5 Σεπτεμβρίου 2023
Είναι η 247η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 118 ημέρες για τη λήξη του.
🌅 Ανατολή ήλιου: 06:58 – Δύση ήλιου: 19:49 – Διάρκεια ημέρας: 12 ώρες 52 λεπτά
🌗 Σελήνη 20.6 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Ζαχαρία, Ζάχαρη, Ζάχαρο, Ζάκη, Ζαχαρένια, Ζαχάρω, Ζαχαρούλα και Ζαχαρίτσα
Γεγονότα
1698 – Ο Μέγας Πέτρος της Ρωσίας επιβάλει φόρο στα μούσια των υπηκόων του, στο πλαίσιο των μέτρων εκσυγχρονισμού που προωθεί. Μετά την θριαμβευτική επιστροφή του Πέτρου στη Ρωσία το 1698, όταν το ταξίδι του στην Ευρώπη έφτασε στο τέλος του, στήθηκε μια μεγάλη γιορτή για την υποδοχή του. Στην γιορτή παραβρέθηκαν ο διοικητής του στρατού, Fyodor Romodanovsky δεύτερος στην ιεραρχία του ρωσικού κράτους και μια σειρά από αξιωματούχους και διπλωμάτες. Ξαφνικά, το πλήθος άρχισε να οπισθοχωρεί με επιφωνήματα φρίκης, όταν εντελώς απρόσμενα, ο Πέτρος έβγαλε ένα τεράστιο ξυράφι κουρέα. Ο βιογράφος Robert K. Massie γράφει, “Αφού περνούσε από τους φίλους του και τους αγκάλιαζε, έβγαλε ένα ξυράφι και… άρχισε να ξυρίζει τα γένια τους με τα ίδια του τα χέρια!”. Λαμβάνοντας υπόψην το πολιτικό κύρος του, κανείς από όσους βρίσκονταν στη μεγαλοπρεπή γιορτή, δεν τόλμησε να ρωτήσει τι συμβαίνει.
“Αφού περνούσε από τους φίλους του και τους αγκάλιαζε, έβγαλε ένα ξυράφι και… άρχισε να ξυρίζει τα γένια τους με τα ίδια του τα χέρια!”.
Τα καλοξυρισμένα πρόσωπα του δυτικού κόσμου είχαν επηρεάσει τόσο πολύ τον Τσάρο, ώστε διέταξε όλοι (εξαιρουμένων των κληρικών και των αγροτών) να ξυρίσουν τις γενειάδες τους. Μάλιστα, η εμμονή του Πέτρου ήταν τέτοια ώστε έδωσε οδηγίες στους υπαλλήλους της αστυνομίας να ξυρίζουν προσωπικά εκείνους που αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με την απόφασή του. Καθώς όμως περνούσε ο καιρός και ο Πέτρος δεχόταν έντονη κριτική από τη ρωσική εκκλησία και κατηγορίες για βλασφημία, άρχισε να αμφισβητεί την πρακτική αυτής της “σταυροφορίας”.
Τελικά, η στάση του ηγεμόνα έγινε πιο ήπια. Ως πρακτικό μυαλό (μυριζόταν από μακριά το κέρδος), ο Πέτρος επέβαλε ετήσιο “φόρο γενειάδας” σε εκείνους που ήθελαν να κρατήσουν την κόμη του προσώπου τους. Ένας φτωχός ή ζητιάνος θα μπορούσε να διατηρήσει τη γενειάδα με το πενιχρό ετήσιο κόστος των δύο καπικίων, ενώ ένας πλούσιος έμπορος θα έπρεπε να δώσει μέχρι και 100 ρούβλια. Μετά την κατάθεση των χρημάτων για τον φόρο, οι γενειοφόροι θα λάμβαναν ένα μικρό, χάλκινο νόμισμα που έγραφε “φόρος καταβλήθηκε.”
Μετά την κατάθεση των χρημάτων για τον φόρο, οι γενειοφόροι θα λάμβαναν ένα μικρό, χάλκινο νόμισμα που έγραφε “φόρος καταβλήθηκε.”
Ο φόρος, παρά τις αντιδράσεις που είχε δημιουργήσει, παρέμεινε μέχρι το 1772, 47 χρόνια μετά το θάνατο του Πέτρου.
1899 – Ο Κωστής Παλαμάς ολοκληρώνει το ποίημά του «Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου». Ο Παλαμάς και δημοτικισμός αποτελούν μια επανάσταση για την αρχαΐζουσα πνευματική ζωή, που είχε επικρατήσει στην Ελλάδα ύστερα από την εθνική απελευθέρωση. Η αρχαΐζουσα νοοτροπία δε φανερωνόταν μόνο στη γλώσσα, παρά και στο σύνολο της Παιδείας και στα σπουδαιότερα φανερώματα της ελληνικής σκέψης. Με τον Παλαμά και τους δημοτικιστές για πρώτη φορά η Ελλάδα, ύστερα από αιώνες, μέσα σ’ ένα πλατύ κίνημα, αναζητάει τις πνευματικές αξίες της στο σύγχρονο κόσμο και στρέφεται αποφασιστικά και συστηματικά προς τα προβλήματα που προβάλλει η σημερινή ζωή. Ο Παλαμάς αποτελεί το κέντρο αυτό της πνευματικής κίνησης, που δείχνει μια πρωτοφανέρωτη εχθρότητα στο μιμητικό και αρχαϊκό πολιτισμό, στον πνευματικό φορμαλισμό και στην ουτοπική στροφή προς τα περασμένα, προς τα αρχαία και ανεπίστροφα πρότυπα.
Μπροστά στην αρχαϊκή και καθυστερημένη αυτή αντίληψη, ο Παλαμάς και ο δημοτικισμός παρουσιάζονται σα μια επανάσταση. Το κήρυγμά τους είναι η ίδια η ολοφάνερη πραγματικότητα της ζωής: “δεν μπορείς να πας μπροστά κοιτάζοντας πίσω, δεν μπορείς να προχωρήσεις γρήγορα και να πας μακριά με τους παλιούς αρχαϊκούς τρόπους σαν έθνος και σαν πολιτισμός, μ’ αυτό το δρόμο που ακολουθούμε σήμερα θα κουτσαίνουμε στην ουρά των λαών που προχωρούν”. Για πρώτη φορά η πνευματική Ελλάδα θέλει να συνταιριάσει το βήμα της με το βήμα της σημερινής πραγματικότητας και ατενίζει τολμηρά προς ένα καινούργιο νεοελληνικό μέλλον.
