδιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Νίκου Κυριαζίδη. Μετά τον θάνατο του Ανδρεάδη, τα παιδιά του εξασφάλισαν μεγάλη χρηματική αποζημίωση από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
2001 – Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Γλαύκος Κληρίδης, αποδέχεται πρόσκληση που του απηύθυνε ο τουρκοκύπριος ηγέτης Ραούφ Ντενκτάς για δείπνο στο σπίτι του στα Κατεχόμενα. Ο Κληρίδης περνά από το οδόφραγμα του Λήδρα Πάλας στην κατεχόμενη Λευκωσία για πρώτη φορά από το 1974. Το γεγονός προσελκύει τεράστιο ενδιαφέρον στον ελληνικό, τουρκικό και το διεθνή Τύπο.
Για πρώτη φορά από το 1974 Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας «πάτησε» στα Κατεχόμενα από τους Τούρκους εδάφη της νήσου. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Γλαύκος Κληρίδης, καλεσμένος σε δείπνο από τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ραούφ Ντενκτάς στο σπίτι του στην κατεχόμενη Λευκωσία, έκανε αυτό που η Αθήνα, η Αγκυρα και η διεθνής κοινότητα απεκάλεσαν «ένα βήμα προόδου». Πήγε στο δείπνο που παρέθεσε ο Ντενκτάς στον ειδικό σύμβουλο του γ.γ. του ΟΗΕ Αλβαρο ντε Σότο. Αλλά το πέρασμα του κ. Κληρίδη στα Κατεχόμενα έγινε όχι με την ιδιότητα του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά του εκπροσώπου της ελληνοκυπριακής κοινότητας και χωρίς τα σύμβολα της Κυπριακής Δημοκρατίας, εφαρμόζοντας την απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου, το οποίο είχε συνεδριάσει χθες το πρωί για να ενημερωθεί για το προχθεσινό τετ α τετ Κληρίδη-Ντενκτάς.
Κατά την είσοδό του στις κατεχόμενες περιοχές Τουρκοκύπριοι είχαν συγκεντρωθεί στους δρόμους από όπου πέρασε το αυτοκίνητο του κ. Κληρίδη, κρατώντας πινακίδες με διάφορα συνθήματα υπέρ της ειρήνης και της συνεργασίας μεταξύ των δύο κοινοτήτων.
Το δείπνο έγινε σε θερμή ατμόφαιρα και σε αυτό βοήθησε η παλαιά φιλία των δύο ανδρών και το μενού από μελιτζάνες με κιμά, μανιταρόσουπα, ψάρι, μακαρόνια του φούρνου, σαλάτα και εκμέκ καταΐφι. Σύμφωνα με πληροφορίες, άνδρες της Προεδρικής Φρουράς τού κ. Κληρίδη βρίσκονταν μέχρι αργά το απόγευμα στην κατεχόμενη Λευκωσία όπου διενήργησαν έλεγχο στην οικία Ντενκτάς και στην περιοχή γύρω από αυτή. Στο μεταξύ, ο πρέσβης των ΗΠΑ στη Λευκωσία Ρόναλντ Μπάτλερ είχε νωρίτερα συνάντηση με τον κατοχικό ηγέτη.
Γεννήσεις
1932 – Λιτλ Ρίτσαρντ με πραγματικό όνομα Ρίτσαρντ Γουέιν Πένιμαν. Ο Πένιμαν γεννήθηκε το 1932 Μέικον της Τζόρτζια και έμαθε να παίζει γκόσπελ μουσική από τις τοπικές εκκλησίες του Πεντηκοστιανισμού. Κατά τα εφηβικά του χρόνια, έφυγε από την πατρική του κατοικία για να παίζει rhythm and blues σε νυχτερινά κλαμπ, όπου υιοθέτησε το παρωνύμιο “Little Richard” λόγω της έντασης των ζωντανών του εμφανίσεων.
