23 Φεβρουαρίου 2024
Είναι η 54η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Yπολείπονται 312 ημέρες για τη λήξη του.
🌅 Ανατολή ήλιου: 07:05 – Δύση ήλιου: 18:11
Διάρκεια ημέρας: 11 ώρες 6 λεπτά
🌕 Σελήνη 13.8 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Πολύκαρπος, Πολυκάρπης, Πολυκαρπία, Πολυκάρπη,
Πολυκαρπίτσα, Πολυκαρπούλα, Πολυχρόνης, Πολυχρόνιος,
Χρόνης, Πολυχρονία και Πολυχρονούλα
Γεγονότα
1455 – Ο εφευρέτης της τυπογραφίας Ιωάννης Γουτεμβέργιος τυπώνει το πρώτο βιβλίο, τη Βίβλο. Το να αγοράζεις και να διαβάζεις ένα βιβλίο σήμερα μοιάζει κάτι απλό και δεδομένο. Ίσως τόσο δεδομένο που οι περισσότεροι δεν το κάνουν (αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα). Αλλά πριν από αιώνες τα πράγματα ήταν εντελώς διαφορετικά. Αλλά όλα άλλαξαν το 1455 όταν ένας γερμανός εφευρέτης θα παρουσίαζε το πρώτο τυπωμένο βιβλίο. Ο Johannes Gensfleisch zur Laden zum Gutenberg ήταν αυτός που εφηύρε το μηχανικό πιεστήριο, που παρέμεινε το κύριο μέσο εκτύπωσης μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα. Η εφεύρεση του Gutenberg επέτρεψε για πρώτη φορά τη μαζική παραγωγή τυπωμένων βιβλίων και έκανε τα βιβλία προσιτά για όλους τους ανθρώπους, αποτελώντας το σημαντικότερο όπλο κατά του αναλφαβητισμού. Ο Gutenberg έκανε τα πρώτα του βήματα στην τυπογραφία το 1434, αλλά θα του έπαιρνε αρκετά χρόνια μέχρι να πετύχει τον σκοπό του. Αρκετά χρόνια και πάρα πολλά χρήματα, που τον οδήγησαν να αναζητήσει επενδυτές. Και μετά από αρκετούς πειραματισμούς, το 1455, παρέδωσε την τυπωμένη Βίβλο των 42 γραμμών στα λατινικά, ευρέως γνωστή ως η Βίβλος του Γουτεμβέργιου, σε 180 αντίτυπα, τα περισσότερα σε κοινό χαρτί και μερικά σε χαρτί εξαιρετικής ποιότητας.
1917 – Ξεσπά στην Αγία Πετρούπολη η Φεβρουαριανή Επανάσταση, που θα οδηγήσει στις 2 Μαρτίου του 1917 στην πτώση του Τσάρου και τον τερματισμό της χιλιόχρονης βασιλείας στη Ρωσία. Η Επανάσταση του Φεβρουαρίου σηματοδότησε την απαρχή της Ρωσικής Επανάστασης του 1917. Προκάλεσε σε διάστημα ολίγων ημερών την παραίτηση του Αυτοκράτορα Νικολάου Β΄, το τέλος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και της δυναστείας των Ρομανόφ.
Μία προσωρινή κυβέρνηση της οποίας αρχικώς ηγείτο ο Γκεόργκι Λβοβ αντικατέστησε το τσαρικό καθεστώς, ενώ στην συνέχεια ο Αλεξάντρ Κερένσκι αντικατέστησε τον Πρίγκιπα Λβοβ μετά τις Ημέρες του Ιουλίου του 1917. Η Προσωρινή Κυβέρνηση ήταν μια συμμαχία μεταξύ φιλελευθέρων και σοσιαλιστών που ήθελαν πολιτική μεταρρύθμιση. Εγκατέστησαν μια δημοκρατικά εκλεγμένη εκτελεστική και συντακτική συνέλευση. Την ίδια στιγμή, σοσιαλιστές – επίσης – σχημάτιζαν το Σοβιέτ της Πετρούπολης, το οποίο κυβερνούσε μαζί με την Προσωρινή Κυβέρνηση, μια διευθέτηση που ονομάστηκε Δυαδική Εξουσία.
