… Λευτέρης Τηλιγάδας Χωρίς αξιοπρεπείς τιμές, δεν υπάρχει εμπόριο Καμία αγοραπωλησία, καμία συναλλαγή, καμία υποχώρηση, όσο δεν γινόταν πράξη το δικαίωμα των καπνοπαραγωγών σε έναν τίμιο βίο Οι καπνοπαραγωγοί της Κατούνας, εξαντλημένοι από την κοροϊδία και την καταπίεση, είχαν δηλώσει ανοιχτά ότι δεν εμπιστεύονταν πλέον την κυβέρνηση. Δεν είχαν περιοριστεί σε φωνές και συνθήματα∙ είχαν υπογράψει πρωτόκολλο, συλλογικά και αποφασισμένα, όπου κατέγραφαν ότι ανακαλούσαν την ψήφο που είχαν δώσει στις […]
Κατηγορία: Μαρτυρίες
Το πρακτικό της 16ης Σεπτεμβρίου 1983
… Λευτέρης Τηλιγάδας Το πρακτικό της 16ης Σεπτεμβρίου 1983 Με πρωτοβουλία του καπετάνιου της ΧΙΙΙης Μεραρχίας, Θόδωρου Καλλίνου, γνωστού με το ψευδώνυμο «Αμάρμπεης», συγκλήθηκε ειδική σύσκεψη Σχεδόν τέσσερις δεκαετίες μετά τη μεγαλειώδη επιχείρηση που οδήγησε στην απελευθέρωση του Αγρινίου από τη γερμανική κατοχή, οι αγωνιστές του Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (ΕΛΑΣ) που πήραν μέρος στα γεγονότα της 14ης Σεπτεμβρίου 1944, συναντήθηκαν ξανά στον ίδιο τόπο, στο Δημαρχείο Αγρινίου, στις 16 […]
Η επόμενη μέρα της Απελευθέρωσης | Αυτοοργάνωση και ευθύνη
… Λευτέρης Τηλιγάδας Η επόμενη μέρα της Απελευθέρωσης Η εγκατάσταση του ΕΑΜ στο Αγρίνιο Αυτοοργάνωση και ευθύνη Στις 14 Σεπτεμβρίου 1944 η πόλη του Αγρινίου γιόρτασε την απελευθέρωσή της από τη γερμανική κατοχή και τους συνεργάτες τους. Η πόλη, που είχε πληρώσει βαρύ φόρο αίματος με εκατοντάδες εκτελεσμένους, χιλιάδες βασανισμένους και αναρίθμητους διωγμούς, αντίκριζε πια μια νέα εποχή. Χιλιάδες Αγρινιώτες είχαν πολεμήσει στις γραμμές του ΕΛΑΣ και η παρουσία τους, […]
14 Σεπτεμβρίου 1944 – Η Απελευθέρωση του Αγρινίου
… Λευτέρης Τηλιγάδας Η Απελευθέρωση του Αγρινίου Από το τρισάγιο στους εκτελεσμένους και τις σημαίες στους δρόμους έως την είσοδο του ΕΛΑΣ και τη γέννηση της Λαϊκής Αυτοδιοίκησης Η νύχτα της 13ης προς 14ης Σεπτεμβρίου 1944 πέρασε χωρίς δυσάρεστα συμβάντα και επεισόδια. Μόνον ένα βλήμα όλμου, όταν ξημέρωσε, έπεσε στο σπίτι του Καλφούζου, δίπλα στην κατοικία του Κώστα Παλληγιανόπουλου. Ο διοικητής του Εφεδρικού Λόχου του ΕΛΑΣ Αγρινίου, Κώστας Σκρέτας, διηγούνταν […]
Η διαπραγμάτευση της απελευθέρωσης του Αγρινίου
… Λευτέρης Τηλιγάδας Η διαπραγμάτευση της απελευθέρωσης του Αγρινίου Ο Αμάρμπεης, ο Χατζής και ο Γρηγοριάδης απέναντι στον Τολιόπουλο· οι κρίσιμες ώρες, οι κίνδυνοι μιας αιματηρής μάχης και η συμφωνία που οδήγησε στην είσοδο του ΕΛΑΣ στην πόλη Το μεσημέρι της 13ης Σεπτεμβρίου, έφτασαν από το Καρπενήσι στον Σταθμό Διοίκησης το 1ο Τάγμα του 42ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, που είχε την έδρα του στην Καμαρούλα, ο Θόδωρος Καλλίνος (Καπετάν Αμάρμπεης) […]
Στρατοκρατούμενη ζώνη ο Βάλτος και το Ξηρόμερο