Το 1951 υπέγραψε συμβόλαιο με τη δισκογραφική εταιρεία “RCA”, αλλά τα πρώτα του σινγκλ “Every Hour” και “Get Rich Quick” απέτυχαν εμπορικά. Την επόμενη χρονιά, μετακόμισε στο Χιούστον, όπου ηχογράφησε για την “Peacock” και το 1955 συνεργάστηκε για τέσσερα τραγούδια με την Johnny Otis Orchestra. Αφού έστειλε ένα ντέμο στην “Specialty Records” από το Λος Άντζελες, μπήκε στο στούντιο στις 14 Σεπτεμβρίου 1955, ηχογραφώντας, μεταξύ άλλων, το κομμάτι “Tutti Frutti”, το οποίο αποτέλεσε οδηγό για την μελλοντική του καριέρα. Μέχρι το 1959, κυκλοφόρησε 36 σινγκλ για την “Specialty”, εκ των οποίων τα επτά έγιναν χρυσά, με τα “Long Tall Sally”, “Jenny, Jenny”, “Keep a Knockin’ ” και “Good Golly, Miss Molly” να μπαίνουν στο Top-10. Παράλληλα, εμφανίστηκε σε τρεις ταινίες, τις “Don’t Knock the Rock” (1956), “The Girl Can’t Help It” (1956) και “Mister Rock ‘n’ Roll” (1957).
Το 1957 και ενώ η δημοτικότητα του ήταν πολύ μεγάλη, ο Λιτλ Ρίτσαρντ διέκοψε την καριέρα του στην ροκ μουσική μετά από μία περιοδεία στην Αυστραλία. Πάνω στην συγκεκριμένη απόφαση δήλωσε ότι μετά από ένα όραμα που είδε, ένιωσε την καταδίκη της ψυχής του, όταν κατά τη διάρκεια μίας πτήσης με αεροπλάνο, οι υπερθερμασμένες μηχανές του αεροσκάφους φαίνονταν σαν να έχουν πάρει φωτιά. Ο μουσικός προσευχήθηκε να προσγειωθούν σώοι και ο ίδιος θα άλλαζε τον τρόπο ζωής του. Μερικές ημέρες αργότερα είδε τον ρωσικό δορυφόρο Σπούτνικ 1 και κάποιες ημέρες μετά, το αεροπλάνο με το οποίο ήταν προγραμματισμένο να ταξιδέψει έπεσε. Ο Ρίτσαρντ θεώρησε αυτά τα περιστατικά ως θείο μήνυμα και αποφάσισε να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο του Χάντσβιλ της Αλαμπάμα. Το 1959, ηχογράφησε τον πρώτο του δίσκο με στίχους σχετιζόμενους με τον Χριστιανισμό, με τίτλο “God Is Real”.
Επέστρεψε στο ροκ εντ ρολ 5 χρόνια αργότερα με το σινγκλ “Bama Lama Bama Loo”, χωρίς να γνωρίσει επιτυχία. Η μουσική σκηνή είχε αλλάξει, με συγκροτήματα όπως οι Beatles, Rolling Stones, The Who, κ.α. να αποτελούν πλέον το επίκεντρο της δημοσιότητας. Ο Λιτλ Ρίτσαρντ συνέχισε τις προσπάθειες να επιστρέψει στην κορυφή με εταιρείες όπως οι “Vee-Jay”, “Modern”, “Okeh” και “Brunswick”, με καλύτερη του ευκαιρία στις αρχές της δεκαετίας του ’70, όταν κυκλοφόρησε τα άλμπουμ “The Rill Thing”, “King of Rock ‘n’ Roll” και “Second Coming” μέσω της “Reprise”. Οι δίσκοι γνώρισαν επιτυχία, αλλά στα τέλη της δεκαετίας η δημοτικότητα του έπεσε και πάλι λόγω της επιστροφής του στην εκκλησία, όπου κήρυττε και τραγουδούσε γκόσπελ και αποκήρυττε το ροκ εντ ρολ, τα ναρκωτικά και την ομοφυλοφιλία του.
Το 1984, εκδόθηκε το βιβλίο “The Life and Times of Little Richard”, γραμμένο από τον Τσαρλς Γουάιτ, το οποίο τράβηξε και πάλι την προσοχή του κοινού προς τον τραγουδιστή. Εμφανίστηκε στις ταινίες “Down and Out in Beverly Hills”, “Why Do Fools Fall in Love” και “Last Action Hero”, όπως και στις τηλεοπτικές σειρές “Miami Vice”, “Martin” και “Full House”. Έχει πρωταγωνιστήσει σε διάφορες διαφημίσεις, ενώ το 1988 έκανε μία γκεστ εμφάνιση στο σινγκλ των U2 και B. B. King με τίτλο “When Love Comes to Town”.
Κατά την δεκαετία του ’90, συμμετείχε στο άλμπουμ “For Our Children” για φιλανθρωπικούς σκοπούς, κυκλοφορώντας αμέσως μετά τον δίσκο “Shake It All About”. Επίσης, συμμετείχε στο άλμπουμ “Kermit Unpigged” και το βραβευμένο παιδικό βίντεο “Mother Goose Rock ‘n’ Rhyme”.
