...
Ο γέγονε… Γέγονε |
Γεγονότα
401 π.Χ. – Πεδίο Κούναξα, κοντά στον Ευφράτη. Εκεί κρίθηκε η τύχη της Περσικής Αυτοκρατορίας, όταν ο βασιλιάς Αρταξέρξης Β’ βρέθηκε αντιμέτωπος με τον αδελφό του Κύρο, που διεκδικούσε τον θρόνο. Στο πλευρό του Κύρου, παρατάχθηκαν οι περίφημοι «Μύριοι», δέκα χιλιάδες Έλληνες μισθοφόροι, οι οποίοι θα έμεναν αθάνατοι μέσα από την «Κύρου Ανάβασις» του Ξενοφώντα.
Η μάχη άρχισε με την επέλαση των περσικών δραπανηφόρων αρμάτων, που όμως αποδείχθηκαν περισσότερο επικίνδυνα για τους ίδιους τους Πέρσες. Η ελληνική φάλαγγα αντιστάθηκε με σιδερένια πειθαρχία, τραγουδώντας τον πολεμικό παιάνα, και διέλυσε το ιππικό που βρέθηκε μπροστά της. Όμως, την ίδια στιγμή, η αριστερή πλευρά του Κύρου υπερφαλαγγίστηκε. Ο σατράπης Τισσαφέρνης, εκμεταλλευόμενος το κενό, κατευθύνθηκε προς το στρατόπεδο του Κύρου, απομονώνοντάς τον.
Ο Κύρος, αποκομμένος από τους Σπαρτιάτες που είχαν προχωρήσει μακριά, βρέθηκε σε απελπιστική θέση. Επιτέθηκε απευθείας στον αδελφό του και κατόρθωσε να τον τραυματίσει, όμως στη σφοδρή συμπλοκή με τη βασιλική φρουρά σκοτώθηκε. Ο θάνατός του σφράγισε την έκβαση: ο Αρταξέρξης διατήρησε τον θρόνο, ανταμείβοντας τον Τισσαφέρνη με γάμο και διοίκηση επαρχιών.
Παρά τη νίκη τους στο πεδίο, οι Έλληνες μισθοφόροι βρέθηκαν ξαφνικά χωρίς ηγεμόνα και με τον εχθρό γύρω τους. Η επιστροφή τους προς την πατρίδα, η περίφημη «Κάθοδος των Μυρίων», εξελίχθηκε σε έπος αντοχής και στρατιωτικής οργάνωσης. Αυτή η πορεία, που αποκάλυψε τις αδυναμίες της Περσικής αυτοκρατορίας, θα ενέπνεε αργότερα τον Φίλιππο και τον Μέγα Αλέξανδρο στον σχεδιασμό της εκστρατείας τους εναντίον της.
Η μάχη στα Κούναξα έδειξε ότι, ακόμα κι όταν οι Έλληνες μισθοφόροι πολεμούσαν σε ξένο έδαφος, η δύναμη της φάλαγγας μπορούσε να αλλάξει την ιστορία.
301 – Στην καρδιά της Ιταλίας, πάνω στο βουνό Μόντε Τιτάνο, βρίσκεται το μικροσκοπικό αλλά ιστορικό κράτος του Αγίου Μαρίνου, μια από τις αρχαιότερες δημοκρατίες του κόσμου. Η παράδοση θέλει τον Μαρίνο, λιθοξόο από το νησί Ραμπ της Αδριατικής, να φτάνει στην περιοχή τον 4ο αιώνα, διωγμένος για τα χριστιανικά του κηρύγματα. Εκεί, ιδρύει μια μικρή εκκλησία και έναν οικισμό που θα εξελιχθεί στη «Γαληνοτάτη Δημοκρατία του Αγίου Μαρίνου».
Η κοινότητα που σχηματίστηκε στα μέσα του 5ου αιώνα, προστατευμένη από τη γεωγραφική της απομόνωση, κατόρθωσε να διατηρήσει την αυτονομία της, γεγονός που αναγνωρίστηκε επίσημα από τον πάπα το 1631. Στους αιώνες που ακολούθησαν, ο Άγιος Μαρίνος κατάφερε να αποφύγει ενσωμάτωση στο ιταλικό κράτος. Ο Γκαριμπάλντι σεβάστηκε την επιθυμία του μικρού αυτού τόπου να παραμείνει ανεξάρτητος, ενώ ακόμα και ο Ναπολέων αρνήθηκε να τον καταλάβει, χαρακτηρίζοντάς τον «πρότυπη Δημοκρατία».
