Αιτωλοακαρνάνες Εθνοσύμβουλοι – Βιογραφικά (1ο)

Όλοι οι Εθνοσύμβουλοι είχαν κερδίσει το σεβασμό
και την εμπιστοσύνη του βασανισμένου λαού του νομού μας

  • Έρευνα | Κείμενο: Κωνσταντίνος Σαλταούρας

Η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ) ή «Κυβέρνηση του Βουνού», ήταν επιτροπή κυβερνητικού χαρακτήρα, η οποία ιδρύθηκε από το ΕΑΜ στις ανταρτοκρατούμενες απελευθερωμένες περιοχές, με σκοπό τη διοίκηση της «Ελεύθερης Ελλάδας». Η ΠΕΕΑ, έχοντας δημοκρατικό και προοδευτικό πνεύμα, ήταν ιδιαίτερα λαοπρόβλητη και στο σύντομο διάστημα ζωής της(10/03/1944 – 05/11/1944) το έργο της υπήρξε σημαντικό, καθώς καταπιάστηκε με όλα τα προβλήματα που αφορούσαν στο λαό, προώθησε θέματα τοπικής αυτοδιοίκησης, παιδείας, ψυχαγωγίας και πολιτισμού, ενίσχυσε την εθνική και λαϊκή ενότητα σύμφωνα με τις αρχές της ισότητας και της ισοπολιτείας και ανεξάρτητα πολιτικών και ιδεολογικών πε-ποιθήσεων και αγωνίστηκε για την απελευθέρωση της πατρίδας, για εθνική ανεξαρτησία και λαϊκή κυριαρχία[1]. Επιπρόσθετα, μετά την απελευθέρωση επωμίστηκε τη διαχείριση των νέων συνθηκών που προέκυψαν και επιδίωξε την ομαλή με-τάβαση προς ένα δημοκρατικό πολίτευμα, άσχετα αν οι υπολογισμοί και οι εκτιμήσεις δεν έφεραν στο τέλος το επιθυμητό αποτέλεσμα[2]..

Από τα πιο αξιοσημείωτα γεγονότα της ΠΕΕΑ ήταν η σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου, του κοινοβουλίου που επικύρωνε την εξουσία της. Η Ελεύθερη Ελλάδα αποκτούσε πολιτική συγκρότηση με θεσμούς στελεχωμένους από εκλεγμένα μέλη του εθνοσυμβουλίου και άλλα μέλη της ΠΕΕΑ, εδραιώνοντας τις κοινωνικές συμμαχίες του ΕΑΜ.[3]

Στις εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στις 23 και 30 Απριλίου για την ανάδειξη των εκλεκτόρων και των εθνοσυμβούλων συμμετείχαν όλοι οι νέοι άνω των 18 ετών και για πρώτη φορά οι γυναίκες.  Η εκλογή γινόταν με την συγκέντρωση της σχετικής πλειοψηφίας και η ανακήρυξη του εθνοσυμβούλου επικυρωνόταν από το αναθεωρητικό δικαστήριο της περιφέρειας.[4]  Ψήφισαν, περίπου 1.800.000 ψηφοφόροι από τις ελεύθερες περιοχές και εκλέχθηκαν 206 εθνοσύμβουλοι, από του οποίους οι πέντε ήταν γυναίκες.[5]

Οι τρόποι εκλογής ήταν δύο:  ο ένας, η άμεση εκλογή με ψηφοδέλτιο, όπου ο ψηφοφόρος μπορούσε να διαγράψει και να αντικαταστήσει με άλλον έναν ή περισσότερους ψηφοφόρους και ο άλλος, να αναδειχθούν αρχικά εκλέκτορες από τις συνελεύσεις των πόλεων, των χωριών, διαφόρων οργανώσεων και ομάδων (επαγγελματικές, συνδικαλιστικές, επιστημονικές, πολιτικές κ.ά.) και στη συνέχεια να εκλέξουν αυτοί τους εθνοσυμβούλους.[6]

