Συνέβη 16 Δεκεμβρίου στην Ελλάδα και τον κόσμο

16 Δεκεμβρίου 2023

Είναι η 350η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 15 ημέρες για τη λήξη του
🌅  Ανατολή ήλιου: 07:34 – Δύση ήλιου: 17:07
– Διάρκεια ημέρας: 9 ώρες 33 λεπτά
🌒  Σελήνη 3.7 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Θεοφανώ και Μόδεστο.

 

Γεγονότα

 

1497 – Ο πορτογάλος θαλασσοπόρος Βάσκο Ντα Γκάμα περιπλέει το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, ανοίγοντας νέους δρόμους στη ναυσιπλοΐα και το εμπόριο. Ο Βάσκο ντα Γκάμα (Vasco da Gama, 1460 ή 1469 – 24 Δεκεμβρίου 1524), 1ος κόμης του Βιντιγκουέιρα ήταν Πορτογάλος θαλασσοπόρος, ο πρώτος Ευρωπαίος που έφτασε στην Ινδία μέσω θαλάσσης συνδέοντας την Ευρώπη με την Ινδία, πραγματοποίησε τον περίπλου της Αφρικής. Η ανακάλυψη από τον Βάσκο ντα Γκάμα του θαλάσσιου δρόμου για την Ινδία άνοιξε τον δρόμο στην δημιουργία της Πορτογαλικής Αυτοκρατορίας στην Ασία που διατηρήθηκε πολλούς αιώνες. Ο θαλάσσιος δρόμος του Βάσκο ντα Γκάμα επέτρεψε στους Πορτογάλους να αποφύγουν τους κινδύνους που καραδοκούσαν τόσο στην Μεσόγειο όσο και στην Αραβική χερσόνησο. Το συνολικό μήκος της θαλάσσιας απόστασης που κάλυπτε το ταξίδι ήταν τεράστια, ξεπερνούσε ακόμα και τον περίπλου της Γης γύρω από τον Ισημερινό. Μετά από δεκάδες απόπειρες ναυτικών να φτάσουν στην Ινδία με αποτέλεσμα πολλά ναυάγια και αμέτρητους θανάτους ο Βάσκο Ντα Γκάμα ήταν ο πρώτος που προσάραξε στην Κοχικόδε (20 Μαίου 1498). Οι εμπορικοί δρόμοι της Πορτογαλίας που μέχρι τότε ήταν περιορισμένοι στις ακτές της βόρειας και Δυτικής Αφρικής επεκτάθηκαν σημαντικά.
Τα σπουδαιότερα μπαχαρικά που ανακάλυψαν ήταν το Πιπέρι και η Κανέλα στα οποία απέκτησαν το μονοπώλιο και έγιναν για πρώτη φορά γνωστά σε ολόκληρη την Ευρώπη, το διατήρησαν πολλές δεκαετίες. Τον επόμενο αιώνα εμφανίστηκαν δειλά κάποιες άλλες χώρες που αμφισβήτησαν την Πορτογαλική εμπορική κυριαρχία όπως η Ολλανδία και η Αγγλία, ακολούθησαν η Γαλλία και η Δανία. Ο Βάσκο ντα Γκάμα ηγήθηκε σε δύο μεγάλες Πορτογαλικές Αρμάδες, η τελευταία που ήταν η μεγαλύτερη εξέπλευσε τέσσερα χρόνια μετά την επιστροφή της πρώτης. Διορίστηκε γενικός κυβερνήτης της Πορτογαλικής Ινδίας με τον τίτλο του Αντιβασιλιά (1524) και κυβερνήτης της Βιντιγκουέιρα (1519). Ο Βάσκο ντα Γκάμα παρέμεινε κορυφαία παγκόσμια φυσιογνωμία στον τομέα των ναυτικών ανακαλύψεων, αμέτρητα έπη έγραψαν για τον τιμήσουν και γιόρτασαν τα κατορθώματα του με πανηγυρικές εκδηλώσεις. Ο Πορτογάλος επικός ποιητής Λουίς δε Καμόες έγραψε το έργο “Οι Λουσιάδες” για να τιμήσει τον Βάσκο ντε Γκάμα. Το πρώτο του ταξίδι στην Ινδία θεωρείται καθοριστικό στην παγκόσμια ιστορία και η αρχή της θαλασσοκρατορίας. Τον Μάρτιο του 2016 ανακαλύφθηκαν εκατοντεκατοντάδες υπολλείματα του θρυλικού πλοίου του Βάσκο ντε Γκάμα “Εσμεράλντα” έξω από την ακτή του Ομάν.

