...
Η ταυτότητα της ημέρας
και τα γεγονότα που την «σημάδεψαν»
| 26 Οκτωβρίου 2025 |
Είναι η 299η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 66 ημέρες για τη λήξη του.
🌅 Ανατολή ήλιου: 07:45 – Δύση ήλιου: 18:33 – Διάρκεια ημέρας: 10 ώρες 48 λεπτά
🌘 Σελήνη 24 ημερών
| Χρόνια πολλά στους: Δημήτριο, Δημήτρη, Μίμη, Τζίμη, Μήτσος, Ντέμη, Δήμητρα, Ντέμη,
Δήμο, Γλύκωνα, Γλυκό, Λέπτινο, Λεπτίνα, Λούππο, Λούππη,
Κυπαρισσία, Παρεσίνα, Παρεσσία, Παρέσια και Παρέσσα |
Γεγονότα
1929 – Εγκαινιάζεται από τον Ελευθέριο Βενιζέλο το φράγμα του Μαραθώνα. Κατασκευάστρια εταιρεία είναι η αμερικανική «Ούλεν». Βάσει συμβολαίου θα συνεχίσει να έχει στην ιδιοκτησία της και να εκμεταλλεύεται το έργο μέχρι το 1974. Με τον περιορισμό των υδάτων δημιουργείται μια λίμνη, από την οποία θα υδρεύονται η Αθήνα και ο Πειραιάς.
Η Ulen & Company ήταν αμερικανική κατασκευαστική εταιρεία που ιδρύθηκε το 1921 στη Νέα Υόρκη από τον επιχειρηματία Χένρι Ούλεν (Henry C. Ulen, 1871–1966). Ο Ούλεν είχε ήδη σημαντική εμπειρία σε έργα ύδρευσης και υποδομών μέσω των προηγούμενων εταιρειών του, όπως η American Light & Water Company και η Ulen Contracting Company. Η Ulen δραστηριοποιήθηκε διεθνώς, αναλαμβάνοντας μεγάλα δημόσια έργα σε χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Μέσης Ανατολής, πριν στραφεί στην Ευρώπη και ειδικότερα στην Ελλάδα.
Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, η Αθήνα αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα υδροδότησης, καθώς το Αδριάνειο Υδραγωγείο δεν επαρκούσε πλέον για τον αυξημένο πληθυσμό. Στις 23 Δεκεμβρίου 1924, το ελληνικό κράτος υπέγραψε Σύμβαση με την Ulen & Co. και την Τράπεζα Αθηνών, για την κατασκευή ενός σύγχρονου συστήματος ύδρευσης που θα κάλυπτε την πρωτεύουσα και τα περίχωρα. Η σύμβαση προέβλεπε την κατασκευή φράγματος, τεχνητής λίμνης, αγωγού μήκους 21,5 χλμ. και αντλιοστασίων, καθώς και την εκμετάλλευση και συντήρηση των έργων από την Ulen. Για την εποπτεία δημιουργήθηκε η Ελληνική Εταιρεία Ύδρευσης (ΕΕΥ).
Το πρώτο μεγάλο έργο της εταιρείας στην Ελλάδα ήταν το Φράγμα του Μαραθώνα (1926–1929), μοναδικό παγκοσμίως λόγω της επένδυσής του με πεντελικό μάρμαρο. Δημιούργησε την τεχνητή Λίμνη Μαραθώνα, χωρητικότητας 44 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού, και συνδέθηκε με την Αθήνα μέσω της Σήραγγας Μπογιατίου.
1931 – Κορυφώνονται οι συγκρούσεις στη Λευκωσία μεταξύ των Κυπρίων και των αγγλικών δυνάμεων κατοχής. 17 νεκροί και πολλοί τραυματίες. (Οκτωβριανή Εξέγερση).
Με τον όρο Οκτωβριανά αναφέρεται η εξέγερση που έγινε τον Οκτώβριο του 1931 στην Κύπρο κατά του αποικιακού καθεστώτος. Από το 1925 η Κύπρος ήταν επίσημα αποικία του Βρετανικού στέμματος, έως τότε τελούσε υπό καθεστώς ενοικίασης της νήσου από τους Τούρκους η οποία αδυνατούσε να πληρώσει δάνειο από την εποχή του Κριμαϊκού πολέμου. Τη εξουσία είχε ο κυβερνήτης και το νομοθετικό συμβούλιο οι αποφάσεις του οποίου μπορούσαν να ανατραπούν με βασιλικό διάταγμα, ταυτόχρονα ο Κυπριακός Ελληνισμός ζητούσε την ένωση με την Ελλάδα.
