Γιάννης Κανάτας: «Κοιτάω μπροστά στο περίπτερο του Καραχρήστου, τι να δω; Ο ένας κρεμασμένος! Αφήγηση: Γιάννη Κανάτα | Κατέγραψε ο Βασίλης Τραπέτσας «Η Μεγάλη Παρασκευή των 120, Το χρονικό της θυσίας.» «αρχείον Αγρινίου», τ. 4, Απρίλιος 2018, σελ. 29, «Εγώ, καπνοπώλης στην Παπαστράτου 2! Η κυκλοφορία στους δρόμους ξεκινούσε μισή ώρα μετά την ανατολή και τέλειωνε μισή ώρα πριν τη δύση. Ο πατέρας μου τότε είχε κάποια προβλήματα […]
Ετικέτα: Η Μεγάλη Παρασκευή του Αγρινίου
Η εμφάνιση της «πλάκας» του Ξυθάλη
Ο Σπ. Γερολυμάτος, όχι μόνο μου αποκάλυψε ότι κατείχε την «πλάκα» αλλά μου την εμπιστεύθηκε, ώστε να εμφανίσω τη φωτογραφία του Δήμου Γιάγκα Το 1983, αναζητώντας υλικό και μαρτυρίες για την εκτέλεση των 120 πατριωτών, γνωστός μου αντιστασιακός, που δεν ζει πια, με έφερε σε επαφή με τον «Λέανδρο», δηλαδή το Σπύρο Γερολυμάτο (πατέρα του Γεράσιμου), γραμματέα του Επαρχιακού Συμβουλίου Τριχωνίδας και μέλος του Νομαρχιακού Συμβουλίου ΕΠΟΝ Αιτωλοακαρνανίας […]
Η περιπέτεια της «τιμής» των «120» – Μέρος 2ο
Η περιπέτεια της «τιμής» των «120» Η συνεδρίαση της 5ης Ιουνίου 1963 Μέρος 2ο του Λευτέρη Τηλιγάδα Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Αγρινίου τον Ιούνιο του 1963 ήταν ο Παναγιώτης Κυλάφης και παρόντα μέλη στη συνεδρίαση της 5ης Ιουνίου ήταν από τη συμπολίτευση ο Δημήτρης Ανδρικόπουλος, ο Χριστόφορος Χαβέλλας, ο Κώστας Κοντοπάνος, ο Δημήτρης Σαραντόπουλος, ο Γιώργος Βακαλόπουλος και ο Κώστας (Τάκης) Τσιτσιμελής. Από την παράταξη του Δ. Καπούλα […]
Η περιπέτεια της «τιμής» των «120» – Μέρος 1ο
Η περιπέτεια της «τιμής» και η πρώτη θεσμική αναγνώριση της θυσίας «120» Μέρος 1ο του Λευτέρη Τηλιγάδα Από το Σεπτέμβρη του 1944, που ο Ε.Λ.Α.Σ. «μπήκε» αναίμακτα στην πόλη του Αγρινίου, εγκαθίδρυσε την πρώτη ΕΑΜική – Λαϊκή αυτοδιοίκησή της και απέδωσε τις αρμόζουσες τιμές, μέχρι και τις 5 Ιουνίου 1963, που το Δημοτικό Συμβούλιο συζήτησε ξανά το ζήτημα της εκτέλεσης των 120 αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης τη Μεγάλη […]
Κατίνα Χατζάρα: «Σβάρνιζαν το κορμί της κάτω…»
«Μιλούσα με την κ. Κατίνα … Καλή γυναίκα … Λέγανε ότι την έπιασαν και θα την εκτελούσαν, γιατί έραψε μια σημαία …» Επιμέλεια: Λευτέρη Τηλιγάδα Η Κατίνα Χατζάρα (η μοναδική εκτελεσμένη γυναίκα ανάμεσα σε «116»[1] άντρες από το Τάγμα Ασφαλείας του Αγρινίου, την Μεγάλη Παρασκευή του 1944), σύμφωνα με την ημερομηνία που είναι γραμμένη στην πράξη του γάμου της, γεννήθηκε σαν σήμερα, 24 Μαρτίου του 1912 στη Φλωριάδα Βάλτου. […]
«Η Αγία Τριάδα που κοίταζε κείνη την ώρα;»