 

1923 – Οι εκλογές στην Ελλάδα εξελίσσονται σε θρίαμβο του Ελευθερίου Βενιζέλου, εξαιτίας της αποχής των αντιβενιζελικών δυνάμεων. Είναι οι τελευταίες εκλογές που διεξάγονται με σφαιρίδιο. Η Επαναστατική κυβέρνηση των Πλαστήρα – Γονατά θα προκηρύξει εκλογές στις 16 Δεκεμβρίου 1923 για την ανάδειξη της Δ΄ Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης η οποία και θα αποφασίσει για το πολίτευμα της Ελλάδας. Οι εκλογές αυτές πραγματοποιήθηκαν με ψηφοδέλτιο και με σφαιρίδιο. Η Συντακτική Συνέλευση συνέρχεται στις 2 Ιανουαρίου 1924 και στις 4 Ιανουαρίου ο Ελευθέριος Βενιζέλος σχηματίζει κυβέρνηση. Στις 6 Φεβρουαρίου ο Βενιζέλος παραιτείται και τη θέση του παίρνει ο Γεώργιος Καφαντάρης. Στις 24 Μαρτίου 1924 ανακηρύσσεται νέα κυβέρνηση υπό τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου. Οι εκλογές αυτές υπήρξαν μονόπλευρες επειδή ο κύριος σχηματισμός των αντιβενιζελικών η Ηνωμένη Αντιπολίτευσις (Λαϊκό κόμμα και σύμμαχοι) επέλεξε την αποχή δεκαπέντε ημέρες πριν η διενέργειά τους.
Τα μέσα ψηφοφορίας (σφαιρίδιο και χειρόγραφα ψηφοδέλτια) και η ύπαρξη κοινών συνδυασμών αποκλείουν τον υπολογισμό της εκλογικής δύναμης σε ψήφους ή ποσοστά των διαφορών, βενιζελογενών κυρίως,πολιτικών μορφωμάτων που συμμετείχαν
Εκλογικό σύστημα: Συνδυασμός στενής εκλογικής περιφέρειας (Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησος, Κυκλάδες)) και ευρείας (Νέες Χώρες). Η Αθήνα, ο Πειραιάς και η Θράκη ψήφισαν με χάρτινα ψηφοδέλτια, οι υπόλοιπες περιοχές με σφαιρίδια.
Εκλογικός Νόμος : Άρθρο 66 του Συντάγματος του 1911 – Εκλογικός νόμος ΧΜΗ΄ του 1877 και ΓΡΙΣΤ΄ του 1906.

 

 

1985 – Ψηφίζεται από τη Βουλή ο πρώτος νόμος για το Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ). Το Εθνικό Σύστημα Υγείας (Ε.Σ.Υ.) ιδρύθηκε στις 7 Οκτωβρίου 1983 από την πρώτη Κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου με τον Νόμο 1397/1983 στα πλαίσια μεταρρύθμισης και αναβάθμισης της δημόσιας υγείας και της λειτουργικής ενοποίησης των δημόσιων υποδομών περίθαλψης. Σκοπός του είναι η ιατροφαρμακευτική και νοσηλευτική κάλυψη των αναγκών του ελληνικού πληθυσμού και όσων διαμένουν στην Ελλάδα, μέσω της παροχής δωρεάν υπηρεσιών. Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του 2021, στο Ε.Σ.Υ. δόθηκαν 4.256.596.000 €. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας σε έκθεση του το 2000 κατέταξε το ΕΣΥ δέκατο τέταρτο (14ο) παγκοσμίως στη μετρική παράμετρο «γενική επίδοση συστήματος υγείας» (Αγγλικά: “overall health system performance”).
Οι υπηρεσίες υγείας οφείλουν να παρέχονται απρόσκοπτα και ισότιμα σε όλους τους πολίτες ανεξάρτητα από την οικονομική, κοινωνική και επαγγελματική τους κατάσταση μέσα από ένα ενιαίο και αποκεντρωμένο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Αιχμή του συστήματος ήταν η δημιουργία Κέντρων Υγείας, περιφερειακών και νομαρχιακών Νοσοκομείων στην Ελλάδα. Η μεταρρύθμιση αυτή εισήχθη με το προαναφερθέντα νόμο 1397 του 1983.
Στις 2 Δεκεμβρίου 2022 ψηφίστηκε, εν μέσω σφοδρών αντιδράσεων από υγειονομικούς, τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο, τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών, νομοσχέδιο που προβλέπει τη μερική ιδιωτικοποίηση του ΕΣΥ και σπάει το ασυμβίβαστο των υγειονομικών.

