16 Φεβρουαρίου 2024
Είναι η 47η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο. Υπολείπονται 320 ημέρες για τη λήξη του. 🌅 Ανατολή ήλιου: 07:14 - Δύση ήλιου: 18:04 Διάρκεια ημέρας: 10 ώρες 50 λεπτά 🌓 Σελήνη 7.2 ημερών Χρόνια πολλά στους: Πάμφιλο, Παμφίλη, Παμφύλη, Σέλευκο, Σελεύκα, Σελεύκη, Σελεύκεια
Γεγονότα
1821- Αποφασίζεται στο Κισνόβιο της Βεσσαραβίας (σημερινό Κισινάου της Μολδαβίας) η κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης έλαβε την οριστική απόφαση για την κήρυξη της Επανάστασης στο Κισνόβιο της Βεσσαραβίας όπου βρισκόταν (16 Φεβρουαρίου 1821). Μαζί με άλλες προπαρασκευαστικές ενέργειες ο Υψηλάντης και οι Φιλικοί του Βουκουρεστίου υποκίνησαν, σύμφωνα με την ελληνική ιστοριογραφία, την εξέγερση του γηγενούς έμπειρου πολεμάρχου ‒με πολυετή θητεία στο ρωσικό στρατό‒ Θεοδώρου Βλαδιμηρέσκου στη Μικρή Βλαχία (Ολτενία-Δυτική Βλαχία). Στις αμέσως επόμενες ημέρες ο Υψηλάντης ασχολήθηκε με τη σύνταξη των προκηρύξεων, σχεδιάζοντας να αρχίσει την Επανάσταση στις 27 Φεβρουαρίου. Η σχεδόν φανερή όμως πλέον στρατολόγηση εθελοντών, τα ενοχοποιητικά για την Εταιρεία έγγραφα που περιήλθαν στην κατοχή των Οθωμανών μετά τις πρώτες συλλήψεις Φιλικών, η προδοτική συμπεριφορά ορισμένων εξ αυτών, και ο κίνδυνος σύλληψης του Υψηλάντη από τις ρωσικές αρχές (πιθανή ταύτιση σκοπών των Φιλικών με εκείνους των επαναστατικών κινημάτων της Ισπανίας και των ηγεμονιών της Ιταλίας), επέβαλαν επιτακτικά αφενός τη φυγή του από τη ρωσοκρατούμενη Βεσσαραβία και αφετέρου την επίσπευση της κήρυξης της Επανάστασης.
1879 – Απεργία στα Ναυπηγεία της Σύρου. Στις 16 Φεβρουαρίου του 1879 οι εργάτες του ναυπηγείου της Σύρου ξεκίνησαν απεργία, η οποία κράτησε επί μια εβδομάδα και τερματίσθηκε με την αποδοχή των αιτημάτων τους από τη διοίκηση της εταιρείας. Σχεδόν παράλληλα, στις 21 Φεβρουαρίου ξέσπασε απεργία και των εργατών στα βυρσοδεψεία με αιτήματα την αύξηση του μεροκάματου κατά 27%, τη μείωση των καθημερινών ωρών εργασίας και την κατάργηση της «αγγαρείας». Η κινητοποίηση οδήγησε γρήγορα σε αιματηρά επεισόδια, που άρχισαν με συγκρούσεις μεταξύ απεργών και απεργοσπαστών και κατέληξαν στο θάνατο ενός αστυνομικού, που κτυπήθηκε από πέτρα στο κεφάλι. Η σύρραξη τερματίσθηκε με την επέμβαση στρατιωτικών δυνάμεων που κλήθηκαν με παράκληση του νομάρχη απ’ την Αθήνα, αλλά η απεργία δεν διακόπηκε, έως ότου, μια εβδομάδα αργότερα, τα αιτήματα έγιναν αποδεκτά από τους εργοδότες.Τα αιτήματα των απεργών: αύξηση 25 έως 50% των μισθών και μείωση του ωραρίου εργασίας από 14 σε 10 ώρες. Η απεργία στα ναυπηγεία θα λήξει μετά από μία βδομάδα, με πρόσκαιρη νίκη των εργατών. Ένα μήνα μετά θα προσληφθούν ανειδίκευτοι εργάτες από τα νησιά και θα απολυθούν δεκάδες εργάτες, ιδιαίτερα εκείνοι που συμμετείχαν στην απεργία. Δείτε περισσότερα ΕΔΩ