Η διεθνής αναγνώριση δεν άργησε να έρθει. Ο Αβραάμ Λίνκολν δέχτηκε να γίνει επίτιμος πολίτης, δηλώνοντας πως ο Άγιος Μαρίνος αποτελεί ζωντανή απόδειξη ότι ένα κράτος που θεμελιώνεται σε δημοκρατικές αρχές μπορεί να είναι ασφαλές και παντοτινό. Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο παρέμεινε ουδέτερος, ενώ από το 1945 έως το 1957 κατείχε το ρεκόρ της πρώτης δημοκρατικά εκλεγμένης κομμουνιστικής κυβέρνησης στον κόσμο.
Σήμερα, το μικρό κράτος με πληθυσμό περίπου 30.000 κατοίκους συμμετέχει ενεργά στη διεθνή κοινότητα, όντας μέλος του ΟΗΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης, αν και όχι της ΕΕ. Οι πολιτικές του εξελίξεις παρακολουθούνται στενά, καθώς το Consiglio Grande e Generale, το Κοινοβούλιο με τις 60 έδρες, παραμένει σύμβολο της μακροβιότερης και ανθεκτικότερης δημοκρατίας στον δυτικό κόσμο.
1974 – Αθήνα, 3 Σεπτεμβρίου 1974. Στο ξενοδοχείο «Κινγκ Πάλας», παρουσία μόλις 150 ατόμων, γεννιέται ένα πολιτικό κίνημα που θα σημαδέψει την πορεία της μεταπολιτευτικής Ελλάδας: το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, το γνωστό σε όλους ΠΑΣΟΚ.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου εμφανίζεται στην αίθουσα καθυστερημένος, με λευκό πουκάμισο και φαρδιά δερμάτινη ζώνη, για να αναγνώσει τη διακήρυξη αρχών του νέου κόμματος. Το κείμενο, τυπωμένο σε ένα μικρό πράσινο βιβλιαράκι, μοιράζεται στους παριστάμενους δημοσιογράφους και γρήγορα θα γίνει το ιδρυτικό μανιφέστο ενός κινήματος που υπόσχεται «ρήξη και ανατροπή».
Το κεντρικό σύνθημα συνοψίζεται σε ένα τετράπτυχο που θα καθορίσει την ταυτότητα του κόμματος: «Εθνική Ανεξαρτησία – Λαϊκή Κυριαρχία – Κοινωνική Απελευθέρωση – Δημοκρατία». Όπως τονίζει ο Παπανδρέου, ο στόχος είναι η οικοδόμηση μιας πολιτείας απαλλαγμένης από ξένο έλεγχο και από την επιρροή της οικονομικής ολιγαρχίας, μιας κοινωνίας με πραγματική δημοκρατία και ισονομία. Στις πρώτες μέρες, οι εφημερίδες αναφέρονται στο νέο κόμμα με το αρκτικόλεξο «Π.Σ.Κ.», όμως σύντομα επικρατεί το όνομα με το οποίο θα γραφτεί στην ιστορία: ΠΑΣΟΚ. Την καθιέρωση του όρου επιβάλλει μέσα από τις σελίδες του «Βήματος» ο πολιτικός συντάκτης Σταύρος Ψυχάρης.
Η ίδρυση του ΠΑΣΟΚ, λίγους μόλις μήνες μετά την πτώση της δικτατορίας, έρχεται να εκφράσει το αίτημα για βαθιές αλλαγές στο πολιτικό και κοινωνικό τοπίο. Κανείς από όσους βρέθηκαν εκείνο το πρωινό στο «Κινγκ Πάλας» δεν μπορούσε να φανταστεί πως το μικρό αυτό κόμμα θα εξελισσόταν σε δύναμη εξουσίας, αλλάζοντας ριζικά την πορεία της χώρας τις επόμενες δεκαετίες.
2004 – Μπεσλάν, Σεπτέμβριος 2004. Μια από τις πιο σκοτεινές σελίδες στη σύγχρονη ιστορία της Ρωσίας γράφεται όταν Τσετσένοι αντάρτες εισβάλλουν στο 1ο Σχολείο της μικρής πόλης της Βόρειας Οσετίας και κρατούν εκατοντάδες ανθρώπους ομήρους. Η τριήμερη ομηρία λήγει με μια αιματηρή επέμβαση των ρωσικών δυνάμεων ασφαλείας, αφήνοντας πίσω της 344 νεκρούς, ανάμεσά τους 172 παιδιά.
