Μνήμη χρονολογίου της 23ης Μαρτίου

23 Μαρτίου 2024

Είναι η 83η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 283 ημέρες για τη λήξη του.
🌅 Ανατολή ήλιου: 06:23 – Δύση ήλιου: 18:40
Διάρκεια ημέρας: 12 ώρες 17 λεπτά
🌕 Σελήνη 13.1 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Θεόδωρος, Θοδωρής, Θόδωρος, Τεό,
Θεοδώρα, Δώρα, Θοδώρα, Δωρούλα, Ντόρα

Γεγονότα

 

1821 – Η απελευθέρωση της Καλαμάτας. Από το απόγευμα της 22 Μαρτίου έως τα χαράματα της επόμενης ημέρας, πήραν θέσεις στα υψώματα γύρω από την Καλαμάτα, 2.000 ένοπλοι της “Δυτικής Σπάρτης”. Αυτοί είχαν αρχηγούς τον Κολοκοτρώνη, τους Μούρτζινους, τους Κουμουντουράκηδες, τους Κυβέλλους, τους Χρηστέηδες και τον Παναγιώτη Βενετσανάκο.
Την 23η Μαρτίου κατέφθασε στην Καλαμάτα ο Δημήτριος Παπατσώνης με σώμα άνω των χιλίων Μεσσήνιων αγωνιστών, ανάμεσα στους οποίους και οι σπουδαίοι οπλαρχηγοί Μήτρος Πέτροβας και Παναγιώτης Κεφαλάς, όπου ενώθηκε με τους Μανιάτες του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και των σωμάτων του Παπαφλέσσα, Αναγνωσταρά και Νικηταρά, συμπληρώνοντας τον αποκλεισμό της πόλης.
Τότε μόνο ο διοικητής Αρναούτογλου κατάλαβε την παγίδα αλλά, αποκλεισμένος καθώς ήταν, δεν μπορούσε πια να διαφύγει προς την Τριπολιτσά (σημ. Τρίπολη). Αποφάσισε τότε να συγκεντρωθούν οι Τούρκοι στα σπίτια της πόλης που προσφέρονταν για άμυνα. Ωστόσο, με την είσοδο των επαναστατών στην Καλαμάτα, στις 23 Μαρτίου, ο Ηλίας Μαυρομιχάλης συμβούλευσε τον Αρναούτογλου να εγκαταλείψει τις σκέψεις για αντίσταση, αφού αυτή θα ήταν μάταιη, και να παραδοθεί. Έτσι την ίδια ημέρα ο Τούρκος διοικητής παρέδωσε με έγγραφη συμφωνία την πόλη και τον οπλισμό της φρουράς της.
Το μεσημέρι, 24 ιερείς και ιερομόναχοι ευλόγησαν, μετά από συγκινητική δοξολογία, τις ελληνικές σημαίες και όρκισαν τους επαναστάτες. Η τελετή αυτή έλαβε χώρα στις όχθες του Νέδωνα, μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα, ενώ ακούγονταν οι καμπάνες και οι θριαμβευτικές κραυγές των Ελλήνων. Για τη δοξολογία, είχαν συρρεύσσει χιλιάδες κόσμου κάθε ηλικίας – οπλισμένων, αμάχων, γυναικών και παιδιών. Περί το μεσημέρι ήλθαν και οι πολεμικοί αρχηγοί με τις σημαίες τους. Εκεί, κοντά στον βυζαντινό ναό των Αγίων Αποστόλων (κατά την επικρατούσα άποψη), συγκεντρώθηκαν 24 ιερείς και ιερομόναχοι (ο μητροπολίτης Χρύσανθος Παγώνης ήταν αιχμάλωτος στην Τριπολιτσά) φέροντες τα ιερατικά άμφια και τις άγιες εικόνες, ευλόγησαν τις επαναστατικές σημαίας και ανέπεμψαν δεήσεις υπέρ του αγώνα. Ο Πετρόμπεης, έδωσε όρκο ότι θα αγωνισθεί μέχρις εσχάτων για την ελευθερία της πατρίδας. Ορκίστηκαν και όλοι οι πολεμιστές, σηκώνοντας το χέρι.