… Λευτέρης Τηλιγάδας Στρατοκρατούμενη ζώνη ο Βάλτος και το Ξηρόμερο Οι αγρότες δεν υποχωρούν, παρά την καταστολή και τα αιματηρά επεισόδια που συγκλονίζουν τον Βάλτο και το Ξηρόμερο Η ατμόσφαιρα στον Βάλτο και το Ξηρόμερο. παρέμενε εκρηκτική, τόσο εξαιτίας των αιματηρών επεισοδίων του Σαββάτου, 8 Σεπτεμβρίου 1962, όσο και λόγω των φημολογούμενων ομαδικών συλλήψεων αγροτών που είχαν συμμετάσχει στις κινητοποιήσεις. Η κυβέρνηση επιχειρούσε με μέτρα καταστολής να κάμψει το αγωνιστικό […]
Οι ανατινάξεις του Ρουπακιά | Ο ΕΛΑΣ περικυκλώνει το Αγρίνιο
… Λευτέρης Τηλιγάδας Η 10η Σεπτέμβρη 1944 στο Αγρίνιο Η αποχώρηση των Γερμανών – Οι ανατινάξεις του Ρουπακιά Τάγμα Ασφαλείας και ΕΛΑΣ στα πρόθυρα της σύγκρουσης Το πρωινό της 10ης Σεπτεμβρίου 1944 το Αγρίνιο έμοιαζε να κρατάει την ανάσα του. Οι γερμανικές δυνάμεις που ήταν εγκαταστημένες στο Αγρίνιο είχαν ήδη αποχωρήσει από την περιοχή, αφήνοντας πίσω τους μόνο μια μικρή οπισθοφυλακή με διαταγή να καταστρέψει ό,τι πολεμικό υλικό δεν μπορούσε […]
Τα γεφύρια του Αλάημπεη
… Δημήτριος Βικέλας | Τα γεφύρια του Αλάημπεη «Τα λεγόμενα ταύτα γεφύρια είναι μακρά λιθόκτιστος οδός, στηριζομένη επί τριακοσίων και επέκεινα τόξων, και διασταυρούσα τον πορθμόν, δι’ ου συνδέονται η λίμνη Τριχωνίς και η λίμνη του Αγγελοκάστρου» […] Ενόμιζον ότι μετά τον Αμβρακικόν κόλπον και την Ακαρνανικήν πεδιάδα, ουκ ήτο δυνατόν να ίδω ωραιότερόν τι εν Ελλάδι, αλλ’ ηπατώμην. Με εθάμβωσεν η σημερινή αλληλουχία τοσούτων γραφικών τοποθεσιών, με κατεγοήτευσεν η […]
Η εξέγερση των καπνοπαραγωγών | Δολοφονία Μήτσου Βλάχου
… Λευτέρης Τηλιγάδας Η δολοφονία του Μήτσου Βλάχου Η εξέγερση των καπνοπαραγωγών το 1962 στο Βάλτο και το Ξηρόμερο Το ξημέρωμα της 8ης Σεπτεμβρίου του 1962, περίπου 4.000 καπνοπαραγωγοί είχαν αποκλείσει σημεία της εθνικής οδού Ηγουμενίτσας–Αγρινίου–Αθηνών, σταματώντας πλήρως την κυκλοφορία για να διαμαρτυρηθούν δυναμικά ενάντια στις εξευτελιστικές τιμές αγοράς του καπνού τους. Η απάντηση της κυβέρνησης Καραμανλή ήταν να κινητοποιήσει μεγάλες δυνάμεις χωροφυλακής, οι οποίες μεταφέρθηκαν με στρατιωτικά φορτηγά, λεωφορεία […]
Ο Καραϊσκάκης στο Δραγαμέστο
… Λευτέρης Τηλιγάδας Ο Καραϊσκάκης στο Δραγαμέστο Ξηρομέρου Ο Καραϊσκάκης κόβει τις αρτηρίες ανεφοδιασμού των πολιορκητών του Μεσολογγίου και ξαναδίνει θάρρος στους αγωνιστές που υπερασπιζόταν το Μεσολόγγι Από τη Δερβέγκιστα, στην οποία βρισκόταν στρατοπεδευμένος ο Καραϊσκάκης μέχρι τα μέσα του Αυγούστου, πήρε την απόφαση να περάσει στο Ξηρόμερο, για να χτυπήσει τις γραμμές ανεφοδιασμού των Τούρκων προς το Μεσολόγγι. Τα περάσματα του Αχελώου ήταν καλά φυλαγμένα, γι’ αυτό διάλεξε τον […]
«Κέντρο 3» | Το ΕΑΜικό δίκτυο πληροφοριών του Αγρινίου
. Νίκος Κανής* «Κέντρο 3» Το ΕΑΜικό δίκτυο πληροφοριών του Αγρινίου Το Κατασκοπευτικό «Κέντρο 3» ήταν ένα δίκτυο πληροφοριών που είχε στήσει το ΕΑΜ του Αγρινίου μέσα στο γερμανικό φρουραρχείο της πόλης. Αποτελούνταν από την διερμηνέα Μαρία Δημάδη, τον ιερέα Κώστα Βαλή (Παπαβαλή) και τον πολιτικό μηχανικό Κώστα Καζαντζή, μετέπειτα εθνοσύμβουλο στις Κορυσχάδες. Η Μαρία Δημάδη γεννήθηκε το 1907 στο Αγρίνιο, κρατούσε από αγροτική οικογένεια. Έβγαλε το γυμνάσιο και μιλούσε […]
Οι Ακαρνάνες στο Αγρίνιο
αρχείον Αγρινίου Οι Ακαρνάνες στο Αγρίνιο Μια σύγκρουση που αποκάλυψε το άσβεστο μίσος δύο γειτονικών λαών και χάραξε μελανό στίγμα στην ιστορία της περιοχής Η εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ασία και η απουσία των Μακεδόνων από τον ελλαδικό χώρο δημιούργησε συνθήκες που επέτρεψαν στους Αιτωλούς να αναζωπυρώσουν τις παλιές τους έχθρες με τους Ακαρνάνες. Το 330 ή 329 π.Χ. κατέλαβαν τους Οινιάδες, μια από τις σημαντικότερες πόλεις της Ακαρνανίας, […]
Οι καπνεργάτες του Αγρινίου και η Σύμβαση της Καβάλας
Λευτέρης Τηλιγάδας Οι καπνεργάτες του Αγρινίου και η απεργία για τη Σύμβαση της Καβάλας Ήταν η πρώτη συλλογική σύμβαση στην Ελλάδα, ένα εμβληματικό επίτευγμα του οργανωμένου εργατικού κινήματος. Στις αρχές της δεκαετίας του 1930, ο καπνεργατικός κόσμος της Ελλάδας βρισκόταν ξανά σε αναβρασμό. Η ιστορική Σύμβαση της Καβάλας, που είχε κερδηθεί με σκληρούς αγώνες το 1926, προέβλεπε αξιοπρεπείς μισθούς, οκτάωρο, καλύτερες συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας, καθώς και την ίδρυση του […]
Νεκρολογία για την Ευανθία Μπέλλου-Γκινοπούλου
Μαλβίνα Καζακοπούλου* Νεκρολογία για την Ευανθία Μπέλλου-Γκινοπούλου Η Ευανθία Γκινοπούλου έδωσε ολόκληρη τη ζωή της για το παιδί που βρέθηκε σε ηθικό κίνδυνο. Με την αγάπη και τη στοργή της ζέστανε αμέτρητες παιδικές ψυχές Ύστερα από δίμηνη ασθένεια, έφυγε από τη ζωή η Ευανθία Γκινοπούλου, η γυναίκα που για τρεις δεκαετίες υπήρξε στην πρώτη γραμμή του εθνικού και κοινωνικού αγώνα για την προστασία των ανηλίκων από την εγκληματικότητα. Για το […]
Ρυθμός | Όταν στο Αγρίνιο… «τ’ αρνιά ήταν φτηνά»
Αντώνης Τραυλαντώνης Ρυθμός Ένα χρονογράφημα του Αντώνη Τραυλαντώνη απ’ την εποχή, που υπηρετούσε στο Αγρίνιο που… «τ’ αρνιά ήταν φτηνά» Ο καπετάν Γιάννος ο Κορούμπας, απόστρατος ανθυπολοχαγός, καταγόταν από το Μουριά, έμενε όμως στο Αγρίνιο, γιατί την εποχή εκείνη (μην επιμένετε, σας παρακαλώ, στις ημερομηνίες), τα αρνιά στο Αγρίνιο ήταν φτηνά και η ζωή πολύ εύκολη, ακόμα και για έναν απόστρατο ανθυπολοχαγό. Νυχτοξημέρωνε, φυσικά, ο καπετάν Κορούμπας στο καφενείο του […]
Αγρίνιο, καλοκαίρι 1909 | Φως, νερό και προπαγάνδα
Λευτέρης Τηλιγάδας Αγρίνιο 1909 | Φως, νερό και προπαγάνδα Ο Μπέλλος με σύμμαχο το φιλοβασιλικό ΣΚΡΙΠ μετατρέπει τα τεχνικά έργα σε πολιτικό όπλο κατά του προκατόχου του Η πόλη βράζει στον Αυγουστιάτικο ήλιο, μα ο Βασίλης Μπέλλος, ετοιμάζεται να τραβήξει το Αγρίνιο στον δρόμο του εκσυγχρονισμού. Δύο έργα βρίσκονται στο τραπέζι — φωτισμός και ύδρευση — κι αν οι τεχνικές λεπτομέρειες μοιάζουν ψυχρές, η πολιτική πίσω τους μόνο τέτοια δεν […]