1943- Οι ιταλικές κατοχικές δυνάμεις εκτελούν 150 κατοίκους του χωριού Δομένικο Λάρισας, σε αντίποινα για τον θάνατο εννέα ιταλών στρατιωτών από δυνάμεις του ΕΛΑΣ. Λίγες μέρες πριν, στο αρχηγείο ανταρτών του ΕΛΑΣ στην Οξιά είχε φθάσει η πληροφορία πως οι Ιταλοί από την Ελασσόνα μαζί με Ιταλούς από τη Λάρισα θα κάνουν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στον Όλυμπο. Έτσι, οι αντάρτες αποφάσισαν να τοποθετηθούν στο δημόσιο δρόμο και να χτυπήσουν με ενέδρα τους Ιταλούς στη θέση Μαυρίτσα, μεταξύ Δομένικου-Μυλόγουστας. Τρία τμήματα ανταρτών συγκεντρώθηκαν και πήραν θέση στη Μαυρίτσα. Λίγο πριν το μεσημέρι, Ιταλική φάλαγγα 6 αυτοκινήτων και δύο προπορευόμενων μοτοσικλετιστών με 130 περίπου Ιταλούς εμφανίσθηκε κινούμενη προς Ελασσόνα. Η μάχη άρχισε και με τα πρώτα πυρά ο ένας μοτοσικλετιστής σκοτώθηκε επιτόπου, ενώ ο άλλος κατόρθωσε να διαφύγει προς τον Τύρναβο όπου ειδοποίησε για ενισχύσεις. Σε λίγο, εμφανίστηκαν Ιταλικά αεροπλάνα που από χαμηλό ύψος πολυβολούσαν τους αντάρτες αναγκάζοντάς τους να αποχωρήσουν και να συμπτυχθούν προς τα ορεινά. Οι απώλειες των Ιταλών, όπως γράφει ο Θόδωρος Καριπίδης στο βιβλίο του Εαμική Εθνική Αντίσταση, ήταν 9 νεκροί, μεταξύ των οποίων ένας αξιωματικός που υπέκυψε στα τραύματά του στη Λάρισα το ίδιο απόγευμα, ενώ οι αντάρτες είχαν 2 τραυματίες που τους πήραν μαζί τους. Στη συνέχεια, οι Ιταλοί ειδοποιημένοι από το μοτοσικλετιστή και ενισχυμένοι από τον Τύρναβο και την Ελασσόνα κινήθηκαν προς το Δομένικο από όλες τις πλευρές.
Ιταλοί στρατιώτες με 40 αυτοκίνητα έφθασαν στη Μαυρίτσα, χωρίστηκαν σε 3 φάλαγγες και, αφού χώρισαν το χωριό σε 3 τομείς, μπήκαν σε αυτό, ενώ ένας άλλος λόχος το υπερφαλάγγισε από την πλευρά του Προφήτη Ηλία. Μέχρι να μπουν στο χωριό, όποιον έβρισκαν τον εκτελούσαν επί τόπου. Η πρώτη φάλαγγα βρέθηκε στο σπίτι του Γιάννη Καραγιάννη και του έβαλε φωτιά. Αυτό ήταν και το σύνθημα. Σε λίγο όλο το χωριό καιγόταν
2005 – Τίθεται σε ισχύ το Πρωτόκολλο του Κιότο για τη μείωση των εκπομπών ρύπων που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Το Πρωτόκολλο του Κιότο αποτελεί έναν «οδικό χάρτη», στον οποίο περιλαμβάνονται τα απαραίτητα βήματα για τη μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος που προκαλείται λόγω της αύξησης των ανθρωπογενών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Σύμφωνα με αυτό, τα κράτη που το έχουν συνυπογράψει δεσμεύονται να ελαττώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου την πρώτη περίοδο ανάληψης υποχρεώσεων (2008-2012) κατά ένα συγκεκριμένο στόχο σε σχέση με τις εκπομπές του 1990 (ή του 1995 για ορισμένα αέρια). Αυτό επιχειρείται να γίνει με τον πιο οικονομικά αποδοτικό τρόπο, ώστε να μην επιβαρυνθεί η παγκόσμια οικονομία. Έτσι, το Πρωτόκολλο του Κιότο περιλαμβάνει τρεις ευέλικτους μηχανισμούς:
την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών,
την κοινή εφαρμογή, και
το μηχανισμό καθαρής ανάπτυξης.
