15 Σεπτεμβρίου 2023
Είναι η 258η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 107 ημέρες για τη λήξη του
🌅 Ανατολή ήλιου: 07:06 – Δύση ήλιου: 19:34 – Διάρκεια ημέρας: 12 ώρες 28 λεπτά
🌑 Σελήνη 0.3 ημέρας
Χρόνια πολλά στους: Βησσαρίωνα, Βησσαρία, Νικήτα, Νικήτη και τον Νικήτα.
Γεγονότα
1916 – Ο «Μικρός Γουίλι», το πρώτο τανκ που κατασκευάστηκε από τους Βρετανούς, χρησιμοποιείται για πρώτη φορά κατά των Γερμανών στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στη Μάχη του Σομ. Ο Little Willie ήταν ένα πρωτότυπο στην ανάπτυξη του βρετανικού τανκ Mark I. Κατασκευάστηκε το φθινόπωρο του 1915 κατόπιν εντολής της Επιτροπής Landship , ήταν το πρώτο ολοκληρωμένο πρωτότυπο τανκ στην ιστορία. Το Little Willie είναι το παλαιότερο σωζόμενο μεμονωμένο τανκ και διατηρείται ως ένα από τα πιο διάσημα κομμάτια της συλλογής του Μουσείου Tank , Bovington, Αγγλία.
Οι εργασίες για τον προκάτοχο του Little Willie ξεκίνησαν τον Ιούλιο του 1915 από την Επιτροπή Landship για να ικανοποιηθεί η απαίτηση του Ηνωμένου Βασιλείου στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο για ένα τεθωρακισμένο όχημα μάχης ικανό να διασχίσει μια τάφρο 2,4 μέτρων. Μετά από πολλά άλλα έργα όπου είχαν αποτύχει μεμονωμένα και τριπλά κομμάτια, στις 22 Ιουλίου ο William Ashbee Tritton , διευθυντής της εταιρείας γεωργικών μηχανημάτων William Foster & Company of Lincoln , έλαβε το συμβόλαιο για την ανάπτυξη ενός “Tritton Machine” με δύο κομμάτια. Έπρεπε να κάνει χρήση των συγκροτημάτων πίστας – επιμήκεις ράγες και στοιχεία ανάρτησης (επτά τροχοί δρόμου αντί για τέσσερις) – που αγοράστηκε ως πλήρως κατασκευασμένες μονάδες από την Bullock Creeping Grip Tractor Company στο Σικάγο .
Στις 11 Αυγούστου ξεκίνησε η πραγματική κατασκευή. Στις 16 Αυγούστου, ο Tritton αποφάσισε να τοποθετήσει μια τροχήλατη ουρά για να βοηθήσει στο τιμόνι. Στις 9 Σεπτεμβρίου το Number 1 Lincoln Machine, όπως ήταν τότε γνωστό το πρωτότυπο, έκανε την πρώτη του δοκιμαστική λειτουργία στην αυλή του Wellington Foundry. Σύντομα έγινε σαφές ότι τα προφίλ της πίστας ήταν τόσο επίπεδα που η αντίσταση του εδάφους κατά τη διάρκεια μιας στροφής ήταν υπερβολική. Για να λυθεί αυτό, η ανάρτηση άλλαξε έτσι ώστε το κάτω προφίλ να είναι πιο κυρτό. Στη συνέχεια εμφανίστηκε το επόμενο πρόβλημα: κατά τη διέλευση μιας τάφρου η πίστα χάλασε και στη συνέχεια δεν χωρούσε ξανά τους τροχούς και μπλοκάρει. Οι ράγες επίσης δεν αντέχουν το βάρος του οχήματος (περίπου 16 τόνους). Ο Tritton και ο υπολοχαγός Walter Gordon Wilson δοκίμασαν διάφορους τύπους εναλλακτικού σχεδιασμού πίστας, συμπεριλαμβανομένου του balatá belting και του flatσυρματόσχοινα . Η Tritton, στις 22 Σεπτεμβρίου, επινόησε ένα στιβαρό αλλά εξωτερικά ακατέργαστο σύστημα χρησιμοποιώντας συμπιεσμένες χαλύβδινες πλάκες πριτσινισμένες για χυτούς συνδέσμους και ενσωματωμένους οδηγούς για να δεσμεύονται στο εσωτερικό του πλαισίου της πίστας. Τα πλαίσια της πίστας στο σύνολό τους συνδέονταν με το κύριο σώμα με μεγάλες ατράκτους. [1] Αυτό το σύστημα δεν άνοιξε, καθώς οι ράγες κρατούνταν σταθερά στη θέση τους, ικανές να κινηθούν μόνο σε ένα επίπεδο. Αυτό ήταν ένα επιτυχημένο σχέδιο και χρησιμοποιήθηκε σε όλα τα βρετανικά τανκ του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου μέχρι το Mark VIII , αν και περιόριζε την ταχύτητα.