Η Επανάσταση του Φεβρουαρίου, η οποία έλαβε χώρα από τις 23 Φεβρουαρίου 1917 έως τις 28 Φεβρουαρίου 1917, ξέσπασε ξαφνικά και κατόπιν αυτοσχεδιασμού. Οι εντάσεις οι οποίες είχαν πολλαπλασιαστεί μετατράπηκαν σε εξέγερση, της οποίας το επίκεντρο ήταν το Πέτρογκραντ. Στην διάρκεια του ιδίου έτους, η Οκτωβριανή Επανάσταση οδήγησε στην εξουσία τους Μπολσεβίκους και κατέληξε στην συνέχεια στην ίδρυση της Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών.
1945 – Κατά τη διάρκεια της Μάχης της Ιβοζίμα μεταξύ Αμερικανών και Ιαπώνων, μία ομάδα αμερικανών πεζοναυτών φτάνει στην κορυφή του όρους Σουριμπάτσι και υψώνει την αμερικανική σημαία. Η φωτογραφία του Τζο Ρόζενταλ θα μείνει κλασική στο είδος της και θα βραβευτεί με Πούλιτζερ. Η Μάχη της Ίβο Τζίμα ήταν η ένοπλη σύγκρουση ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και της Ιαπωνίας που οδήγησε στην αμερικανική κατάληψη του νησιού Ίβο Τζίμα κατά την διάρκεια της αποστολής του Ειρηνικού Ωκεανού του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.Οι Ηνωμένες Πολιτείες έπρεπε να καταλάβουν την Ίβο Τζίμα για να καταφέρουν να νικήσουν ενάντια της Ιαπωνίας.
Διήρκεσε από τις 19 Φεβρουαρίου ως τις 26 Μαρτίου 1945. Οι ΗΠΑ στόχευαν την ολοκληρωτική κατάληψη του νησιού συμπεριλαμβανομένου των τριών αεροπορικών του βάσεων.Μέσω αυτών θα μπορούσαν να οργανώσουν την εκστρατεία για την κατάληψη της Ιαπωνίας.Μετά από πέντε εβδομάδες βίας και αιματοχυσίας οι ΗΠΑ κατάφεραν να καταλάβουν το νησί.
Ο Αυτοκρατορικός Στρατός της Ιαπωνίας αμύνθηκε με υπόγεια τούνελ. Οι ΗΠΑ όμως είχαν ισχυρό στόλο με πυροβολικό που κατέστρεφε μέσω βομβαρδισμών τους Ιαπωνικούς αμυντικούς μηχανισμούς και ολοκληρωτικό έλεγχο από τον αέρα. Η μάχη αυτή αποτέλεσε την πρώτη σύγκρουση των δύο κρατών μέσα στην γη της κύριας Ιαπωνίας. Οι Ιάπωνες καθ’όλη την διάρκεια της μάχης αρνήθηκαν να παραιτηθούν και υπέστησαν μία βίαιη ήττα.
Γεννήσεις
1685 – Γκέοργκ Φρίντριχ Χαίντελ. Ο Χαίντελ γεννήθηκε στις 5 Μαρτίου 1685 στο Χάλλε της Γερμανίας, την ίδια χρονιά με τον Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ και τον Ντομένικο Σκαρλάττι. Από νεαρή ηλικία έδειξε ιδιαίτερη κλίση στη μουσική, αν και ο πατέρας του, που ήταν κουρέας-χειρουργός στην υπηρεσία του δούκα της Σαξονίας, δεν επιθυμούσε να εξελιχθεί ο γιος του σε μουσικό. Με παρέμβαση του δούκα, που εκτίμησε τα μουσικά χαρίσματα του οκτάχρονου Χέντελ, ξεκίνησε μαθήματα εκκλησιαστικού οργάνου υπό την εποπτεία του συνθέτη Friedrich W. Zachow. Ο πατέρας του πέθανε όταν ήταν στην ηλικία των έντεκα ετών και το 1702, από σεβασμό στην επιθυμία του, γράφτηκε στη νομική σχολή του Πανεπιστημίου του Χάλλε, ενώ εργαζόταν παράλληλα και ως οργανίστας στον καθεδρικό ναό της πόλης. Τον επόμενο χρόνο μετακόμισε στο Αμβούργο, όπου εργάστηκε ως βιολονίστας στην ορχήστρα της τοπικής όπερας, θέση που εγκατέλειψε όμως προκειμένου να περιοδεύσει στην Ιταλία κατά την περίοδο 1706-10. Εκεί ήρθε σε επαφή με μερικούς από τους σπουδαιότερους Ιταλούς συνθέτες της εποχής, όπως τον Αλεσσάντρο Σκαρλάττι και τον γιο του Ντομένικο. Στην Ιταλία συνέθεσε αρκετά μουσικά έργα και το ύφος του σημείωσε σημαντική εξέλιξη, ενώ την ίδια περίοδο ο Χαίντελ άρχισε να γνωρίζει διεθνή αναγνώριση.