 

1991 – Συνέρχεται το δεύτερο (έκτακτο) συνέδριο του Συνασπισμού (16-19 Δεκεμβρίου). 1.250 σύνεδροι από 430 οργανώσεις εκλέγουν πρόεδρο τον Νίκο Κωνσταντόπουλο. Ο Νίκος Κωνσταντόπουλος γεννήθηκε στις 8 Ιουνίου 1942 στα Κρέστενα Ηλείας, και σπούδασε νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ως φοιτητής της νομικής, συμμετείχε ενεργά στο φοιτητικό κίνημα ως υποστηρικτής του Γεωργίου Παπανδρέου και μέλος της νεολαίας της Ένωσης Κέντρου. Διετέλεσε πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής Συλλόγων του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΔΕΣΠΑ) κατά το διάστημα 1963-1965, μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου της ΕΦΕΕ (1964-1965) και γραμματέας της Ελληνικής Δημοκρατικής Νεολαίας (ΕΔΗΝ) (1965-1966). Αν και στήριζε τον Γεώργιο Παπανδρέου, ο Κωνσταντόπουλος είχε διαφωνίες με τον Ανδρέα Παπανδρέου, τον οποίο κατηγορούσε για προσπάθεια απόλυτου ελέγχου της Νεολαίας για ιδιοτελείς σκοπούς, ενώ με τη σειρά του ο Ανδρέας έκρινε πως η δράση του Κωνσταντόπουλου ήταν ύποπτη και διασπαστική. Στη διάρκεια της χούντας του 1967-1974, οι ιδέες του έγιναν πιο ριζοσπαστικές, και ως μέλος της Δημοκρατικής Άμυνας, αντιστασιακή ομάδα κατά της χούντας, συνελήφθη το 1970, βασανίστηκε και καταδικάστηκε σε φυλάκιση οκτώ ετών. Αποφυλακίστηκε το 1973.

 

2011 – Ο κουβανός ηγέτης Φιντέλ Κάστρο κερδίζει μία θέση στο βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες, ως ο άνθρωπος με τις περισσότερες απόπειρες δολοφονίας εναντίον του. Από το 1959, όταν ανέτρεψε τον δικτάτορα Μπατίστα, έως το 2006, οπότε παρέδωσε την εξουσία στον αδελφό του, Ραούλ, έγινε στόχος 368 φορές! Σύμφωνα με τον διευθυντή της CIA, Ρίτσαρντ Χελμς, οι αξιωματούχοι της διοίκησης του Κένεντι άσκησαν έντονη πίεση στη CIA να «απαλλαγεί από τον Κάστρο».
Σύμφωνα με τα έγγραφα της CIA, τα λεγόμενα «Οικογενειακά Kοσμήματα» που αποχαρακτηρίστηκαν το 2007, μια απόπειρα δολοφονίας στον Φιντέλ Κάστρο πριν από την Εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων περιελάμβανε τους σημαντικούς Αμερικανούς μαφιόζους Ροσέλλι, Σαμ Τζιανκάνα και Σάντο Τραφικάντε τζούνιορ.

