Αγαλιανός:
Μια περιοχή υψηλού φυσικού κάλλους
Ο Αγαλιανός βρίσκεται στην Ανατολική Αιτωλοακαρνανία, πολύ κοντά στα όρια με το νομό Ευρυτανίας, στις δυτικές υπώρειες της Χελιδόνας και στις νοτιοδυτικές όχθες της τεχνητής λίμνης Κρεμαστών, σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 420. Η κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ορεινός οικισμός, με έκταση 9,644 χμ². Ο Αγαλιανός είναι οικισμός της ομώνυμης τοπικής κοινότητας, της Δημοτικής Ενότητας Παρακαμπυλίων, του Δήμου Αγρινίου, της Περιφερειακής Ενότητας Αιτωλοακαρνανίας.
Ο οικισμός αποσπάται από το νομό Αιτωλοακαρνανίας και υπάγεται στο νομό Ευρυτανίας Αγαλιανός Ν. Ευρυτανίας Ο οικισμός αποσπάσθηκε στο νομό Ευρυτανίας από το νομό Αιτωλοακαρνανίας (ΦΕΚ 63Α – 22/03/1943). Ο οικισμός αποσπάται από την επαρχία Ευρυτανίας του νομού Ευρυτανίας και υπάγεται στην επαρχία Τριχωνίδας του νομού Αιτωλοακαρνανίας Αγαλιανός Ν. Αιτωλοακαρνανίας Ο οικισμός αποσπάσθηκε στην επαρχία Ευρυτανίας του νομού Αιτωλοακαρνανίας από την επαρχία Τριχωνίδας του νομού Ευρυτανίας (ΦΕΚ 334Α – 31/12/1948). Ο οικισμός αποσπάται από την κοινότητα Αγαλιανού και προσαρτάται στο δήμο Παρακαμπυλίων (ΦΕΚ 244Α – 04/12/1997). Ο οικισμός αποσπάται από το δήμο Παρακαμπυλίων και προσαρτάται στο δήμο Αγρινίου (ΦΕΚ 87Α – 07/06/2010).
Ο Αγαλιανός είναι ένα μικρό χωριουδάκι στα σύνορα των νομών Αιτωλοακαρνανίας και Ευρυτανίας, στο δυτικό τμήμα του όρους Χελιδόνα και τις νοτιοδυτικές όχθες της τεχνητής λίμνης Κρεμαστών, αποτελεί μία από τις πιο όμορφες γωνιές του δήμου Αγρινίου (από την πόλη απέχει 70 χλμ.) και βρίσκεται σε υψόμετρο 423 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας. Το όμορφο χωριό είναι χαρακτηρισμένο ως αγροτικός ημιορεινός οικισμός και φημίζεται για την υπέροχη και απρόσκοπτη θέα στη μεγαλύτερη τεχνητή λίμνη της Ελλάδας, μια περιοχή υψηλού φυσικού κάλλους.
Μέχρι το 1910 περίπου η συγκοινωνία με την Ευρυτανία γινότανε στο ποτάμι από περάτες δηλαδή γεροδεμένους και πεπειραμένους άνδρες, που πέρναγαν τους Ευρυτάνες στον ώμο έναντι κάποιας αμοιβής. Αργότερα ο Νικ. Δήμος, γνωστός ως Βασιλάρης, έφερε τα «καρέλια». Τα «καρέλια» ήταν ξύλινα κιβώτια, που κυλούσαν κρεμασμένα με ρόδες από χοντρά συρματόσχοινα και μετέφεραν τον κόσμο απέναντι στο ποτάμι. Τα «καρέλια» ο Νικ. Δήμος τα είχε δει στην Αμερική και τα χρησιμοποιούσε ως επιχειρηματίας στο χωριό. Γύρω στα 1930 ο Θεοδόσιος Δάτσικας, ως πρόεδρος κατόρθωσε και έφερε κοινοτικά «καρέλια», με τα οποία οι Αγαλιανιώτες είχαν το δικαίωμα να περνούν τα ποτάμια χωρίς να πληρώνουν το παραμικρό αντίτιμο.Η συγκοινωνία προς το Αγρίνιο γινόταν με ζώα. Περίπου στη δεκαετία του 30 το αυτοκίνητο ήλθε στη Φραγκόσκαλα, προχώρησε σιγά-σιγά στον Άγιο Βλάσιο, στη Χούνη και γύρω στις αρχές της δεκαετίας του 50 στα Σίδηρα. Στο χωριό ο Κων/νος Κοντογιάννης το 1957 έφερε το πρώτο αυτοκίνητο, το θρυλικό «καρνάβαλο», με πρώτο οδηγό τον Αθαν. Καλογερά. Με το αυτοκίνητο αυτό, ένα είδος μικρού λεωφορείου, γινόταν η μεταφορά ανθρώπων και εμπορευμάτων. Ακολούθησε μετά από αυτό ένα άλλο αυτοκίνητο με τις ίδιες προδιαγραφές, η λεγόμενη «Μαρμάρω» με οδηγό των Βασίλη Σιούρτο.[1]
Από τα πιο σημαντικά σημεία του χωριού και η μοναδική εκκλησία του, η οποία είναι αφιερωμένη στην Παναγία και χτίστηκε πιθανότατα το 1864. Στα πιο εντυπωσιακά αξιοθέατά του συγκαταλέγεται και η θέση «Συκιές», με άφθονα τρεχούμενα νερά.
Σε απόσταση μόλις 2 χλμ. από το χωριό βρίσκονται τα Στενά Τρικεριώτη της τεχνητής λίμνης Κρεμαστών, τα οποία αποτελούν ιδανικό σημείο για ράφτινγκ.