«Αλήθεια, θέ μου σχώραμε, η Αγία Τριάδα που κοίταζε κείνη την ώρα;», έλεγε χρόνια μετά, που βρήκε το κουράγιο και τη δύναμη να μιλήσει για κείνη τη μέρα. της Γιάννας Σμανή Στο κοντινό χωριό Αβώρανη, αχάραγα ακόμα, μια μάνα, χωμένη στις στάχτες του τζακιού πάλευε ν’ ανάψει τη φωτιά. Ξημέρωνε Μεγάλη Παρασκευή, κι όπως το καλεί ο χαρακτήρας της μέρας, ήταν θλιμμένη. Ψιλόβρεχε. Ξάφνου ριπές όπλων έσκισαν την […]
Σωτήρης Πύργος: «Το «προζύμι» τ’ς Αγίας Τριάδας»
Σωτήρης Πύργος: «Το «προζύμι» τ’ς Αγίας Τριάδας ήταν απ’ τις συλλήψεις τ’ Παπαπέτρου!» Μαρτυρία: Σωτήρη Πύργου Κατέγραψε η Μαρία Αγγελή* στις 26 Φεβρουαρίου 2008 «Γίνονταν ομαδικές συλλήψεις αντιστασιακών της πόλης. Τους συλληφθέντες τους μετέφεραν στην Παπαπέτρου. Οργανωμένες συλλήψεις αυτές. Ήταν άνθρωποι απ’ όλες τις παρατάξεις. Το «προζύμι» της Αγίας Τριάδας ήταν απ’ τις συλλήψεις τ’ Παπαπέτρου! Μας πήγαν εκεί. Το βραδ’ εμείναμε μέσα, ανεξαρτήτως πολιτικής. Το βράδυ όμως […]
Το χρονικό της Μεγάλης Παρασκευής του Αγρινίου
Έβρεχε εκείνο το τραγικό πρωί της Μεγάλης Παρασκευής. Ο ουρανός ήταν κατασκότεινος. Δεν έβλεπες ψυχή στο δρόμο. Και ξαφνικά ακούστηκαν οι ριπές των πολυβόλων. Επιμέλεια: Λευτέρης Τηλιγάδας Δημοσιεύουμε σήμερα το χρονικό της θυσίας των 120, όπως αυτό έχει καταγραφεί στην έκδοση της Φωνής του Λαού τη Μεγάλη Παρασκευή του 1945, ένα χρόνο δηλαδή, μετά από εκείνη την μαύρη Μεγάλη Παρασκευή, που ο διοικητής του Τάγματος Ασφαλείας Αγρινίου Γιώργος […]
Oι Kαμαριώτες της Μεγάλης Παρασκευής
Oι Kαμαριώτες της Μ. Παρασκευής H σύλληψη και η εκτέλεση του Γ. Χρηστάκη και του Γ. Δανιά Κατοχή. Χειμώνας του 1944. Στο Αγρίνιο εμφανίζονται άνδρες των Ταγμάτων Ασφαλείας (Ράλληδες). Ήρθαν από την Πάτρα για να πλαισιώσουν και να ενισχύσουν τα στρατεύματα Κατοχής. Τώρα οι εξορμήσεις στις γειτονιές και τα περίχωρα πολλαπλασιάστηκαν. Οι συλλήψεις, οι φυλακίσεις, οι εκβιασμοί, οι εκτελέσεις πατριωτών, εν ψυχρώ, είναι στην ημερήσια διάταξη. Οι Αντιστασιακές Ομάδες της […]
Ζαπάντι – Ενέδρα Γερμανών και Ταγματασφαλιτών
Γερμανοί στρατιώτες και ταγματασφαλίτες, στήνουν Ενέδρα στο Ζαπάντι κοντά στην εκκλησία των Αγίων Αποστόλων Κείμενο: Λευτέρης Τηλιγάδας Βράδυ Μεγάλης Τρίτης του 1944. Μία νυχτερινή περίπολος, που αποτελείται από Γερμανούς στρατιώτες και φουστανελοφόρους Ράλληδες του Τάγματος Ασφαλείας Αγρινίου, στήνει ενέδρα στο δρόμο κοντά στην εκκλησία των Αγίων Αποστόλων της Μεγάλης Χώρας (Ζαπάντι) μετά από πληροφορία που έφθασαν στην Γκεστάπο Αγρινίου ότι, μερικά κάρα θα μεταφέρουν τρόφιμα από τα Καλύβια […]
Το μπλόκο του Παναιτωλίου
Δύο γερμανικές φάλαγγες φτάνουν στην Περιφέρεια του Παναιτωλίου Η πρώτη από την οδική αρτηρία Αγρινίου – Μεσολογγίου και η δεύτερη από την οδική αρτηρία Αγρινίου – Θέρμου Κείμενο – Επιμέλεια: Λ. Τηλιγάδας Όπως γράψαμε στη χθεσινή μας ανάρτηση (Δείτε ΕΔΩ), μετά την μάχη της Ερμίτσας και για τον φόβο των αντιποίνων η οργάνωση του εφεδρικού ΕΛΑΣ Παναιτωλίου τοποθέτησε κοντά στην Ερμίτσα βάρδιες παρατηρητών, έτσι ώστε όταν αντιληφθούν γερμανικές […]