Ο κινητήρας Daimler-Knight των 13 λίτρων 105 ίππων (78 kW) του οχήματος, με βαρύτητα που τροφοδοτείται από δύο δεξαμενές βενζίνης, βρισκόταν στο πίσω μέρος, αφήνοντας αρκετό χώρο κάτω από τον πυργίσκο. Το πρωτότυπο ήταν εξοπλισμένο με έναν μη περιστρεφόμενο ομοίωμα πυργίσκου που τοποθετούσε ένα πολυβόλο. επρόκειτο να τοποθετηθεί ένα πυροβόλο όπλο Vickers 2 λιβρών (40 χλστ.) Maxim (“Pom-pom”), με έξι πολυβόλα Madsen για να το συμπληρώσουν. Το κύριο όπλο θα είχε μια μεγάλη αποθήκη πυρομαχικών με 800 φυσίγγια. Ο Στερν πρότεινε στον Τρίτον ότι το όπλο θα μπορούσε να φτιαχτεί για να γλιστρήσει προς τα εμπρός σε ράγες, δίνοντας καλύτερο πεδίο βολής, αλλά σε περίπτωση που η ιδέα του πυργίσκου εγκαταλείφθηκε και το άνοιγμα για το πλήρωμα καλυπτόταν. Στο μπροστινό μέρος του οχήματος δύο άνδρες κάθισαν σε ένα στενό παγκάκι. Το ένα ελέγχει το τιμόνι, τον συμπλέκτη, το πρωτεύον κιβώτιο ταχυτήτων και το γκάζι. ο άλλος κρατάει τα φρένα. Το συνολικό μήκος της τελικής έκδοσης με τα επιμήκη μετατρόχια και τα πίσω τιμόνια στη θέση τους ήταν 8,08 m (26 πόδια 6 in). Το μήκος της κύριας μονάδας χωρίς εγκατεστημένα τα πίσω τιμόνια είναι 5,87 m (19 ft 3 in).
1919 – Κυκλοφορεί το πρώτο φύλλο της εφημερίδας «Η Καθημερινή». Το 1919 ο Γεώργιος Α. Βλάχος ήταν 33 ετών. Γιος του διπλωμάτη και συγγραφέα Άγγελου Βλάχου, είχε γεννηθεί και μεγαλώσει στην Αθήνα. Η μόρφωσή του ήταν εκείνη ενός φιλομαθούς νέου που έλαβε –κατά τη συνήθεια ευπόρων οικογενειών της εποχής- μαθήματα κατ’ οίκον, χωρίς να σπουδάσει, παρά τα μετέπειτα γραφέντα, σε Πανεπιστήμιο. Όντας δημόσιος υπάλληλος, άρχισε να στέλνει άρθρα σε εφημερίδες, ενώ το 1914 ανέλαβε για λίγο την έκδοση του περιοδικού Παναθήναια. Δύο χρόνια αργότερα, πεπεισμένος βασιλόφρων, εντυπωσίασε με την ανοικτή επιστολή του, από την εφημερίδα Χρόνος, προς τον Γάλλο ναύαρχο Φουρνέ (ο οποίος ζητούσε από την κυβέρνηση των Αθηνών να του παραδοθεί ο βαρύς οπλισμός)· τίτλος της επιστολής: «Μολών λαβέ!». Όταν οι Αγγλογάλλοι κατέλυσαν το κράτος των Αθηνών και επεκράτησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο Βλάχος εξορίστηκε στη Σκόπελο. Η εξορία του έληξε δύο χρόνια αργότερα και στις 15 Σεπτεμβρίου 1919, ενώ κυριαρχούσε ο Βενιζέλος και ίσχυε ο στρατιωτικός νόμος, μια νέα εφημερίδα γεννιόταν, «Η Καθημερινή». Ο τίτλος δεν ήταν καινούργιος, ήταν όμως εμπορικός. Μια βραχύβια εφημερίδα με τίτλο «Καθημερινή» (χωρίς το άρθρο) είχε προϋπάρξει στην Αθήνα το 1887-88. Ευτυχώς για τη νέα εφημερίδα, ο Βλάχος επέλεξε τελικά αυτόν τον ουδέτερο τίτλο και όχι τον ιδεολογικά βεβαρυμένο Δικέφαλος αετός, τον οποίο σκεπτόταν αρχικά να της δώσει.