Το 1986, υπήρξε ένας από τους δέκα πρώτους καλλιτέχνες που εισήχθηκαν στο Rock and Roll Hall of Fame και το 1993 έπαιξε στην προεδρική εναρκτήρια εμφάνιση του Μπιλ Κλίντον. Το 2004, αποτέλεσε έναν από τους δέκα πρώτους στην λίστα των κορυφαίων καλλιτεχνών όλων των εποχών του περιοδικού “Rolling Stone”.
1934 – Νίκος Κούρκουλος. Γεννήθηκε τον Δεκέμβριο του 1934 στην Αθήνα, στην περιοχή του Ζωγράφου και ήταν το δεύτερο από τα τέσσερα παιδιά της οικογένειας του Αλκίνοου Κούρκουλου, που ήταν κουρέας με καταγωγή από την Κέρκυρα. Στα νιάτα του υπήρξε ποδοσφαιριστής στον Παναθηναϊκό και από σύμπτωση πήρε την απόφαση να γίνει ηθοποιός, όπως ο ίδιος έλεγε. Σπούδασε στην Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και στο πλευρό του Μάνου Κατράκη, από την οποία αποφοίτησε το 1958. Την πρώτη θεατρική του εμφάνιση έκανε στο έργο Η κυρία με τις καμέλιες με τον θίασο Λαμπέτη – Χορν (1958-59). Η θεατρική του πορεία στη συνέχεια έχει ως εξής: 1959-60: Συμμετοχή στο θίασο Βεργή στο έργο Nίκη χωρίς φτερά. 1964: Πύργος του Φραντς Kάφκα και Ιούλιος Καίσαρ του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ. 1967: Ποτέ την Κυριακή («Ίλια Ντάρλιγκ») στις H.Π.A., σε σκηνοθεσία Ζυλ Ντασέν με τη Μελίνα Μερκούρη, παράσταση για την οποία κέρδισε την υποψηφιότητα για Βραβείο Τόνυ. 1971: Η δίκη του Φραντς Kάφκα. 1972: Συγκροτεί δικό του θίασο. Ανεβάζει το Tάνγκο του Σλάβομιρ Μρόζεκ. 1974: Δημιουργεί το θέατρο «KAΠΠA» όπου στεγάζει τον θίασό του. 1975: Όπερα της πεντάρας του Μπέρτολτ Μπρεχτ. 1976: Ο γλάρος του Άντον Τσέχοφ. 1982: Οιδίπους τύραννος του Σοφοκλή. 1983: Ανταπόκριση του Oύγκο Μπέτι. 1986: Ψηλά από τη γέφυρα του Άρθουρ Μίλερ. 1987: Στη φωλιά του κούκου του Ντέιλ Bάσερμαν. 1988: Σκηνοθέτησε το Φτωχέ μου φονιά του Πάβελ Kόχουτ. 1992: Τελευταία εμφάνιση στο θέατρο, με τον Φιλοκτήτη του Σοφοκλή, στην Επίδαυρο. 1993: Πρόεδρος του Δ.Σ. του Εθνικού Θεάτρου. 1994: Καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού θεάτρου. Ίδρυσε την Πειραματική Σκηνή και το Εργαστήρι Ηθοποιών, έθεσε σε μόνιμη λειτουργία την Παιδική Σκηνή του Θεάτρου, ενώ στις καινοτομίες του καταγράφηκε και η τεράστια επιτυχία του μιούζικαλ Βίρα τις άγκυρες των Ρέππα-Παπαθανασίου, σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή, ως το πρώτο μουσικό έργο στην ιστορία του Εθνικού Θεάτρου, αφιερωμένο στην ελληνική επιθεώρηση.
1946 – Χοσέ Καρέρας (καταλανικά: Josep Maria Carreras i Coll· γενν. 5 Δεκεμβρίου 1946), γνωστός κυρίως διεθνώς ως Χοσέ Καρρέρας (ισπανικά: José Carreras), είναι Καταλανός τενόρος, ιδιαίτερα φημισμένος για τις ερμηνείες του στις όπερες του Βέρντι και του Πουτσίνι.
Γεννήθηκε στη Βαρκελώνη στις 5 Δεκεμβρίου 1946. Έκανε το ντεμπούτο του στη σκηνή σε ηλικία 11 ετών ως Trujamán στην όπερα El retablo de maese Pedro του Manuel de Falla και συνέχισε κάνοντας μια καριέρα που περιελάμβανε πάνω από 60 ρόλους σε σκηνές όπερας παγκοσμίου φήμης και σε στούντιο ηχογράφησης.
