Η 25η Απριλίου ορίστηκε
από την παγκόσμια και διεθνή κοινότητα ως:
Παγκόσμια Ημέρα Γονικής Αποξένωσης
Ημέρα του DNA
Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ελονοσίας
Παγκόσμια Ημέρα Γονικής Αποξένωσης
Η 25η Απριλίου έχει επιλεγεί ως Παγκόσμια Ημέρα Γονικής Αποξένωσης (Parental Alienation Awareness Day) για την ενημέρωση σχετικά με το σύνδρομο της γονικής αποξένωσης.
Το Σύνδρομο Γονικής Αποξένωσης ή Αλλοτρίωσης είναι φαινόμενο που παρατηρείται σε παιδιά, τα οποία δεν επιθυμούν επαφή με κάποιον από τους δύο γονείς. Αυτό εμφανίζεται κυρίως σε παιδιά χωρισμένων γονέων. Εκδηλώνεται με άγχος, νευρικότητα, κατάθλιψη, αδιαφορία προς τον γονέα που δεν έχει την επιμέλεια, εχθρότητα και απέχθεια.
Το 2002 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναγνώρισε το Σύνδρομο Γονικής Αποξένωσης, κατά τη διάρκεια διεθνούς συνδιάσκεψης. Η ιδέα για την καθιέρωση μιας Παγκόσμιας Ημέρας για την Γονική Αποξένωση ξεκίνησε από τον Καναδά το 2005 και γρήγορα απέκτησε παγκόσμιο χαρακτήρα.
Ημέρα του DNA
Η 25η Απριλίου έχει ανακηρυχθεί ως Ημέρα του DNA (DNA Day), επειδή την ημερομηνία αυτή του 1953, οι βιολόγοι Φράνσις Κρικ και Τζέιμς Γουότσον δημοσίευσαν την πρωτοποριακή εργασία τους για τη χημική δομή του DNA, τη σημαντικότερη ανακάλυψη του 20ου αιώνα. Η ημέρα αυτή σηματοδοτεί δύο ορόσημα. Την ανακάλυψη της δομής της διπλής έλικας του DNA, αλλά και την ολοκλήρωση του προγράμματος του ανθρώπινου γονιδιώματος.
Το 1953 οι James Watson και Francis Crick, μαζί με την Rosalind Franklin και τον Maurice Wilkins, δημοσίευσαν την εργασία-ορόσημο στο περιοδικό Nature, περιγράφοντας τη δομή της διπλής έλικας του DNA βάζοντας τα θεμέλια για την κατανόηση της γενετικής. Το 1962 όλοι πλην της Rosalind Franklin έλαβαν το Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής.
Αυτό το ξεχωριστό μόριο έχει τη δυνατότητα να εμπεριέχει κωδικοποιημένα τις γενετικές πληροφορίες χρησιμοποιώντας μόλις 4 νουκλεοτιδικές βάσεις, την αδενίνη (Α), τη θυμίνη (Τ), την κυτοσίνη (C) και τη γουανίνη (G). Σε αυτά τα μόλις 4 γράμματα οφείλουμε ο καθένας από εμάς τη μοναδικότητά του.
Πήρε σχεδόν μισό αιώνα ακόμα ώστε να διαβαστεί η ακριβής αλληλουχία με την οποία είναι γραμμένα τα 3 δισεκατομμύρια γράμματα στο DNA των ανθρώπων, τα οποία υπάρχουν σε δύο ζεύγη στο γενετικό μας υλικό. Αυτός ήταν και ο στόχος του προγράμματος του ανθρώπινου γονιδιώματος, το οποίο χρειάστηκε παραπάνω από μια δεκαετία να ολοκληρωθεί και είχε κόστος περίπου 3 δισεκατομμύρια δολάρια.
Και είναι αυτή η αλληλουχία τελικά που μας κάνει τόσο διαφορετικούς τον έναν από άλλον. Μέσα από αυτήν κατανοήσαμε πώς οι γενετικές αλλαγές σε αυτή την αλληλουχία σχετίζονται με τα γενετικά νοσήματα, τον τρόπο κληρονόμησης από γενιά σε γενιά, ενώ διανοίχθηκαν οι δρόμοι για τις γονιδιακές και στοχευμένες θεραπείες.
Και ενώ πριν από μερικά χρόνια ήταν οικονομικά και τεχνολογικά ασύμφορο να ᾽᾽διαβάσει᾽᾽ κανείς το DNA του, σήμερα είναι απολύτως εφικτό. Πλέον, δίνεται η δυνατότητα αλληλούχησης δεκάδων ή εκατοντάδων γονιδίων, τα οποία είναι ομαδοποιημένα ανάλογα με το γενετικό νόσημα που επιθυμούμε να προσδιορίσουμε. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν τα κληρονομικά καρδιαγγειακά νοσήματα και η κληρονομική προδιάθεση σε διάφορες μορφές κακοήθειας.
Μέσω των γονιδιακών ελέγχων, όπου διαβάζονται κλινικά σημαντικά γονίδια, είναι εφικτή η εξατομίκευση, όπου ο κάθε άνθρωπος σύμφωνα με το ᾽᾽βιβλίο της ζωής του᾽᾽, μπορεί να ακολουθεί συγκεκριμένα πρωτόκολλα παρακολούθησης, να λαμβάνει στοχευμένες θεραπείες και να έχει τη δυνατότητα επιλογής μη μεταβίβασης των μη λειτουργικών γονιδίων του στους απογόνους του, μέσω προεμφυτευτικής διάγνωσης.