Στο πρώτο φύλλο της νέας εφημερίδας δημοσιεύεται κύριο άρθρο, το οποίο ο Βλάχος υπογράφει με τα καταστάντα θρυλικά αρχικά Γ.Α.Β. Τίτλος του άρθρου: «Ενώ αργούν αι συνταγματικαί ελευθερίαι». Το περιεχόμενο του άρθρου εκείνου δεν ορίζεται μόνο από όσα γράφει, αλλά και από τα λευκά κενά αράδων που αφαίρεσε η λογοκρισία. Ρεαλιστής δημοσιογράφος ο Βλάχος και με πολιτική κρίση, γνώριζε ότι σε κάθε αυταρχικό καθεστώς πάντοτε θα υπάρχουν ρωγμές ή μεταπτώσεις στη χαλαρότητα, οι οποίες θα επιτρέπουν σε μια εφημερίδα να δώσει τη μάχη και να επηρεάσει τις εξελίξεις· άλλωστε, μια εφημερίδα αντιπαλεύει τον αυταρχισμό και με την ποιότητα του λόγου της, αλλά και με την ποιότητα του μη καθαρά πολιτικού περιεχομένου της· κάτι που δεν φαίνεται να υπολόγισε η κόρη του Ελένη Βλάχου όταν έκλεισε τις εφημερίδες της το 1967, καθώς την εξουσία κατέλαβαν οι «άξεστοι επαρχιώται συνταγματάρχαι».
1928 – Ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ ανακαλύπτει την πενικιλίνη. Η πενικιλλίνη, το πρώτο αντιβιοτικό που ανακαλύφθηκε, λαμβάνεται από καλλιέργειες ειδών ευρωτομυκήτων (Eurotiomycetes) (π.χ. πενικίλλιον κλπ). Οι αντιμικροβιακές ιδιότητες των καλλιεργημάτων των ευρωτομυκήτων ήταν γνωστές από τα παλιότερα χρόνια. Πρώτος όμως ο Άγγλος ερευνητής Αλεξάντερ Φλέμινγκ το 1928 παρατήρησε -εντελώς τυχαία- ότι η πράσινη μούχλα παρήγαγε μια ουσία που ανέστελλε τη δραστηριότητα μερικών βακτηρίων και την ονόμασε πενικιλλίνη. Η ουσία απομονώθηκε το 1940 από τον Ερνστ Τσέιν μέλος μιας ομάδας με επικεφαλής τον Χάουαρντ Γουόλτερ Φλόρεϊ. Ο Φλέμινγκ, ο Τσέιν και ο Φλόρεϊ τιμήθηκαν με το βραβείο Νόμπελ το 1945 για τις εργασίες τους πάνω στην πενικιλίνη.
Το 1943 η πενικιλλίνη παρασκευάσθηκε βιομηχανικά. Διάφορα είδη πενικιλίνης σχηματίζονται ως αποτέλεσμα ζωικής δραστηριότητας διαφόρων ειδών μυκήτων μούχλας (Penicillium notatum, Penicillium dirysogenum). Το σκεύασμα που χρησιμοποιείται στην ιατρική είναι μείγμα διαφόρων ειδών πενικιλίνης με τη μορφή αλάτων νατρίου και ασβεστίου. Η πενικιλλίνη έχει τη μορφή λευκής σκόνης ή κίτρινης άμορφης μάζας και είναι ευδιάλυτη στο νερό.
Η πενικιλίνη είναι ένα από τα ισχυρότερα σύγχρονα θεραπευτικά μέσα. Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της πνευμονίας, σηπτικών ή πυωδών ασθενειών, διαφόρων μορφών κυνάγχης, διφθερίτιδας. ερυσιπέλατος, οστρακιάς, βλεννόρροιας, σύφιλης κ.α. Ανθεκτικά στην πενικιλίνη είναι τα βακτήρια του τύφου, των παρατύφων, της δυσεντερίας, της φυματίωσης, τα αίτια της πανώλους, της τουλαραιμίας, οι ρικέτσιες και ορισμένοι ακόμη μικροοργανισμοί.
1968 – Ιδρύεται η Κομουνιστική Νεολαίας Ελλάδας (ΚΝΕ). Η KNE ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια της Χούντας των Συνταγματαρχών. Στις 22 Αυγούστου 1968 το Πολιτικό Γραφείο της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ αποφάσισε την ίδρυση της ΚΝΕ.[3] Στις 15 Σεπτεμβρίου 1968 ιδρύθηκε η ΚΝΕ, με τη συγκρότηση του πρώτου καθοδηγητικού οργάνου της.[4] Ταυτόχρονα, ξεκινά η έκδοση του παράνομου Οδηγητή. Μετά τη Μεταπολίτευση και τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ, η ΚΝΕ κατέστη η μαζικότερη πολιτική οργάνωση νεολαίας.