Ο πρώτος μηχανισμός προβλέπει την αγοραπωλησία δικαιωμάτων εκπομπών μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών (όπως για παράδειγμα κράτη και υπόχρεες εγκαταστάσεις) κατά τη θεωρία των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, ενώ οι άλλοι δύο βασίζονται σε προγράμματα έργων (σε χώρες του Παραρτήματος Ι ο δεύτερος και σε χώρες εκτός του Παραρτήματος Ι ο τρίτος).
Γεννήσεις
1852 – Θεόδωρος Ράλλης. Γόνος πλούσιας οικογένειας μεγαλεμπόρων από την Κωνσταντινούπολη και με ρίζες χιώτικες, ο Ράλλης άρχισε τις εγκύκλιες σπουδές του στη Χάλκη και τις συνέχισε στο Λονδίνο, όπου για ένα διάστημα εργάστηκε ως υπάλληλος στις επιχειρήσεις Ράλλη-Μαυρογιάννη. Το 1875 πήγε στο Παρίσι και άρχισε σπουδές ζωγραφικής στη Σχολή Καλὠν Τεχνών, στο εργαστήριο του Ζαν-Λεόν Ζερόμ (Jean-Léon Gérôme), ζωγράφου και γλύπτη ηθογραφικών και ιστορικών θεμάτων κι ακαδημαϊκών τύπων. Έργα του εκτέθηκαν για πρώτη φορά στο Σαλόνι του Παρισιού το 1875. Ήταν μέλος της Εταιρείας Γάλλων Ζωγράφων (Société des artistes français), η οποία τον τίμησε με εύφημο μνεία το 1885 και με αργυρό μετάλλιο το 1889. Έγινε επίσης μέλος της γαλλικής Λεγεώνας της Τιμής, ενώ το 1900 διετέλεσε μέλος της κριτικής επιτροπής της Διεθνούς Εκθέσεως του Παρισιού. Με τη διαθήκη του άφησε ορισμένα έργα στην Εθνική Πινακοθήκη.
Πραγματοποίησε αρκετά ταξίδια στην Ελλάδα, την Μικρά Ασία, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο, προκειμένου να συγκεντρώσει υλικό για τα έργα του. Μοίρασε τη ζωή του ανάμεσα στο Παρίσι και το Κάιρο της Αιγύπτου, όπου διατηρούσε δεύτερο εργαστήριο.
Το 1881 νυμφεύθηκε την Ιουλία Μαυροκορδάτου, με την οποία απέκτησε μία κόρη, την Αικατερίνη (1882–1948), μετέπειτα σύζυγο Νικολάου Πολίτη. Η σύζυγός του πέθανε το 1888, σε ηλικία μόλις 29 ετών, και το 1895 ξαναπαντρεύτηκε με τη Μαρία Μαυρομιχάλη, αλλά χώρισε λίγο καιρό αργότερα. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 και μέχρι τον θάνατό του, εξέθεσε κατ’ επανάληψη πίνακές του στην Αθήνα, λόγω και της στενής φιλίας του με τον Δημήτριο Βικέλα.
1907 – Άγγελος Τερζάκης. Ήταν γιος του πολιτικού Δημητρίου Τερζάκη (1870-1958). Γεννήθηκε στο Ναύπλιο στις 16 Φεβρουαρίου του 1907 και έζησε εκεί μέχρι το 1915, όταν και μετακόμισε στην Αθήνα, όπου τελείωσε το Γυμνάσιο και σπούδασε νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έλαβε την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος το 1929, αλλά εγκατέλειψε σύντομα τη δικηγορία για να αφοσιωθεί στη λογοτεχνία.
Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1925 με τη συλλογή διηγημάτων Ο ξεχασμένος και έκτοτε ασχολήθηκε συστηματικά με την πεζογραφία και το θέατρο, όπου πρωτοεμφανίστηκε το 1936 με το έργο του Αυτοκράτωρ Μιχαήλ που ανέβασε τον ίδιο χρόνο το Εθνικό Θέατρο. Παράλληλα διηύθυνε και τα βραχύβια περιοδικά Πνοή και Λόγος. Το 1937 έγινε γραμματέας του Εθνικού Θεάτρου και αργότερα καλλιτεχνικός και γενικός διευθυντής του Δραματολογίου (1939-1942) και γενικός διευθυντής της ιστορίας και της δραματολογίας της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου (1950-1971) και γενικός διευθυντής της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου (1950-1975).
