Βίκυ Μοσχολιού: «Έφυγα από τα μπουλούκια,
για να με ακούνε προσεκτικά,
χωρίς τον θόρυβο των σπασμένων πιάτων…»
Η Βίκυ Μοσχολιού είναι μία από τις πιο αυθεντικά φωνές και προσωπικότητες που γέννησε η Ελλάδα. Δωρική και απλή, γενναιόδωρη και «μεγάλη» η Μοσχολιού μπορεί να έφυγε νωρίς από τη ζωή, άφησε ωστόσο πίσω της μια σπουδαία παρακαταθήκη για το ελληνικό τραγούδι. Μια ζωή γεμάτη από μουσική, συνεργασίες με τους μεγαλύτερους συνθέτες που της εμπιστεύτηκαν τις δημιουργίες τους, εμφανίσεις από μεγάλα νυχτερινά κέντρα μέχρι την μποέμ Πλάκα και την κοσμοπολίτικη Νέα Υόρκη και το Παρίσι.
Η Βίκυ Μοσχολιού γεννήθηκε στις 17 Μαΐου του 1943 στο Μεταξουργείο και έζησε τα παιδικά της χρόνια στο Αιγάλεω. Χρόνια στερημένα, αλλά γεμάτα αγάπη και μουσική, καθώς ο πατέρας της δεν αποχωριζόταν το γραμμόφωνο και την πλούσια συλλογή του από λαϊκά δισκάκια της εποχής.
Η Βίκυ Μοσχολιού για να βοηθήσει οικονομικά την οικογένειά της έγινε βοηθός γαζωτή, «κορδελιάστρα σε παπουτσάδικο», όπως έλεγε η ίδια, στα 13 της. Στα πρώτα της βήματα η Βίκυ Μοσχολιού αντιμετώπισε πλήθος δυσκολιών. Από τη συμπεριφορά των μουσικών απέναντι σ’ ένα 18χρονο και άβγαλτο κορίτσι, μέχρι την τραυματική εμπειρία στην περιοδεία της Αυστραλίας μαζί με το πρώτο όνομα της εποχής, τον Στέλιο Καζαντζίδη. Οι αυστηρών αρχών γονείς της, όμως, δεν της επιτρέπουν να δουλέψει νύχτα. Με την παρέμβαση της ξαδέρφης της, Έφης Λίντα, πείθονται τελικά και το 1962, Κυριακή του Πάσχα, η Βίκυ κάνει την πρεμιέρα της στο πάλκο, δίπλα στον Γρηγόρη Μπιθικώτση και τη Δούκισσα, στην Τριάνα του Χειλά.
Εκεί, δύο χρόνια μετά, την ακούει τυχαία ο Σταύρος Ξαρχάκος που αναζητά εκείνη την περίοδο μια νέα φωνή για να ερμηνεύσει το θρυλικό πλέον τραγούδι «Χάθηκε το φεγγάρι» στην ταινία Λόλα, με το Νίκο Κούρκουλο και την Τζένη Καρέζη. Τη νύχτα της πρεμιέρας η Βίκυ Μοσχολιού γίνεται γνωστή και λίγο καιρό μετά, εξαιτίας μιας σύμπτωσης, ο Ζαμπέτας της δίνει τα τραγούδια που την καθιερώνουν στο ελληνικό πεντάγραμμο.
Τα τραγούδια ο Ζαμπέτας τα έγραψε για την Πόλυ Πάνου, αλλά εκείνη, αντί για πρόβα προτίμησε να πάει στη θάλασσα. Η τύχη ευνοεί τη Μοσχολιού και ο συνθέτης της έδωσε να τραγουδήσει τα «Ξημερώματα», το «Πάει-πάει» και τα «Δειλινά». Ήταν η αρχή μιας λαμπρής καριέρας, καθώς ακολουθούν αμέτρητες συνεργασίες, σχεδόν με όλους τους κορυφαίους συνθέτες και στιχουργούς: τον Σταύρο Ξαρχάκο, τον Γιάννη Σπανό, τον Γιώργο Ζαμπέτα, τον Απόστολο Καλδάρα, τον Δήμο Μούτση, τον Άκη Πάνου, τον Μίκη Θεοδωράκη, τον Σταύρο Κουγιουμτζή, τον Βασίλη Τσιτσάνη, τον Μάρκο Βαμβακάρη.