Οι εκλογές για το Εθνικό Συμβούλιο εντάσσονταν στην πολιτική γραμμή της εθνικής ενότητας και της ολοκλήρωσής της στους κόλπους του ΕΑΜ, γεγονός που αποτυπώνεται από το ευρύ κοινωνικό και επαγγελματικό φάσμα που κάλυπταν οι εθνοσύμβουλοι.[7]

Η Αιτωλοακαρνανία, με την παράδοση που είχε στους λαϊκούς και πατριωτικούς αγώνες, συμμετείχε στη διαδικασία εκλογής εθνοσυμβούλων, παρά τις δυσκολίες που επικρατούσαν λόγω της γερμανικής κατοχής και της παρουσίας των Ταγμάτων Ασφαλείας που έδρευαν στις πόλεις του Αγρινίου και της Ναυπάκτου. Στις εργασίες του Εθνικού Συμβουλίου που πραγματοποιήθηκαν στους Κορυσχάδες (14-27/05), οι εθνοσύμβουλοι που εκλέχτηκαν και εκπροσώπησαν το νομό (υποψηφιότητα είχε θέσει και η δασκάλα Ευγενία Μαυροσκότη), ήταν οι εξής:  από το Αγρίνιο και την Τριχωνίδα ο Πολιτικός Μηχανικός Κώστας Καζατζής, ο καπνεργάτης και πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Αγρινίου Τάσος Πετρίδης, ο δικηγόρος Θανάσης Κακογιάννης, ο δικηγόρος και πρώην βουλευτής του Κόμματος των Προοδευτικών Αναστάσιος Ακρίδας και ο δικηγόρος Δημήτριος Γαλανόπουλος από το Μεσολόγγι, ο γιατρός Κώστας Μακρυκώστας και ο ιδιωτικός υπάλληλος Γιάννης Τσέκος από τη Ναύπακτο, ο εργολάβος Στέλιος Μασμανίδης από το Ξηρόμερο, ο γιατρός και καπετάνιος του 2/39 Συντάγματος του ΕΛΑΣ, Βασίλης Τσέλιος και από τον Βάλτο ο στρατηγός και πρώην βουλευτής των Φιλελευθέρων Παντελής Καρασεβδάς καθώς και ο αγρότης Κώστας Σαλταούρας.

Όλοι οι εθνοσύμβουλοι είχαν κερδίσει το σεβασμό και την εμπιστοσύνη του βασανισμένου λαού του νομού μας, καθώς διακρίνονταν για τον ενθουσιασμό, τη μαχητικότητα, την εντιμότητα, τις ειλικρινείς προθέσεις τους και την πλούσια αντιστασιακή τους δράση.  Με αίσθημα ευθύνης και αψηφώντας τους κινδύνους παραβρέθηκαν στις Κορυσχάδες με όποιο μέσο μπορούσαν, για να κάνουν πράξη τις ελπίδες του λαού, που ήταν εκτός από την απελευθέρωση από το φασίστα κατακτητή και η κοινωνική απολύτρωσή του.

Η παρακάτω παρουσίαση των βιογραφικών τους, αποτελεί έναν μικρό φόρο τιμής σε αυτούς τους ανθρώπους που αγωνίστηκαν για ένα καλύτερο αύριο για τον τόπο μας και μια ταπεινή προσπάθεια να διατηρηθεί ζωντανό το προμήθειο έργο τους, καθώς, όχι μόνο συκοφαντήθηκε ως αντεθνικό μεταπολεμικά, αλλά και διότι ακόμα και σήμερα γίνονται προσπάθειες να διαγραφεί τελείως από την ιστορική μνήμη. Σημειώνεται, ότι στα βιογραφικά αυτά, προστίθεται κι εκείνο του Αγρινιώτη εθνοσύμβουλου Θήβας, του δικηγόρου Γεωργίου Μόσχου.

Βιογραφικά Αιτωλοακαρνάνων
Εθνοσυμβούλων

Αναστάσιος (Τάσιος) Ακρίδας (1889 – 1979)

Γεννήθηκε στο Θέρμο. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, λαμβάνοντας παράλληλα σπουδαία φιλολογική και εγκυκλοπαιδική μόρφωση.  Έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους, καθώς και στη Μικρασιατική Εκστρατεία ως Ταγματάρχης Στρατιωτικής Δικαιοσύνης. Άρχισε να δικηγορεί το 1914 στο Μεσολόγγι. Το 1923 ήταν Πρωτοδίκης Πρεβέζης και τον επόμενο χρόνο παραιτήθηκε από Εισαγγελέας Ρεθύμνου, καθώς εκλέχθηκε Βουλευτής Τριχωνίας. Ήταν δημοκρατικών πεποιθήσεων και κατά την διάρκεια της μεταξικής δικτατορίας διώχθηκε από το καθεστώς.

Εντάχθηκε στην Εθνική Αντίσταση και το 1944 εκπροσώπησε στο Εθνικό Συμβούλιο την επαρχία Τριχωνίας ως παλιός Καφανταρικός Βουλευτής, δίχως να έχει ψηφιστεί στις εκλογές της 23ης Απριλίου 1944. Στις εργασίες του Εθνοσυμβουλίου μετείχε με την Ομάδα των Αριστερών Φιλελεύθερων και απεχώρησε λόγω διαφωνιών με την ηγεσία του ΚΚΕ.

Μεταπολεμικά, ο Ακρίδας[8], ως Πρόεδρος της Κοινότητας Θέρμου, ανέπτυξε κοινωφελή δράση που αντικατοπτρίζει το ενδιαφέρον και την αγάπη του για τον συνάνθρωπο. Η προτομή του βρίσκεται σήμερα μπροστά από το Ειρηνοδικείο του Θέρμου και στο επίγραμμα του τάφου του στην Αγία Τριάδα αναγράφεται η φράση:  «Βουλευτής της Αλήθειας».

 

Δείτε περισσότερα στο link που ακολουθεί:
Αιτωλοακαρνάνες Εθνοσύμβουλοι – Βιογραφικά

 

 

Παραπομπές: 1,Αρχείο της ΠΕΕΑ – Πρακτικά Συνεδριάσεων, εκδ. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 1990, σελ. 8 | 2. Γ. Σκαλιδάκης, Η Ελεύθερη Ελλάδα, Η Εξουσία του ΕΑΜ στα χρόνια της Κατοχής (1943 – 1944), εκδ. Ασίνη, Αθήνα 2014, σελ. 326 | 3. ό.π., σελ. 185 | 4 ό.π., σελ. 186 | 5. Εθνικό Συμβούλιο – Περιληπτικά Πρακτικά εργασιών της πρώτης συνόδου του, εκδ. Κοινότητα Κορυσχάδων, Κορυσχάδες 1988, σελ. 205 | 6 ό.π., σελ. 27 | 7. Γ. Σκαλιδάκης, ό.π., σελ. 193 – 194 | 8. Βιβλιογραφία Ακριδα: α) Γιάννης Σκαλιδάκης, Η Ελεύθερη Ελλάδα, Η εξουσία του ΕΑΜ στα χρόνια της Κατοχής (1943 – 1944), εκδ. Ασίνη, Αθήνα 2014, σελ. 362, β) Κώστας Δ. Μαραγιάννης, Η Εθνική Αντίσταση στο Θέρμο και στα χωριά του το 1941 – 1944, εκδ. Μυρτιά, Αγρίνιο 2005, σελ. 163 – 169, γ) Κώστας Δ. Μαραγιάννης, Το Αγρίνιο, Μια περιδιάβαση στον τόπο, μια προσέγγιση σε πρόσωπα και γεγονότα, εκδ. Πάραλος, Αγρίνιο 2011, σελ. 466 – 467
Πηγή: Κωνσταντίνος Σαλταούρας, Οι Αιτωλοακαρνάνες Εθνοσύμβουλοι – Κορυσχάδες 14 – 27 Μαΐου 1944, Αρχείον Αγρινίου, τεύχος 22, σελίδες 15 -18
Φωτογραφία ανάρτησης:Συλογική φωτογράφιση των εθνοσυμβούλβν στις Κορυσχάδες

AgrinioStories