Μνήμη χρονολογίου της 9ης Ιανουαρίου

9 Ιανουαρίου 2024

Είναι η 9η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο
Υπολείπονται 357 (δίσεκτο) ημέρες για τη λήξη του.
🌅 Ανατολή ήλιου: 07:41 - Δύση ήλιου: 17:22
Διάρκεια ημέρας: 9 ώρες 42 λεπτά
🌘 Σελήνη 27.3 ημερών
Χρόνια πολλά στην Παρθένα και την Παρθενόπη

Γεγονότα

 

1823 – Στις αρχές, του 1823 (9/1/1824) ο Τσάρος της Ρωσίας, Αλέξανδρος, ρίχνει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το ρωσικό σχέδιο των «3 τμημάτων». Το σχέδιο προέβλεπε να επέμβουν οι Δυνάμεις όχι για να καταπνίξουν την Επανάσταση, μα για να αναγνωρίσουν κρατική υπόσταση στους επαναστάτες και να επιβάλλουν την ειρήνευση στην περιοχή . Καθώς ο Σουλτάνος δε θα δεχόταν απόλυτη πολιτική ανεξαρτησία  κι οι Έλληνες τον τουρκικό ζυγό, προτείνει να ιδρυθούν 3 ηγεμονίες στα πρότυπα των παραδουνάβιων (σε Θεσσαλία, Βοιωτία κι Αττική η πρώτη, με Ήπειρο & Αιτωλοακαρνανία η δεύτερη κι η τελευταία θα περιλαμβάνει Κρήτη & Πελοπόννησο), στις οποίες η Τουρκία θα διατηρούσε την επικυριαρχία, θα εισέπραττε ετήσιο φόρο και θα κρατούσε φρουρές με στενά τοπικά δικαιώματα.
Η ρωσική πολιτική για το ελληνικό ζήτημα, πάντως, θα αλλάξει σημαντικά στις 19/11 (ή 1/12) /1825, ημέρα που ο Τσάρος Αλέξανδρος ο 1ος  πέθανε και τον διαδέχτηκε, αν και με σφετερισμό του θρόνου, ο εκ των αδελφών του, Νικόλαος ο 1ος, ο οποίος, καθώς το επιτελείο του αποτελείτο από φιλοπόλεμους, ήθελε να λύσει τις όποιες ρωσοτουρκικές διαφορές με πόλεμο. Λέγεται, μάλιστα, και ότι λίγο πριν πεθάνει ο Αλέξανδρος, κατά τον Δ. Κόκκινο, «υπέβαλεν εις την Αγγλίαν την πρότασιν να διαχειρισθή και να ρυθμίση μόνη αυτή το ελληνικόν ζήτημα».

 

1968 – Ο Κοκίτσι Τσουμπουράγια (Kokichi Tsuburaya) γεννήθηκε στην πόλη Σουκαγκάβα της επαρχίας Φουκουσίμα στις 13 Μαΐου 1940. Κατά τη διάρκεια των γυμνασιακών του χρόνων ασχολήθηκε με τον στίβο και μετά την περάτωση των σπουδών του το 1958 κατατάχθηκε στον ιαπωνικό στρατό, όπου καλλιέργησε περισσότερο το ταλέντο του στους δρόμους μεγάλων αποστάσεων. Αναδείχθηκε επανειλημμένα πρωταθλητής Ιαπωνίας στους δρόμους των 5.000 και 10.000 μέτρων, όπου κατείχε και τα σχετικά ρεκόρ.
Στα τέλη του 1967 ο Τσουμπουράγια υποβλήθηκε σε εγχείρηση για να διορθωθεί ένα πρόβλημα στη σπονδυλική του στήλη που τον ταλαιπωρούσε. Η συμμετοχή στους Ολυμπιακούς του Μεξικού ήταν αμφίβολη έως αδύνατη. Ο μικρόσωμος αθλητής έπεσε σε κατάθλιψη και στις 9 Ιανουαρίου του 1968, με ένα ιδιότυπο χαρακίρι, έβαλε τέλος στη ζωή του. Με ένα ξυράφι έκοψε την καρωτίδα του μέσα στο κέντρο φυσικής αγωγής του ιαπωνικού στρατού, όπου διέμενε. Στο σημείωμα που άφησε έγραφε, μεταξύ άλλων: «Δεν μπορώ να τρέξω πια. Παρακαλώ συγχωρέστε με…»

 

1979 – Η ελληνική τηλεόραση αποκτά χρώμα, χάρη στο γαλλικό σύστημα SECAM, που αργότερα θα αντικατασταθεί από το γερμανικό PAL.
Η τηλεόραση στην Ελλάδα ξεκίνησε για πρώτη φορά τη λειτουργία της στις 4 Σεπτεμβρίου 1960 από τη ΔΕΗ. Ακολούθησαν μερικές πειραματικές εκπομπές, με παράδειγμα το Κανάλι 3, που δεν μονιμοποιήθηκαν. Τακτικό πρόγραμμα ξεκίνησε να εκπέμπει από τις 23 Φεβρουαρίου 1966, από το ΕΙΡ, αν και οι δοκιμές είχαν αρχίσει από τον Σεπτέμβριο, και τέσσερις ημέρες αργότερα από έναν δεύτερο σταθμό, την ΤΕΔ, που λειτούργησε από τις Ένοπλες Δυνάμεις. Κατά τη διάρκεια της Χούντας των Συνταγματαρχών παγιώθηκε η δομή του προγράμματος με ένα μείγμα ψυχαγωγίας και ενημέρωσης, η οποία ήταν τότε λογοκριμένη. Ο κρατικός έλεγχος στην τηλεόραση διατηρήθηκε και στη μεταπολίτευση, οπότε η ενημέρωση ήταν περισσότερο ελεύθερη, αλλά όχι πάντα αντικειμενική.[2] Τον Σεπτέμβριο του 1976, πάλι στα πλαίσια της ΔΕΘ, ξεκίνησε να εκπέμπει πειραματικά, η ΕΤ3.

 

1992 – Η ταινία «Το μετέωρο βήμα του πελαργού» κάνει επίσημη πρεμιέρα στην Αθήνα, παρουσία του σκηνοθέτη Θόδωρου Αγγελόπουλου και του πρωταγωνιστή Μαρτσέλο Μαστρογιάνι. Ένας νεαρός ρεπόρτερ συναρπάζεται από τη φυσιογνωμία ενός ηλικιωμένου πρόσφυγα που ζει σχεδόν ασκητικά σε μια μικρή συνοριακή πόλη. Χωρίς να διευκρινίζει την πόλη όπου τοποθετείται η ταινία, ο Θόδωρος Αγγελόπουλος φτιάχνει ένα έργο-μεταίχμιο πάνω στην απελπισία του τέλους του 20ού αιώνα και τη διασταύρωση δύο όμορων πολιτισμών (Αλβανία – Ελλάδα).  Σκηνοθεσία: Θόδωρος Αγγελόπουλος | Παραγωγή: Θόδωρος Αγγελόπουλος | Σενάριο: Θόδωρος Αγγελόπουλος, Πέτρος Μάρκαρης, Τονίνο Γκουέρα, Θανάσης Βαλτινός | Πρωταγωνιστές: Μαρτσέλλο Μαστρογιάννι, Ζαν Μορό, Γρηγόρης Πατρικαρέας, Ηλίας Λογοθέτης, Δώρα Χρυσικού | Μουσική: Ελένη Καραΐνδρου | Τραγούδι: Χάρις Αλεξίου | Φωτογραφία: Γιώργος Αρβανίτης | Μοντάζ: Γιάννης Τσιτσόπουλος | Σκηνογραφία: Μικές Καραπιπερής | Εταιρεία παραγωγής: Arena Films, Vega Film, Ελληνικό Κέντρο  Κινηματογράφου. (Διαβάστε περισσότερα: Ο αφορισμός του Θ. Αγγελόπουλου από τον Καντιώτη)

 

1998 – Ο αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα, Νίκολας Μπερνς, σε συνέντευξή του σε ελληνικές εφημερίδες δηλώνει ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν μόνο 6 ν.μ. ως εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας, ενώ και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ξεκαθαρίζει ότι για τις ΗΠΑ οι τουρκικές πτήσεις στη ζώνη μεταξύ 6 και 10 ν.μ. δεν αποτελούν παραβιάσεις.
Ο Nίκολας Μπερνς Γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη και μεγάλωσε στην Βοστόνη. Σπούδασε ιστορία στο Boston College και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στις διεθνείς σχέσεις στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς. Το 1983 εντάχθηκε στο δυναμικό του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών αναλαμβάνοντας επιτελικές θέσεις στη Μαυριτανία, στην Αίγυπτο, στο Ισραήλ και σε άλλες χώρες. Την περίοδο 1990 – 1995 διετέλεσε μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας με κύρια ευθύνη τις χώρες που δημιουργήθηκαν μετά την διάσπαση της Σοβιετικής Ένωσης. Το 1995, ανέλαβε εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το 1997, οπότε και διορίστηκε πρέσβης στην Ελλάδα. Την περίοδο 2001 – 2005 υπηρέτησε ως μόνιμος αντιπρόσωπος της χώρας του στο ΝΑΤΟ, ενώ το 2005, ανέλαβε Υφυπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών παραμένοντας στη θέση του μέχρι και το 2008.

 

2007 – Ο Στίβεν Τζομπς της Apple επιδεικνύει το νέο κινητό τηλέφωνο iPhone. Ο Στήβεν Πωλ Τζομπς (Steven Paul Jobs, 24 Φεβρουαρίου 1955 – 5 Οκτωβρίου 2011) ήταν μια από τις πιο γνωστές προσωπικότητες στον χώρο της τεχνολογίας, ένας εκ των δύο συνιδρυτών, πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Apple και πρώην πρόεδρος της Pixar (μέχρις ότου εξαγοράστηκε από την Disney, στης οποίας το Διοικητικό Συμβούλιο διατηρούσε θέση και της οποίας ήταν ο μεγαλύτερος μέτοχος). Έχει χαρακτηριστεί ως οραματιστής στον χώρο των υπολογιστών και πολλές ιδέες του άλλαξαν τον τρόπο που οι καταναλωτές χρησιμοποιούν την ψηφιακή τεχνολογία. Ήταν από τους πρώτους που συνέλαβαν την ιδέα του οικιακού προσωπικού υπολογιστή. Ο Στιβ Τζομπς «ήταν ο μέγας ευαγγελιστής της ψηφιακής εποχής».

 

Γεννήσεις

 

1908 – Σιμόν Ντε Μποβουάρ, γαλλίδα φεμινίστρια, συγγραφέας και σύζυγος του φιλόσοφου Ζαν Πολ Σαρτρ. («Το δεύτερο φύλο») Γεννημένη ως Simone Lucie-Ernestine-Marie-Bertrand de Beauvoir στις 9 Ιανουαρίου του 1908 στο Παρίσι της Γαλλίας, σπούδασε στο πανεπιστήμιο École Normale Supérieure όπου και σε ηλικία 21 ετών συνάντησε τον Ζαν-Πωλ Σαρτρ. Το 1981 συνέγραψε το «La Cérémonie Des Adieux» (Η Τελετή του Αποχαιρετισμού), μια οδυνηρή εξιστόρηση των τελευταίων χρόνων του Σαρτρ.
Μαζί με τον σύντροφό της Ζαν-Πωλ Σαρτρ συντάχτηκε με το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα Γαλλίας, αλλά αποχώρησαν αμφότεροι έπειτα από την Σοβιετική επέμβαση στην Ουγγαρία το 1956 και μετέπειτα στράφηκαν προς τον Μαοϊσμό.
Η Μποβουάρ θεωρήθηκε η μητέρα του (μετά το 1968) φεμινισμού, με φιλοσοφικά γραπτά που συνδέθηκαν, αν και ήταν ανεξάρτητα, με τον Σαρτριανό υπαρξισμό.
Πέθανε από πνευμονία στις 14 Απριλίου του 1986 και τάφηκε πλάι στον Σαρτρ στο Κοιμητήριο του Μονπαρνάς του Παρισιού.

 

1913 – Ο Ρίτσαρντ Μίλχους Νίξον (Richard Milhous Nixon, 9 Ιανουαρίου 1913 – 22 Απριλίου 1994) ήταν Αμερικανός πολιτικός, ο οποίος υπηρέτησε ως ο 37ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών από το 1969 έως το 1974, όταν και έγινε ο πρώτος Αμερικανός πρόεδρος που παραιτήθηκε από το αξίωμά του. Επίσης διετέλεσε αντιπρόεδρος των Η.Π.Α. κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Αϊζενχάουερ (1953-1961). Είναι μέχρι στιγμής ο μοναδικός που έχει εκλεγεί ως πρόεδρος και αντιπρόεδρος σε δύο διαφορετικές περιόδους, αλλά και ο μόνος Πρόεδρος που παραιτήθηκε από τη θέση του. Η παραίτησή του ήρθε ως συνέχεια του σκανδάλου Γουότεργκεϊτ σε μια απόπειρα να αποφύγει την καθαίρεσή του από το αξίωμα του Προέδρου. Η θητεία του συνδέθηκε τόσο με την κλιμάκωση του πολέμου στο Βιετνάμ, όσο και με την αποχώρηση των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων από εκεί το 1973. Τον αντικατέστησε ο δεύτερος αντιπρόεδρός του, Τζέραλντ Φορντ, ο οποίος και του απέδωσε χάρη για οποιοδήποτε αδίκημα διέπραξε επί θητείας του, από τις 20 Ιανουαρίου 1969 έως τις 9 Αυγούστου 1974.

 

1941 – Η Τζόαν Μπαέζ (Joan Chandos Báez, 9 Ιανουαρίου 1941 – …) είναι Αμερικανίδα τραγουδίστρια της φολκ, κυρίως, μουσικής και στιχουργός. Από το 1959 που ξεκίνησε την καριέρα της μέχρι σήμερα έχει ηχογραφήσει περισσότερα από τριάντα άλμπουμ, στα οποία ερμήνευσε τόσο δικά της τραγούδια όσο και τραγούδια άλλων δημιουργών. Οι στίχοι των τραγουδιών της είναι κυρίως στα Αγγλικά και στα Ισπανικά, αλλά έχει ερμηνεύσει τραγούδια και σε άλλες γλώσσες.
Επιπλέον είναι ιδιαίτερα γνωστή για την ενεργό συμμετοχή της στο αντιπολεμικό κίνημα (κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Βιετνάμ συνελήφθη και φυλακίστηκε για τη συμμετοχή της στη διαμαρτυρία στο Armed Forces Induction Center) και την υποστήριξη του κινήματος κατά των φυλετικών διακρίσεων. Πολλά από τα τραγούδια της μιλούν για τον πόλεμο και για μια σειρά από κοινωνικά προβλήματα.

 

Θάνατοι

 

1799 – Η Μαρία Γκαετάνα Ανιέζι (Maria Gaetana Agnesi) γεννήθηκε στις 16 Μαΐου του 1718 στο Μιλάνο της βόρειας Ιταλίας. Μεγάλωσε σε μια ιδιαίτερα εύπορη και μορφωμένη οικογένεια. Ο πατέρας της, Πιέτρο Ανιέζι, υπήρξε καθηγητής μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, όταν παντρεύτηκε την μητέρα της, Άννα Φορτουνάτα Μπρίβιο. Οι γονείς της, παρείχαν στην ίδια και στη συνθέτρια – τσεμπαλίστρια αδερφή της, Μαρία Τερέζα Ανιέζι Πινοτίνι, τους καλύτερους εκπαιδευτές για την σωστότερη καλλιέργειά τους. Η αγάπη και η αφοσίωση του πατέρα της στην επιστήμη των μαθηματικών φαίνεται πως επηρέασαν τη Μαρία Γκαετάνα Ανιέζι, που θα διαπρέψει αργότερα στον ίδιο κλάδο.
Τα 1748 θα δημοσιευτεί το πιο σημαντικό έργο από τη Μαρία Γκαετάνα Ανιέζι: «Αναλυτικές Εισηγήσεις προς χρήση της ιταλικής νεολαίας» (Instituzioni analitiche ad uso della gioventu italiana). Επρόκειτο για μια εργασία που σχετιζόταν με τον διαφορικό λογισμό καθώς και με τις εφαπτόμενες των καμπυλών. Στο έργο της θα εμπλακούν για τις ανάγκες της μετάφρασης, και άλλοι σημαντικοί επιστήμονες της εποχής όπως οι Π. Τ. ντ’Αλτεμί και Σαρλ Μποσό που ανέλαβαν τη μετάφραση στη γαλλική γλώσσα καθώς και ο Τζον Κόλσον που ανέλαβε τη μετάφραση στην αγγλική. Μεταξύ των ζητουμένων που θα θέσει και θα αναλύσει στο βιβλίο της, η Μαρία Ανιέζι θα επικεντρώσει το ενδιαφέρον της ιδιαίτερα σε μια καμπύλη, που αρχικά είχαν μελετήσει οι επιστήμονες Πιέρ ντε Φερμά και Γκουίντο Γκράντι. Η καμπύλη αυτή, θα πάρει αργότερα το όνομά της.

 

1876 – Ο Σάμιουελ Γκρίντλεϊ Χάου (αγγλικά: Samuel Gridley Howe, 10 Νοεμβρίου 1801 – 9 Ιανουαρίου 1876) ήταν Αμερικανός ιατρός ο οποίος υπήρξε πολέμιος της δουλείας στις ΗΠΑ, υποστηρικτής των επαναστατικών κινημάτων σε Ελλάδα, Γαλλία και Πολωνία στην Ευρώπη, και πρωτοπόρος στην εκπαίδευση των τυφλών καθώς και των ατόμων με ψυχική αναπηρία. Οργάνωσε επίσης το Ίδρυμα Πέρκινς (Perkins Institution), την παλαιότερη σχολή τυφλών των ΗΠΑ της οποίας υπήρξε ο πρώτος διευθυντής.
Το 1863, αγωνιζόμενος για την κατάργηση της δουλείας, υπήρξε μέλος της τριμελούς επιτροπής η οποία διορίστηκε από τον τότε υπουργό άμυνας των ΗΠΑ στην Επιτροπή των Ελευθέρων Αμερικανών (American Freedmen’s Inquiry Commission), για την διερεύνηση των συνθηκών διαβίωσης των απελεύθερων σκλάβων στον αμερικανικό Νότο από την εποχή της Διακήρυξης της Χειραφέτησης και την κατάθεση προτάσεων ως προς την διευκόλυνση της μετάβασης των πρώην σκλάβων προς την ελευθερία. Πέρα από τις νότιες αμερικανικές πολιτείες, ο Χάου ταξίδεψε και στην τότε βρετανική επαρχία του Καναδά -στην περιοχή του σημερινού Οντάριο- όπου ζούσαν χιλιάδες πρώην σκλάβοι που είχαν δραπετεύσει από τις ΗΠΑ προς τα βρετανικά εδάφη μετά την κατάργηση της δουλείας από το Ηνωμένο Βασίλειο το 1833, και πήρε συνεντεύξεις από τους πρώην σκλάβους καθώς και τους αξιωματούχους της τοπικής αυτοδιοίκησης.

 

2016 – Η Μαρία Τερέζα ντε Φιλίπις (Maria Teresa de Filippis) γεννήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 1926 στη Νάπολη. Δεινή ιππεύτρια στα εφηβικά της χρόνια, μπήκε τυχαία στο χώρο του μηχανοκινήτου αθλητισμού, όταν κέρδισε ένα στοίχημα από τα δύο αδέλφια της, που αμφισβητούσαν τις οδηγικές της ικανότητες. Τους κέρδισε σε μία κόντρα 10 χιλιομέτρων μ’ ένα Φίατ – 500, το 1948, και τα επόμενα χρόνια έλαβε μέρος σε αγώνες του ιταλικού πρωταθλήματος σπορ αυτοκινήτων. Το 1954 κατέκτησε τη δεύτερη θέση και η Μαζεράτι την ενέταξε στο δυναμικό της ως δοκιμάστρια οδηγό.
Στις 18 Μαΐου 1958 έγραψε ιστορία, καθώς έγινε η πρώτη γυναίκα που συμμετείχε σε αγώνα της Φόρμουλα 1. Πήρε μέρος στον προκριματικό γύρο με Maserati 250F, αλλά απέτυχε να περάσει στον τελικό, όπως και ο βρετανός Μπέρνι Έκλεστον, ο μετέπειτα ισχυρός ανήρ της Φόρμουλα 1. Η ντε Φιλίπις συμμετείχε σε άλλα τέσσερα γκραν πρι, χωρίς επιτυχία. Έκανε την τελευταία της εμφάνιση στη Φόρμουλα 1 στο Γκραν Πρι του Μονακό, στις 10 Μαΐου 1959, όπου με Behra – Porsche RSK απέτυχε και πάλι να περάσει στον τελικό.
Το 1960 παντρεύτηκε και αφοσιώθηκε στην οικογένειά της, συμμετέχοντας περιστασιακά σε αγώνες αυτοκινήτου. Διετέλεσε αντιπρόεδρος των παλαιμάχων οδηγών της Φόρμουλα 1 και πρόεδρος του Maserati Club. Η Μαρία Τερέζα ντε Φιλίπις πέθανε στις 9 Ιανουαρίου 2016, σε ηλικία 89 ετών.

 

Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia
Διαβάστε περισσότερα στην ενότητα Χρονολόγιο
με click πάνω στην κάρτα που ακολουθεί
ή στο Posted in Χρονολόγιο