Βίκυ Μοσχολιού σε πρώτο πρόσωπο
Στην Αγία Βαρβάρα
«Δέκα σπίτια όλα κι όλα τριγύρω. Ξέραμε και τις αναπνοές μας ακόμη. Βουνό, πεύκα, αμυγδαλιές, πηγάδια, ελευθερία, ξενοιασιά, τραγούδι μέρα και νύχτα ήταν η ζωή μου. Ψωμί μάς έφερναν τα γαϊδουράκια απ’ αλλού. Τραγουδούσε η ψυχή μου λαϊκά και πετούσα, από τα όνειρα που έκανα. Γλυκά μεσάνυχτα και δεν κοιμόταν κανείς. Ο πατέρας μου είχε το ωραιότερο γραμμόφωνο της γειτονιάς και πολλούς δίσκους. Πρώτα τραγούδια που αγάπησα το «Θ’ ανέβω και θα τραγουδήσω» (είναι του Λουκά Νταράλα, του πατέρα του Γιώργου Νταλάρα) και το «Αγάπη που ’γινες δίκοπο μαχαίρι» του Μάνου Χατζιδάκι. Στο γραμμόφωνο έβαζα το αυτί και άκουγα Στράτο (Παγιουμτζή), Μάρκο, Τσιτσάνη, Πέτρο Κυριακό. Τραγουδούσα στο λόφο και ακουγόταν στο τέρμα!
Μετά εμφανίστηκα με μια φίλη μου σε μια εκπομπή ταλέντων (σ.σ. του Γιώργου Οικονομίδη) και ξεθάρρεψα. Το ονειρευόμουνα να γίνω τραγουδίστρια. Ανέβαινα στην ταράτσα, έπαιρνα μια παλιά σωλήνα για μικρόφωνο και έκανα χειρονομίες!».
Έφυγα από τα μπουλούκια, για να με ακούνε προσεκτικά
«Πρωτοτραγούδησα το 1962 στην Τριάνα του Χειλά με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση. Ανέβηκα γρήγορα, αλλά κοπίασα πολύ. Έκανα μεγάλες επιτυχίες με τους πιο μεγάλους έλληνες συνθέτες. Τα “Τραίνα”, το “Χάθηκε το φεγγάρι” και τον “Λευτέρη” του Ξαρχάκου, τα “Δειλινά” και το “Κοντά στα ξημερώματα” του Ζαμπέτα, το “Πέρα από τις θάλασσες” του Μαρκόπουλου και το “Ένα αστέρι πέφτει πέφτει” του Καλδάρα. Τώρα εμφανίζομαι σε μπουάτ στην Πλάκα (σ.σ. ΖΟΟΜ) και έχω εκλεκτή συνεργασία με τον Δήμο Μούτση. Έφυγα από τα μπουλούκια, για να με ακούνε προσεκτικά, χωρίς τον θόρυβο των σπασμένων πιάτων…».
Με τον Μίκη Θεοδωράκη
Λιάνης: Με τον Μίκη Θεοδωράκη τι δίσκους γύρισες;
Μοσχολιού: Δεν έχω γυρίσει…
Λιάνης: Πώς, ο Θεοδωράκης μου είπε ότι έχεις τραγουδήσει θαυμάσια μερικά τραγούδια του…
Μοσχολιού: Α… ναι. Οι δίσκοι δεν βγήκαν όμως… Είναι τα «Έξη φεγγάρια της θάλασσας» σε στίχους Γκάτσου, όπου τρία τραγούδια ερμηνεύει ο Μπιθικώτσης και τρία εγώ. Δεν πρόλαβαν να βγουν. Ο Μίκης με είχε ζητήσει τότε από τον Λαμπρόπουλο. Τον πρωτοείδα κατ’ ευθείαν στην πρόβα στο στούντιο. Έμεινα. Πώς διηύθυνε! Αλλά κι αυτός είχε χαζέψει. Γύρισε και μου είπε: «Η φωνή σου είναι βιολοντσέλο».
Με τον Μάνο Χατζιδάκι
«Χρυσός και πολύ γλυκός άνθρωπος ο Μάνος Χατζιδάκις, αν και τον γνώρισα τελευταία σε κείνη την γιορτινή εκπομπή με την τηλεόραση στο Λονδίνο. Ήμουν συγκινημένη. Οι φίλοι μου λένε ότι είχα τρακ… Τι τρακ βρε παιδιά, μετά από δέκα χρόνια που τραγουδάω. Συγκινημένη ήμουνα, τρέμανε τα χείλη μου. Συναντηθήκαμε στην Ελλάδα μετά, σαν φίλοι που γνωριζόμασταν χρόνια πολλά. Θα ’θελα πολύ από δω και μπρος να συνεργαστώ μαζί του. Τον θεωρώ πολύ μεγάλο συνθέτη και δάσκαλο στο τραγούδι».
«Δεν δούλεψα ποτέ με τον Μάνο Χατζιδάκι, γιατί δισκογραφικά πάντα είμαστε σε διαφορετικές εταιρείες. Μια φορά μόνο ήτανε… δεν θυμάμαι ποια χρονολογία… επί χούντας ήτανε πάντως… ο Μάνος Χατζιδάκις έμενε στην Νέα Υόρκη και έρχεται ένα πρωί ο (Νίκος) Μαστοράκης και λέει του Ζαμπέτα… Θέλω να ρθείτε στο Λονδίνο, να κάνουμε μια εκπομπή με τον Μάνο Χατζιδάκι. Βέβαια, εμένα ήταν η χαρά μου η μεγάλη. Και φύγαμε λοιπόν ένα πρωί, με τον Γιώργο τον Ζαμπέτα, και πήγαμε στο Λονδίνο και κάναμε μια καταπληκτική εκπομπή. Δηλαδή έπαιζε πιάνο ο Μάνος Χατζιδάκις και ο Ζαμπέτας μπουζούκι. Τίποτ’ άλλο. Κι εγώ τραγούδαγα τα τραγούδια του. Ήτανε ονειρεμένο. Μας είχε βραβεύσει το BBC, δείχνοντας την εκπομπή πολλές φορές». (Η Μοσχολιού μιλάει στην Έλενα Ακρίτα στην τηλεοπτική εκπομπή «Φώτα Πορείας» της κρατικής τηλεόρασης)
Με τον Σταύρο Ξαρχάκο
«Αν και έχω να τραγουδήσω τραγούδια του τέσσερα χρόνια, ο Σταύρος Ξαρχάκος με καθιέρωσε και ήταν αποφασιστική στιγμή στην εξέλιξή μου. Είπα το “Χάθηκε το φεγγάρι” και η επιτυχία φτερούγισε κοντά μου». Το «Χάθηκε το φεγγάρι» προερχόταν, φυσικά, από την ταινία του Ντίνου Δημόπουλου «Λόλα» (1964). Ήταν βασισμένο σε στίχους Βαγγέλη Γκούφα, κι είχε κυκλοφορήσει το 1964 σε δισκάκι από την Columbia…
Για τη Μαρία Φαραντούρη
«Θεωρώ την Φαραντούρη πραγματικά μεγάλη τραγουδίστρια και τον Γρηγόρη Μπιθικώτση εφάμιλλό της. Ο Μπιθικώτσης με μπαστούνι να τραγουδάει, θα είναι ο Μπιθικώτσης. Δηλαδή μια σπάνια φωνή, μια τεράστια καριέρα».
Για τον Στέλιο Καζαντζίδη
Πάρα πολύ μεγάλη φωνή, που εμένα όμως δεν με συγκίνησε ποτέ!