Απέκτησε φήμη με ένα ευρύτερο ακροατήριο ως ένας από τους «Τρεις Τενόρους», μαζί με τον Πλάθιδο Ντομίνγκο και τον Λουτσιάνο Παβαρόττι σε μια σειρά από μαζικές συναυλίες που ξεκίνησαν το 1990 και διήρκεσαν μέχρι το 2003. Ο Καρρέρας είναι επίσης γνωστός για το ανθρωπιστικό του έργο ως πρόεδρος του «Διεθνούς Ιδρύματος Χοσέ Καρρέρας για τη Λευχαιμία» (La Fundació Internacional Josep Carreras per a la Lluita contra la Leucèmia), το οποίο ίδρυσε μετά από τη δική του ανάρρωση από την ασθένεια το 1988.
Θάνατοι
1791 – Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ (γερμανικά: Wolfgang Amadeus Mozart, Σάλτσμπουργκ, 27 Ιανουαρίου 1756 – Βιέννη, 5 Δεκεμβρίου 1791) ήταν ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες κλασικής μουσικής. Μαζί με τον Γιόζεφ Χάυντν, τον Λούντβιχ βαν Μπετόβεν και τον Φραντς Σούμπερτ αποτελούν τους σημαντικότερους εκπροσώπους του λεγόμενου βιεννέζικου κλασικισμού, του κλασικισμού και τη λεγόμενη «Πρώτη Σχολή της Βιέννης». Συνέθεσε πάνω από 600 έργα, μουσική δωματίου, συμφωνική και εκκλησιαστική μουσική, καθώς και μικρότερες συνθέσεις: παραλλαγές, φαντασίες, σονάτες, άριες κ.ά.
Ήδη από την παιδική του ηλικία ο Μότσαρτ έδειξε ότι διέθετε σημαντικές μουσικές ικανότητες, οι οποίες υποστηρίχθηκαν συστηματικά από τον πατέρα του, έναν από τους καλύτερους μουσικούς παιδαγωγούς της εποχής του. Ιδιαίτερα τα ταξίδια σε χώρους με υψηλή μουσική καλλιέργεια έδωσαν σημαντική ώθηση στη συνθετική δραστηριότητα του μεγάλου συνθέτη και βοήθησαν στη δημιουργία ενός χαρακτηριστικού προσωπικού στιλ. Αντίθετα, αμελήθηκε σημαντικά η εκμάθηση διαφόρων τεχνικών της συνθέσεως, με αποτέλεσμα ο Μότσαρτ να έχει διαρκώς ορισμένα προβλήματα, π.χ. με την αντίστιξη. Μόνο στα χρόνια της Βιέννης κατάφερε, μέσω της επαφής του με τον Γιόζεφ Χάυντν και τον φιλόμουσο ευγενή Γκ. βαν Σβίτεν, αλλά κυρίως λόγω της ενασχολήσεώς του με τα ορατόρια του Χαίντελ, να διορθώσει τις παιδικές παραλείψεις. Όπως και πολλοί άλλοι συνθέτες εκείνης της εποχής, ο Μότσαρτ συνέθετε τα έργα του σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η φήμη, όμως, ότι συνέγραφε τις συμφωνίες χωρίς προετοιμασία, από το μυαλό, αποτελεί μάλλον καλοπροαίρετη υπερβολή.