Ο Παλαμάς, μεταφέροντας στην τέχνη τις αντιλήψεις του δημοτικισμού, διατυπώνει μέσα στον “Δωδεκάλογο” μια σειρά αξιώματα.
1905 – Λήγει ο ρωσοϊαπωνικός πόλεμος, με την υπογραφή της συνθήκης του Πόρτσμουθ, στο Νιου Χαμσάιρ. Μεσολαβητής ήταν ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τίοντορ Ρούσβελτ, και υπογράφοντες η νικήτρια Ιαπωνία και η ηττημένη Ρωσία. Το 1905, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Θίοντορ Ρούζβελτ, πρότεινε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις και τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης του 1906 για τον εξέχοντα ρόλο του σ’ αυτό. Οι Ρώσοι, μετά και την ήττα στα στενά της Τσουσίμα, δέχτηκαν με ευγνωμοσύνη.
Η συνθήκη υπογράφηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 1905, θέτοντας τέρμα στον πόλεμο. Οι Ρώσοι συμφώνησαν να απομακρυνθούν από τη Μαντζουρία, αφήνοντας έτσι στην Ιαπωνία το Πορτ Άρθουρ, το σιδηρόδρομο Πορτ Άρθουρ-Χαρμπίν και άλλα οικονομικά συμφέροντα στη χερσόνησο Λιαοτούνγκ. Επίσης, στην Ιαπωνία δόθηκε το μισό νότιο τμήμα της Σαχαλίνης και τα αντίστοιχα αλιευτικά δικαιώματα. Τέλος, αναγνωρίστηκε η ιδιόμορφη σχέση της Ιαπωνίας με το δήθεν ανεξάρτητο κράτος της Κορέας.
1929 – Ο γάλλος πρωθυπουργός Αριστείδης Μπριάν προτείνει τη δημιουργία των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης. Η αντίδραση είναι ψυχρή. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’20 ο προβληµατισµός για το µέλλον της Ευρώπης και των λαών της οδήγησε σε πρωτοβουλίες, όπως η «Πανευρώπη» του Κουντενχόβε-Καλέργκι, που όµως δε βρήκε ανταπόκριση στο πολιτικό επίπεδο.
Ανάµεσα στους πρωτοπόρους ευρωπαϊστές (Ερριώ, Μπένες, Μπλουµ, Νταλαντιέ κ. ά.) ξεχωρίζει ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Αριστείδης Μπριάν, που έφερε τις ιδέες της πανευρωπαϊκής ένωσης στο πεδίο της πρακτικής πολιτικής. Το Σεπτέµβρη του 1928
ο Μπριάν πρότεινε τη συγκρότηση Οµοσπονδίας των Ευρωπαϊκών Κρατών, σε λόγο του από το βήµα της Κ.τ.Ε.
Η διατύπωση της πρότασής του αναπτύχθηκε την 1η Μαΐου 1930 σε γραπτό υπόµνηµα για µια νέα πολιτική και οικονοµική οργάνωση της Ευρώπης υπό την αιγίδα της Κ.τ.Ε. µε βασική αρχή την κατοχύρωση της ισότητας και τη διατήρηση των κυριαρχικών δικαιωµάτων των συµβαλλόµενων κρατών. Μ’ αυτό τον τρόπο πίστευε πως διασφαλιζόταν η εδαφική ακεραιότητα και δυνάµωνε η ειρηνική συνεργασία σε όλη την Ευρώπη. Τα ισχυρά κράτη όµως δίσταζαν να συµφωνήσουν λόγω των αλληλοσυγκρουόµενων συµφερόντων τους µε αποτέλεσµα το υπόµνηµά του να δεχθεί θετικές απαντήσεις µόνο από λίγες χώρες. Μία από αυτές ήταν και η ελληνική απάντηση, από τον τότε Έλληνα πρωθυπουργό, Ελευθέριο Βενιζέλο.
1972 Κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του Μονάχου, άραβες τρομοκράτες του κινήματος «Μαύρος Σεπτέμβρης» επιτίθενται στο Ολυμπιακό Χωριό, σκοτώνοντας δύο μέλη της ισραηλινής ολυμπιακής ομάδας. Αργότερα, εννιά Ισραηλινοί, πέντε τρομοκράτες κι ένας δυτικογερμανός αστυνομικός, σκοτώνονται σε συγκρούσεις που γίνονται στο αεροδρόμιο του Μονάχου. Τα ξημερώματα της 5ης Σεπτέμβρη, 8 μέλη του Μαύρου Σεπτέμβρη σκαρφάλωσαν το φράχτη στην Πύλη 25Α και μπήκαν στο Ολυμπιακό Χωριό. Τα μέτρα ασφαλείας ήταν χαλαρά, καθώς η διοργανώτρια χώρα ήθελε να αποφύγει κάθε σύνδεση με τους Ολυμπιακούς του Βερολίνου το 36′. Οπλισμένοι με καλάζνικοφ, οι τρομοκράτες εισέβαλαν στο διαμέρισμα της αποστολής του Ισραήλ, όπου οι πόρτες ήταν ξεκλείδωτες και συνέλαβαν 11 ομήρους διαφόρων αθλημάτων, ενώ ορισμένοι αθλητές διέφυγαν από τα παράθυρα. Δύο από τους αθλητές πυροβολήθηκαν προσπαθώντας να δραπετεύσουν και υπέκυψαν στα τραύματά τους την ίδια μέρα.