Στα τέλη του 1710 ταξίδεψε για πρώτη φορά στην Αγγλία, ενώ τον επόμενο χρόνο παρουσίασε την όπερα Rinaldo στο Λονδίνο, γνωρίζοντας μεγάλη επιτυχία. Εκεί άλλαξε και το όνομά του και το προσάρμοσε, χρησιμοποιώντας το από κει και πέρα επίσημα στην αγγλική γραφή. Το 1712 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αγγλία, όπου συνέχισε τη σταδιοδρομία του ως θεατρικός επιχειρηματίας, αντιμετωπίζοντας ισχυρό ανταγωνισμό. Το 1737 οδηγήθηκε σε χρεοκοπία, γεγονός που συνοδεύτηκε από μία επιδείνωση της υγείας του και προσωρινή παράλυση του δεξιού χεριού του, πιθανώς εξαιτίας ενός εγκεφαλικού επεισοδίου. Μετά την ανάρρωσή του, ξεκίνησε να συνθέτει το δημοφιλέστερο ορατόριο του, τον Μεσσία, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις 13 Απριλίου του 1742 στο Δουβλίνο. Από το 1751 άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα όρασης που οδηγούσαν σταδιακά στην τύφλωσή του. Υπό αυτές τις συνθήκες, συνέθεσε το 1752 το ορατόριο Ιεφθάε (ο Θρίαμβος του Χρόνου και της Αλήθειας, έργο του 1757, στηρίχθηκε κυρίως σε προγενέστερο υλικό του Χέντελ). Πέθανε το Πάσχα του 1759 και η ταφή του έγινε με τιμές στο Αββαείο του Ουέστμινστερ.
Θάνατοι
1957 – Μαρίκα Νίνου, ρεμπέτισσα. Η Μαρίκα Νίνου ήταν Αρμενικής καταγωγής και το πραγματικό της όνομα ήταν Ευαγγελία Αταμιάν. Γεννήθηκε το 1922 πάνω στο βαπόρι Ευαγγελίστρια που έφερνε τη μητέρα της, τις δύο αδερφές της και τον οκτάχρονο αδερφό της Μπαρκέβ Αταμιάν, από τη Σμύρνη στον Πειραιά. Βγήκε από την κοιλιά της μαμάς της μελανιασμένη και, επειδή νόμιζαν ότι δεν θα ζούσε, την απομάκρυναν σε κάποια αποθήκη. Όμως συνήλθε, επέζησε και αμέσως τη βάφτισε ο καπετάνιος της Ευαγγελίστριας και γι’ αυτό την είπαν Ευαγγελία.
Στην Ελλάδα εγκαταστάθηκαν στην Κοκκινιά, στην οδό Μεγάρων 50. Στα 7 της η Ευαγγελία Αταμιάν γράφτηκε στο Αρμένικο σχολείο του Αρμενικού Κυανού Σταυρού «Ζαβαριάν». Μάλιστα, ο δάσκαλός της την προέτρεψε να μάθει μαντολίνο, το οποίο έκανε, και τελικά συμμετείχε στην ορχήστρα του σχολείου. Τα φωνητικά της προσόντα φαίνεται ότι τα έδειξε πολύ μικρή, αφού από μαθήτρια του δημοτικού ακόμη την καλούσαν στην Αρμένικη εκκλησία Άγιος Ιάκωβος στην Κοκκινιά για να ψάλει στις ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας.