Ακόμα, είναι αξιοσημείωτη η χρησιμότητα του γενετικού κώδικα στην εξιχνίαση εγκλημάτων, όπου η μελέτη του μοναδικού γενετικού αποτυπώματος μπορεί να οδηγήσει στο υπαίτιο άτομο και την απόδοση δικαιοσύνης στα θύματα.
Όπως όμως κάθε μεγάλη ανακάλυψη, έτσι και οι προεκτάσεις των εφαρμογών του DNA δύναται να εγείρει ηθικές, νομικές και κοινωνικές ανησυχίες. Ο γενετικός ρατσισμός αλλά και η χρήση των ευαίσθητων γενετικών πληροφοριών για πρόκληση βλάβης σε άτομα ή ακόμα και σε ολόκληρους πληθυσμούς προκαλούν ανησυχία και χρήζουν της προσοχής μας.
Παρόλα αυτά, η ημέρα εορτασμού του σηματοδοτεί την αρχή του φαντασμαγορικού ταξιδιού ανάμεσα στα 6 δισεκατομμύρια γράμματα και στο ξεκλείδωμα των πανέμορφων μυστηρίων που καταφέρνουμε να επιλύσουμε με την πάροδο του χρόνου.
Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ελονοσίας
Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ελονοσίας (World Malaria Day) καθιερώθηκε το 2008 με πρωτοβουλία του ΟΗΕ και γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 25 Απριλίου για να αναδείξει τους κίνδυνους που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος κόσμος από την ελονοσία, την πιο παλιά καταγεγραμμένη ασθένεια της ανθρωπότητας.
Η ελονοσία (malaria) είναι λοιμώδης νόσος που προκαλείται από το παράσιτο «πλασμώδιο» της ελονοσίας και μεταδίδεται κυρίως μέσω δήγματος (τσιμπήματος) μολυσμένου ανωφελούς κουνουπιού (Anopheles).
Η ελονοσία ενδημεί σε περίπου 90 χώρες και περιοχές του πλανήτη, κυρίως στην υποσαχάρια Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική. Η ελονοσία ήταν ενδημική και σε αρκετές χώρες της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής έως τα μισά του 20ού αιώνα, εξαλείφθηκε όμως από αυτές, κατόπιν εντατικών προγραμμάτων ελέγχου.
Στην Ελλάδα η νόσος εκριζώθηκε το 1974, ύστερα από εντατικό και επίπονο πρόγραμμα καταπολέμησης (1946-1960). Έκτοτε καταγράφονται πανελλαδικά ετησίως 20-110 εισαγόμενα κρούσματα ελονοσίας (44 περιστατικά το 2018), δηλαδή κρούσματα που προσβλήθηκαν σε χώρα του εξωτερικού. Η καταγραφή εισαγόμενων κρουσμάτων ελονοσίας είναι απολύτως αναμενόμενη, με την αύξηση των ταξιδιών και μετακινήσεων πληθυσμών παγκοσμίως, και παρατηρείται σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες.
Όπως καταδεικνύουν τα πρόσφατα επιδημιολογικά δεδομένα (10 κρούσματα εγχώριας μετάδοσης ), παρά την εξάλειψη της ελονοσίας από τη χώρα μας το 1974, το ενδεχόμενο τοπικής μετάδοσης ελονοσίας είναι υπαρκτό σε ευάλωτες περιοχές της Ελλάδας, όπου συνδυάζεται η παρουσία ικανού πληθυσμού του κατάλληλου διαβιβαστή (ανωφελούς κουνουπιού) με την παρουσία ασθενών με ελονοσία που έρχονται από ενδημικές για την ελονοσία χώρες.
Η έγκαιρη ανίχνευση και κατάλληλη θεραπεία των κρουσμάτων ελονοσίας σε συνδυασμό με την προστασία από τα κουνούπια και την έγκαιρη εφαρμογή ολοκληρωμένων προγραμμάτων καταπολέμησης κουνουπιών αποτελούν τους βασικούς πυλώνες της στρατηγικής της Δημόσιας Υγείας για την αντιμετώπιση της ελονοσίας και την αποτροπή της περαιτέρω διασποράς και επανεγκατάστασης της νόσου στην Ελλάδα.
Ο γάλλος γιατρός Αλφόνς Λαβεράν (1845-1922) και σκωτσέζος συνάδελφός του Ρόναλντ Ρος (1857-1932) συνεισέφεραν σημαντικά με το έργο τους στην καταπολέμηση της ελονοσίας. Και οι δυο τους τιμήθηκαν με Νόμπελ Ιατρικής. Καθοριστική ήταν και η συμβολή του εντομοκτόνου DDT, που ανακάλυψε για άλλο λόγο το 1874 ο αυστριακός χημικός Ότμαρ Τσάιντλερ (1850-1911). Χρησιμοποιήθηκε για την καταπολέμηση των κουνουπιών στις ελώδεις περιοχές με αποτέλεσμα τον περιορισμό της μετάδοσης της ελονοσίας.
Πηγή
Διαβάστε περισσότερα στην ενότητα Παγκόσμιες μέρες
με click πάνω στην κάρτα που ακολουθεί
ή στο Posted in Παγκόσμιες μέρες, Της Ημέρας