Το αποικιακό καθεστώς είχε επιβάλει βαριά φορολογία και ο λαός ζούσε υπό οικονομική ανέχεια. Το 1931 ο κυβερνήτης Ρόναλντ Στορς προσπάθησε να επιβάλει την πολιτική του με νέους φόρους αλλά το νομοθετικό συμβούλιο δεν την ενέκρινε κάτι που κατάφερε με βασιλικό διάταγμα. Οι ενέργειες του και παρά τις προσπάθειες του να καταλαγιάσει την ένταση προκάλεσαν μεγάλες διαδηλώσεις έξω από το κυβερνείο πρωτόγνωρες για τη Κύπρο. Τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους αποφασίζει να επιβάλει νέους φόρους αλλά με την ψήφο του μέλους του νομοθετικού συμβουλίου Τούρκου Νεγιατί Μπέη δεν εγκρίνονται, ωστόσο με διάταγμα παρακάμπτει την απόφαση του συμβουλίου. Ακολουθεί παραίτηση του Μητροπολίτη Κιτίου Νικόδημου Μυλωνά, μέλος του συμβουλίου, ο οποίος στις 18 Οκτωβρίου με λόγο του που αναγνώστηκε σε όλους τους ναούς ζητάει από τον Κυπριακό λαό τη συμφιλίωση και ένωση για τον κοινό σκοπό, την ένωση με την Ελλάδα.
Στις 21 Οκτωβρίου παραιτούνται και οι υπόλοιποι Έλληνες βουλευτές σε κοινή απόφαση που έλαβαν σε εκδήλωση της Εμπορικής λέσχης Λευκωσίας. Μετά το τέλος της εκδήλωσης ξεκίνησε πορεία διαμαρτυρίας προς το κυβερνείο παρά τις παραινέσεις των βουλευτών να διαλυθούν ησύχως. Η πορεία έφτασε ειρηνικά στο κυβερνείο, εκεί από άγνωστη αιτία άρχισε ο λιθοβολισμός του κτιρίου. Στον χώρο κατέφθασαν αστυνομικές δυνάμεις που προσπάθησαν να διαλύσουν τους διαδηλωτές ανεπιτυχώς και δέχτηκαν και αυτοί λιθοβολισμό ενώ οι διαδηλωτές έκαψαν και τρία οχήματα που μετέφεραν τους αστυνομικούς. Κάποιοι διαδηλωτές άναψαν ραβδιά και πετώντας τα στα παράθυρα του κυβερνείου το πυρπόλησαν. Η αστυνομία έβαλλε με πραγματικά πυρά κατά του πλήθους καταφέρνοντας να διαλύσει την πορεία, από τα πυρά τους σκοτώθηκε ένας 15χρονος.
Την επόμενη μέρα ελήφθησαν αυστηρά μέτρα ασφαλείας με απαγόρευση κυκλοφορίας, λογοκρισία στα έντυπα ενώ στις 23 Οκτωβρίου κατέφθασαν 4 πλοία με Βρετανούς στρατιώτες.
Τις επόμενες μέρες συνελήφθησαν και αργότερα εξορίστηκαν ως υπαίτιοι της εξέγερσης, ο μητροπολίτης Νικόδημος και άλλοι 5 Κύπριοι, μεταξύ των οποίων και οι ηγέτες του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου.
Γεννήσεις
1879 – Λέων Μπρονστάιν, γνωστότερος ως Τρότσκι. Ήταν Ρώσος επαναστάτης, κομμουνιστής, συγγραφέας, Μενσεβίκος και αργότερα Μπολσεβίκος σοβιετικός πολιτικός, θεωρητικός του Μαρξισμού, ιδρυτής της 4ης Διεθνούς (Παρίσι 1938) και θεμελιωτής του μαρξιστικού ρεύματος που έμεινε γνωστό με το όνομα του, του τροτσκισμού.
Το 1917 διετέλεσε πρόεδρος του Σοβιέτ της Πετρούπολης (την περίοδο 20 Σεπτέμβρη 1917 — 26 Δεκέμβρη 1917). Ένας από τους διοργανωτές της Οκτωβριανής Επανάστασης του 1917 και ένας από τους ιδρυτές του Κόκκινου Στρατού. Αποτέλεσε ένας από τους ιδρυτές και ιδεολόγους της 3ης Κομμουνιστικής Διεθνούς και μέλος της Εκτελεστικής της Επιτροπής. Διετέλεσε Λαϊκός Επίτροπος των Εξωτερικών Υποθέσεων στην πρώτη σοβιετική κυβέρνηση 9 Νοέμβρη 1917 — 13 Μάρτη 1918 και στη συνέχεια το 1918-1925 Λαϊκός Επίτροπος των Στρατιωτικών και Ναυτικών Υποθέσεων και Πρόεδρος του Επαναστατικού Στρατιωτικού Συμβουλίου της RSFSR και στη συνέχεια της ΕΣΣΔ. Από το 1923 – αντιτάχθηκε στη γραφειοκρατικοποίηση του Σοβιετικού Κράτους και ηγήθηκε της Αριστερής Αντιπολίτευσης του κόμματος.
Μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της ΕΣΣΔ την περίοδο 1919-1926. Το 1927 απομακρύνθηκε από όλες τις θέσεις και στάλθηκε στην εξορία. Το 1929 απελάθηκε από την ΕΣΣΔ ενώ το 1932, στερήθηκε τη σοβιετική υπηκοότητα.
Μετά την απέλαση από την ΕΣΣΔ – υπήρξε ο δημιουργός και επικεφαλής θεωρητικός της Τέταρτης Διεθνούς (1938). Συγγραφέας έργων για την ιστορία του επαναστατικού κινήματος στη Ρωσία («Η Επανάστασή μας», «Προδομένη Επανάσταση»), δημιουργός κεφαλαιώδους σημασίας ιστορικών έργων για την επανάσταση του 1917 («Ιστορία της Ρωσικής Επανάστασης»), άρθρα κριτικής για τη λογοτεχνία και την τέχνη («Λογοτεχνία και Επανάσταση») και την αυτοβιογραφία “Η ζωή μου” (1930). Στις 20 Αυγούστου 1940, τραυματίστηκε θανάσιμα από τον πράκτορα του NKVD Ραμόν Μερκαντέρ στο Κογιοακάν του Μεξικού όπου και κατέληξε την επόμενη μέρα.
Θάνατοι
1957 – Νίκος Καζαντζάκης. Μυθιστοριογράφος, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας, δημοσιογράφος, φιλόσοφος και πολιτικός. Ένα από τα μεγάλα κεφάλαια της νεοελληνικής λογοτεχνίας, με τεράστιο σε όγκο, αλλά και σε εύρος έργο.
Κέρδισε παγκόσμια φήμη μεταθανάτια από τη μεταφορά στη μεγάλη οθόνη τού μυθιστορήματός του «Ο βίος και η πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» από τον Μιχάλη Κακογιάννη το 1964 και έγινε ο πιο μεταφρασμένος σύγχρονος Έλληνας συγγραφέας.
Γεννήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 1883 στο Ηράκλειο της Κρήτης, το οποίο εκείνη την εποχή αποτελούσε ακόμα μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο πατέρας του, Μιχάλης, ήταν έμπορος γεωργικών προϊόντων και καταγόταν από τους Βαρβάρους, όπου σήμερα βρίσκεται το Μουσείο Καζαντζάκη. Αφού ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές του σπουδές στην γενέτειρά του και τη Νάξο, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1902 για να σπουδάσει νομικά.
Το 1906 εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά γράμματα με το δοκίμιο «H Αρρώστια του Αιώνος» και το πρώτο του μυθιστόρημα «Όφις και Kρίνο».
Το 1907 ξεκίνησε μεταπτυχιακές σπουδές στα νομικά, στο Παρίσι. Παράλληλα, παρακολούθησε τις διαλέξεις του υπαρξιστή φιλόσοφου Ανρί Μπερξόν και μελέτησε το έργο του Νίτσε. Και οι δύο αυτοί φιλόσοφοι άσκησαν τεράστια επίδραση πάνω του.
Το 1907 ξεκινά τη δημοσιογραφική του καριέρα και μυείται στον τεκτονισμό. Το 1909, με την επιστροφή του στην Ελλάδα, εκδίδει τη διδακτορική διατριβή του «Ο Φρειδερίκος Νίτσε εν τη Φιλοσοφία του Δικαίου και της Πολιτείας». Κερδίζει το ψωμί του από τις μεταφράσεις και συζεί με τη συμπατριώτισσά του διανοούμενη Γαλάτεια Αλεξίου. Συμμετέχει στην κίνηση για την ίδρυση του Εκπαιδευτικού Ομίλου, της σημαντικότερης ομάδας πίεσης για την καθιέρωση της Δημοτικής.
Πέθανε στις 26 Οκτωβρίου του 1957, σε ηλικία 74 ετών. Η σορός του μεταφέρθηκε στην Αθήνα, αλλά η Εκκλησία της Ελλάδας αρνήθηκε να την εκθέσει σε προσκύνημα. Η σορός του μεταφέρθηκε και εκτέθηκε στον μητροπολιτικό ναό του Ηρακλείου, χωρίς εκκλησιαστική τελετή. Οι συμπατριώτες του τον τίμησαν ιδιαιτέρως και τον έθαψαν σ’ ένα προμαχώνα των βενετσιάνικων τειχών του Ηρακλείου. Στον τάφο του, χαράχθηκε η επιγραφή: «Δεν ελπίζω τίποτα. Δεν φοβούμαι τίποτα. Είμαι ελεύθερος».
Στο link που ακολουθεί μπορείτε να διαβάσετε
ακόμα περισσότερα γεγονότα που συνέβησαν αυτή την ημερομηνία
Γέγονε την 26η Οκτωβρίου
————————————————————————
Πηγές: sansimera.gr, el.wikipedia