Η «προειδοποίησις εις τας ευρωπαϊκάς αυλάς» του Μαυρομιχάλη (23 Μαρτίου 1821).
Στη συνέχεια, έγινε σύσκεψη των οπλαρχηγών κατά την οποία συστάθηκε επαναστατική επιτροπή με το όνομα “Μεσσηνιακή Γερουσία” η οποία θα συντόνιζε τον αγώνα. Ηγέτης της, τιμητικά, διορίστηκε ο Πετρόμπεης στον οποίο δόθηκε ο τίτλος “αρχιστράτηγος των Σπαρτιατικών δυνάμεων”. Στην ίδια σύσκεψη συζητήθηκαν επίσης οι επόμενες επαναστατικές ενέργειες. Ο Κολοκοτρώνης πρότεινε να προχωρήσουν όλοι μαζί προς το εσωτερικό της Πελοποννήσου, με σκοπό να προλάβουν την περαιτέρω ενίσχυση της Τριπολιτσάς, η οποία έπρεπε να είναι ο βασικός στόχος των επαναστατών. Αντίθετα, οι Μεσσήνιοι και ο Πετρόμπεης ήθελαν να πολιορκηθούν τα μεσσηνιακά κάστρα των επαρχιών Μεθώνης και Κορώνης, τα οποία αποτελούσαν κίνδυνο για τους Έλληνες των περιοχών αυτών. Τελικά αποφασίστηκε ο Πετρόμπεης με τους πιο ηλικιωμένους προκρίτους να μείνουν στην Καλαμάτα για να συντονίζουν τις επιχειρήσεις και τον ανεφοδιασμό των αγωνιστών και οι υπόλοιποι επαναστάτες να πολιορκήσουν τα μεσσηνιακά κάστρα.Ο Κολοκοτρώνης ορίστηκε επικεφαλής των ενόπλων που ξεκίνησαν για την Καρύταινα μαζί με τον Παπαφλέσσα, τον Αναγνωσταρά και τον Κεφαλά. Για το σκοπό αυτό, ο Δημήτριος Παπατσώνης του προσέφερε ένα άλογο με την ιπποσκευή του και εκατό χρυσούς ρουμπιέδες.
Η δεκαμελής επιτροπή, η οποία σε κάποια έγγραφα ονομάζεται «Μεσσηνιακή Γερουσία» και σε άλλα «Σύγκλητος η εν Καλαμάτα», θεωρείται η πρώτη πολιτική εξουσία της ελεύθερης Ελλάδας. Δεν είναι απολύτως γνωστά τα πρόσωπα που μετείχαν σ’ αυτή την επιτροπή. Τις προκηρύξεις της υπογράφει μόνον ο Πετρόμπεης. Με ημερομηνία 23 Μαρτίου ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης και η Μεσσηνιακή Γερουσία ανακοίνωσαν διεθνώς, με το έγγραφο «Προειδοποίησις εις τας ευρωπαϊκάς αυλάς», την κήρυξη της Επανάστασης. Η επαναστατική αυτή προκήρυξη, αφού εξέθετε στην Ευρώπη τα δίκαια αίτια τα οποία παρακίνησαν το έθνος των Ελλήνων να αρπάξει τα όπλα και να απελευθερωθεί από τον τυραννικό ζυγό, ζητούσε τη βοήθειά της[.