1870 – Αλέξανδρος Δουμάς (πατήρ). Ο Αλέξανδρος Δουμάς γεννήθηκε το 1802 στο χωριό Βιγιέρ-Κοτρέ (Villers-Cotterêts) της Γαλλίας και ήταν εγγονός ενός Γάλλου ευγενούς, που έζησε για πολλά χρόνια στις Δυτικές Ινδίες. Πατέρας του ήταν ο Θωμάς Αλέξανδρος Δουμάς μικτής αφρικανικής καταγωγής. Ο πατέρας του Αλέξανδρου Δουμά, Θωμάς-Αλέξανδρος ήταν γιος του Alexandre-Antoine Davy de la Pailleterie, Γάλλου ευγενή και ανώτατου αξιωματικού στο πυροβολικό της γαλλικής αποικίας του Άγιου Δομίνικου (σήμερα Αϊτή) και της Marie-Cessette Dumas μίας σκλάβας Αφρο-Καραϊβικής καταγωγής. Δεν ήταν γνωστό αν η Marie-Cessette είχε γεννηθεί στην Αφρική ή στον Άγιο Δομίνικο (αν και το γαλλικό της επίθετο υποδηλώνει πώς ήταν Κρεολή), ούτε είναι γνωστό από ποια αφρικανική χώρα ήταν οι πρόγονοί της. Ο Θωμάς-Αλέξανδρος επέστρεψε στη Γαλλία με τον πατέρα του και εκπαιδεύτηκε σε στρατιωτική σχολή και έπειτα μπήκε στο στρατό. Παντρεύτηκε την Μαρί Λαμπουρέ, την κόρη ενός ταβερνιάρη, και μετά από έναν καβγά με τον πατέρα του άλλαξε το επίθετο του και πήρε αυτό της μητέρας του (Δουμάς). Ο Θωμάς-Αλέξανδρος έφτασε το βαθμό του στρατηγού μέχρι την ηλικία των 31, ο πρώτος από τις Γαλλικές Αντίλλες που έφτασε αυτό το βαθμό. Πολέμησε με διάκριση στους Γαλλικούς Επαναστατικούς Πολέμους. Αν και στρατηγός του Βοναπάρτη στην ιταλική και αιγυπτιακή εκστρατεία έπεσε σε δυσμένεια μέχρι το 1800 και ζήτησε άδεια να γυρίσει πίσω στη Γαλλία. Στην επιστροφή του το καράβι έπρεπε να δέσει στη Σικελία, όπου αυτός και οι σύντροφοι του έγιναν αιχμάλωτοι πολέμου για δυο χρόνια. Σε αυτό το διάστημα η υγεία του διαλύθηκε. Μέχρι τη γέννηση του Αλέξανδρου ο πατέρας του είχε φτωχύνει. Ο Θωμάς-Αλέξανδρος πέθανε το 1806. Ο Αλέξανδρος δεν ενδιαφερόταν για τα μαθήματα του σχολείου και ξεχώριζε μόνο για τα όμορφα γράμματά του. έτσι, σε ηλικία 12 ετών προσλήφθηκε ως γραφέας σε συμβολαιογραφείο. “Ο Μιγάς Μάγειρας” “The Quadroon Chef”: Καρικατούρα του Δουμά από τον Amédée de Noé, που δίνει έμφαση στην αφρικανική του καταγωγή.
Το 1822 πήγε στο Παρίσι, όπου ο γραφικός του χαρακτήρας και το γεγονός ότι ο πατέρας του ήταν λίγο-πολύ γνωστός, του έδωσε μία θέση αντιγραφέα στο γραφείο του Δούκα της Ορλεάνης και μέλλοντα βασιλιά Λουδοβίκου Φίλιππου. Βρίσκοντας πως τα έσοδά του ήτανε πάρα πολύ λίγα και δεν του φτάνανε για μια πολυδάπανη ζωή, ο Αλέξανδρος Δουμάς αποφάσισε να γράψει για το θέατρο, βρίσκοντας πως ο τρόπος αυτός ήτανε σίγουρος για να κερδίσει περιουσία. Το καινούργιο στυλ με το οποίο έγραφε άρεσε στο κοινό και το 1825 κέρδισε τα πρώτα του χρήματα ως συγγραφέας. Παράλληλα, άρχισε να κάνει γνωριμίες στους φιλολογικούς κύκλους.
Το έργο που έκανε γνωστό το όνομα του Αλέξανδρου Δουμά ήταν το δράμα «Ο Ερρίκος Γ’ και η Αυλή του» (1829), που ήταν το πρώτο επιτυχημένο έργο της νέας ρομαντικής εποχής. Ύστερα από αυτό, ο Αλέξανδρος Δουμάς ανέβασε και άλλα θεατρικά έργα, από τα οποία πολλά παίζονται ακόμη και σήμερα. Αν και τα θεατρικά έργα του Δουμά τού έφερναν σημαντικά έσοδα, τα μεγάλα έξοδα που έκανε τον ανάγκαζαν να βρίσκεται σχεδόν πάντα βουτηγμένος στα χρέη. Οι κριτικοί χτύπησαν το έργο του.