Το φθινόπωρο του 1989, μέσα στη γενικότερη πολιτική κρίση της Αριστεράς στην Ελλάδα, την καταστολή της εξέγερσης των νέων στην Κίνα την ίδια περίοδο (καταστολή στην πλατεία ΤιενΑνΜεν), την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ και την συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ/ΝΔ/ΣΥΝ αποχώρησαν ή/και διεγράφησαν πολλά μέλη του ΚΚΕ (μαζί με 15 μέλη της ΚΕ). Αποχώρισε κομμάτι του στελεχικού δυναμικού και μελών της ΚΝΕ, με επικεφαλής τον Γραμματέα του Κεντρικού Συμβουλίου Γιώργο Γράψα.[5] Η διάσπαση της ΚΝΕ πραγματοποιήθηκε το Σεπτέμβρη του 1989, με την δημιουργία της ΚΝΕ-ΝΑΡ. Παρά την μείωση των δυνάμεών της, η ΚΝΕ συνέχισε τη δράση της και σταδιακά (1991-1998) επανέκτησε την παλιά της δυναμική (πορεία ανασυγκρότησης). Σύμφωνα με το καταστατικό της, η ΚΝΕ αγωνίζεται στο πλευρό του ΚΚΕ με στόχο την ανάληψη της εξουσίας από την εργατική τάξη και τους συμμάχους της.
Με πρωτοβουλία της ΚΝΕ μετά από απόφαση του 9ου Συνεδρίου της ιδρύθηκε το Νοέμβριο του 2009 το Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών (ΜΑΣ). Ανάμεσα στα άλλα, η ΚΝΕ έχει θέσει ως στόχους πάλης της το μέτωπο του πολιτισμού, του αθλητισμού, των δημοκρατικών ελευθεριών και την πάλη ενάντια σε όλα τα ναρκωτικά.
2000 – Τελετή έναρξης των 27ων Ολυμπιακών Αγώνων στο Σίδνεϊ. Μετέχουν 10.200 αθλητές και αθλήτριες από 200 χώρες σε 28 αθλήματα. Την Ολυμπιακή Φλόγα ανάβει η εκπρόσωπος των ιθαγενών της Αυστραλίας Κάθι Φρίμαν. Η Βόρεια και η Νότια Κορέα αγωνίζονται κάτω από την ίδια σημαία. Ο Νίκος Κακλαμανάκης είναι ο πρώτος αθλητής που μπαίνει τον αγωνιστικό χώρο του Ολυμπιακού Σταδίου, ως σημαιοφόρος της Ελληνικής Αποστολής.
Στην τελετή έναρξης των αγώνων του Σίδνεϊ κυριάρχησαν φώτα, χρώματα και εφέ. Οι Αυστραλοί διοργανωτές, ωστόσο πρωτοτύπησαν αφού τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην τρίωρη πανδαισία ανέθεσαν σε ένα 13χρονο χαριτωμένο κορίτσι τη Nicky Webster. Πρόκειται για παιδί-θαύμα αφού διαθέτει ταλέντο στο χορό, στο τραγούδι, στις ακροβασίες, στην υποκριτική και στην τέχνη.
Μετά το φαντασμαγορικό θέαμα ακολούθησε η είσοδος των αθλητών των 200 αθλητικών ομάδων στο στάδιο με πρώτη πάντα την Ελληνική ομάδα που είχε σημαιοφόρο το χρυσό Ολυμπιονίκη της Ατλάντα στις ιστιοσανίδες Mistral Ν. Κακλαμανάκη. Κάθε ομάδα παρέλαυνε με τις παραδοσιακές της ενδυμασίες δημιουργώντας με αυτό τον τρόπο ένα εντυπωσιακό μωσαϊκό χρωμάτων, ενώ συνοδευόταν από παραδοσιακή λαϊκή ή έντεχνη μουσική.
Ωστόσο την τιμητική τους είχαν οι μουσικές συνθέσεις του βραβευμένου με Όσκαρ Έλληνα Β. Παπαθανασίου. Το τραγούδι των Ολυμπιακών Αγώνων εκτελέστηκε από την πολυμελή συμφωνική ορχήστρα του Σίδνεϊ ενώ αποδόθηκε και φωνητικά από την 13χρονη Nicky. Η τρίωρη αθλητική και πολιτιστική πρεμιέρα ολοκληρώθηκε εντυπωσιακά με την άφιξη της Ολυμπιακής φλόγας, που μεταφέρθηκε όπως πάντα από την ιερά Άλτη της Ολυμπίας και αφού διήλθε πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα έφτασε στο κατάμεστο Ολυμπιακό Στάδιο. Εκεί την παρέλαβε η κορυφαία Αυστραλή αθλήτρια Αβορίγινα Κάθι Φρίμαν, η οποία ενδεδυμένη με μία διαστημική στολή ανέβηκε στο χώρο του βωμού ενώ ολόγυρά της δημιουργήθηκαν πίδακες νερού και άναψε φλόγα από τα ενθουσιώδη χειροκροτήματα των θεατών του σταδίου.