Παναιτώλιο – Η Μάχη της Ερμίτσας
Ενέδρα σε απόσπασμα ταγματασφαλιτών που περιπολούσε στις όχθες του χειμάρρου της Ερμίτσας έστησαναντάρτες του Ε.Λ.Α.Σ και της Ο.Π.Λ.Α. του Λευτέρη Τηλιγάδα Γύρω στις 3:00 το μεσημέρι της 9ης Απριλίου 1944 οι άνδρες του εφεδρικού Ε.Λ.Α.Σ. Παναιτωλίου, σε συνεργασία με αντάρτες του τακτικού Ε.Λ.Α.Σ έστησαν ενέδρα σε ένα απόσπασμα ταγματασφαλιτών που περιπολούσε στις όχθες του χειμάρρου της Ερμίτσα[1] και διαρρέει το βορειοανατολικό κάμπο του Παναιτωλίου (Ρουπακιάς). Σύμφωνα με όσα […]
Η ανατίναξη του τρένου στη Σταμνά Αιτωλικού
Το σαμποτάζ του τρένου εκτελέστηκε στις 9 Απριλίου 1944, στο τμήμα της σιδηροδρομικής γραμμής που βρίσκεται μεταξύ των χωριών Σταμνά και Αγγελόκαστρο του Λευτέρη Τηλιγάδα Με διαταγή του Στέφανου Σαράφη και του Ανδρέα Τζίμα, οι οποίοι αποτελούσαν την εκπροσώπηση του ΕΛΑΣ στο «Κοινό Γενικό Στρατηγείο Ανταρτών» στο Περτούλι Τρικάλων, έφεδροι και μόνιμοι αντάρτες του Ε.Λ.Α.Σ., που δρούσαν στην περιοχή του Ξηρομέρου, διατάχθηκαν να ανατινάξουν το συρμό των Σιδηροδρόμων […]
Αναφορά Τολιόπουλου (Κεφάλαιο 2ο)
Αναφορά Τολιόπουλου «Περί της ιστορίας του Τάγματος Ασφαλείας Αγρινίου» – του Γεωργίου Τολιόπουλου – Σκοπός και αποστολή του Τάγματος Έλεγχος της περιοχής Αγρινίου δι’ επιδρομών του Τάγματος, προς εξασφάλισιν, περιφρούρησιν και ανακούφισιν των κατοίκων της πόλεως και περιχώρων της, από την εφαρμογήν των συστημάτων δράσεως και επικρατήσεως του Ε.Α.Μ. – Ε.Λ.Α.Σ., διά των δολοφονιών – διαρπαγών – λεηλασιών – εμπρησμών – βιαίας στρατολογίας και διαφόρων εγκλημάτων κατά του εθνικιστικού […]
Εισαγωγή στην αναφορά Τολιόπουλου | Περί της ιστορίας του Τάγματος Ασφαλείας Αγρινίου
Περί της ιστορίας του Τάγματος Ασφαλείας Αγρινίου Εισαγωγή Από της 21ης Φεβρουαρίου 1944, ότε συνεκροτήθη, μέχρι της 14ης Σεπτεμβρίου 1944, ότε διελύθη του Λευτέρη Τηλιγάδα «Κρίνεται απαραίτητο να πάψει επιτέλους η ιστορία του ένοπλου δοσιλογισμού να είναι θέμα ταμπού για την τοπική κοινωνία και να μελετηθούν η πολιτικοκοινωνική προέλευση, τα κίνητρα, τα αίτια και οι συνθήκες που οδήγησαν τους “άλλους” συμπατριώτες μας στην συνεργασία με τον κατακτητή, ώστε να ερμηνευθεί […]
Αναφορά Τολιόπουλου (Μετά την παράδοση)
Αναφορά Τολιόπουλου «Περί της ιστορίας του Τάγματος Ασφαλείας Αγρινίου» – του Γεωργίου Τολιόπουλου – 15 Σεπτεμβρίου 1944. Καθ’ όλην την ημέραν τόσον οι Αξ/κοί όσον και οι οπλίται ησχολούντο εις την παράδοσιν του οπλισμού και υλικού, εν τω μεταξύ ήρχισεν και η απόλυσις των εφέδρων εκ των καταγομένων εκ του Αγρινίου, επί πλέον το Ε.Λ.Α.Σ. ήρχισε να τροφοδοτή εκ των τροφίμων του Τάγματος τους οπλίτας και Αξ/κούς του. Από […]