 

Γεννήσεις

 

 

1770 – Λούντβιχ φαν Μπετόβεν. Ο Λούντβιχ βαν Μπεττόβεν (γερμανικά: Ludwig van Beethoven, ορθή προφορά: Λούντβιχ φαν Μπέετχοφεν , ˈluːtvɪç fan ˈbeːthoːfn̩, 17 Δεκεμβρίου 1770 – 26 Μαρτίου 1827) ήταν Γερμανός συνθέτης και πιανίστας της κλασικής μουσικής. Μέχρι και σήμερα θεωρείται ως ένας από τους σπουδαιότερους συνθέτες όλων των εποχών. Μερικές από τις γνωστότερες συνθέσεις του περιέχουν 9 συμφωνίες, 5 κονσέρτα για πιάνο, 1 κονσέρτο για βιολί, 32 σονάτες για πιάνο, 16 κουαρτέτα εγχόρδων, μία Λειτουργία (Missa solemnis), καθώς και μία όπερα, τη Φιντέλιο. Η καριέρα του ως συνθέτη χωρίζεται διακριτά σε τρεις περιόδους, την πρώιμη, τη μέση και την τελευταία. Η πρώτη τελειώνει περίπου το 1802, η μέση διαρκεί από το 1802 έως και το 1812, ενώ η τελευταία αρχίζει το 1812 και τελειώνει το 1827, οπότε και πέθανε. Ο Μπετόβεν γεννήθηκε στη Βόννη, τότε πρωτεύουσα του Εκλεκτοράτου της Κολωνίας, το οποίο ήταν μέρος της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (σημερινή Γερμανία). Ήδη από μικρή ηλικία επέδειξε το ταλέντο που είχε στη μουσική, με τον πατέρα του, Γιόχαν βαν Μπετόβεν να είναι ο πρώτος του δάσκαλος, μαζί με τον Κρίστιαν Γκότλομπ Νέεφε. Σε ηλικία 21 ετών μετακόμισε στη Βιέννη, όπου ξεκίνησε να μαθητεύει στο πλευρό του Γιόζεφ Χάυντν, αποκτώντας παράλληλα και τη φήμη και το ρεπερτόριο του βιρτουόζου πιανίστα. Στη Βιέννη έζησε μέχρι και το θάνατό του. Κατά το τέλος της τρίτης δεκαετίας της ζωής του άρχισε να εξασθενεί η ακοή του, ώσπου αργότερα έγινε ολοκληρωτικά κωφός. Έτσι, το 1811, σταμάτησε να διευθύνει και να εκτελεί μπροστά σε κοινό, και καταπιάστηκε αποκλειστικά με τη σύνθεση.
Η υγεία του Μπετόβεν ήταν γενικά κακή και το 1826 επιδεινώθηκε δραστικά, γεγονός που οδήγησε και στο θάνατό του τον επόμενο χρόνο.
Στην κηδεία του Μπετόβεν, που έγινε στις 29 Μαρτίου του 1827, ο Φραντς Σούμπερτ ήταν ένας από τους 36 λαμπαδηφόρους.

 

1775 – Τζέιν Όστεν (Jane Austen, 16 Δεκεμβρίου 1775 – 18 Ιουλίου 1817) είναι μία από τις πιο δημοφιλείς και πολυδιαβασμένες μυθιστοριογράφους της αγγλικής λογοτεχνίας. Από το 1811 έως το 1815 γράφοντας τα μυθιστορήματα Λογική και ευαισθησία (1811), Περηφάνια και προκατάληψη (1813), Μάνσφιλντ Παρκ (1814) και Έμμα (1815) καθιερώθηκε ως συγγραφέας. Επίσης έγραψε τα Αββαείο του Νορθάνγκερ και την Πειθώ, τα οποία δημοσιεύτηκαν μετά τον θάνατό της το 1817.
Τα έργα της Ώστεν είναι μέρος της μετάβασης προς τον ρεαλισμό του 19ου αιώνα. Η πλοκή των έργων της, αν και κατά βάση κωμική, υπογραμμίζει την εξάρτηση των γυναικών από τον γάμο προς εξασφάλιση κοινωνικού κύρους και οικονομικής ασφάλειας.
Κατά τη διάρκεια της ζωής της, τα έργα της Ώστεν τής έφεραν λίγη δόξα και λίγες θετικές κριτικές. Οι κριτικές ήταν ολιγόλογες και αναφέρονταν κυρίως σε επιφανειακά χαρακτηριστικά του έργου της, όπως τα ηθικά διδάγματα. Κατά τα μέσα του 19ου αιώνα, τα μυθιστορήματά της έχαιραν τον θαυμασμό μόνο μιας λογοτεχνικής ελίτ. Ένας λόγος γι’ αυτό ήταν ότι έγραφε ανώνυμα. Εντούτοις, η δημοσίευση ενός απομνημονεύματος για τη ζωή της από τον ανιψιό της το 1870 γνωστοποίησε την ταυτότητά της και εισήγαγε τη ζωή και τα έργα της στο ευρύτερο αγγλικό κοινό. Έως τη δεκαετία του 1940 η Ώστεν είχε πλέον καθιερωθεί ως σπουδαία Αγγλίδα συγγραφέας.
Τα έργα της και η ζωή της έχουν αποτελέσει αντικείμενο πολλών κινηματογραφικών ταινιών και τηλεοπτικών σειρών.

 

1917 – Άρθουρ Κλαρκ. Γεννήθηκε στο Μάινχεντ του Σόμερσετ, στην Αγγλία, στις 16 Δεκεμβρίου του 1917. Σπούδασε φυσική και μαθηματικά στο Κινγκς Κόλετζ, στο Λονδίνο. Υπηρέτησε ως υποσμηναγός στη RAF την περίοδο 1941-1946 και ήταν ειδικός στα ραντάρ και στις επικοινωνίες. Το 1945 ήταν ο πρώτος που πρότεινε τη χρήση δορυφόρων σε γεωστατική τροχιά για την αναμετάδοση ραδιοκυμάτων.
Παντρεύτηκε το 1953 και πήρε διαζύγιο το 1964 χωρίς να αποκτήσει τέκνα. Το 1954 ανέλαβε μια υποβρύχια εξερεύνηση και φωτογράφισε τον βυθό στους υφάλους της Αυστραλίας και τις ακτές της Κεϋλάνης, γεγονός που επηρέασε τη συγγραφική του καριέρα και τον ώθησε να δηλώσει πως η κατάδυση είναι η κοντινότερη εμπειρία στη διαστημική πτήση. Το 1956 μετανάστευσε στη Σρι Λάνκα όπου διέμεινε ως τον θάνατό του. Σχολίασε για λογαριασμό του τηλεοπτικού δικτύου CBS τις πτήσεις στη Σελήνη των διαστημοπλοίων Απόλλων 11, 12 και 15, ενώ με τα βιβλία του υπήρξε προπαγανδιστής της εξερεύνησης του διαστήματος. Ήταν εταίρος σε πολλούς επιστημονικούς συλλόγους και πρόεδρος της Αγγλικής Διαπλανητικής Εταιρίας (British Interplanetary Society). Για τις επιστημονικές εργασίες του τιμήθηκε με διακρίσεις και βραβεία από αγγλικά και αμερικανικά επιστημονικά ιδρύματα. Χρίστηκε ιππότης το 1998.
Πέθανε σε ηλικία 90 ετών στις 19 Μαρτίου του 2008 στο Κολόμπο της Σρι Λάνκα από χρόνια αναπνευστική ανεπάρκεια που ήταν αποτέλεσμα παλαιότερης προσβολής πολιομυελίτιδας.

 

Θάνατοι

 