 

1821 – Πατριάρχης Γρηγόριος Ε. Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε’ αφορίζει τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, που ξεσήκωσε τη Μολδοβλαχία. «[…]Εκείνους δε τους ασεβείς πρωταιτίους και απονενοημένους φυγάδας και αποστάτας ολεθρίους να τους μισήτε και να τους αποστρέφεσθε και διανοία και λόγω, καθότι και η εκκλησία και το γένος τους έχει μεμισημένους, και επισωρεύει κατ’ αυτών τας παλαμναιοτάτας και φρικωδεστάτας αράς• ως μέλη σεσηπότα, τους έχει αποκεκομμένους της καθαράς και υγιαινούσης χριστιανικής ολομελείας• ως παραβάται δε των θείων νόμων και κανονικών διατάξεων, ως καταφρονηταί του ιερού χρήματος της προς τους ευεργέτας ευγνωμοσύνης και ευχαριστίας, ως εναντίοι ηθικών και πολιτικών όρων, ως την απώλειαν των αθώων και ανευθύνων ομογενών μας ασυνειδήτως τεκταινόμενοι, αφωρισμένοι υπάρχειεν και κατηραμένοι και ασυγχώρητοι, και μετά θάνατον άλυτοι, και τω αιωνίω υπόδικοι αναθέματι, και αυτοί, και όσοι τοις ίχνεσιν αυτών κατηκολούθησαν του λοιπού, αν μη θελήσωσιν εννοήσαι την αρπαγήν και απάτην, και επιστραφήναί τε και βαδίσαι την ευθείαν της σωτηρίας οδόν, αν δεν αναλάβωσιν, ό εστι, τον εντελή χαρακτήρα του ρεαγιαδικού αυτών επαγγέλματος.[…]»

 

1839 – Καταγράφεται για πρώτη φορά η λέξη ΟΚ. Λέγεται ότι προέρχεται από την ελληνική φράση «Όλα Καλά» που έγραφαν οι πρόγονοι μετανάστες, που δούλευαν στο λιμάνι, πάνω στα κιβώτια με το εμπόρευμα. Πάντως, η εφημερίδα της εποχής «Boston Morning Post» γράφει ότι ο όρος προέρχεται από το ανορθόγραφο «Oll Korrect» (αντί για το σωστό All Correct). Μάλλον έχει δίκιο, αφού το 1839 δεν ήταν η εποχή της μετανάστευσης στο νέο κόσμο για τους Έλληνες.

 

 

1919 – Μπενίτο Μουσολίνι. O σοσιαλιστής Μπενίτο Μουσολίνι ιδρύει στο Μιλάνο φασιστικό κίνημα με την επωνυμία «I Fasci Italiani del Combattimento» (Ιταλικές Μαχητικές Δέσμες). Συνοδοιπόροι του, οι συνδικαλιστές ηγέτες Αγκοστίνο Λαντσίλο και Μικέλε Μπιάνκι. Ιδρύθηκε ως μια συγχώνευση  δύο άλλων κινήσεων: της   Φάσι Διεθνιστικής Δράσης και μιας ομάδας που δημιούργησε ο Μουσολίνι, της Αυτόνομες Φάσι Επαναστατικής Δράσης.  Tο 1915, τα μέλη της Φάσι άρχισαν επίσημα να αυτοαποκαλούνται “Φασίστες” (Fascisti).  Kατήγγειλαν το Μαρξισμό, αλλά έλεγαν ότι υποστηρίζουν το σοσιαλισμό, χρησιμοποιώντας την περίφημη ρήση του Γάλλου σοσιαλιστή Λουί Ογκίστ Μπλανκί, “Αυτός που έχει σίδηρο έχει και ψωμί” στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας Il Popolo D’italia.  Η οργάνωση  ήταν ρεπουμπλικανική  και ο Μουσολίνι μίλησε για την επιθυμία του ότι  με τον  πόλεμο  «ίσως δούμε μερικά ακόμη στέμματα να συντρίβονται». Τον Απρίλιο του 1915 ο Μουσολίνι κατηγόρησε τον  Βασιλιά Βίκτωρα Εμμανουήλ ΙΙΙ  ότι είναι φιλο-Γερμανός  “Φιλισταίος”, ότι  είναι “ξένος” και υποθετικά  “φιλο-ουδέτερος”.

 

1992 – Το φιάσκο της Λουίζης Ριανκούρ. Η Ελληνική Αστυνομία «ακουμπά» τη «17 Νοέμβρη», αλλά τελικά τη χάνει. Αστυνομικοί καταφθάνουν σε πάρκο επί της οδού Λουίζης Ριανκούρ στους Αμπελόκηπους για να συλλάβουν μέλη της 17Ν επί το έργον, έπειτα από πληροφόρηση ότι η οργάνωση ετοιμάζει χτύπημα και έχει επιλέξει τον συγκεκριμένο χώρο για να προετοιμαστεί. Μπροστά από το πάρκο είναι παρκαρισμένο ένα βαν. Ένας από τους αστυνομικούς φεύγει για να ζητήσει τηλεφωνικά πληροφορίες από την Άμεση Δράση για το όχημα. Μέχρι να επιστρέψει, και αφού έχει πληροφορηθεί ότι είναι κλεμμένο, τα μέλη της οργάνωσης επιβιβάζονται στο βαν και φεύγουν. Οι αστυνομικοί τούς ακολουθούν αλλά δεν καταφέρνουν να τους ακινητοποιήσουν. Το φιάσκο της Λουίζης Ριανκούρ θα γίνει γνωστό μετά από έναν και πλέον μήνα. «Το ενδεχόμενο οι τρομοκράτες να έχουν προσβάσεις μέσα στην αστυνομία, από τις οποίες αντλούν πληροφορίες, εξετάζει σοβαρά η ηγεσία του υπουργείου Δημόσιας Τάξης μετά την τελευταία αποτυχία της αστυνομίας να συλλάβει επ’ αυτοφώρω μέλη της “17 Ν”. Κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνάντησης του κ. Θ. Αναγνωστόπουλου με τους δημοσιογράφους, ο υπουργός απέδωσε όλη την ευθύνη για τη διαφυγή των τρομοκρατών στους αστυνομικούς που ήταν επιφορτισμένοι με την παρακολούθηση του υπόπτου αυτοκινήτου στην οδό Λ. Ριανκούρ, από τους οποίους κατάφεραν να διαφύγουν.[…]»

 

Γεννήσεις

 

1915 – Βασίλι Ζάιτσεφ, (ρωσικά: Василий Григорьевич Зайцев‎· 23 Μαρτίου 1915 – 15 Δεκεμβρίου 1991) ήταν Σοβιετικός σκοπευτής κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Μέχρι τις 10 Νοεμβρίου 1942 σκότωσε 32 στρατιώτες των δυνάμεων του Άξονα, με τυπικό τουφέκι. Μεταξύ 10 Νοεμβρίου 1942 και 17 Δεκεμβρίου 1942, κατά τη διάρκεια της Μάχης του Στάλινγκραντ, σκότωσε 225 στρατιώτες του εχθρού συμπεριλαμβανομένων 11 σκοπευτών. Ο Ζάιτσεφ έγινε διάσημος κατά τη διάρκεια του πολέμου και αργότερα του απονεμήθηκε ο τίτλος του ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης. Η ζωή και η στρατιωτική του σταδιοδρομία αποτέλεσαν αντικείμενο πολλών βιβλίων και ταινιών: τα κατορθώματά του περιγράφονται λεπτομερώς στο βιβλίο του Γουίλιαμ Κρεγκ Εχθρός προ των πυλών: Η μάχη για το Στάλινγκραντ που δημοσιεύθηκε το 1973. Απεικονίστηκε από τον Τζουντ Λο στην ταινία Εχθρός προ των Πυλών (2001). Ο χαρακτήρας του Ζάιτσεφ εμφανίζεται επίσης στο ιστορικό μυθιστόρημα του Ντείβιντ Λ.Ρόμπινς το 1991, Πόλεμος των αρουραίων.