Γεννήσεις
1254 – Μάρκο Πόλο (περ. 1254 ή 1256 – 8 Ιανουαρίου 1324) ήταν Βενετός έμπορος και εξερευνητής, τα ταξίδια του οποίου καταγράφηκαν στο βιβλίο «Τα Ταξίδια του Μάρκο Πόλο», όπου περιγράφονται από τον ίδιο όλα όσα είδε και έζησε κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του στην Κεντρική Ασία και την Κίνα. Έμαθε για το εμπόριο κατά τη διάρκεια των ετών που ο πατέρας του, Νίκολο, και ο θείος του, Μαφέο, ταξίδευαν στην Ασία όπου και συνάντησαν τον Κουμπλάι Χαν. Το 1269 επέστρεψαν στη Βενετία και είδαν για πρώτη φορά τον Μάρκο. Οι τρεις τους ξεκίνησαν για ένα επικό ταξίδι στην Ασία και επέστρεψαν μετά από 24 χρόνια οπότε και βρήκαν τη Βενετία να βρίσκεται σε πόλεμο με τη Γένοβα. Ο Μάρκο Πόλο φυλακίστηκε και υπαγόρευσε τις ιστορίες του στον συγκρατούμενό του. Αφέθηκε ελεύθερος το 1299 και έγινε ένας πλούσιος έμπορος, παντρεύτηκε και απέκτησε τρία παιδιά. Πέθανε το 1324 και θάφτηκε στο Σαν Λορέντζο.
Το πρωτοποριακό ταξίδι του ενέπνευσε τον Χριστόφορο Κολόμβο και άλλους. Το όνομα του Μάρκο Πόλο δόθηκε, μεταξύ άλλων, στο αεροδρόμιο της Βενετίας, ενώ οι περιπέτειές του ενέπνευσαν βιβλία και κινηματογραφικές ταινίες. Επηρέασε επίσης την ευρωπαϊκή χαρτογραφία, οδηγώντας στη δημιουργία του Παγκόσμιου χάρτη του Φρα Μάουρο. Η ακρίβεια των στοιχείων που έδωσε ο Πόλο, επιβεβαιώθηκε πλήρως, αργότερα, από διάφορες πηγές. Χάρις σε αυτές, τονώθηκαν οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ Ευρώπης και Άπω Ανατολής.
1890 – Άγκαθα Μαίρυ Κλαρίσσα Μίλλερ, Λαίδη Μάλλοουαν, DBE,(D/R) (Agatha Mary Clarissa Miller, Lady Mallowan, 15 Σεπτεμβρίου 1890 – 12 Ιανουαρίου 1976), γνωστή κυρίως με το όνομα Αγκάθα Κρίστι, αν και η ορθή προφορά είναι το Άγκαθα Κρίστι (Agatha Christie), ήταν Αγγλίδα συγγραφέας η οποία ήταν γνωστή κυρίως για τα αστυνομικά έργα της -66 μυθιστορήματα και 14 συλλογές διηγημάτων. Έγραψε επίσης δύο αυτοβιογραφικά έργα, αισθηματικά μυθιστορήματα αλλά και θεατρικά, μεταξύ των οποίων το μακροβιότερο έργο στην ιστορία του σύγχρονου θεάτρου, την Ποντικοπαγίδα. Η δουλειά της στα έργα αυτά, στα οποία πρωταγωνιστούν οι ντετέκτιβ Ηρακλής Πουαρό και Μις Μαρπλ, της έδωσε τον τίτλο της «Βασίλισσας του Εγκλήματος» και την έκανε έναν από τους πιο σημαντικούς συγγραφείς στην εξέλιξη του λογοτεχνικού αυτού ρεύματος.
Γεννήθηκε στο Ντέβον και μεγάλωσε στο Άσφιλντ. Πριν ασχοληθεί με τη συγγραφή βιβλίων, εργάστηκε ως βοηθός φαρμακοποιού στην αεροπορία, την περίοδο του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου. Ίσως και για αυτό σε πολλά μυθιστορήματά της, τα δηλητήρια είχαν και εξέχουσα θέση στην πλοκή.