Πήρε μέρος στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο (1940-1941) και κατέγραψε τις εμπειρίες του σε κάποια από τα διηγήματά του και κυρίως στο βιβλίο του «Απρίλης». Το 1964 συνέγραψε για λογαριασμό του Γενικού Επιτελείου Στρατού το χρονικό του πολέμου, το οποίο εκδόθηκε με τον τίτλο «Ελληνική Εποποιία 1940-41».
Μετά τον πόλεμο συνέχισε την ενασχόλησή του με τα γράμματα: αρθρογραφούσε για πολλά χρόνια στην εφημερίδα Το Βήμα (φιλολογικός συνεργάτης) και από το 1948 θεατρικός κριτικός. Επίσης υπήρξε και διευθυντής του περιοδικού Εποχές (1963-1967).
Το 1969 τιμήθηκε με το Αριστείο Γραμμάτων της Ακαδημίας Αθηνών και το 1974 έγινε Ακαδημαϊκός. Επίσης τιμήθηκε δύο φορές με το πρώτο κρατικό βραβείο μυθιστορήματος (1938 και 1939), με το κρατικό βραβείο θεάτρου (1957) και πρώτο κρατικό βραβείο της ομάδας των δώδεκα καλύτερων ποιητών και πεζογράφων (1963).
Πέθανε στις 3 Αυγούστου 1979 στην Αθήνα. Γιος του είναι ο γνωστός Ελληνογερμανός συνθέτης Δημήτρης Τερζάκης (γενν. 1938).
Θάνατοι
1886 – Ιωάννης Παπάφης. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, γόνος εύπορης οικογένειας. Ο πατέρας του Νικόλαος Παπαφής ήταν έμπορος και η μητέρα του ανήκε στη γνωστή οικογένεια του Δημήτριου Αναστασιάδη. Αφού μορφώθηκε ικανοποιητικά, ασχολήθηκε με το εμπόριο μεταβαίνοντας στην Σμύρνη, κοντά στον πατέρα του. Έπειτα από δύο χρόνια παραμονής του στην πόλη, με τον ξαφνικό χαμό του πατέρα του (1810), θα αναζητήσει στήριγμα στον αδελφό της μητέρας του Ιωάννη Αναστάση, ο οποίος ζούσε στην Αλεξάνδρεια. Έτσι εργάστηκε για κάποιο διάστημα στο εμπορικό κατάστημα του θείου του, αναπτύσσοντας τις ικανότητές, ενώ στη συνέχεια έφυγε στη Μάλτα, όπου δημιούργησε τις δικές του επιχειρήσεις. Εκεί ασχολήθηκε μεταξύ άλλων και με την τροφοδοσία του αγγλικού στόλου της Μεσογείου.
Ο Ιωάννης Παπαφής παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του στη Μάλτα και ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια της ζωής του στην πόλη Ραμπάτ. Πέθανε άτεκνος στις 16 Φεβρουαρίου 1886 σε ηλικία 94 ετών, έχοντας δημιουργήσει τεράστια περιουσία και λαμβάνοντας αρκετά δημόσια αξιώματα. Παράλληλα με τις εμπορικές του δραστηριότητες πραγματοποίησε σημαντικές δωρεές προς την πατρίδα του αλλά και προς την Μάλτα.
1912 – Αλέξιος Στριφτόμπολας. Ήταν γιος του Αναστάσιου Στριφτόμπολα από την Κέρτεζη Καλαβρύτων και ανιψιός του αγωνιστή του 1821 Α. Στριφτόμπολα. Αδέλφια του ήταν ο Περικλής, ο Επαμεινώνδας , η Ασπασία, η Ελένη και η Πραξιθέα. Από μικρή ηλικία εγκαταστάθηκε με την οικογένεια του στην Πάτρα όπου τελείωσε και τις γυμνασιακές του σπουδές. Στην συνέχεια η οικογένεια μετακόμισε στην Αθήνα λόγω διορισμού του πατέρα του ως διευθυντής αστυνομίας. Εκεί ο Αλέξιος λόγω της δουλειάς του πατέρα του συναντήθηκε με τον Όθωνα κι έγινε οπαδός του.
Το 1863 ξέσπασε η επανάσταση κατά του Όθωνα ο Στριφτόμπολας ευρισκόμενος στην Πάτρα τον υποστήριξε ανοιχτά και συνελήφθη από αντιοθωνικούς και κρατήθηκε σε ένα πλοίο στο λιμάνι της πόλης. Αργότερα οδηγήθηκε στην Αθήνα και αποφασίστηκε η εξορία του από την χώρα, έτσι έφυγε για το Μόναχο όπου έμεινε τρία χρόνια για να επιστρέψει έπειτα στην Πάτρα. Στο Μόναχο έμεινε κοντά στον εξόριστο Όθωνα και την Αμαλία, με παρότρυνση του βασιλικού ζεύγους επέστρεψε στην Ελλάδα.
Το 1908 αρρώστησε βαριά, έπαθε ημιπληγία στα άκρα και πέθανε την Πέμπτη 16 Φεβρουαρίου στις 9 το πρωί.
1985 – Γιώργος Ιωάννου. Γεννήθηκε το 1927 στη Θεσσαλονίκη από γονείς Θρακιώτες πρόσφυγες. Ο πατέρας του Ιωάννης κατέφυγε στη Θεσσαλονίκη από τη Ραιδεστό της Ανατολικής Θράκης προερχόμενος από αστική οικογένεια. Η μητέρα του Αθανασία ήταν από την Κεσσάνη της Ανατολικής Θράκης.
Ο Γιώργος Ιωάννου μεγάλωσε στο κέντρο της πόλης της Θεσσαλονίκης και σπούδασε με λαμπρούς δασκάλους στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Στο Α.Π.Θ. μάλιστα υπηρέτησε για ένα διάστημα ως βοηθός στην έδρα της Αρχαίας Ιστορίας. Από το 1960 εργάστηκε ως φιλόλογος στη μέση εκπαίδευση στην Αθήνα και σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Από το 1962 και για δύο χρόνια δίδαξε στο Ελληνικό Γυμνάσιο στη Βεγγάζη της Λιβύης. Το 1974 ορίστηκε μέλος της Επιτροπής για τη συγκρότηση ανθολογίου κειμένων λογοτεχνίας για το Δημοτικό σχολείο, καθώς και για την ανανέωση των Νεοελληνικών Αναγνωσμάτων του Γυμνασίου. Υπήρξε σύμβουλος έκδοσης του σημαντικού περιοδικού Ελεύθερη γενιά (μηνιαίο περιοδικό για τις μαθητικές κοινότητες), που εξέδιδε το Υπουργείο Παιδείας. Πέθανε το 1985 στα 58 του χρόνια, από νοσοκομειακή λοίμωξη που επήλθε μετά από μια απλή επέμβαση στον προστάτη.
2019 – Μπρούνο Γκαντς γερμανικά: Bruno Ganz, 22 Μαρτίου 1941 – 16 Φεβρουαρίου 2019) ήταν Ελβετός ηθοποιός, που θεωρείται μια από τις σπουδαιότερες φυσιογνωμίες του γερμανόφωνου θεάτρου και κινηματογράφου.
Έχει συνεργαστεί με πολλούς σημαντικούς σκηνοθέτες, όπως οι Βιμ Βέντερς, Ερίκ Ρομέρ, Βέρνερ Χέρτζογκ και Θόδωρος Αγγελόπουλος. Μερικές από τις γνωστότερες ερμηνείες του στον κινηματογράφο είναι αυτή στα Φτερά του έρωτα (1987) και η ενσάρκωση του Αδόλφου Χίτλερ στην Πτώση (2004). Άλλες ταινίες του είναι οι Ένας Αμερικανός Φίλος (1977), Ανθρωποκυνηγητό σε δύο ηπείρους (1978), Νοσφεράτου: Ο Δράκουλας της Νύχτας (1979), Μία αιωνιότητα και μία ημέρα (1998) και Ο άνθρωπος της Μαντζουρίας (2004). Για τα επιτεύγματά του στον κινηματογράφο έλαβε το 2010 βραβείο από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου και το 2014 τη Χρυσή Κάμερα, ενώ το 2010 απέκτησε το δικό του αστέρι στη Λεωφόρο των Αστέρων στο Βερολίνο.
Στο θέατρο, έχει ερμηνεύσει, μεταξύ άλλων, έργα των Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε, Ευριπίδη και Σον Ο’Κέισι. Από το 1996 είναι ο κάτοχος του Δαχτυλιδιού του Ίφλαντ, της μεγαλύτερης διάκρισης για γερμανόφωνο ηθοποιό.
Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia
Διαβάστε περισσότερα στην ενότητα Χρονολόγιο
με click πάνω στην κάρτα που ακολουθεί
ή στο Posted in Χρονολόγιο