Οι απαγωγείς ζήτησαν ως τις 9 το πρωί την απελευθέρωση 232 Παλαιστίνιων από τις ισραηλινές φυλακές, όπως και των μελών της RAF Μπάαντερ και Μάινχοφ και του Ιάπωνα Κόζο Οκαμότο. Η κυβέρνηση της Γκόλντα Μέιρ διεμήνυσε πως “δεν εκβιαζόταν”. Με διαρκείς διαπραγματεύσεις η προθεσμία παρατεινόταν, ενώ Βαυαροί κυρίως πολιτικοί και αξιωματούχοι πρότειναν μάταια να μπουν στη θέση των ομήρων. Ένα σχέδιο εφόδου της αστυνομίας ναυάγησε, καθώς διέρρευσε στα ΜΜΕ και από εκεί στους απαγωγείς, που εξακολουθούσαν να έχουν ρεύμα και ως εκ τούτου τηλεόραση και ραδιόφωνο.
Τελικά συμφωνήθηκε οι όμηροι να επιβιβαστούν με τους απαγωγείς σε αεροπλάνο για το Κάιρο. Το ελικόπτερο τους μετέφερε κοντά σε ένα Boeing 727, με αναμμένο κινητήρα αλλά χωρίς καύσιμα, καθώς η αστυνομία σχεδίαζε να επιτεθεί στο αεροπλάνο. Ακολούθησε μια σειρά τραγικών χειρισμών από πλευράς αστυνομίας, κάποια μάλιστα ως εκείνη τη στιγμή δε γνώριζε καν τον πραγματικό αριθμό των απαγωγέων, κάνοντας λόγο για πέντε άτομα. Όταν δύο από τα μέλη της οργάνωσης αντιλήφθηκαν πως δεν υπήρχε πλήρωμα στο αεροσκάφος, έτρεξαν πίσω στα ελικόπτερα, ενώ στις 22.36, ο υπουργός Εσωτερικών του κρατιδίου της Βαυαρίας Μπρούνο Μερκ έδωσε εντολή στην αστυνομία να ανοίξει πυρ. Ήταν τέτοια η έλλειψη οργάνωσης, που ένας αστυνομικός τραυματίστηκε από φίλια πυρά, γιατί τον πέρασαν για απαγωγέα.
Υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες, στις 11 το βράδυ ανακοινώθηκε από επίσημη πηγή ότι οι όμηροι είχαν απελευθερωθεί κι οι περισσότεροι τρομοκράτες ήταν νεκροί, είδηση που επανέλαβε λίγο μετά τα μεσάνυχτα και ο Εκπρόσωπος Τύπου της Ομοσπονδιακής κυβέρνησης, Κόνραντ (…), κάνοντας λόγο για μια ευτυχή κι επιτυχημένη ενέργεια. Στην πραγματικότητα, την ίδια ώρα συνεχίζονταν οι μάχες στον αεροδιάδρομο, ενώ οι τρομοκράτες, βλέποντας θωρακισμένα αστυνομικά οχήματα να πλησιάζουν, άνοιξαν πυρ κατά των άοπλων ομήρων στο πρώτο ελικόπτερο, δίνοντας σε δύο από αυτούς την ευκαιρία να διαφύγουν, ενώ ένας αποτελείωσε με χειροβομβίδα τους επιβάτες του άλλου, παρότι σύμφωνα με τον τότε αρχηγό της Μοσάντ, πέντε από τους ομήρους σκοτώθηκαν από έκρηξη χειροβομβίδας φωσφόρου, κάτω από το ελικόπτερο.
Ο τελικός απολογισμός ήταν άλλοι εννέα όμηροι νεκροί, ενώ από τους δράστες είχαν σκοτωθεί τρεις κι οι υπόλοιποι συνελήφθησαν. Από αδέσποτη σφαίρα σκοτώθηκε κι ο αρχηγός της Αστυνομίας του Μονάχου, που παρακολουθούσε από το ισόγειο του Πύργου Ελέγχου.
2016 – Ο αστεροειδής «17473», ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1991, τη χρονιά θανάτου του μεγάλου σταρ της ροκ μουσικής Φρέντι Μέρκιουρι, ονομάζεται «17473 Φρέντι Μέρκιουρι». Ο αστεροειδής «17473 Φρέντι Μέρκιουρι» είναι ένας πολύ σκούρος διαστημικός βράχος διαμέτρου περίπου τριών χιλιομέτρων, ο οποίος κινείται στη μεγάλη ζώνη των αστεροειδών μεταξύ ‘Αρη-Δία. Η ονοματοδοσία αποφασίστηκε από το Κέντρο Ελασσόνων Πλανητών της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης και έγινε γνωστή από τον κιθαρίστα των «Queen» και αστροφυσικό Μπράιαν Μέι, στη διάρκεια εκδήλωσης στην Ελβετία, για την ανάμνηση της τελευταίας μέρας ζωής του Μέρκιουρι, σύμφωνα με τη βρετανική «Telegraph». Ο Μέρκιουρι έρχεται να προστεθεί σε άλλους μουσικούς της ποπ και της ροκ, όπως οι Μπιτλς και ο Σπρίνγκστιν, που επίσης έχουν αστεροειδείς στο όνομά τους. Ο «Φρέντι» γεννήθηκε στη Ζανζιβάρη της αφρικανικής Τανζανίας και το πραγματικό όνομά του ήταν Φαρόκ Μπουλσάρα, προτού το αλλάξει επισήμως σε Φρεντ Μέρκιουρι το 1970, όταν δημιουργήθηκαν οι Queen.
Γεννήσεις
1850 – Τζάσπερ Νιούτον. Ο Jasper Newton Daniel γεννήθηκε σε μια φάρμα στην κομητεία Μουρ του Tennessee. Η οικογένειά του ήταν σκωτσέζικης καταγωγής και ο Jasper ήταν το δέκατο από τα αδέρφια του. Οι θρύλοι γύρω από το όνομά του ξεκινούν από την ίδια την ημερομηνία γέννησής του, που παραμένει αμφιλεγόμενη. Στον τάφο του αναγράφεται ότι γεννήθηκε το 1850, ενώ η μητέρα του πέθανε το 1847, γεγονός που δημιουργεί αμφιβολίες. Επίσης μια φωτιά στην πόλη τους είχε ως αποτέλεσμα να καταστραφούν όλα τα σχετικά έγγραφα, που θα μπορούσαν να επιβεβαιώσουν τις πληροφορίες. Η πιο πιθανή ημερομηνία γέννησής του που έχει τελικά συμβατικά επισημοποιηθεί είναι η 5η Σεπτεμβρίου του 1846.
Η μητέρα του πέθανε λίγο μετά την γέννησή του και ο Jack (όπως τον φώναζαν οι δικοί του) μεγάλωσε με τον πατέρα του και τα μεγαλύτερα αδέρφια του. Από παιδί ήταν αρκετά μικρόσωμος και φιλάσθενος. Η φτώχεια μάστιζε την οικογένεια, έτσι μετά τα 10 του χρόνια, που αρρώστησε και ο πατέρας του, ο Jack βρέθηκε να δουλεύει για έναν λουθηρανό πάστορα. Ο πάστορας Dan Call διατηρούσε μια δική του κερδοφόρα επιχείρηση, μέρος της οποίας ήταν και ένα αποστακτήριο, όπου έφτιαχνε δικό του ουίσκι. Ο Jack αποδείχθηκε πολύ καλός και πρόθυμος μαθητής και δεν άργησε να μάθει και να αγαπήσει τη δουλειά αυτή. Σύμφωνα με στοιχεία που ήρθαν στη δημοσιότητα μέσω της ίδιας της εταιρείας το 2016, αυτός που μύησε τον νεαρό Jack στην τέχνη της απόσταξης δεν ήταν ο ίδιος ο πάστορας, αλλά ένας νέγρος σκλάβος του, ο Nearis Green.
Η ιστορία του σκλάβου, δίπλα στον οποίο απέκτησε τις γνώσεις του ο Jack, δεν ήταν ποτέ άγνωστη, όμως μόλις τα τελευταία χρόνια άρχισε να διαδίδεται. Για πολλές δεκαετίες το αμερικανικό ουίσκι είχε συνδεθεί με τους λευκούς και θα ήταν “αταίριαστο” να έχει, έστω εν μέρει, συμβάλει ένας σκλάβος στη δημιουργία του. Στην πραγματικότητα βέβαια, οι σκλάβοι και οι ποτοποιίες ουίσκι πάνε πακέτο, αφού ανέκαθεν αποτελούσαν το εργατικό δυναμικό αυτών των επιχειρήσεων γνωρίζοντας εκ των έσω τη δουλειά και βοηθώντας συχνά και συμβουλευτικά τους εργοδότες τους παραγωγούς. Μέσα σε λίγα χρόνια πάντως ο Jack ανέλαβε ο ίδιος το αποστακτήριο του πάστορα και άρχισε πλέον να βγάζει ένα δικό του διαφορετικό ουίσκι. Αυτό που μέχρι σήμερα τελικά έμελλε να γίνει το κορυφαίο best-seller σε όλο τον κόσμο.
Το ιδιαίτερο burbon του Jack Daniel κυκλοφόρησε πρώτη φορά στην αγορά το 1866, όταν δηλαδή εκείνος ήταν μόλις 19 ετών. Απέκτησε σύντομα φανατικούς οπαδούς και κατάφερε να κάνει πωλήσεις ακόμα και την περίοδο του πολέμου έχοντας μάλιστα πελάτες και από τα δύο αντιμαχόμενα “στρατόπεδα”. Το 1890 ήταν ο κορυφαίος ποτοποιός του Τενεσί. Με τα κέρδη του να ανεβαίνουν εκθετικά προσέλαβε υπαλλήλους, πειραματίστηκε με τεχνικές και μέσα απόσταξης και παλαίωσης και είχε πάντα στόχο του την καλύτερη δυνατή ποιότητα του προϊόντος του στην αγορά. Το στοιχείο που συνέβαλε στην τεράστια επιτυχία και προώθηση του νέου ποτού ήταν το έμφυτο επιχειρηματικό πνεύμα του Jack. Προβλέποντας ουσιαστικά την επερχόμενη νομιμοποίηση και φορολόγηση στα οινοπνευματώδη, φρόντισε αρχικά να δηλώσει άμεσα την επιχείρησή του. Κάπως έτσι, η “Jack Daniel Distillery” υπήρξε το πρώτο καταγεγραμμένο ποτοποιείο στην Αμερική.
1939 – Τζορτζ Λάζενμπι. Ο Τζορτζ Λάζενμπι (George Lazenby) είναι αυστραλός ηθοποιός, που εμφανίσθηκε ως Τζέιμς Μποντ μία και μοναδική φορά, το 1969 στην ταινία «Τζέιμς Μποντ, Πράκτωρ 007: Στην Υπηρεσία της Αυτού Μεγαλειότητας» («On Her Majesty’s Secret Service»). Αν και κατέβαλε φιλότιμες προσπάθειες να υποδυθεί με υποκριτική επάρκεια τον δημοφιλή πράκτορα και πλέι-μπόι και παρόλο που η ταινία σημείωσε εισπρακτική επιτυχία, εξακολουθεί να θεωρείται από κοινό και κριτικούς ως ο χειρότερος Τζέιμς Μποντ.
Ο Τζορτζ Ρόμπερτ Λάζενμπι (Λέιζενμπι, η ορθή προφορά του επιθέτου του) γεννήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 1939 στο Γκούλμπερν της Νέας Νότιας Ουαλίας της Αυστραλίας. Ήταν γιος του σιδηροδρομικού Τζορτζ Λάζενμπι και της συζύγου του Σίλα Τζόαν Μπόντελ. Μετά την αφυπηρέτησή του από το αυστραλιανό στρατό, το 1964, εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο προς αναζήτηση καλύτερης τύχης. Προτού γίνει ηθοποιός, εργάστηκε ως μηχανικός και πωλητής αυτοκινήτων και μοντέλο.
Μία τυχαία συνάντηση με τον παραγωγό της σειράς Άλμπερτ Μπρόκολι σ’ ένα κουρείο στο Λονδίνο το 1966, του άνοιξε το δρόμο για να πάρει το ρόλο. Ο Μπρόκολι τον είχε στα υπόψη, καθώς πίστευε ότι είχε την κοψιά του Μποντ. Έτσι, μετά την αποχώρηση (πρόσκαιρη όπως αποδείχτηκε του Σον Κόνερι), ο Μπρόκολι τον κάλεσε να κάνει ένα δοκιμαστικό το 1968, παρότι η εμπειρία του ως ηθοποιός ήταν κυρίως σε διαφημιστικά σποτ και σε μία κατασκοπική ταινία, ιταλικής παραγωγής του 1965, με ήρωα τον Πράκτορα 077.
Ο Λάζενμπι, κολακευμένος από την πρόταση, ξόδεψε ό,τι είχε και δεν είχε για να ράψει ένα αλά Μποντ κοστούμι στον ράφτη του Σον Κόνερι και να αγοράσει ένα πανάκριβο Ρόλεξ, προκειμένου να παρουσιαστεί όπως πρέπει στο δοκιμαστικό, που τελικά αποδείχτηκε αρκετά εξαντλητικό. Κέρδισε το ρόλο, αφού έδειξε θέληση και αποτελεσματικότητα στα τεστ του σκηνοθέτη Πίτερ Χαντ (πρωτάρης και αυτός στη σκηνοθεσία), που περιλάμβαναν πολύωρες συνεντεύξεις και σκηνές καταδίωξης και μάχης.
Ο Λάζενμπι είχε αποφασίσει να εγκαταλείψει το ρόλο, πριν από την πρεμιέρα της ταινίας στις 18 Δεκεμβρίου 1969, αναφέροντας ως λόγους ότι δεν ήθελε να τυποποιηθεί ως Μποντ και ότι το πολυσέλιδο συμβόλαιό του ήταν υπερβολικά απαιτητικό. Η επιθυμία του Σον Κόνερι να επιστρέψει στη σειρά δεν άφηνε κανένα περιθώριο στους παραγωγούς να προσπαθήσουν να τον μεταπείσουν.
Η συνέχεια δεν επιφύλαξε κάτι σημαντικό στην καριέρα του αυστραλού ηθοποιού, που δεν μπόρεσε να εξαργυρώσει την πρόσκαιρη φήμη του. Ένα σχέδιο για μία ταινία με τον φίλο μέντορά του στο καράτε Μπρους Λι ναυάγησε μετά το θάνατο του Λι. Εμφανίστηκε σε τηλεοπτικές σειρές («Rituals», «Baywatch» κ.ά.), διαφημιστικά σποτ (ήταν ο άνθρωπος της Μάρλμπορο για την Ευρώπη), στη σειρά ερωτικών ταινιών με πρωταγωνίστρια την «Εμμανουέλα» και σε κάποιες ταινίες τύπου Τζέιμς Μποντ.
Ο Τζορτζ Λάζενμπι έχει παντρευτεί δύο φορές (δεύτερη σύζυγός του ήταν η γνωστή τενίστρια Παμ Σράιβερ) κι έχει αποκτήσει πέντε παιδιά. Λάτρης της ταχύτητας έχει διακριθεί σε αγώνες αυτοκινήτων και μοτοσυκλετών εκτός δρόμου, καθώς και σε αγώνες σκι.
1946 – Φρέντι Μέρκιουρι. Ο Μέρκιουρι γεννήθηκε ως Φαρόχ Μπουλσάρα στη Ζανζιβάρη, ένα αφρικανικό νησί που τότε ήταν βρετανική αποικία και σήμερα μέρος της Τανζανίας. Η οικογένεια είχε μεταναστεύσει στη Ζανζιβάρη για να μπορέσει να συνεχίσει ο πατέρας του την εργασία του ως ταμίας στο βρετανικό αποικιακό γραφείο. Το 1963 επέστρεψε στη Ζανζιβάρη, η οποία στα τέλη του της χρονιάς απέκτησε την ανεξαρτησία της από το Ηνωμένο Βασίλειο. Αφού τον Ιανουάριο του 1964 ξέσπασε βίαιη επανάσταση κατά του σουλτάνου της Ζανζιβάρης ο δεκαεπτάχρονος τότε Φρέντι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το νησί μαζί με τους γονείς και την αδελφή του.
Το 1968 οι Τιμ Στάφελ (τραγουδιστής και μπασίστας), Μπράιαν Μέι (κιθάρα) και Ρότζερ Τέιλορ (ντραμς) ίδρυσαν την μπάντα Smile. Η οικογένεια του Μέρκιουρι εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο, όπου ο Μέρκιουρι σπούδασε γραφιστική στο Ealing College of Art και αποφοίτησε το 1969.
Οι Smile διαλύθηκαν όταν ο Τιμ Στάφελ αποχώρησε και επανενώθηκαν τον Απρίλιο του 1970 με την προσθήκη του Μέρκιουρι (φωνητικά). Ο Τζον Ντίκον (μπάσο) εισήλθε στη μπάντα το 1971. Ο Μέρκιουρι επέλεξε για το συγκρότημα το καινούριο όνομα “Queen”. Λίγο πριν την κυκλοφορία του πρώτου ομώνυμου άλμπουμ τους, ο Μέρκιουρι σχεδίασε το λογότυπο της μπάντας, γνωστό ως το “έμβλημα των Queen”. To 1973, το συγκρότημα κυκλοφόρησε το πρώτο τους άλμπουμ με το όνομά τους αλλά δεν έκανε ιδιαίτερη αίσθηση. Την ίδια αλλά κάπως καλύτερη τύχη είχαν τα δύο επόμενα άλμπουμ Queen II και Sheer Heart Attack.