Παρόλο που οι Πουαρό και Μις Μαρπλ είναι από τους πιο γνωστούς ντετέκτιβ που επινόησε η Κρίστι, υπήρξαν κι άλλοι, όπως το ζευγάρι Τόμμυ και Τάππενς, που εμφανίζονται στο μυθιστόρημα Σύντροφοι στο Έγκλημα και Οι Άγγελοι δεν Φλυαρούν. Άλλοι ντετέκτιβ της Κρίστι, όπως ο Πάρκερ Πάιν και ο κύριος Χάρλεϋ Κουττίν, εμφανίστηκαν σε σύντομες ιστορίες, αλλά υπόλοιποι, όπως ο Αρχιεπιθεωρητής Τζαπ και η Αριάδνη Όλιβερ, συνόδευαν τους Πουαρό και Μαρπλ στα μυθιστορήματά τους. Το 1975 σκότωσε τους δύο αγαπημένους της ήρωες, τον Ηρακλή Πουαρό στο μυθιστόρημα Αυλαία: η τελευταία υπόθεση του Πουαρό και τη Μις Μαρπλ στο Ρετρό στην ομίχλη. Το τελευταίο της μυθιστόρημα με πρωταγωνιστές το ζεύγος Μπέρεσφορντ είχε τον τίτλο Η Πύλη του Πεπρωμένου και το έγραψε στα τέλη του 1973.
Εκτιμάται ότι τα βιβλία της έχουν πουλήσει 1 δισεκατομμύριο αντίτυπα στα αγγλικά, και ένα ακόμη δισεκατομμύριο σε 103 άλλες γλώσσες.
Από τις σκηνικές επιτυχίες της Άγκαθα Κρίστι μεγαλύτερη είναι The Mousetrap (Η ποντικοπαγίδα), που παιζόταν στο Λονδίνο από το 1952 μέχρι το 2012, και η θεατρική προσαρμογή του Ten Little Niggers (Δέκα μικροί νέγροι) το οποίο πλέον φέρει το όνομα And Then There Were None (Κι έπειτα δεν έμεινε κανένας). Βρίσκεται στη λίστα: Βιβλία με περισσότερα από 100 εκατομ. αντίτυπα.
Τα περισσότερα από τα βιβλία της έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο (μερικά μάλιστα πολλές φορές, όπως το Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές και το Έγκλημα στον Νείλο). Επίσης πολλά έχουν μεταφερθεί στην τηλεόραση, στο ράδιο και έχουν εμπνεύσει βιντεοπαιχνίδια και κόμικς.
Το 2007, ο Άγγλος συγγραφέας Μπράιαν Άλντις είπε ότι η Άγκαθα Κρίστι του είχε πει ότι έγραφε τα βιβλία της μέχρι το τελευταίο κεφάλαιο και μετά αποφάσιζε ποιος χαρακτήρας ήταν λιγότερο πιθανό να εκληφθεί ως ύποπτος. Ακολούθως έκανε τις απαραίτητες αλλαγές στο κείμενο για να «ενοχοποιήσει» τον χαρακτήρα αυτό.
1946 – Όλιβερ Στόουν (William Oliver Stone, 15 Σεπτεμβρίου 1946) είναι Αμερικανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός γνωστών ταινιών όπως Πλατούν (Platoon), Γεννημένος την 4η Ιουλίου (Born in Fourth of July), Αλέξανδρος και Αγριότητα (Savages).
Γεννήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου του έτους 1946, στην Νέα Υόρκη και επίσης είναι βετεράνος. Κατά την δεκαετία του ’60, εγκατέλειψε τον πανεπιστήμιο του Γέιλ,για να κατατάχτει ως στρατιώτης στον πόλεμο του Βιετνάμ και υπηρέτησε στο αμερικανικό πεζικό το 1967-68. Στο Βιετνάμ έδειξε πολύ θάρρος, τραυματίστηκε δύο φορές και του απονεμήθηκε μπρούτζινο αστέρι ανδρείας. Αφού επέστρεψε από το Βιετνάμ, σπούδασε στην κινηματογραφική σχολή της Νέας Υόρκης.
Έχει κερδίσει δύο βραβεία Όσκαρ, 3 Χρυσές Σφαίρες και ένα βραβείο ΒΑFΤΑ. Επίσης, έχει ψηφιστεί ένας από τους καλύτερους σκηνοθέτες όλων των εποχών από το Entertainment Weekly. Είναι παντρεμένος και έχει τρια παιδιά.
Θάνατοι
1938 – Γιαννούλης Χαλεπάς ήταν γόνος οικογένειας φημισμένων Τηνίων μαρμαρογλυπτών. Ο πατέρας του, Ιωάννης, και ο θείος του είχαν μεγάλη οικογενειακή επιχείρηση μαρμαρογλυπτικής με παραρτήματα στο Βουκουρέστι, την Σμύρνη και τον Πειραιά. Ο Γιαννούλης, ο μεγαλύτερος από τα πέντε αδέλφια του, είχε έφεση στην μαρμαρογλυπτική και βοηθούσε τον πατέρα του στα έργα που ετοίμαζε ο τελευταίος για διάφορες εκκλησίες. Οι γονείς του τον προόριζαν για έμπορο, αλλά ο ίδιος τελικά αποφάσισε να σπουδάσει γλυπτική.