Το 1939 παντρεύτηκε τον συμπατριώτη της Χάικ Μεσροπιάν, ο οποίος ήταν κλειδαράς κι είχε ένα μαγαζάκι στην Κοκκινιά. Το 1940 γεννήθηκε ο γιος τους, ο Οβανές, αλλά το ζευγάρι χώρισε και το 1946 ο Μεσροπιάν έφυγε για την Αρμενία.
Τον Οκτώβριο του 1948, ο Στελλάκης Περπινιάδης την πήρε κοντά του ως τραγουδίστρια στο κέντρο Φλόριδα του Γ. Μελίτια στη λεωφόρο Αλεξάνδρας. Ο Περπινιάδης την είχε συναντήσει στο στούντιο ηχογράφησης όταν δισκογραφούσε τα τραγούδια του Χιώτη. Το Νοέμβριο του 1948 η Μαρίκα Νίνου έκανε δίσκο με τον Γιάννη Παπαϊωάννου και συγκεκριμένα το τραγούδι Το ‘φαγες Το Παιδί. Το 1949 η Νίνου πρωτοείπε σε δίσκους τραγούδια του Γιώργου Μητσάκη και τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς δισκογράφησε το Για Τα Μάτια Π’ Αγαπώ του Βασίλη Τσιτσάνη.
Η ζωή της Μαρίκας Νίνου ενέπνευσε το σενάριο για την ταινία του Κώστα Φέρρη, Ρεμπέτικο του 1983.
Ο Μάνος Χατζιδάκις έγραψε για τη Μαρίκα Νίνου, αφιερώνοντάς της το δίσκο του Πέριξ (1974): “Όλη η εργασία αυτή αφιερώνεται στη μνήμη της ανεπανάληπτης Μαρίκας Νίνου, που δίχως να το ξέρει, με το μαχαίρι της φωνής της, χάραξε μέσα μας βαθιά τα ονόματα θεών της ταπεινωσύνης και της βυζαντινής παρακμής”.
Ο Πάνος Γεραμάνης, σ’ ένα αφιέρωμα που έκανε στη Νίνου το 2003, είπε μεταξύ άλλων τα εξής: “Η παρουσία της Μαρίκας Νίνου σηματοδότησε νέα εποχή στην ερμηνεία του λαϊκού τραγουδιού και παράλληλα εδραίωσε μια καινούργια αντίληψη στη σκηνή των λαϊκών κέντρων της εποχής του ’50”.
Ο Γιώργος Παπαδάκης έγραψε για τη Νίνου: “Όπως η σκληρή, βραχνή και ατημέλητη φωνή του Μάρκου Βαμβακάρη εικονίζει τον άντρα του ρεμπέτικου της εποχής του, έτσι και η φωνή της Νίνου υλοποιεί τον γυναικείο χαρακτήρα στα τραγούδια που τα χρόνια εκείνα έγραφαν ο Τσιτσάνης, ο Παπαϊωάννου, ο Μητσάκης (…) Τραγουδώντας, ζωγραφίζει γνωστούς και οικείους στον ευρύτερο χώρο της αστικής λαϊκής κοινωνίας γυναικείους χαρακτήρες”. Ο Βασίλης Τσιτσάνης έχει πει μεταξύ άλλων για τη Νίνου: “Είχε μια ξεχωριστή ερμηνευτική ικανότητα, είχε το κάτι άλλο. Όταν τραγουδούσε κυριολεκτικά καθήλωνε τον κόσμο. Τραγουδούσε και δίδασκε κιόλας μαζί με το τραγούδι, όπως ο δάσκαλος που διδάσκει τους μαθητές. Αυτό ήταν έμφυτο. Ήταν γεννημένο για το πάλκο”.
1965 – Σταν Λόρελ, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Άρθουρ Στάνλεϊ Τζέφερσον, άγγλος κωμικός. («Χοντρός και Λιγνός») (Γεν. 16/6/1890). Ο Άρθουρ Στάνλεϊ Τζέφερσον, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε το 1890 στο Άλβερστον της Αγγλίας. Προερχόταν από θεατρική οικογένεια. Ο πατέρας του, Άρθουρ Τζέφερσον, ήταν ιμπρεσάριος, ηθοποιός και συγγραφέας, η μητέρα του, Μαντζ, ήταν ηθοποιός και ο αδελφός του αναμείχθηκε με την θεατρική επιχείρηση του πατέρα. Από μικρός μιμόταν τους κλόουν και ερωτοτροπούσε με τη σκηνή. Έπαιξε στο μιούζικ χολ και το 1910 συνεργάστηκε με τον περίφημο θίασο ποικιλιών του Φρεντ Κάρνο, όπου αντικατέστησε τον Τσάρλι Τσάπλιν σε μία περιοδεία στην Αμερική. Για κάποιο διάστημα μάλιστα συγκατοίκησαν οι δύο κωμικοί. Ο Τσάπλιν, γνωστός για τον ανταγωνισμό και τη μισαλλοδοξία του, δεν ανέφερε ποτέ τον Σταν. Ο Σταν, αντιθέτως, ποτέ δεν είπε κακιά κουβέντα γι’ αυτόν: “Ο Τσάρλι ήταν, είναι και θα είναι πάντα ο μεγαλύτερος κωμικός στον κόσμο”, δήλωσε κάποτε. Γύρω στα 1916 εγκατέλειψε το επώνυμο Τζέφερσον επιλέγοντας το Λόρελ για ένα βασικό λόγο: το Σταν Τζέφερσον περιείχε 13 γράμματα και, όπως οι περισσότεροι καλλιτέχνες, ήταν κι εκείνος προληπτικός. Άρχισε να γυρίζει (με τη Universal) πολλές μικρού μήκους ταινίες υποδυόμενος έναν χαρακτήρα που ονομαζόταν Χίκορι Χίραμ και ήταν κουτός χωρικός.
1974 – Κοσμάς Πολίτης, έλληνας λογοτέχνης, από τους σημαντικότερους πεζογράφους της γενιάς του ’30. («Λεμονοδάσος», «Eroica»). Γεννήθηκε στις 16 Μαρτίου 1888 στην Αθήνα. Ο έμπορος πατέρας του, Λεωνίδας, καταγόταν από τη Μυτιλήνη και η μητέρα του, Καλλιόπη Χατζημάρκου, από το Αϊβαλί. Η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στη Σμύρνη το 1890, έπειτα από οικονομική καταστροφή. Τα παιδικά του χρόνια δεν ήταν ευχάριστα: ο πατέρας του ήταν αυταρχικός και η φιλάσθενη μητέρα του πέθανε όταν εκείνος ήταν 12 χρονών. Τη φροντίδα του ανέλαβε μια Γαλλίδα δασκάλα και η κατά 18 χρόνια μεγαλύτερη αδελφή του Μαρία. Ως γόνος μεσοαστικής οικογένειας, φοίτησε στην περίφημη Ευαγγελική Σχολή (1900-1904) και στο Αμερικάνικο Κολέγιο της Σμύρνης (1904-1905), χωρίς ποτέ να πάρει απολυτήριο: εγκατέλειψε τις σπουδές του και άρχισε να εργάζεται στην Τράπεζα Ανατολής (1905-1911) και στη συνέχεια, 1911-1919, στην “Wiener Bank”. Το 1918 ερωτεύτηκε κεραυνοβόλα και νυμφεύτηκε την Κλάρα Κρέσπι, ευγενή αυστροουγγρικής καταγωγής. Ένα χρόνο μετά απέκτησαν μια κόρη, τη Φοίβη (Κνούλη). Από το 1919 ως το 1922 εργαζόταν στην “Crédit Foncier d’ Algérie et de Tunisie” της Σμύρνης.
Η εμφάνιση του Κοσμά Πολίτη στην νεοελληνική πεζογραφία ήταν αιφνίδια και εντυπωσιακή: το πρώτο του μυθιστόρημα, το Λεμονοδάσος, (1930), έγινε δεκτό ενθουσιωδώς από την κριτική. Ο Αντρέας Καραντώνης (Καραντώνης 1977, σελ. 160) αναφέρει σχετικά: «Πρωτοφάνηκε στα γράμματά μας, όχι με τον συνηθισμένο τρόπο, που φανερώνονται οι λογοτέχνες, ακόμα και οι καλύτεροι, προετοιμάζοντας δηλαδή την επιβολή του, αρχίζοντας να γράφει από νέος, να δημοσιεύει δειλά σε περιοδικά και σιγά-σιγά να χρίεται άνθρωπος των γραμμάτων, αλλά με μια εισβολή απροσδόκητη και συναρπαστική.» Το έργο, παρά τον μελοδραματικό χαρακτήρα του, σφύζει από ζωή, νεανικότητα και αγάπη για τη φύση, κάτι που το διαφοροποιούσε από την ατμόσφαιρα των περισσότερων μυθιστορημάτων της εποχήςκαι που ήταν ο βασικός λόγος για την θετικότατη υποδοχή του.
Τα τρία πρώτα μυθιστορήματα του Πολίτη — Λεμονοδάσος, Εκάτη και Εroïca — έχουν χαρακτήρα κοσμοπολίτικο. Το κεντρικό θέμα αυτών των μυθιστορημάτων είναι η αναζήτηση της «αυθεντικής ζωής» (Vitti 1977, σελ. 339). Στα δύο πρώτα έργα οι ήρωες είναι ενήλικοι, ενώ στην Eroïca ο συγγραφέας στράφηκε στον κόσμο της εφηβικής ηλικίας για να αναζητήσει εκεί την αυθεντικότητα. Από το μυθιστόρημα Το Γυρί (1944), παράλληλα με την ιδεολογική μεταστροφή του συγγραφέα, σημειώνεται θεματική μεταβολή και στην πεζογραφία του: το ενδιαφέρον του μετατοπίζεται πλέον στις χαμηλότερες κοινωνικές τάξεις και τους λαϊκούς ανθρώπους και εστιάζει στο καθημερινό και το συνηθισμένο (Σαχίνης 1967, σ.), αντί για το απόλυτο και το ιδανικό. Από την ίδια οπτική γωνία περιγράφει και την Σμύρνη στο τελευταίο του ολοκληρωμένο μυθιστόρημα, Στου Χατζηφράγκου (1962). Πρωταγωνίστρια του έργου αυτού είναι η ίδια η Σμύρνη, και η συγκεκριμένα η λαϊκή συνοικία Χατζηφράγκου. Όλο το έργο διαδραματίζεται στα 1902, με εξαίρεση ένα εμβόλιμο τμήμα στο μέσον του βιβλίου, την «Πάροδο», όπου ένα από τα παιδιά της λαϊκής συνοικίας και πρόσφυγας πια στην Αθήνα του 1962 αφηγείται την καταστροφή της πόλης το 1922. Η «Πάροδος» είναι ένα από τα πιο συγκλονιστικά κείμενα που έχουν γραφτεί για την Μικρασιατική Καταστροφή.
Αυτό που αναγνωρίστηκε αμέσως ως το αξιολογότερο χαρακτηριστικό της πεζογραφίας του Κοσμά Πολίτη ήταν η «ποιητικότητα» και ο «λυρισμός». Ο Μάριο Βίττι (Vitti 1977, σελ. 329-337) ερμηνεύει την ποιητικότητα ως «συγκινησιακή φόρτιση» στην περιγραφή του τοπίου. Το δεύτερο σημαντικότερο χαρακτηριστικό της πεζογραφικής τέχνης του Πολίτη ήταν η συνεχής ανανέωση, όχι μόνο θεματολογικά, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, αλλά και μορφολογικά.
Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia
Διαβάστε περισσότερα στην ενότητα Χρονολόγιο
με click πάνω στην κάρτα που ακολουθεί
ή στο Posted in Χρονολόγιο