1821 – Αντώνης Οικονόμου. Γεννήθηκε στην Ύδρα και ακολούθησε το ναυτικό επάγγελμα. Λίγο πριν το ξέσπασμα της επανάστασης το ιστιοφόρο του ναυάγησε στο Γιβραλτάρ και αναγκάστηκε να καταφύγει στην Κωνσταντινούπολη για να ναυπηγήσει καινούριο. Εκεί μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία από τον Παπαφλέσσα και αμέσως αφιερώθηκε στον ιερό σκοπό της απελευθέρωσης της πατρίδας του παρατώντας τα όποια εμπορικά σχέδια είχε.
Στην Ύδρα όμως οι πρόκριτοι δεν είχαν ξεσηκωθεί ακόμη, φοβούμενοι μήπως ο αγώνας δεν ήταν αρκετά σοβαρός με αποτέλεσμα να χαθεί η ισχυρή ναυτική δύναμη που διέθετε το νησί. Τότε ο Οικονόμου, αφού χρηματοδοτήθηκε από τους Φιλικούς της Πελοποννήσου, κατέλαβε στις 30 Μαρτίου 1821 το λιμάνι και κατέλυσε την εξουσία των προκρίτων. Θεωρώντας πως δεν έχει ανάγκη συμβούλων, παραμέρισε ακόμη και τον ευεργέτη του και μέντορά του Γκίκα Θεοδώρου. Ο διοικητής του νησιού Νικόλαος Κοκοβίλας εκδιώχθηκε και εγκαθιδρύθηκε λαϊκή εξουσία υπό τον Οικονόμου. Στις 14 Απριλίου 1821 κήρυξε την επανάσταση και στο νησί της Ύδρας.
Οι πρόκριτοι όμως, οι οποίοι είχαν παραγκωνιστεί από τον Οικονόμου, οργάνωσαν συνωμοσία εναντίον του, η οποία εκδηλώθηκε στις 22 Μαΐου του 1821. Οι υποστηρικτές του, κατά κύριο λόγο ναύτες, είχαν μπαρκάρει με τα πλοία, με αποτέλεσμα ο Οικονόμου να βρεθεί απροστάτευτος. Αφού συνελήφθη, του απαγγέλθηκαν κατηγορίες. Οι συγγενείς του όμως κατάφεραν να τον φυγαδεύσουν στην Πελοπόννησο, και συγκεκριμένα στο Κρανίδι. Από κει αυτοεξορίστηκε στις Κλουκίνες Καλαβρύτων στο μοναστήρι της Αγίας Βαρβάρας (Ζαρούχλα). Κατευθύνθηκε προς το Άργος με 12 παλικάρια και σημαία μεγαλοπρεπή για να παρουσιαστεί στην εθνοσυνέλευση που γινόταν εκεί, γεγονός που ανησύχησε τους προκρίτους της Ύδρας, οι οποίοι και έστειλαν στρατιωτικό σώμα υπό τον Ξύδη, οπλαρχηγό του Λόντου, να τον σκοτώσει. Ο Κολοκοτρώνης, γνωρίζοντας τα σχέδια των προκρίτων, έστειλε τον οπλαρχηγό Τσωκρή με 200 παλικάρια να τον προστατεύσουν. Ο Τσωκρής όμως δεν κατάφερε να τον προλάβει πριν τον δολοφονήσουν οι μισθοφόροι των προκρίτων της Ύδρας κοντά στο Άργος, στις 16 Δεκεμβρίου 1821. Ο Νίκος Εγγονόπουλος έχει αφιερώσει το ποίημα “Μπολιβάρ” στον Αντώνη Οικονόμου.
Ο Σπυρίδων Τρικούπης ανέφερε για τη δολοφονία του Οικονόμου: «με την τόλμη του ανυψώθηκε υπεράνω της παντοδύναμης αριστοκρατίας και οδήγησε τον λαό στον αγώνα της ελευθερίας και της δόξας». Αντίθετα, ο Δ. Κριεζής, χαρακτηρίζει τον Οικονόμου “ιδιοτελή, μέθυσο και ανίκανο”, λόγος για τον οποίο τον εγκατέλειψαν όλοι οι οπαδοί του. Είχε μεν ενθουσιασμό και πατριωτισμό υπέρ της Επανάστασης, αλλά “η καθημερινή κατάχρησίς του εις τα ποτά έκαμνε πολλούς να τον υποπτεύωσι και να μη τον πλησιάζωσι”

 