Το σχολείο, που βρίσκεται δίπλα στο αστυνομικό τμήμα, φιλοξενούσε περισσότερους από 800 μαθητές και 60 δασκάλους. Η τραγωδία εκτυλίχθηκε στο γυμναστήριο, μια πρόσφατη προσθήκη του συγκροτήματος, όπου οι περισσότεροι όμηροι κρατήθηκαν για 52 ώρες χωρίς φαγητό και νερό, υπό την απειλή εκρηκτικών που οι αντάρτες είχαν τοποθετήσει σε κάθε γωνιά.
Μαρτυρίες που βγήκαν αργότερα στο φως κάνουν λόγο για προμελετημένο σχέδιο. Άνδρες μεταμφιεσμένοι σε εργάτες φαίνεται πως είχαν μεταφέρει όπλα και εκρηκτικά στο σχολείο ήδη από τον Ιούλιο του 2004, αν και οι αρχές το αρνήθηκαν. Κάτοικοι υποστήριξαν ότι κατά τη διάρκεια της κρίσης αναγκάστηκαν να βοηθήσουν τους ενόπλους να βγάλουν από κρύπτες το πολεμικό υλικό, ενώ υπήρχαν και αναφορές για έτοιμη «φωλιά ελεύθερου σκοπευτή» στην οροφή της αθλητικής αίθουσας.
Όταν οι εκρήξεις και οι πυροβολισμοί ξέσπασαν την τρίτη ημέρα, οι δυνάμεις ασφαλείας εισέβαλαν, αλλά η επιχείρηση εξελίχθηκε σε σφαγή. Δεκάδες παιδιά σκοτώθηκαν στην προσπάθειά τους να διαφύγουν, ενώ οι εικόνες από το φλεγόμενο σχολείο έκαναν τον γύρο του κόσμου προκαλώντας παγκόσμιο σοκ.
Η τραγωδία του Μπεσλάν δεν σημάδεψε μόνο τη μικρή πόλη των 35.000 κατοίκων, αλλά και ολόκληρη τη Ρωσία, μένοντας χαραγμένη στη συλλογική μνήμη ως σύμβολο του τρόμου και του ανθρώπινου πόνου.
Γεννήσεις
1875 – Φέρντιναντ Πόρσε. Γεννημένος το 1875 στη Βρατισλάβια της σημερινής Τσεχίας, υπήρξε μία από τις πιο εμβληματικές φυσιογνωμίες της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας. Από νωρίς έδειξε το ταλέντο του στον σχεδιασμό και τη μηχανική. Το 1893 εργάστηκε σε εργοστάσιο ενέργειας στη Βιέννη, όπου κατασκεύασε έναν πρωτοποριακό ηλεκτροκινητήρα για άμεση κίνηση των τροχών, ενώ λίγα χρόνια αργότερα συνεργάστηκε με την εταιρεία Jakob Lohner & Co, εισάγοντας την ηλεκτροκίνηση στα πρώτα αυτοκινούμενα οχήματα.
Η μεγάλη στροφή ήρθε το 1906, όταν ανέλαβε σχεδιαστής στην Austro-Daimler, παρουσιάζοντας αγωνιστικά αυτοκίνητα που ξεχώρισαν για τις επιδόσεις τους. Το 1916 αναλαμβάνει γενικός διευθυντής της εταιρείας και τιμάται με διδακτορικούς τίτλους από τα πανεπιστήμια της Βιέννης και της Στουτγκάρδης. Το 1923 μετακινείται στη Γερμανία και εντάσσεται στη Daimler, ενώ το 1931 ιδρύει τη δική του εταιρεία, Porsche GmbH, μαζί με τον γιο του Φέρι και μια ομάδα κορυφαίων μηχανικών.
Το πρώτο μεγάλο έργο ήταν το Volkswagen, «το αυτοκίνητο του λαού», με την υποστήριξη του καθεστώτος Χίτλερ. Γύρω από το εργοστάσιο που κατασκευάστηκε, ιδρύθηκε η πόλη Βόλφσμπουργκ, που μέχρι σήμερα αποτελεί την καρδιά της Volkswagen. Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Πόρσε συνεργάστηκε με το Γ΄ Ράιχ, μετατρέποντας το Volkswagen σε στρατιωτικά οχήματα Kubelwagen και Schwimmwagen, ενώ σχεδίασε και τα θρυλικά τανκς Tiger και Elefant. Μετά τον πόλεμο φυλακίστηκε για 20 μήνες από τους Γάλλους.
Το 1948, με εξαρτήματα από το Volkswagen, παρουσίασε μαζί με τον Κομέντα το πρώτο Porsche, το Roadster 356, βάζοντας τις βάσεις για τον μύθο της μάρκας. Το 1950 ξεκίνησε η μαζική παραγωγή, όμως ο Πόρσε δεν πρόλαβε να δει την πλήρη εξέλιξη του οράματός του. Πέθανε το 1951, αφήνοντας πίσω του μια τεράστια κληρονομιά. Το 1999 ανακηρύχθηκε «Μηχανικός Αυτοκινήτων του Αιώνα».
1947 – Μάριο Ντράγκι (ιταλ. Mario Draghi, γενν. 3 Σεπτεμβρίου 1947, Ρώμη) είναι Ιταλός οικονομολόγος και τραπεζικός, που υπηρετεί ως Πρωθυπουργός της Ιταλικής Δημοκρατίας από τις 13 Φεβρουαρίου του 2021.
Στις 21 Ιουλίου 2022 έγινε δεκτή η επίσημη παραίτησή του, έπειτα από κυβερνητική κρίση, και παρέμεινε στη θέση του ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός.
Από τον Ιανουάριο του 2006 έως τον Οκτώβριο του 2011 διετέλεσε Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας και από το 2011 έως το 2019 Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, διαδεχόμενος τον Ζαν-Κλωντ Τρισέ.
Συμπεριλήφθηκε στη λίστα που εξέδωσε το περιοδικό Time για τα «Πρόσωπα με τη Μεγαλύτερη Επιρροή Παγκοσμίως» για το έτος 2012.
Θάνατοι
1991 – Φρανκ Κάπρα, Ένας από τους πιο εμβληματικούς σκηνοθέτες του Χόλιγουντ, γεννήθηκε το 1897 στη Σικελία και σε ηλικία έξι ετών μετανάστευσε με την οικογένειά του στο Λος Άντζελες. Αν και σπούδασε χημικός μηχανικός, η μοίρα του τον έφερε στον κινηματογράφο. Στα πρώτα του βήματα εργάστηκε σε ταινίες του βωβού σινεμά και το 1924 υπέγραψε συμβόλαιο με την Columbia, μαζί με τον σεναριογράφο Ρόμπερτ Ρίσκιν και τον διευθυντή φωτογραφίας Τζόζεφ Γουόκερ.
Η μεγάλη του αναγνώριση ήρθε το 1933 με την ταινία Lady for a Day, που του χάρισε την πρώτη υποψηφιότητα για Όσκαρ. Έναν χρόνο αργότερα, με το It Happened One Night κέρδισε το Όσκαρ Σκηνοθεσίας, ενώ η ταινία έγραψε ιστορία αποσπώντας και τα πέντε κορυφαία βραβεία της Ακαδημίας. Στη δεκαετία του ’30 θα ακολουθήσουν άλλες δύο βραβεύσεις, για τις ταινίες Mr. Deeds Goes to Town (1936) και You Can’t Take It With You (1938). Ο Κάπρα έγινε ο σκηνοθέτης που έδωσε πρόσωπο στην αμερικανική αισιοδοξία, με ιστορίες όπου ο «μικρός άνθρωπος» αντιστέκεται στην αδικία.
Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο υπηρέτησε ως ταγματάρχης στον αμερικανικό στρατό και γύρισε αντιπολεμικά ντοκιμαντέρ. Επιστρέφοντας, υπέγραψε μία από τις πιο κλασικές ταινίες όλων των εποχών, το It’s a Wonderful Life (1946), που παραμένει έως σήμερα σύμβολο της πίστης στον άνθρωπο και την ελπίδα.
Η τελευταία του ταινία ήταν το A Pocketful of Miracles (1961), μετά την οποία αποσύρθηκε. Το 1982 τιμήθηκε από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου για την προσφορά του στην έβδομη τέχνη.
Ο Φρανκ Κάπρα έφυγε από τη ζωή το 1991, σε ηλικία 94 ετών. Άφησε πίσω του μια φιλμογραφία που δεν χάρισε μόνο Όσκαρ, αλλά κυρίως πίστη στη δύναμη της ανθρώπινης καλοσύνης και της δημοκρατικής ιδέας.
————————————————————————
Πηγές: sansimera.gr, el.wikipedia
