Τη νύχτα της 15ης Ιανουαρίου του 1919,
η κόκκινη Ρόζα της ιστορίας
πετάχτηκε από τη γέφυρα του Λιχτενστάιν
στο κανάλι Λάνβεχρ
Λίγες ώρες πριν από το μαρτυρικό θάνατό της, είχε γράψει:
«Τάξη επικρατεί στο Βερολίνο! Ηλίθιοι δήμιοι!
Η “τάξη” σας είναι χτισμένη στην άμμο.
Αύριο κιόλας η επανάσταση θα σηκωθεί σαν βροντή
και με σαλπίσματα θα ανακοινώσει στον τρόμο σας: Ήμουν, είμαι, θα είμαι!».
«Η σοσιαλιστική δημοκρατία ... είναι μόνο ο προωθημένος φύλακας του προλεταριάτου, ένα μικρό κομμάτι των συνολικών εργατικών μαζών· αίμα από το αίμα τους, και σάρκα από τη σάρκα τους»
Η Ρόζα Λούξεμπουργκ θεωρείται μία από τις σπουδαιότερες γυναίκες του 20ού αιώνα, μια εξέχουσα εκπρόσωπος της δημοκρατικής σοσιαλιστικής σκέψης και δράσης στην Ευρώπη, μια γυναίκα που εξέφρασε με πάθος και αποφασιστικότητα την κριτική της εναντίον του καπιταλισμού και άντλησε μέσα από αυτή την κριτική τη δύναμη για την επαναστατική δράση, μια αληθινά δημοκρατική επαναστάτρια, μια οξυδερκής παρατηρήτρια της εποχής της και των αλλαγών που συντελούνταν μέσα σε αυτή.
Η Ρόζα Λούξεμπουργκ ήταν Εβραία, διωκόμενη σε όλη της τη ζωή. Από τους Ρώσους κατακτητές της πατρίδας της επειδή ήταν Πολωνή, από τους Γερμανούς στη δεύτερη πατρίδα της εξαιτίας της επαναστατικής της δράσης. Από τους αντισημίτες, από τους συντηρητικούς επειδή δεν υπάκουε στις στενές αντιλήψεις, καθώς ήταν μία από τις λίγες ανεξάρτητες γυναίκες με ακαδημαϊκή μόρφωση σε μια εποχή που ελάχιστες γυναίκες σπούδαζαν, μία από τις λίγες γυναίκες στην ενεργό πολιτική σκηνή που αντιμετώπιζε γενναία τις προκαταλήψεις εναντίον των γυναικών που έπαιζαν κάποιο ρόλο στη δημόσια σφαίρα, προκαταλήψεις διαδεδομένες ακόμα και στα κόμματα της αριστεράς. Στα μάτια των πολιτικών της εχθρών ήταν πάντα μια ξένη, μια Πολωνή, μια ανεπιθύμητη.
Για τη Λούξεμπουργκ η μεγάλη δύναμη του σοσιαλιστικού κινήματος ήταν ο διεθνιστικός χαρακτήρας του. Συνεχίζοντας την έντονη πολιτική δράση της με πολλές δημοσιεύσεις, ομιλίες και συγκρότηση διαδηλώσεων και σε διαρκή σύγκρουση με τις αρχές, η Ρόζα Λούξεμπουργκ πολεμούσε πάντοτε σε δύο μέτωπα: στο ένα αντιμετώπιζε τον αιώνιο πολιτικό και ταξικό εχθρό, την αστική τάξη, και στο άλλο τους ομοϊδεάτες της σοσιαλιστές. Επικριτική ήταν η στάση της και απέναντι στον Λένιν σε πολλά σημεία της θεωρίας και της πρακτικής του. Η σχετική κριτική της συνοψίζεται θαυμάσια στα λόγια που απηύθυνε στον Λένιν, επισημαίνοντάς του ότι δεν είχε επιβάλει τη δικτατορία του προλεταριάτου, όπως διατεινόταν, αλλά δικτατορία επί του προλεταριάτου.
Στα χρόνια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου η Λούξεμπουργκ πέρασε μεγάλο χρονικό διάστημα στη φυλακή. Διαφωνώντας με το γερμανικό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, που υποστήριζε τη γερμανική πολεμική προσπάθεια, η Λούξεμπουργκ ίδρυσε μαζί με τον Καρλ Λίμπκνεχτ την Ένωση Σπάρτακος, η οποία είχε ως σκοπό τον τερματισμό του πολέμου και αργότερα μετεξελίχθηκε στο γερμανικό κομμουνιστικό κόμμα. Στις 15 Ιανουαρίου 1919 στο Βερολίνο, μέλη παραστρατιωτικής οργάνωσης υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες δολοφόνησαν άγρια τη Ρόζα Λούξεμπουργκ και τον Καρλ Λίμπκνεχτ.
Στις αρχές Ιανουαρίου του 1919 ξέσπασε στη Γερμανία η Επανάσταση των Σπαρτακιστών. Στην εξέγερση αυτή πρωταγωνιστούσε το προλεταριάτο του Βερολίνου ενώ επικεφαλής είχαν τεθεί οι ηγέτες του νεαρού Κομμουνιστικού Κόμματος Καρλ Λίμπκνεχτ, Βίλχελμ Πικ, Ρόζα Λούξεμπουργκ. Μετά την προδοσία της ηγεσίας του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και την ανοιχτή συνεργασία της με τις αστικές πολιτικές δυνάμεις και τα εθνικιστικά στοιχεία του στρατού, η επανάσταση συντρίφθηκε και χιλιάδες εργάτες συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν. Η οριστική επικράτηση της αντεπανάστασης έγινε στις 11 Ιανουαρίου.