1859 – Βίλχελμ Καρλ Γκριμ. Οι αδελφοί Γκριμ γεννήθηκαν σ’ ένα μικρό χωριό της Γερμανίας, ο Γιάκομπ (Jacob Ludwig Carl Grimm) στις 4 Ιανουαρίου του 1785 και ο Βίλχεμ (Wilhelm Carl Grimm) στις 24 Φεβρουαρίου του 1786. Και οι δύο σπούδασαν νομικά, όπως και ο πατέρας τους, ενώ από μικρή ηλικία έδειξαν τεράστιο ενδιαφέρον για τις γερμανικές λαϊκές αφηγήσεις και παραδόσεις.
Συνέλεγαν παραδοσιακές ιστορίες, προσπαθώντας να αποτυπώσουν στο χαρτί όσο πιο πιστά μπορούσαν την τεχνική και τις λέξεις που χρησιμοποιούσαν οι αφηγητές. Από αυτές εμπνεύστηκαν για να γράψουν περισσότερα από 200 παραμύθια, τα οποία σήμερα είναι γνωστά ως Παραμύθια Γκριμ. Ο πρώτος τόμος με 86 παραμύθια κυκλοφόρησε στις 20 Δεκεμβρίου 1812 εν μέσω αντιδράσεων, επειδή ορισμένα από αυτά θεωρήθηκαν ακατάλληλα για παιδιά. Τα παραμύθια των αδελφών Γκριμ έχουν μεταφραστεί σε 160 γλώσσες και αγαπήθηκαν από τα παιδιά όλου του κόσμου. Ανάμεσά τους «Η Κοκκινοσκουφίτσα», «Η Σταχτοπούτα», «Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι», «Η ωραία κοιμωμένη», «Χάνσελ και Γκρέτελ», «Ραπουντζέλ».
Ο Γιάκομπ ως φιλόλογος έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη μεσαιωνική λογοτεχνία και γλωσσολογία. Συνέταξε τη Γερμανική Γραμματική, ενώ διατύπωσε και μία γενική αρχή, γνωστή ως Νόμος του Γκριμ, που περιγράφει τη σχέση μεταξύ των διαφόρων γλωσσών. Ο Βίλχελμ ασχολήθηκε περισσότερο με τη λογοτεχνική κριτική.
Το 1829 τα δύο αδέλφια έγιναν βιβλιοθηκάριοι και καθηγητές στο Πανεπιστήμιο του Gottingen. Την ίδια χρονιά, ο Γιάκομπ εξέδωσε άλλο ένα σημαντικό πόνημά του, τις Γερμανικές Μυθολογίες, με όλες τις δοξασίες της προχριστιανικής Γερμανίας.
Το 1840 ο βασιλιάς Φρειδερίκος Ουίλιαμ IV της Πρωσίας τούς κάλεσε στο Βερολίνο, όπου έγιναν μέλη της Βασιλικής Ακαδημίας Επιστημών. Ξεκίνησαν να εργάζονται για τη δημιουργία ενός τεράστιου ιστορικού λεξικού, το οποίο άφησαν ημιτελές, καθώς ο Βίλχεμ πέθανε στις 16 Δεκεμβρίου του 1859 και ο Γιάκομπ στις 20 Σεπτεμβρίου του 1863. Το έργο τους ολοκληρώθηκε από μεταγενέστερους ερευνητές, πολλά χρόνια αργότερα.

 

