«Το Αγρίνιον είναι μικρά εισέτι πόλις […]
οφείλει δε κατ’ εξοχήν την ανάπτυξίν της
εις την καλλιέργειαν του καπνού»
του Δημήτρη Βικέλα
Το Αγρίνιον είναι μικρά εισέτι πόλις περιέχουσα εξ περίπου χιλιάδας κατοίκους, αλλ’ ευρίσκεται εις πρόοδον, οφείλει δε κατ’ εξοχήν την ανάπτυξίν της εις την καλλιέργειαν του καπνού. Καθώς δε πανταχόθεν πληροφορούμαι, είχε προς τούτοις την τύχην ν’ απόκτηση δήμαρχον αξιόλογον, εκ δευτέρου εκλεχθέντα επί νέαν τετραετίαν, πράγμα όχι πολύ σύνηθες παρ’ ημίν. Τόσω το καλλίτερον δια το Αγρίνιον! Ο λαός εν Ελλάδι δεν στερείται νοημοσύνης και προθύμως υποβάλλεται εις θυσίας χάριν της προόδου, της οποίας εννοεί την χρησιμότητα και εκτιμά τα αγαθά, αλλ’ έχει ανάγκην καταλλήλου διευθύνσεως, δεν την ευρίσκει δε πάντοτε.
Εάν υπήρχον πανταχού δήμαρχοι ευφυείς και δραστήριοι, οποίον μου περιγράφουν τον του Αγρινίου, εάν εξελέγοντο, διωρίζοντο και προπάντων διετηρούντο ως έπαρχοι και νομάρχαι άνθρωποι έχοντες τας γνώσεις, την θέλησιν και την δύναμιν όπως φανώσιν αληθώς άξιοι της αποστολής των, τότε η πρόοδος θα ήτο ταχύτερα έτι και γενικωτέρα καθ’ όλην την Ελλάδα. Η ώθησις περιμένεται άνωθεν. Δια τούτο είναι λυπηρόν ότι οι υπουργοί και οι βουλευταί εν γένει επισκέπτονται σπανίως τας επαρχίας, παρεκτός ότε πρόκειται περί εκλογών, ευχής δ’ έργον θα ήτο εάν και ο Βασιλεύς περιήρχετο συχνότερον το κράτος του. Πανταχού είναι επιθυμητή η παρουσία του, ήτις θα εχρησίμευε και εις τους διοικούντας και εις τους διοικούμενους ως κέντρον προς νέους αγώνας.
Την εσπέραν επεσκέφθημεν οικογένειαν εκ των εγκρίτων του Αγρινίου. Επεθύμουν να λάβω πληροφορίας περί διαφόρων ενταύθα αντικειμένων, αλλά δεν το κατώρθωσα, διότι η ομιλία εστρέφετο πάντοτε περί τα πολιτικά, δηλαδή τα προσωπικά. Τα μέλη της οικογενείας διαιρούνται εις υπουργικούς και αντιπολιτευόμενους, ώστε η συζήτησις ελάμβανε ζωηρόν χαρακτήρα χάρις εις την υπάρχουσαν εμφύλιον διάστασιν. Αι κυρίαι ήσαν υπέρ του υπουργείου, τούτε δε αναντιρρήτως έχει μεγάλην ηθικήν βαρύτητα και σημασίαν, αλλά νομίζω ότι δεν αδικώ τον κ. Τρικούπην υπόθετων ότι, ενόσω αι γυναίκες δεν έχουν δικαίωμα ψήφου, θα επρόκρινε του μη ωραίου φύλου την υποστήριξιν.
Εξ όσων βλέπω και ακούω, ο νέος επί του καπνού φόρος δεν συνετέλεσεν εις αύξησιν της δημοτικότητας του μεταξύ των καλλιεργητών και εμπόρων του καπνού. Άλλως δε ευρέθη, ως φαίνεται ενταύθα, ο τρόπος ώστε να μη πλουτισθή υπερβάλλοντος το δημόσιον ταμείον εκ του προϊόντος του φόρου τούτου. Μετά πολλής δυσκολίας ηδυνήθην να προμηθευθώ μικράν ποσότητα εκ του αξιόλογου ενταύθα καπνού, μου λέγουν δε ότι αμέσως μετά την ψήφισιν του νόμου τα καπνοπωλεία μετετράπησαν εις γαλακτοπωλεία, χωρίς να πάθωσιν ένεκα τούτου έλλειψιν καπνού οι εγχώριοι καπνισταί. Πώς και πού όμως τον προμηθεύονται; Ιδού το μυστήριον. Τούτο μόνον δύναμαι να βεβαιώσω, ότι δεν καπνίζουν εκ του φορολογημένου. Το αληθές είναι ότι πανταχού και πάντοτε έχει τας δυσκολίας της η επιβολή νέας φορολογίας.
Οι ενταύθα φίλοι ήθελον, κατά την Ελληνικήν συνήθειαν, να μας φιλοξενήσωσιν, αλλ’ επροτιμήσαμεν να μείνωμεν εις το μικρόν «Ξενοδοχείον του ύπνου», όπου απεθέσαμεν τα πράγματα μας. Την αυτήν επιγραφήν φέρει και το άλλο της πόλεως ξενοδοχείον, πράγματι δε αμφοτέρων ο προορισμός περιορίζεται εις το να κοιμίζωσι τους ξένους. Δια να κοιμίσωσι δε όσω το δυνατόν περισσοτέρους δεν ενοικιάζουν δωμάτια, αλλά κλίνας. Ευτυχώς ευρέθη δι’ ημάς δωμάτιον διαθέσιμον περιέχον τρεις μόνον κλίνας, των οποίων ελάβομεν κατοχήν, ως να είμεθα εισέτι εις τον κοινόν επί της Πάρου κοιτωνίσκον μας. Αι σινδόνες είναι καθαρώταται και τούτο είναι το ουσιώδες.
Το ξενοδοχείον του φαγητού κείται παραπλεύρως του υπνωτηρίου μας, εδειπνήσαμεν δ’ εκεί εξαίρετα, πλησίον της εστίας όπου έβραζε το πιλάφι μας, υπηρετούμενοι από τον φουστανελοφόρον μάγειρον.
Ευρισκόμεθα ενταύθα εντός της Ελλάδος γνήσιας και άδολου. Δεν έχομεν καθώς εις Αθήνας Γαλλικούς δήθεν καταλόγους φαγητών, ούτε υπηρέτας φέροντας λευκόν δήθεν λαιμοδέτην.
Σου γράφω εκ του ξενοδοχείου, επί τραπέζης εις αλλάς χρήσεις προορισμένης, ουχί εντός του δωματίου μας όπου κοιμώνται οι συνοδοιπόροι μου, αλλ’ εις τον διάδρομον εκατέρωθεν του οποίου είναι αι θύραι των υπνωτηρίων. Ούτω δε μοι εδόθη, σήμερον κατά πρώτον, να ίδω φουστανελοφόρους με τα νυκτικά των. Χρεωστώ να ομολογήσω ότι φαίνονται ωραιότεροι την ημέραν.
Φωτογραφία: Πλατεία Μπέλλου
(Πηγή: https://agriniomemories.blogspot.com)
