Οι Βλαχοπουλαίοι και ο «χαλασμός» του 1850

Γεγονότα, που έλαβαν χώρα στην Αιτωλοακαρνανία
εδώ και εκατό ή και περισσότερα ακόμα χρόνια
Τα αδέρφια Βλαχόπουλου – Ο «χαλασμός» του 1850

Από το Ιστορικό Αρχείο
του  Σπύρου Γερολυμάτου (Λέανδρου)*

Τα παλιά περιστατικά από τη ζωή και την ιστορία μιας περιοχής πάντα έχουν ένα ξεχωριστό ενδιαφέρον για τους νεότερους, επειδή, εκτός των άλλων, βοηθάνε στη σύγκριση του παλιού με το σημερινό και βγαίνουν πολύτιμα συμπεράσματα. Σταχυολογώ μερικά από αυτά τα γεγονότα, που έλαβαν χώρα στην Αιτωλοακαρνανία εδώ και εκατό ή και περισσότερα ακόμα χρόνια και τα θέτω υπόψη των αναγνωστών του ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ*· μία μικρή προσφορά στην ιστορία του τόπου που γεννηθήκαμε και αγαπάμε για να σχηματίσει ο καθένας μία αμυδρή έστω εικόνα της ζωής σε εκείνη τη μακρινή εποχή.

Τα αδέρφια Κώστας και Αλεξάκης Βλαχόπουλος

Βρισκόμαστε στα 1868 μήνα Φλεβάρη που ήταν και χρόνος δίσεχτος. Το βράδυ της 28ης αυτού του μήνα πέθανε στο Μεσολόγγι ο Κώστας Βλαχόπουλος σε ηλικία 74 χρόνων. Ο πατέρας του ήταν αρματωλός στο Καρπενήσι, απ’ όπου καταγόταν, ως τα 1808 όπου τα τσούγκρισε με τον Αλή Πασά και κατέφυγε καταδιωκόμενος στα Επτάνησα με τη φαμελιά του.

Ο Κώστας με τον αδερφό του Αλεξάκη κατατάχθηκαν στα σώματα του ελαφρύ ελληνικού πεζικού στην υπηρεσία των άγγλων, δεκανέας ο πρώτος και λοχίας ο δεύτερος. Ο «Μαγγιώρος» (ταγματάρχης) των σωμάτων αυτών ήταν ο Κολοκοτρώνης. Εδώ, «μπήκαν» στο μυστικό της Φιλικής Εταιρείας και στα 1821 ο Κώστας Βλαχόπουλος βρίσκεται με τον αδερφό του Αλεξάκη και τους άλλους οπλαρχηγούς Ίσκο και Στάικο να πολιορκούν το Βραχώρι και τελικά να το απελευθερώνουν από τους Τούρκους και τους Αρβανίτες.

Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας, ο Κώστας Βλαχόπουλος, γίνεται ο πρώτος αρχηγός στη νεοσύστατη τότε χωροφυλακή. Το ίδιο ποσοστό παίρνει αργότερα και ο αδερφός του Αλεξάκης όταν ο Κώστας συνταξιοδοτείται.

Η κηδεία του Κώστα Βλαχοπούλου γίνεται στο Μεσολόγγι στις 29 Φλεβάρη του 1868 και τιμής ένεκεν θάβετε στον Κήπο των Ηρώων κοντά στον τάφο του Μάρκου Μπότσαρη.

Ο «χαλασμός» του 1850

Γυρίζοντας 18 χρόνια πίσω, στα 1850, φτάνουμε στις 10 Φλεβάρη εκείνης της χρονιάς. Το βράδυ της ημέρας εκείνης ξεσπάει στις περιοχές του Μεσολογγίου και του Βραχωριού μία βιβλική νεροποντή τέτοιας διάρκειας και έντασης, που οι κάτοικοι έντρομοι κάτω από τα χαμόσπιτα και τις αχυροκαλύβες πίστεψαν πώς έφτασε η συντέλεια του κόσμου. Τέτοιος χαλασμός οι γεροντότεροι είχαν ακουστά πώς «προ αιώνος» είχε συμβεί.

Αποτέλεσμα να γίνουν μεγάλες πλημμύρες και να πάθουν τρομερές καταστροφές οι δημόσιες αλυκές του Μεσολογγίου και οι διβαροκαλλιέργειες Αιτωλικού, Νιοχωριού, Κατοχής, Γουριάς και Ποδολοβίτσας. Στην περιοχή του Βραχωριού ο μανιασμένος Αχελώος ξεχύθηκε στα χωράφια του κάμπου και αφάνισε στο φουρτουνιασμένο πέρασμά του σταροκαλλιέργειες, και κοπάδια αιγοπροβάτων και γελαδιών. Πολλοί κάτοικοι βρήκαν καταφύγιο σκαρφαλώνοντας στα δέντρα.

Οι καταστροφές από την πλημμύρα αυτή ήταν τεράστιες και το 1850 ήταν μία από τις πιο «πεινασμένες» χρονιές για την Αιτωλοακαρνανία, που γονάτισε τη φτωχή οικονομία της περιοχής για πολλά χρόνια.

 

Διαβάστε όλες τις αναρτήσεις
του ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ

 

*Το κείμενο γράφτηκε από τον Σπύρο Γερολυμάτο στα 1960 περίπου