1974 – Κώστας Βάρναλης. Γεννήθηκε στον Πύργο της Ανατολικής Ρωμυλίας, το σημερινό Μπουργκάς της Βουλγαρίας το 1884, όπου βίωσε το κλίμα του Ελληνοτουρκικού Πολέμου του 1897. Το επίθετό του, αν όχι καλλιτεχνικό, δηλώνει καταγωγή από τη Βάρνα όπου έμεναν πολλοί Έλληνες — το επίθετο του πατέρα του ήταν Μπουμπούς.
Το 1898 τέλειωσε το Ελληνικό Σχολείο και συνέχισε την εκπαίδευσή του στα Ζαρίφεια διδασκαλεία της Φιλιππούπολης, και έπειτα με την υποστήριξη του Μητροπολίτη Αγχιάλου ήρθε στην Αθήνα για να σπουδάσει φιλολογία και εκεί πήρε μέρος στη διαμάχη για το γλωσσικό ζήτημα ως υποστηρικτής των δημοτικιστών. Το 1907 συμμετείχε στην ίδρυση του ποιητικού περιοδικού Ηγησώ, το οποίο κυκλοφόρησε δέκα τεύχη. Το 1908 πήρε το πτυχίο του από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και άρχισε να εργάζεται στην εκπαίδευση, στην αρχή στο ελληνικό διδασκαλείο του Πύργου (Μπουργκάς), σε ηλικία δεκαοχτώ ετών, και στη συνέχεια στην Ελλάδα (στην Αμαλιάδα) και μεταξύ άλλων στην Ανωτάτη Παιδαγωγική Ακαδημία Αθηνών. Διετέλεσε για πολλά χρόνια καθηγητής μέσης εκπαίδευσης, ενώ εργάστηκε για βιοποριστικούς λόγους και ως δημοσιογράφος. Από το 1910 άρχισε να ασχολείται με τη λογοτεχνική μετάφραση και ως το 1916 ολοκλήρωσε τους Ηρακλείδες του Ευριπίδη, τον Αίαντα του Σοφοκλή, τα Απομνημονεύματα του Ξενοφώντα και τον Πειρασμό του Αγίου Αντωνίου του Γκυστάβ Φλωμπέρ. Μετά το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο, στον οποίο πήρε μέρος, φοίτησε στο Διδασκαλείο Μέσης Εκπαίδευσης του Δημήτρη Γληνού.
Το 1919 πήγε στο Παρίσι με υποτροφία και παρακολούθησε μαθήματα φιλοσοφίας, φιλολογίας και κοινωνιολογίας. Τότε προσχώρησε στο μαρξισμό και το διαλεκτικό υλισμό, και αναθεώρησε τις προηγούμενες απόψεις του για την ποίηση, τόσο σε θεωρητικό, όσο και σε πρακτικό επίπεδο. Καρπός αυτής της στροφής στάθηκε το ποίημα «Προσκυνητής». Το καλοκαίρι του 1921 έγραψε στην Αίγινα Το φως που καίει, που εξέδωσε ένα χρόνο αργότερα στην Αλεξάνδρεια με το ψευδώνυμο Δήμος Τανάλιας. Το 1922 δημοσίευσε επίσης τους Μοιραίους στο περιοδικό Νεολαία και τη «Λευτεριά» στο περιοδικό Μούσα. Το 1924 δίδαξε νεοελληνική λογοτεχνία στην Παιδαγωγική Ακαδημία υπό τη διεύθυνση του Δημήτρη Γληνού. Το 1926 παύθηκε από τη θέση του καθηγητή της Παιδαγωγικής Ακαδημίας, με αφορμή ένα δημοσίευμα της Εστίας, που δημοσίευσε ένα απόσπασμα από Το φως που καίει. Ο Βάρναλης στράφηκε στη δημοσιογραφία και έφυγε για τη Γαλλία ως ανταποκριτής της Προόδου. Το 1927 τύπωσε τους Σκλάβους Πολιορκημένους. Το 1929 νυμφεύθηκε την ποιήτρια Δώρα Μοάτσου. Το 1932 εξέδωσε την Αληθινή απολογία του Σωκράτη. Το 1935 πήρε μέρος ως αντιπρόσωπος των Ελλήνων συγγραφέων στο Συνέδριο Σοβιετικών Συγγραφέων στη Μόσχα και μετά εξορίστηκε στη Λέσβο και τον Άγιο Ευστράτιο.
Υπήρξε κομμουνιστής και στην Κατοχή έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση ως μέλος του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ).
Το 1956 τιμήθηκε από την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών και το 1959 τιμήθηκε με το βραβείο Λένιν. Είχαν προηγηθεί μεταξύ άλλων εκδόσεις των έργων του Ζωντανοί άνθρωποι, Το Ημερολόγιο της Πηνελόπης, Ποιητικά, Διχτάτορες, Αισθητικά-Κριτικά (δύο τόμοι). Το 1965 εκδόθηκε η τελευταία ποιητική συλλογή του με τίτλο Ελεύθερος κόσμος και το 1972 το θεατρικό έργο Άτταλος ο Γ΄. Υπήρξε συνεργάτης σε πολλά περιοδικά και εγκυκλοπαίδειες, μεταξύ των οποίων και στη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια. Πέθανε στις 16 Δεκεμβρίου 1974. Το ταφικό μνημείο του ποιητή, στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, φιλοτέχνησε ο καλλιτέχνης Κοσμάς Ξενάκης το 1975.

 

Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia

AgrinioStories