Από το 1869 έως το 1872, μαθήτευσε στο Σχολείον των Τεχνών (την μετέπειτα Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών) με δάσκαλο τον Λεωνίδα Δρόση. Το 1873 έφυγε για το Μόναχο με υποτροφία τού Πανελλήνιου Ιδρύματος Ευαγγελιστρίας Τήνου, για να συνεχίσει τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου με δάσκαλο τον Μαξ φον Βίντμαν (Max von Windmann). Κατά την διάρκεια της παραμονής του στο Μόναχο, εξέθεσε τα έργα του Το παραμύθι της Πεντάμορφης και Σάτυρος που παίζει με τον Έρωτα, για τα οποία και βραβεύθηκε. Παρουσίασε επίσης τον Σάτυρο που παίζει με τον Έρωτα, μαζί με το ανάγλυφο της Φιλοστοργίας, στην Έκθεση των Αθηνών το έτος 1875.
Ένα από τα πιο ονομαστά γλυπτά του Γιαννούλη Χαλεπά, η Κοιμωμένη, στον τάφο της Σοφίας Αφεντάκη στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών
Το 1876 επέστρεψε στην Αθήνα, όπου άνοιξε δικό του εργαστήριο. Το 1877 ολοκλήρωσε στο μάρμαρο τον Σάτυρο που παίζει με τον Έρωτα, και τον ίδιο χρόνο άρχισε να δουλεύει το πιο διάσημο γλυπτό του, την Κοιμωμένη για τον τάφο της Σοφίας Αφεντάκη στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών. Την Κοιμωμένη του από το πήλινο πρόπλασμα την μετέφεραν αργότερα με το γλύφανό τους στο μάρμαρο οι μαρμαρογλύπτες Χαμηλός και Αλεξάκης.
Τον χειμώνα του 1877 προς 1878, ο Χαλεπάς υπέστη νευρικό κλονισμό. Χωρίς κανέναν προφανή λόγο, άρχισε να καταστρέφει έργα του, ενώ επιχείρησε κατ’ επανάληψη να αυτοκτονήσει. Σήμερα γνωρίζουμε ότι τα αίτια της ψυχασθένειάς του ήταν η τελειομανία του, η υπερκόπωση από την αδιάκοπη εργασία και ένας ατυχής έρωτας για μία νεαρή συμπατριώτισσά του, που την ζήτησε σε γάμο και οι γονείς της αρνήθηκαν να του την δώσουν. Ωστόσο, εκείνη την εποχή, με την ψυχολογία και την ψυχιατρική ακόμα στα πρώτα τους στάδια, οι γονείς του Χαλεπά και οι γιατροί δεν μπορούσαν να καταλάβουν τα βαθύτερα αίτια της ψυχασθένειας του νεαρού γλύπτη. Έτσι οι γονείς του τον έστειλαν ταξίδι στην Ιταλία, για να συνέλθει, αλλά η θεραπεία ήταν μόνο πρόσκαιρη. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα άρχισαν ξανά τα συμπτώματα: καταβύθιση στην σιωπή, απομόνωση, παραμιλητό και αναίτιο γέλιο.
Καθώς η κατάστασή του επιδεινώνονταν συνεχώς, το 1888, οι γιατροί διέγνωσαν «άνοια» και οι δικοί του αποφάσισαν να τον κλείσουν στο Δημόσιο Ψυχιατρείο της Κέρκυρας. Στο ψυχιατρείο, ο Χαλεπάς αντιμετωπίστηκε με τον σκληρό τρόπο που αντιμετώπιζαν όλους τους ψυχασθενείς την εποχή εκείνη: οι γιατροί και οι φύλακες είτε του απαγόρευαν να σχεδιάζει και να πλάθει, είτε του κατέστρεφαν οτιδήποτε εκείνος είχε δημιουργήσει και είχε κρύψει στο ερμάριό του. Λέγεται πως από όσα προσπάθησε να δημιουργήσει μέσα στο ψυχιατρείο ένα μόνον έργο σώθηκε, κλεμμένο από κάποιον φύλακα και παραπεταμένο στα υπόγεια του ιδρύματος, όπου ξαναβρέθηκε τυχαία το 1942.
Το 1901 πέθανε ο πατέρας του και έναν χρόνο μετά η μητέρα του πήγε στο ψυχιατρείο, για να τον πάρει πίσω μαζί της στον Πύργο της Τήνου. Στην Τήνο έζησε υπό την αυστηρή επιτήρηση της μητέρας του, η οποία πίστευε ότι ο γιος της τρελάθηκε από την τέχνη. Για τον λόγο αυτό, η μητέρα του δεν του επέτρεπε να ασχοληθεί ξανά με την γλυπτική, σε σημείο που, αν εκείνος έφτιαχνε κάτι στοιχειώδες με κάρβουνο ή πηλό, εκείνη το κατέστρεφε.