 

Θάνατοι

 

1842 – Μαρί Ανρί Μπέιλ, (γαλλικά:Marie-Henri Beyle, 23 Ιανουαρίου 1783 – 23 Μαρτίου 1842), γνωστότερος με το φιλολογικό του ψευδώνυμο Σταντάλ (Stendhal), ήταν Γάλλος συγγραφέας. Οι βαθύτατες ψυχολογικές αναλύσεις του στα «μυθιστορήματα μαθητείας» που έγραψε, τον τοποθετούν στην πρώτη σειρά των μυθιστοριογράφων του 19ου αιώνα. Τα περιφημότερα από τα μυθιστορήματα αυτά, Το Κόκκινο και το Μαύρο και Το μοναστήρι της Πάρμας, αναφέρονται σε νέους με ρομαντικούς πόθους, δύναμη αισθημάτων και όνειρα δόξας. Διορίστηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας (Conseil d’État) το 1810 και έλαβε μέρος ως αξιωματικός της Επιμελητείας στην εκστρατεία του Ναπολέοντα στη Ρωσία (1812). Εγκαταστάθηκε μετά στο Μιλάνο ως το 1821 και διετέλεσε πρόξενος της Γαλλίας στην Τεργέστη και στην Τσιβιταβέκκια. Υπήρξε λάτρης της Τέχνης, της Ιταλίας και των γυναικών.

 

 

1992 – Φρίντριχ Χάγεκ, (γερμανικά: Friedrich August Hayek, προφέρεται: [ˈfʁiːdʁɪç ˈaʊ̯ɡʊst ˈhaɪ̯ɛk], 8 Μαΐου 1899 – 23 Μαρτίου 1992) ήταν Αυστριακός οικονομολόγος, πανεπιστημιακός και φιλόσοφος, γνωστός για την υπεράσπιση του κλασικού φιλελευθερισμού.
Γεννήθηκε στη Βιέννη, στην τότε Αυστροουγγαρία, ως Φρίντριχ Άουγκουστ φον Χάγιεκ και κατόπιν πήρε τη βρετανική υπηκοότητα. Το 1974, ο Χάγιεκ μοιράστηκε το βραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών με τον πολιτικό του αντίπαλο, Σουηδό Γκούναρ Μιρντάλ (Gunnar Myrdal) για την «πρωτοπόρα εργασία του στη θεωρία του χρήματος και των οικονομικών διακυμάνσεων και τη διεισδυτική του ανάλυση της αλληλεξάρτησης οικονομικών, κοινωνικών και θεσμικών φαινομένων».
Ο Χάγιεκ θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους οικονομολόγους και πολιτικούς στοχαστές του 20ού αιώνα. Μαζί με τον μέντορά του Λούντβιχ φον Μίζες, συνέβαλε σημαντικά στη λεγόμενη Αυστριακή Σχολή Οικονομικής Σκέψης. Η ερμηνευτική του Χάγιεκ σχετικά με το πώς η αλλαγή των τιμών παρέχει πληροφορίες που επιτρέπουν στα άτομα να συντονίζουν τα σχέδιά τους, θεωρείται ευρέως ως μια σημαντική σύλληψη της οικονομικής επιστήμης. Επίσης συνέβαλε στους τομείς της συστημικής σκέψης, της νομικής επιστήμης, της νευροεπιστήμης και στην ιστορία των ιδεών.
Υπηρέτησε στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και παραδέχτηκε αργότερα ότι η εμπειρία του από τον πόλεμο και η επιθυμία του να βοηθήσει να αποφευχθούν λάθη που οδήγησαν στον πόλεμο (βλ. παρακάτω) καθόρισαν τη μετέπειτα καριέρα του. Έζησε στην Αυστρία, τη Μεγάλη Βρετανία, τις Η.Π.Α. και τη Γερμανία, και έγινε Βρετανός υπήκοος το 1938. Πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ακαδημαϊκής του ζωής στο London School of Economics (LSE), στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου και στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ.
Το 1984 διορίστηκε μέλος του Τάγματος Τιμής από τη Βασίλισσα Ελισάβετ Β΄, μετά από πρόταση της πρωθυπουργού Μάργκαρετ Θάτσερ για τις «υπηρεσίες του στη μελέτη των οικονομικών». Επίσης έλαβε τη διάκριση του προεδρικού μεταλλίου ελευθερίας των ΗΠΑ το 1991 από τον πρόεδρο Τζωρτζ Μπους. Το 2011, το άρθρο του «Η χρήση της γνώσης στην κοινωνία», (The Use of Knowledge in Society) επιλέχθηκε ως ένα από τα 20 καλύτερα άρθρα που έχουν δημοσιευθεί στο επιστημονικό περιοδικό American Economic Review τα πρώτα 100 χρόνια κυκλοφορίας του.

 

2001 – Ντέιβιντ ΜακΤάγκαρτ, (24 Ιουνίου 1932 – 23 Μαρτίου 2001) ήταν καναδικής καταγωγής περιβαλλοντολόγος που έπαιξε κεντρικό ρόλο στην ίδρυση της Greenpeace International .
Ένας εξαιρετικός αθλητής σε όλα τα επίπεδα, ως νεαρός άνδρας κέρδισε τρία διαδοχικά Καναδικά Εθνικά Πρωταθλήματα Μπάντμιντον στο απλό ανδρών (1956–1958) και εκπροσώπησε τη χώρα αυτή στον διαγωνισμό Thomas Cup του μπάντμιντον (παγκόσμιο ομαδικό πρωτάθλημα ανδρών). Πριν από την εμπλοκή του στην Greenpeace είχε ευημερήσει ως κατασκευαστής και προγραμματιστής.
Το 1972, απαντώντας σε μια αγγελία στις εφημερίδες, χρησιμοποίησε το προσωπικό του σκάφος για να διαμαρτυρηθεί για τη δοκιμή πυρηνικών όπλων στον Ειρηνικό από τη γαλλική κυβέρνηση . Αφού υπέστη ζημιά στο σκάφος του και τραυματίστηκε σωματικά από τον γαλλικό στρατό, η διαμαρτυρία του πέτυχε το 1974 όταν οι Γάλλοι ανακοίνωσαν το τέλος του προγράμματος ατμοσφαιρικών πυρηνικών δοκιμών τους . Ο McTaggart πέρασε τα επόμενα αρκετά χρόνια επιδιώκοντας νομικές ενέργειες κατά της γαλλικής κυβέρνησης και βοηθώντας στη δημιουργία θυγατρικών της Greenpeace σε ολόκληρη τη Δυτική Ευρώπη. Το 1979 μεσολάβησε σε μια συμφωνία που οδήγησε στον σχηματισμό της Greenpeace International, τερματίζοντας την ηγεσία της αρχικής ιδρυτικής ομάδας με έδρα το Βανκούβερ του Καναδά.  Έγινε πρόεδρος και επικεφαλής εκπρόσωπος της Greenpeace το 1979, αποσύρθηκε το 1991 για να ζήσει σε ένα ελαιοτροφείο στο Paciano της Ούμπρια της Ιταλίας.
Ο McTaggart συνέχισε να συμμετέχει στα φόρουμ της Greenpeace μετά τη συνταξιοδότησή του για το υπόλοιπο της ζωής του. Αυτός και ο τραγουδιστής Bryan Adams έκαναν μια τεράστια καμπάνια με καρτ ποστάλ για να βοηθήσουν στη δημιουργία του καταφυγίου φαλαινών της Νότιας Ανταρκτικής. Για σχεδόν δύο χρόνια έκαναν περιοδείες σε όλο τον κόσμο ζητώντας από χιλιάδες θεατές να γράψουν σε χώρες που ασχολούνται με τη φαλαινοθηρία για να υποστηρίξουν το καταφύγιο. Το South Ocean Whale Sanctuary ιδρύθηκε από την IWC το 1994 με 23 χώρες να υποστηρίζουν τη συμφωνία και την Ιαπωνία να της αντιτίθεται.

 

Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia

Διαβάστε περισσότερα στην ενότητα Χρονολόγιο
με click πάνω στην κάρτα που ακολουθεί
ή στο Posted in Χρονολόγιο