Λίγο πριν την κυκλοφορία του A Night at the Opera, οι Queen εμπιστεύτηκαν για προσωπική ακρόαση στον φίλο τους Κένι Έβερετ (γνωστός ραδιοφωνικός παραγωγός και κωμικός της Βρετανίας) το Bohemian Rhapsody, το οποίο εκείνος βρήκε υπέροχο. Λόγω της πρωτοτυπίας του τραγουδιού, το άλμπουμ A Night at the Opera σημείωσε επιτυχία. Παρέμεινε εννέα εβδομάδες το 1975 στο Νο1 στα charts της Αγγλίας και άλλες έξι το 1991, μετά τον θάνατο του Μέρκιουρι. Ανάμεσα στις πολλές διακρίσεις που έχει κατακτήσει το συγκεκριμένο τραγούδι, τοποθετήθηκε πρώτο στη λίστα British Hit Singles – Top 100 Singles του Βιβλίου Γκίνες. Η προώθησή του συνοδεύτηκε από το πρώτο στην ιστορία σκηνοθετημένο βίντεοκλιπ. Οι Queen είχαν πλέον καθιερωθεί αναπτύσσοντας τη δική τους προσωπικότητα. Η ιδιαίτερη φωνή του Μέρκιουρι και ο ξεχωριστός ήχος της κιθάρας του Μπράιαν Μέι (κιθάρα την οποία κατασκεύασε ο ίδιος) τους έφεραν στην κορυφή.
Το επόμενο άλμπουμ τους A Day at the Races περιείχε το Somebody to Love, το οποίο είχε επίσης αρκετά στοιχεία οπερετικών φωνητικών. Ακόμη πιο ψηλά ανέβηκαν με το άλμπουμ News of the World από το οποίο βγήκαν οι επιτυχίες We Will Rock You και We Are the Champions.
Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1970 ακολούθησαν τα άλμπουμ Jazz και The Game. Από το τελευταίο ξεχώρισε το Another One Bites the Dust. Οι Queen άρχισαν να πειραματίζονται και με άλλα είδη μουσικής. Αυτό έγινε πιο έντονο με την κυκλοφορία του άλμπουμ Hot Space στις αρχές του 1980. Δεν είχε ιδιαίτερη επιτυχία αν και υπήρχε ένα πολύ αξιόλογο κομμάτι ντουέτο με τον Ντέιβιντ Μπόουι, το Under Pressure.
Οι Queen, αν και δεν διαλύθηκαν το επόμενο διάστημα, άφησαν περιθώρια για πιο προσωπικές μουσικές εξορμήσεις. Ο Φρέντι Μέρκιουρι, που είχε ήδη κάνει μια solo δουλειά με το άλμπουμ Mr. Bad Guy που κυκλοφόρησε το 1985, συνεργάστηκε με τη ντίβα της όπερας Μονσερά Καμπαγιέ και μαζί κυκλοφόρησαν το άλμπουμ Barcellona.
Το 1989 οι Queen επανήλθαν με το άλμπουμ The Miracle. Ο Μέρκιουρι, αν και εμφανίζεται πολύ δυναμικός κι ενεργητικός στα video clips, παρουσιάζει μεγάλη αλλαγή στην εμφάνιση του, έχοντας αραιωμένα μαλλιά και όντας αδυνατισμένος. Οι Queen δεν περιόδευσαν για να προωθήσουν το άλμπουμ τους από το οποίο προέκυψαν οι επιτυχίες I Want It All, Breakthru και The Invisible Man.
Το 1991 το συγκρότημα δημιούργησε το τελευταίο του άλμπουμ με τίτλο Innuendo. Το τελευταίο τραγούδι είναι το The Show Must Go On, του οποίου οι στίχοι φανερώνουν ότι ο Μέρκιουρι γνώριζε πως δεν θα ήταν για πολύ καιρό ακόμη στη ζωή. Τα video clips του Innuendo ήταν επεξεργασία παλιότερων video εκτός από τα These Are the Days of Our Lives και I’m Going Slightly Mad τα οποία είναι ασπρόμαυρα και στα οποία ο Μέρκιουρι εμφανίζεται αποστεωμένος και αδύναμος.
Θάνατοι
1857 – Αύγουστος Κοντ. Ο Κοντ γεννήθηκε στο Μονπελιέ της Γαλλίας στις 19 Ιανουαρίου 1798. Το 1814, λόγω των εξαιρετικών σχολικών του επιδόσεων, έγινε δεκτός στο Εκόλ Πολυτεκνίκ (École Polytechnique) στο Παρίσι το 1814, το οποίο έκλεισε δύο χρόνια αργότερα με αποτέλεσμα τη διακοπή των σπουδών του. Από το 1817 και μέχρι το 1824 διετέλεσε γραμματέας και συνεργάτης του φιλοσόφου Ανρί ντε Σαιν-Σιμόν. Αυτό αποτέλεσε σημαντική ευκαιρία για τον Κοντ, καθώς ήρθε σε επαφή με την πολιτική και δημοσίευσε έναν σημαντικό αριθμό άρθρων, που τον έκαναν δημοφιλή. Λίγο καιρό αργότερα παντρεύτηκε με την Καρολίν Μασσίν. Το 1826 άρχισε να παραδίδει μαθήματα Θετικής Φιλοσοφίας, τα οποία παρακολουθούσαν επιφανείς επιστήμονες της εποχής. Ωστόσο διακόπηκαν απότομα, ύστερα από ένα πρόβλημα υγείας που του παρουσιάστηκε και χρειάστηκε να νοσηλευτεί για κάποιο διάστημα στην κλινική του ιατρού Esquirol. Τα μαθήματα Θετικής Φιλοσοφίας ξεκίνησαν ξανά τον Ιανουάριο του 1829, σηματοδοτώντας την αρχή της δεύτερης περιόδου του Κοντ και είχαν διάρκεια 13 χρόνια. Στο διάστημα αυτό δημοσιεύθηκαν έξι τόμοι της σειράς “Μαθήματα Θετικής Φιλοσοφίας” (1830, 1835, 1838, 1839, 1841, 1842). Το 1832 πήρε στην École Polytechnique τη θέση του επιμελητή στην ανάλυση και τη μηχανική και την επόμενη χρονιά επιδίωξε μια θέση στο Collège de France, χωρίς όμως επιτυχία. Το 1842, και μετά από δυο ανεπιτυχείς προσπάθειες για τη θέση καθηγητή στην École Polytechnique, η δημοσίευση της τελευταίας έκδοσης των Μαθημάτων Θετικής Φιλοσοφίας τον έφερε σε αντιπαράθεση με την πανεπιστημιακή κοινότητα. Ακολούθησε μια μεταβατική περίοδος, όπου εκδόθηκαν διάφορα έργα του (το “Elementary Treatise on Analytic Geometry” το 1843, το “Philosophical Treatise on Popular Astronomy” και το “The Discourse on the Positive Spirit” το 1844). Στη συνέχεια επέστρεψε στο αρχικό ενδιαφέρον του, την πολιτική φιλοσοφία. Η φήμη και η αναγνώρισή του ως θετικιστή, εξαπλώθηκε μετά τα άρθρα του φιλοσόφου Εμίλ Λιτρ (Emile Littre) στη “Le National”. To 1844 είναι η χρονιά, που γνωρίζεται με την Κλοτίντ ντε Βω (Clotilde de Vaux). Ο ίδιος ο Κοντ τοποθετεί σε αυτή την περίοδο την έναρξη της “δεύτερη καριέρας” του, που χαρακτηρίζεται από μια “συνεχή κυριαρχία της καρδιάς”. Ξεκινά να γράφει το έργο του “Σύστημα Θετικής Πολιτικής”, που είχε προαναγγείλει στο τέλος της σειράς των Μαθημάτων. Ο θάνατος της Κλοτίντ το 1846 τον έφερε σε επαφή με τη λατρεία που τής είχε.
Η εξέλιξη της ανθρωπότητας αποτέλεσε το θέμα της νέας σειράς μαθημάτων του. Το 1848 ίδρυσε την Κοινωνία των Θετικιστών, δημοσίευσε τη “Γενική Θεωρία του Θετικισμού” και το “Θετικιστικό Ημερολόγιο”, διαμόρφωσε τη Λέσχη των Ιακωβίνων και το 1849 ίδρυσε μια νέα θρησκεία, τη Θρησκεία της Ανθρωπότητας. Από το 1851 έως το 1854 δημοσιεύτηκαν οι τέσσερις τόμοι του έργου του “Σύστημα Θετικής Πολιτικής”. Μέσα στο διάστημα αυτό ασχολήθηκε και με τη συγγραφή του έργου “Κατήχηση της Θετικής Θρησκείας”.
Απαλλαγμένος από τα καθήκοντά του από την Εκόλ Πολυτεκνίκ, ζούσε πλέον με την οικονομική ενίσχυση, που του προσέφεραν άνθρωποι, οι οποίοι τον υποστήριζαν από την Αγγλία και άλλες χώρες, αλλά και φίλοι του όπως ο Τζον Στιούαρτ Μιλ (John Stuart Mill). Το 1851 επιδοκίμασε το “πραξικόπημα” του Ναπολέοντα Γ΄, που έβαλε ένα τέλος στην κοινοβουλευτική “αναρχία”. Ο Λιτρ, διαφωνώντας με τις θέσεις του Κοντ, αρνείται να τον ακολουθήσει. Απογοητευμένος ο Κοντ από την πολιτική κατάσταση και τη Δεύτερη Αυτοκρατορία, έρχεται σε επαφή με τον Τσάρο Νικόλαο Α΄.
Το 1856 δημοσίευσε τον πρώτο τόμο μιας μελέτης, που αφορούσε τη φιλοσοφία των μαθηματικών υπό τον τίτλο “Υποκειμενική Σύνθεση ή Το Καθολικό Σύστημα των Αντιλήψεων Προσαρμοσμένο στο Κράτος της Ανθρωπότητας”. Ο Κοντ πέθανε στο Παρίσι στις 5 Σεπτεμβρίου 1857. Με τον θάνατό του έμειναν ανολοκλήρωτα τα έργα του “Διατριβή της Γενικής Εκπαίδευσης”, το “Σύστημα της Θετικής Βιομηχανίας ή Διατριβή για τη Συνολική Δράση της Ανθρωπότητας στον Πλανήτη”, και η “Διατριβή της Πρώτης Φιλοσοφίας”. Ετάφη στο Κοιμητήριο Περ Λασαίζ, όπου οπαδοί του από τη Βραζιλία τοποθέτησαν το Άγαλμα της Ανθρωπότητας το 1983.
1944 – Ηρώ Κωνσταντοπούλου, η οποία γεννήθηκε στις 16 Ιουλίου 1927 και εκτελέστηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 1944 σε ηλικία 17 χρονών, ήταν αγωνίστρια της εθνικής αντίστασης. Οι γονείς της ήταν από τη Σπάρτη. Η ίδια γεννήθηκε κι έζησε στην Αθήνα. Ήταν μαθήτρια Γυμνασίου και οργανωμένη στην ΕΠΟΝ, όπου είχε αναπτύξει έντονη απελευθερωτική δράση, παρά το νεαρό της ηλικίας της. Μιλούσε τέσσερις γλώσσες και όταν τη βασάνιζαν οι χιτλερικοί στην οδό Μέρλιν, όπου βρισκόταν το αρχηγείο της Κομαντατούρ, αναφέρεται ότι τους “μαστίγωνε” στη γλώσσα τους.
Όταν συλλαμβάνεται για πρώτη φορά, ο εύπορος πατέρας της καταφέρνει να την ελευθερώσει. Λίγο πριν την αποχώρηση των Γερμανών, συμμετέχει στην ανατίναξη ενός τρένου που μετέφερε πυρομαχικά και ξανά συλλαμβάνεται στις 31 Ιουλίου 1944. Εκείνη τη μέρα είχε τελειώσει τις απολυτήριες εξετάσεις του Γυμνασίου. Επί τέσσερα μερόνυχτα τη βασάνιζαν να μαρτυρήσει τους συνεργάτες της. Αλλά ούτε τα βασανιστήρια ούτε οι δελεαστικές προτάσεις που της έκαναν απέδωσαν.
Στις 5 Σεπτεμβρίου του 1944, μαζί με άλλους 49 κρατούμενους, οδηγήθηκε στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής. Η ζωή της έγινε ταινία το 1981 με τίτλο «17 σφαίρες για έναν άγγελο, η αληθινή ιστορία της Ηρώς Κωνσταντοπούλου».
2007 – Νίκος Νικολαΐδης. Γεννήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 1939 στην Αθήνα, όπου έζησε και δούλεψε μέχρι το θάνατό του. Σεναριογράφος και παραγωγός των κινηματογραφικών ταινιών που σκηνοθέτησε. Έγραψε και σενάρια για άλλους σκηνοθέτες, όπως στην ταινία του Ορέστη Λάσκου Πράκτορες 005 εναντίον Χρυσοπόδαρου. Για μεγάλο μέρος της ζωής του εργάστηκε στη διαφήμιση και σκηνοθέτησε 200 τηλεοπτικές διαφημίσεις. Σπούδασε σκηνοθεσία στη Σχολή Ελληνικού Κινηματογράφου και Τηλεόρασης Σταυράκου και απέκτησε γραφικές δεξιότητες σχεδίασης στο Vakalo College of Art and Design, μια ιδιωτική σχολή τέχνης. Το 1960 άρχισε να εργάζεται ως πρώτος βοηθός σκηνοθέτη για τον Βασίλη Γεωργιάδη και το 1962 σκηνοθέτησε την πρώτη μικρού μήκους ταινία Lacrimae Rerum. Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του ήταν η ταινία Ευρυδίκη Β.Α. 2037 η οποία προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης στις 29 Σεπτεμβρίου 1975, όπου κέρδισε το Βραβείο Καλύτερου Σκηνοθέτη, το βραβείο του Υπουργείου Πολιτισμού και το Βραβείο Καλύτερης Φωτογραφίας της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου της Αθήνας. Παρά την χλιαρή αντίδραση των θεατών, οι κριτικοί εκτίμησαν την καινοτόμο προοπτική της κλασσικής ελληνικής τραγωδίας του Ορφέα και της Ευρυδίκης και σημείωσαν την πρωτοτυπία των καλλιτεχνικών τεχνικών του Νικολαϊδη. Ο Νικολαΐδης πίστευε ότι η Ευρυδίκη Β.Α. 2037 είναι η καλύτερη του ταινία.
Για την επόμενη ταινία του, Τα Κουρέλια Τραγουδάνε Ακόμα (1979), ο σκηνοθέτης μελέτησε τη μετατροπή των κοινωνικών αξιών, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα μιας ομάδας πέντε φίλων που συναντιούνται μετά από ένα μακροχρόνιο διαχωρισμό και μοιράζονται τις λεπτομέρειες της δύσκολης ζωής τους. Η ταινία γυρίστηκε με ένα σουρεαλιστικό τρόπο με προτίμηση για την αισθητική του Μαρκήσιου Ντε Σαντ. Για πρώτη φορά στη φιλμογραφία του Νικολαΐδη, μπορεί κανείς να δει τα χαρακτηριστικά στοιχεία του κινηματογραφικού νουάρ που συναντώνται στις περισσότερες ταινίες που ακολούθησαν. Το 1990 γύρισε το Singapore Sling, μια αλλόκοτη μείξη φιλμ νουάρ και τρόμου με το σεξ να χρησιμοποιείται ως παιχνίδι εξουσίας. Αυτή η ταινία έκανε το Νικολαϊδη γνωστό στο εξωτερικό. Σκηνοθέτησε επίσης τη Γλυκιά Συμμορία (1983), την Πρωινή Περίπολο (1987), το Θα σε Δω στην Κόλαση, Αγάπη μου (1999) και το Ο Χαμένος τα Παίρνει Όλα (2002). Δημοσίευσε διηγήματα και έγραψε τρία μυθιστορήματα με πιο γνωστό το Οργισμένος Βαλκάνιος (1977), το οποίο έχει ανατυπωθεί πολλές φορές. Ο Νικολαΐδης εργάστηκε και σε στούντιο ηχογράφησης.
Οι ταινίες του έχουν διχάσει κοινό και κριτικούς. Λόγω των μεθόδων κινηματογράφησης και της θεματολογίας οι ταινίες του έχουν λάβει ελάχιστη δημοσιότητα, αν και μερικές έγιναν καλτ. Τα θέματα που συναντά κανείς συχνά στις ταινίες του Νικολαΐδη είναι η δεκαετία του ’50 και το φιλμ νουάρ, το παιχνίδι μεταξύ σεξ και θανάτου, η συντροφικότητα κι ο έρωτας, η πάλη με κάθε λογής εξουσίες αλλά και με φαντάσματα του παρελθόντος. Ο Νικολαΐδης κινηματογράφησε πολλές ταινίες σε άσπρο και μαύρο. Η τριλογία «Χρόνια της Χολέρας» ασχολείται με τις τελευταίες δεκαετίες του εικοστού αιώνα. Αρχίζει με Τα Κουρέλια Τραγουδάνε Ακόμα (1979), συνεχίζει με τη Γλυκιά Συμμορία (1983), και τελειώνει με το Ο Χαμένος τα Παίρνει Όλα (2002). Τον Νοέμβριο του 2005, μετά την ολοκλήρωση της τελευταίας του ταινίας The Zero Years, μια ιστορία διαστροφής και σεξουαλικής κυριαρχίας, που δεν κατάφερε να επαναλάβει την επιτυχία του Singapore Sling (1990), ο Νικολαΐδης δήλωσε ότι θα σταματήσει να κάνει ταινίες προκειμένου να ασχοληθεί με τη μουσική.
Από το 1970 ζούσε με τη Μαρί Λουιζ Βαρθολομαίου με την οποία είχε δύο παιδιά. Πέθανε στις 5 Σεπτεμβρίου 2007, σε ηλικία 67 ετών, λόγω πνευμονικού οιδήματος στην Αθήνα. Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης πραγματοποίησε μια αναδρομική εκδήλωση προς τιμήν του το 2007 και η Ταινιοθήκη της Ελλάδος απέτισε φόρο τιμής από τις 26 Μαΐου ως την 1η Ιουνίου 2011 προβάλλοντας τις οκτώ μεγάλου μήκους ταινίες του. Είναι ο μοναδικός Έλληνας σκηνοθέτης που κέρδισε πέντε φορές το Βραβείο Καλύτερου Σκηνοθέτη στο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ή στα Κρατικά Βραβεία Κινηματογράφου στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia
