...
| Πολιτισμός |
H νέα ψηφιακή μορφή της εκμετάλλευσης
«Ο καπιταλισμός της πλατφόρμας», του Νικ Σέρνιτσκ
| Ο Νικ Σέρνιτσκ αποκαλύπτει πώς η «οικονομία του διαμοιρασμού*»
και της Τεχνητής Νοημοσύνης επανεφευρίσκει τον καπιταλισμό,
μεταμφιεσμένο σε καινοτομία και ελευθερία |
Στο βιβλίο Ο καπιταλισμός της πλατφόρμας, ο Καναδός ακαδημαϊκός Νικ Σέρνιτσκ αναλύει τη νέα εποχή του ψηφιακού καπιταλισμού, όπου η ισχύς συγκεντρώνεται στα δεδομένα και στις υποδομές του υπολογιστικού νέφους**. Ο συγγραφέας δείχνει ότι οι τεχνολογικές πλατφόρμες –όπως η Amazon, η Google, η Uber και το Facebook– δεν ανήκουν σε έναν «μετακαπιταλιστικό» κόσμο, αλλά αποτελούν τη φυσική εξέλιξη του παλιού συστήματος της εκμετάλλευσης και της συσσώρευσης.
Πίσω από τους όρους «sharing economy» και «gig economy», που υπόσχονται ελευθερία και ευελιξία, κρύβεται η απορρύθμιση της εργασίας: οι εργαζόμενοι βαφτίζονται «ανεξάρτητοι συνεργάτες», στερούμενοι δικαιώματα και σταθερότητα, ενώ οι εταιρείες μειώνουν το κόστος έως και 30%. Οι πλατφόρμες λειτουργούν ως μεσάζοντες που συγκεντρώνουν πληροφορίες και πρόσβαση, δημιουργώντας τεράστια δίκτυα εξάρτησης και επιτήρησης.
Ο Σέρνιτσκ ταξινομεί τις πλατφόρμες σε πέντε τύπους –διαφημιστικές, βιομηχανικές, υπολογιστικού νέφους, προϊόντων και «λιτές»– δείχνοντας πως όλες στηρίζονται στην εκμετάλλευση δεδομένων και εργασίας. Μετά την κρίση του 2008, η εξάρτηση από τις πλατφόρμες ενισχύθηκε: το κεφάλαιο στράφηκε στη γνώση και στην ψηφιακή μεσολάβηση για να διατηρήσει την κερδοφορία του.
Ο συγγραφέας προειδοποιεί για τη μετάβαση σ’ έναν «καπιταλισμό της ψευδαίσθησης», όπου η ψηφιακή εμπειρία αντικαθιστά την πραγματικότητα και η εκμετάλλευση μεταμφιέζεται σε τεχνολογική πρόοδο. Παρά τα νέα προσωπεία του, ο καπιταλισμός, γράφει, παραμένει ο ίδιος: ένα σύστημα που στηρίζεται στην ιδιοκτησία, τον ανταγωνισμό και την υπερεκμετάλλευση της εργασίας – μόνο που σήμερα, η εκμετάλλευση αυτή είναι ψηφιακή, δικτυωμένη και «αστραφτερή».
————————————————————————–————————————————————————–
* Οικονομία διαμοιρασμού ή οικονομία του μοιράσματος, αναφέρεται το οικονομικό σύστημα που λειτουργεί αποκλειστικά μέσω διαδικτύου χρησιμοποιείται από ιδιώτες χωρίς ή με αμοιβή και βασίζεται στην κοινή χρήση αγαθών που μπορεί να χρησιμοποιούνται μερικώς. Είναι η διαδικασία κατά την οποία κάποιος μέσα από μια διαδικτυακή πλατφόρμα μοιράζεται κάτι δικό του με άλλους και δέχεται επίσης κάτι άλλο από κάποιους άλλους για ιδία χρήση.
**Υπολογιστικό νέφος (cloud computing) είναι ένα μοντέλο παροχής υπολογιστικών υπηρεσιών μέσω του Διαδικτύου. Αντί δηλαδή οι χρήστες ή οι επιχειρήσεις να διαθέτουν δικούς τους υπολογιστές, servers και λογισμικό, «νοικιάζουν» αυτά τα μέσα από μεγάλες εταιρείες που τα διαθέτουν διαδικτυακά.
————————————————————————–
Με πληροφορίες από bookpress.gr | Επιμέλεια: Lef.T.