Το 1830 ο Δουμάς πήρε ενεργά μέρος στην Επανάσταση του Ιουλίου που ανέβασε στο θρόνο της Γαλλίας τον Δούκα της Ορλεάνης. Όσο κρατούσαν οι πολιτικές διαμάχες που προκάλεσε η άνοδος του Λουδοβίκου Φιλίππου, ο Δουμάς συμμετείχε ενεργά στον αγώνα. Καθώς το Παρίσι είχε ανάγκη από πυρομαχικά, προσφέρθηκε να πάει στο Σουασόν και να φέρει. Επρόκειτο για εξαιρετικά εμπιστευτική αποστολή, την οποία έβγαλε εις πέρας.
Στο μεταξύ, καθώς τα θεατρικά έργα άρχισαν να χάνουν την αγάπη του κοινού, ο Δουμάς στράφηκε προς το μυθιστόρημα. Οι Τρεις Σωματοφύλακες (1844) σημείωσαν μεγάλη επιτυχία. Και τότε καταπιάστηκε και με άλλα μυθιστορήματα: Μετά Είκοσι Έτη (1845), Βασίλισσα Μαργκό (1845), Οι Κορσικανοί Αδελφοί (1845), Ο Κόμης Μοντεχρήστος (1845-1846), Ο Ιππότης του Κόκκινου Σπιτιού (1845-1846), Ο Υποκόμης της Βραζελόνης (που περιλαμβάνει το διάσημο Το Σιδηρούν Προσωπείον) (1848), Η μαύρη τουλίπα (1850) κ.α. Οι φιλολογικές του επιτυχίες, που του έφεραν και μεγάλα κέρδη, παρέσυραν τον Δουμά σε μία σπάταλη και εξωφρενική ζωή, που του δημιούργησε πολλές δυσκολίες και ενοχλήσεις.
Τον Σεπτέμβριο του 1870, μετά από ένα ατύχημα που τον άφησε σχεδόν παράλυτο, ο Αλέξανδρος Δουμάς εγκαταστάθηκε στο σπίτι του γιου του, Αλέξανδρου Δουμά του νεώτερου, στο Πουί όπου και απεβίωσε στις 5 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους. Το 2002 ο τάφος του μεταφέρθηκε στο Πάνθεον του Παρισιού, το μαυσωλείο όπου είναι θαμμένες λαμπρές προσωπικότητες της Γαλλίας.
1940 – Μαρδοχαίος Φριζής. Ο Μαρδοχαίος Φριζής γεννήθηκε το 1893 στη Χαλκίδα σε πολύτεκνη οικογένεια. Το όνειρό του ήταν να γίνει αξιωματικός. Έδωσε εξετάσεις στη Σχολή Ευελπίδων αλλά εγκατέλειψε τη σχολή. Γι’ αυτό υπάρχουν δύο εκδοχές, α) ότι θεώρησε υποτιμητικό το ότι δεν ήρθε πρώτος και β) ότι εξαιτίας του ιουδαϊκού θρησκεύματος δεν έγινε δεκτός. Έδωσε εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο και πέτυχε στη Νομική από την οποία και αποφοίτησε, δίχως να ασκήσει το επάγγελμα του δικηγόρου. Την περίοδο εκείνη συνδέθηκε με τον Γεώργιο Κονδύλη, στον οποίο εκφράζει την επιθυμία του «να γίνει στρατιώτης». Μπήκε στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών, από την οποία αποφοίτησε το 1916. Έλαβε μέρος στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην Εκστρατεία στην Ουκρανία, και στη Μικρασιατική Εκστρατεία, όπου, κατά την υποχώρηση, πιάστηκε αιχμάλωτος στη Σμύρνη. Άλλοι Εβραίοι πληροφορήθηκαν το γεγονός και συγκέντρωσαν χρήματα για να τον απελευθερώσουν, εκείνος όμως αρνήθηκε και εν τέλει απελευθερώθηκε μαζί με άλλους Έλληνες αξιωματικούς τον Αύγουστο του 1923. Το 1936 μετατέθηκε στην Κρήτη, στο Ρέθυμνο. Του ανατέθηκε ο τομέας λογοκρισίας επί του Τύπου. Μετατέθηκε στο Δελβινάκι στην Ήπειρο με την αιτιολογία ότι «δεν έκανε σωστά τη δουλειά του». Στο Δελβινάκι συνδέθηκε με τον Μητροπολίτη Ιωαννίνων και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπο Σπυρίδωνα, ο οποίος τον επισκεπτόταν συχνά για σκάκι.
Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia
AgrinioStories
Διαβάστε ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ
περοσσότερες πληροφορίες για τη ημέρα
κάνοντας clik πάνω στη διαφήμιση που ακολουθεί