Στις 13 Ιανουαρίου η Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας πήρε απόφαση για να περάσουν στην παρανομία ο Καρλ Λίμπκνεχτ και η Ρόζα Λούξεμπουργκ. Την ίδια μέρα στην προλεταριακή εφημερίδα «Ρότε Φάνε», δημοσιεύτηκε άρθρο της Ρ. Λούξεμπουργκ με τίτλο «Η τάξη επικρατεί στο Βερολίνο».
Στις 14 Ιανουαρίου στην ίδια εφημερίδα δημοσιεύεται άρθρο του Καρλ Λίμπκνεχτ με τίτλο «Παραβλέποντας το καθετί», όπου τόνιζε: «Ναι, οι επαναστάτες εργάτες του Βερολίνου συντρίφτηκαν και οι Εμπερτ-Σάιντεμαν-Νόσκε νίκησαν… Αλλά υπάρχουν ήττες που ισοδυναμούν με νίκες, και υπάρχουν νίκες που είναι πιο μοιραίες από τις ήττες… Οι νικημένοι σήμερα εργάτες θα γίνουν αύριο νικητές γιατί η ήττα έγινε γι’ αυτούς μάθημα».
Στις 15 Ιανουαρίου 1919 η Ασφάλεια κατάφερε να εντοπίσει το κρησφύγετο όπου κρύβονταν ο Λίμπκνεχτ και η Λούξεμπουργκ. Οι ασφαλίτες εισέβαλαν και συνέλαβαν τους δύο ηγέτες, τους οποίους μετέφεραν στο Επιτελείο Μεραρχίας Ιππικού της Φρουράς του Βερολίνου. Εκεί εκτελέστηκαν από αποθηριωμένους αξιωματικούς. Για να καλύψουν τα ίχνη τους, οι δολοφόνοι έστειλαν το πτώμα του Λίμπκνεχτ στο νεκροτομείο ως «πτώμα αγνώστου ανδρός», ενώ το πτώμα της Λούξεμπουργκ πετάχτηκε σε μια διώρυγα όπου βρέθηκε στις 31 του Μάη 1919.
Mετά τον θάνατό της, όσο και αν ο σεβασμός για το πρόσωπό της δεν έσβησε ποτέ ανάμεσα στους μαρξιστές,τα πιστεύω της πολεμήθηκαν σφοδρά από το σοβιετικό κατεστημένο.
Το κεντρικό χαρακτηριστικό της σκέψης της ήταν η Διαλεκτική του Αυθορμητισμού και της Οργάνωσης, στην οποία ο αυθορμητισμός μπορεί να θεωρηθεί συγγενής μιας θεμελιώδους (ή ακόμα αναρχικής) προσέγγισης, και η οργάνωση μια πιο γραφειοκρατικής ή κομματο-θεσμικής προσέγγισης στην πάλη των τάξεων. Σύμφωνα με τη Διαλεκτική, ο αυθορμητισμός και η οργάνωση δεν είναι δύο ξεχωριστά ή διασπάσιμα πράγματα, αλλά μάλλον διαφορετικές στιγμές της ίδιας διαδικασίας, έτσι ώστε το ένα δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το άλλο. Αυτές οι θεωρητικές σκέψεις προέρχονται από τη στοιχειώδη και αυθόρμητη ταξική πάλη. Και μέσα από αυτές τις επιγνώσεις η ταξική πάλη αναπτύσσεται σε ένα υψηλότερο επίπεδο.
“Οι εργαζόμενες τάξεις σε κάθε χώρα μαθαίνουν να παλεύουν κατά τη διάρκεια των αγώνων τους…. Η σοσιαλιστική δημοκρατία … είναι μόνο ο προωθημένος φύλακας του προλεταριάτου, ένα μικρό κομμάτι των συνολικών εργατικών μαζών· αίμα από το αίμα τους, και σάρκα από τη σάρκα τους. Η σοσιαλδημοκρατία αναζητά και βρίσκει τρόπους, και ειδικά σλόγκαν, της πάλης των εργατών μόνο στην πορεία της ανάπτυξης αυτής της μάχης, και κερδίζει κατευθύνσεις για την πορεία προς τα μπρος μόνο μέσω αυτής της πάλης.” (Σε μια Επαναστατική Ώρα: Μετά τι;, Συλλογικά Έργα 1.2)
Ο αμείλικτος αγώνας της ενάντια στον πόλεμο και η ριζοσπαστικότητα με την οποία διεκδικούσε τη σύνδεση της πολιτικής ελευθερίας και της κοινωνικής ισότητας εξακολουθούν να έχουν την ίδια αίγλη μέχρι σήμερα. Η Ρόζα Λούξεμπουργκ ήταν το «καλύτερο μυαλό μετά τον Μαρξ», και ένα σημείο αναφοράς στην παγκόσμια ιστορία του σοσιαλισμού.
Πηγές: elculture.gr | ΕφΣΥΝ | imerodromos.gr
l.wikipedia.org | efsyn.gr | marxismos.com
Διαβάστε περισσότερα στην ενότητα
με click στο Posted in Πρόσωπα