Όταν πέθανε η μητέρα του το 1916, ο Χαλεπάς είχε ξεκόψει παντελώς από την τέχνη του. Ζούσε πάμφτωχος βοσκώντας πρόβατα και φέροντας το βαρύ στίγμα του τρελού του χωριού. Βρήκε ωστόσο το κουράγιο και άρχισε ξανά να ασχολείται με την γλυπτική. Τα μέσα που διέθετε ήταν παντελώς πρωτόγονα και το επαρχιακό περιβάλλον εχθρικό προς κάθε αλαφροΐσκιωτο, αλλά εκείνος με πείσμα άρχισε να δημιουργεί, για να κερδίσει τον χαμένο χρόνο.
Το 1923, ο Θωμάς Θωμόπουλος, καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και θαυμαστής του Χαλεπά, αντέγραψε σε γύψο πολλά έργα του γλύπτη για να τα παρουσιάσει στην Ακαδημία Αθηνών το 1925. Η έκθεση αυτή είχε ως αποτέλεσμα να βραβευθεί ο γλύπτης το 1927 με το Αριστείο των Τεχνών. Το γνήσιο ταλέντο του αλλά και η φήμη του τρελού γλύπτη που ξαναβρήκε τα λογικά του τον καθιέρωσαν ως τον «Βαν Γκογκ», τον «Ροντέν» ή τον «Πικάσο» των νεωτεριστών καλλιτεχνών. Το 1928 πραγματοποιήθηκε δεύτερη έκθεση έργων του στο Άσυλο Τέχνης, και το 1930, με την επιμονή μιας ανεψιάς του, ο γλύπτης αποφάσισε να εγκατασταθεί στην Αθήνα. Έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του κοντά στους δικούς του, πάντα δημιουργικός και «μέσα στην πανελλήνια δόξα».
2006 – Οριάνα Φαλάτσι, (Oriana Fallaci, 29 Ιουνίου 1929 – 15 Σεπτεμβρίου 2006) ήταν Ιταλίδα δημοσιογράφος, πολεμική ανταποκρίτρια και συγγραφέας. Ενεργή στις πολιτικές εξελίξεις σε όλη την διάρκεια της ζωής της, κάλυψε τους περισσότερους πολέμους της δεκαετίας του 1970 αλλά και τις επαναστάσεις της εποχής της. Έχει πάρει συνεντεύξεις από τα πιο ισχυρά και διάσημα πρόσωπα των δεκαετιών 1960 και 1970 οι οποίες έχουν εκδοθεί σε βιβλίο με τίτλο “Intervista con la storia”.
Μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, επικέντρωσε την προσοχή της στον ισλαμικό εξτρεμισμό αλλά και στο Ισλάμ γενικότερα, του οποίου έγινε τελικά πολέμιος. Περισσότερο γνωστή στην Ελλάδα είναι εξαιτίας του ερωτικού δεσμού που διατηρούσε με τον Αλέκο Παναγούλη.
2008 – Σταύρος Παράβας. Γεννήθηκε στα Τουρκοβούνια και οι γονείς του ήταν Μικρασιάτες. Για να βοηθήσει οικονομικά την οικογένειά του βγήκε από μικρός στη βιοπάλη, κάνοντας διάφορα θελήματα.
Ο πρώτος που διέκρινε την καλλιτεχνική του φλέβα ήταν ο καθηγητής του της ωδικής στο πέμπτο γυμνάσιο Αθηνών όπου φοιτούσε. Πριν τελειώσει το σχολείο και παρά τις αντιδράσεις των οικείων του γράφτηκε στη δραματική σχολή του Κώστα Μιχαηλίδη, ο οποίος αξιολογώντας το ταλέντο του τον κράτησε στη σχολή χωρίς την καταβολή διδάκτρων.
Στο θέατρο Ρεξ, στην παράσταση «Επτά χρόνια φαγούρα», ο Παράβας ζήτησε από τον θεατρικό συγγραφέα να του γράψει μια αντιδικτατορική μαντινάδα. Μετά από αριθμό παραστάσεων συνελήφθη μέσα στο θέατρο από στρατονόμους με πολιτικά.[3]
Συνελήφθη και βασανίστηκε το 1974 επί δικτατορίας του Ιωαννίδη και εξορίστηκε στη Γυάρο. Ο Σταύρος Παράβας παρέμεινε στη Γυάρο μέχρι και την πτώση της χούντας και ήταν ένας από τους τελευταίους 44 εξόριστους που έφυγαν από το κολαστήριο.
Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia
