Μνήμη χρονολογίου της 18ης Μαρτίου

18 Μαρτίου 2024

Είναι η 78η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 288 ημέρες για τη λήξη του.
🌅 Ανατολή ήλιου: 06:30 – Δύση ήλιου: 18:35
Διάρκεια ημέρας: 12 ώρες 4 λεπτά
🌓 Σελήνη 8.6 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Εδουάρδο, Έντουαρντ, Έντυ

Γεγονότα

 

1921 – Στρατεύματα με επικεφαλής τον Τρότσκι καταστέλλουν την εξέγερση των ναυτών της Κροστάνδης. Οι ναύτες της ναυτικής βάσης της Κροστάνδης, βρίσκονταν στο νησί της Κότλιν, το οποίο βρίσκεται στο κόλπο της Φινλανδίας και το οποίο απέχει λίγα μίλια από την Πόλη του Πέτρογκραντ (σήμερα Αγία Πετρούπολη). Το νησί είχε σημαντική οχύρωση. Οι ναύτες είχαν ταχθεί με το μέρος των μπολσεβίκων κατά την ρωσική επανάσταση του 1917 (Οκτωβριανή) και η βοήθεια τους ήταν αρκετά σημαντική. Στο κέντρο του οχυρού υπήρχε μια τεράστια δημόσια πλατεία που έπαιξε τον ρόλο λαϊκού φόρουμ και η οποία μπορούσε να περιλάβει 30 χιλιάδες άτομα.
Τον χειμώνα του 1920-21, υπήρχε πείνα στην Κροστάνδη, όπως και σε πολλές πόλεις της Ρωσίας. Η οργή του κόσμου αυξανόταν εξαιτίας των απολυταρχικών τρόπων με τους οποίους οργάνωναν οι μπολσεβίκοι το νέο κράτος. Υπήρξαν απεργίες και διαδηλώσεις.
Μια αντιπροσωπία από τους ναύτες της Κροστάνδης, στις 28 Φεβρουαρίου 1921, με επικεφαλής τον Στεπάν Πετριτσένκο, επικεφαλής του πολεμικού πλοίου Πετροπαβλόφσκ, ετοίμασε και παράδωσε στο ‘’Σοβιέτ της Κροστάνδης’’ μια λίστα με 15 αιτήματα. Περιλάμβαναν αιτήματα όπως το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου, το δικαίωμα της συνάθροισης, αιτήματα για απελευθέρωση της οικονομίας και κατάργηση του μονοπωλίου της εξουσίας από τους Μπολσεβίκους.
Την 1η Μαρτίου πραγματοποιήθηκε συνέλευση του Σοβιέτ της Κροστάνδης, για να συζητηθούν τα αιτήματα των ναυτών, στην οποία παρευρέθηκαν 16 χιλιάδες κόσμου. Η συνέλευση αποδέχτηκε τα αιτήματα και εκλέχτηκε η επαναστατική επιτροπή με επικεφαλής τον Πετριτσένκο. Την επόμενη μέρα, οι Πάβελ Βασίλιεφ (πρόεδρος του Σοβιέτ της Κροστάνδης) και ο Νικολάι Κούζμιν (Πολιτικός Κομισάριος του Βαλτικού Στόλου) απείλησαν την Επαναστατική Επιτροπή με τιμωρία και συνελήφθησαν. Οι ναύτες ήλεγχαν πλέον την Κροστάνδη και το σύνθημα τους ήταν: «Όλη η εξουσία στα Σοβιέτ, όχι στα κόμματα».
Η αντίδραση του Λένιν, ήρθε σύντομα, στις 5 Μαρτίου. Κατηγορήθηκαν οι ναύτες ως μαριονέτες των Λευκών (δηλαδή των υπερασπιστών του τσάρου), αποφασίστηκε να απομονωθεί και να σταλθεί ο Λέον Τρότσκι για να οργανώσει στρατιωτική κατάληψη του νησιού.
O Τρότσκι μάζεψε όσα στρατεύματα μπορούσε. Στις 7 Μαρτίου ξεκίνησε ο βομβαρδισμός του νησιού από το Πέτρογκραντ. Τις επόμενες 10 μέρες, 3 επιθέσεις εξαπολύθηκαν κατά του νησιού. Οι στρατιώτες προχωρούσαν πάνω στον σκληρό πάγο, σφαγιάστηκαν αρχικά, αλλά σταδιακά αποδυνάμωσαν την άμυνα του νησιού. Στις 16 Μαρτίου, έγινε η τελική επίθεση, όταν περίπου 45 χιλιάδες στρατιώτες επιτέθηκαν την νύκτα από 3 διαφορετικές πλευρές. Η μάχη συνεχίστηκε όλη τη μέρα στο νησί και στις 18 Μαρτίου, η επανάσταση είχε κατατροπωθεί. Αρκετοί επαναστάτες διέφυγαν δια μέσω του πάγου στην γειτονική Φινλανδία, ενώ άλλοι στάλθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Η εξέγερση της Κροστάνδης είχε μεγάλο αντίκτυπο στην ΕΣΣΔ. Υποστηρίζεται πως ενέπνευσε τον Λένιν για να εφαρμόσει την Νεα Οικονομική Πολιτική η οποία βοήθησε στην οικονομική αναζωογόνηση της χώρας, όμως δεν συνοδεύτηκε από φιλελευθεροποίηση ή εκδημοκρατισμό της πολιτικής ζωής.

1926 – Ιδρύεται η Ακαδημία Αθηνών, με πρωτοβουλία του καθηγητή αστρονομίας Δημητρίου Αιγινήτη. Η Ακαδημία Αθηνών είναι πνευματικό ίδρυμα με στόχο την καλλιέργεια και την προαγωγή των Επιστημών, των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών, καθώς και την επιστημονική έρευνα και μελέτη. Λειτουργεί ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και εποπτεύεται από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Γενικός και κύριος σκοπός της Ακαδημίας Αθηνών, σύμφωνα με τον Ιδρυτικό της Nόμο[1], είναι η καλλιέργεια και η προαγωγή των Επιστημών, των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών και η επικοινωνία του ιδρύματος και των ακαδημαϊκών με τις άλλες ακαδημίες ή τους ομοτέχνους τους, καθώς και η ανταλλαγή απόψεων με αυτούς.
Στους σκοπούς της Ακαδημίας είναι επίσης η επιστημονική έρευνα και μελέτη στους τομείς γεωργία, βιομηχανία, ναυτιλία, εθνική οικονομία, καθώς και η έκδοση γνωμοδοτήσεων, προτάσεων, αποφάσεων, κρίσεων για την διαφώτιση και καθοδήγηση κρατικών οργάνων και αρχών. Στο πλαίσιο του σκοπού της η Ακαδημία Αθηνών προβαίνει δια των μελών της σε επιστημονικές ανακοινώσεις, και συμμετέχει σε επιστημονικά συνέδρια και διεθνή ερευνητικά προγράμματα, πραγματοποιεί εκδόσεις, χορηγεί υποτροφίες, απονέμει βραβεία. Σήμερα λειτουργούν στην Ακαδημία 19 ερευνητικά κέντρα και γραφεία.
Σήμερα, στην Ακαδημία Αθηνών λειτουργούν 14 Ερευνητικά Κέντρα και 5 Γραφεία Ερευνών με εξειδικευμένες βιβλιοθήκες, καθώς και η κεντρική Βιβλιοθήκη «Ιωάννης Συκουτρής». Από το 2002 υπό την εποπτεία της Ακαδημίας Αθηνών λειτουργεί το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών

1962 – Γαλλία και Αλγερία συμφωνούν να τερματίσουν τις μεταξύ τους εχθροπραξίες. Με την υπογραφή της Συνθήκης του Εβιάν λήγει ο Αλγερινός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας, που κράτησε επτά χρόνια και κόστισε τη ζωή σε 350.000 ανθρώπους. Από το μακρόχρονο αγώνα των Αλγερινών για ανεξαρτησία από τη Γαλλία, ο οποίος άρχισε την 1η Νοεμβρίου 1954, δεν γνωρίζουμε, ίσως, πολλά περισσότερα από την περίφημη μάχη του Αλγερίου, η οποία και αποτέλεσε το αντικείμενο της αριστουργηματικής ταινίας «Η μάχη του Αλγερίου» του 1966. Κι όμως πρόκειται για μια μάχη η οποία συγκλόνισε τη Γαλλία, δημιουργώντας μέχρι και εσωτερικά προβλήματα στη χώρα. Για να μην αναφερθεί κανείς στα προβλήματα που δημιουργήθηκαν στην Αλγερία, με πρώτο τον εμφύλιο μεταξύ του «Μετώπου για την Εθνική Απελευθέρωση» (FLN), το οποίο και ξεκίνησε τον πόλεμο για ανεξαρτησία και των Αλγερινών εκείνων που επιθυμούσαν τη συνέχεια της εξάρτησης από τη Γαλλία. Προβλήματα που θα μπορούσε κανείς να πει, όπως είναι συνήθως ο κανόνας, βασανίζουν τη χώρα έως και σήμερα.

 

Γεννήσεις

 

1690 – Κρίστιαν Γκόλντμπαχ, πρώσσος μαθηματικός, γνωστός από την «Εικασία του Γκόλντμπαχ», ενός από τα παλιότερα άλυτα προβλήματα της θεωρίας αριθμών και γενικότερα των μαθηματικών. Γεννήθηκε στο Καίνιξμπεργκ, την πρωτεύουσα του Δουκάτου της Πρωσίας, τμήμα του Βραδεμβούργου-Πρωσίας και ήταν γιος πάστορα. Φοίτησε στο Πανεπιστήμιο του Καίνιξμπεργκ (Royal Albertus University). Μετά το τέλος των σπουδών του, έκανε για αρκετό καιρό εκπαιδευτικά ταξίδια στην Ευρώπη, από το 1710 έως το 1724, επισκεπτόμενος άλλα κρατίδια της Γερμανίας, την Αγγλία, την Ολλανδία, την Ιταλία και τη Γαλλία και συναντώντας άλλους διάσημους μαθηματικούς, όπως ο Γκότφριντ Βίλχελμ Λάιμπνιτς, ο Λέοναρντ Όιλερ και ο Νικόλαους Α’ Μπερνούλι. Στο Καίνιξμπεργκ γνώρισε τον Γκέοργκ Μπέρναρντ Μπίλφινγκερ και τον Γιάκομπ Χέρμαν. Εργάστηκε στην Ακαδημία Επιστημών της Αγίας Πετρούπολης, η οποία είχε μόλις ανοίξει. Αργότερα, υπήρξε εκπαιδευτής του Τσάρου Πέτρου ΙΙ το 1728. Το 1742 μπήκε στο Ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών.

 

 

1858 – Ρούντολφ Ντίζελ, γερμανός μηχανικός, εφευρέτης της μηχανής εσωτερικής καύσης που πήρε το όνομά του. Ο Ντίζελ γεννήθηκε στο Παρίσι, Γαλλία, το 1858,[1] και ήταν το δεύτερο από τα τρία παιδιά της Ελίζ (γένος Στρόμπελ) και του Τέοντορ Ντίζελ. Οι γονείς του ήταν Βαυαροί μετανάστες που ζούσαν στο Παρίσι. Ο Τέοντορ Ντίζελ, βιβλιοδέτης στο επάγγελμα, έφυγε από το Άουγκσμπουργκ, Βαυαρία, το 1848. Γνώρισε τη σύζυγό του, κόρη ενός εμπόρου από το Νυρεμβέργη, στο Παρίσι το 1855 και έγινε κατασκευαστής δερμάτινων ειδών. Ο Ρούντολφ Ντίζελ έζησε τα παιδικά του χρόνια στη Γαλλία, αλλά όταν ξέσπασε ο Γαλλοπρωσικός Πόλεμος το 1870, η οικογένειά του (όπως και άλλοι Γερμανοί) αναγκάστηκαν να φύγουν. Εγκαταστάθηκαν στο Λονδίνο. Όμως, πριν το τέλος του πολέμου, η μητέρα του Ντίζελ έστειλε τον 12-χρόνο Ρούντολφ στο Άουγκσμπουργκ, να ζήσει μαζί με το θείο και τη θεία του, για να μάθει να μιλά με ευφράδεια τα γερμανικά και να επισκεφτεί τη Βασιλική Εμπορική Σχολή της Κομητείας (Königliche Kreis-Gewerbsschule), όπου ο θείος του δίδασκε μαθηματικά. Σε ηλικία 14, ο Ρούντολφ έγραψε ένα γράμμα στους γονείς του λέγοντας ότι θέλει να γίνει μηχανικός. Αφού ολοκλήρωση τη βασική του εκπαίδευση πρώτος στην τάξη του το 1873, εγγράφηκε στη νεοϊδρυθείσα βιομηχανική σχολή του Άουγκσμπουργκ. Δύο χρόνια αργότερα, έλαβε υποτροφία από το Βασιλικό Βαυαρικό Πολυτεχνείο του Μονάχου, όπου έγινε δεκτός παρά τις επιθυμίες των γονιών του, οι οποίοι ήθελαν να αρχίσει να δουλεύει.

 

1939 – Γιάννης Μαρκόπουλος, έλληνας συνθέτης. Γεννήθηκε το 1939 στο Ηράκλειο Κρήτης. Πατέρας του ήταν ο Γεώργιος Μαρκόπουλος, πρώην νομάρχης Λασιθίου και μητέρα του η Ειρήνη Αεράκη από τη Σητεία. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Ιεράπετρα, στο ωδείο της οποίας παίρνει τα πρώτα του μουσικά μαθήματα στη θεωρία και στο βιολί. Οι πρώτες του επιδράσεις προέρχονται από την τοπική μουσική με τους γρήγορους χορούς και τα επαναλαμβανόμενα μικρά μοτίβα τους, από τη κλασική μουσική, καθώς και από τη μουσική της ευρύτερης ανατολικής Μεσογείου – και ιδιαίτερα της κοντινής Αιγύπτου.
Το 1956 συνεχίζει τις μουσικές σπουδές του στο Ωδείο Αθηνών, με τον συνθέτη Γεώργιο Σκλάβο και τον καθηγητή του βιολιού Joseph Bustidui. Την ίδια εποχή εισάγεται στο Πάντειο Πανεπιστήμιο για κοινωνικές και φιλοσοφικές σπουδές ενώ παράλληλα συνθέτει για το θέατρο, τον κινηματογράφο και το χορό. Το 1963 βραβεύεται για την μουσική του στις Μικρές Αφροδίτες του Νίκου Κούνδουρου, στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, και τον ίδιο χρόνο ανεβαίνουν από νέα χορευτικά σύνολα τα μουσικά του έργα Θησέας (χορόδραμα), Χιροσίμα (σουίτα μπαλέτου) και τα Τρία σκίτσα για χορό. Απ’ τον Οκτώβριο του 1965 μέχρι τον Απρίλιο του 1984 έντυσε με μουσική όλα τα έργα τα οποία παρουσιάστηκαν απ’ το Κουκλοθέατρο Μπάρμπα Μυτούσης. Το Κουκλοθέατρο αυτό τερμάτισε οριστικά τη λειτουργία του στις 15 Απριλίου του 1984.
Το 1967 επιβάλλεται στην Ελλάδα η δικτατορία και ο Γιάννης Μαρκόπουλος αναχωρεί στο Λονδίνο. Εκεί εμπλουτίζει τις μουσικές του γνώσεις με την Αγγλίδα συνθέτρια Elisabeth Lutyens. Επίσης συνθέτει την κοσμική καντάτα Ήλιος ο πρώτος, σε ποίηση Οδυσσέα Ελύτη (που τιμάται με το βραβείο Νόμπελ το 1979), και τη μουσική για τη Λυσιστράτη του Αριστοφάνη (για το Θέατρο Τέχνης, σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν). Παράλληλα ολοκληρώνει τη μουσική τελετή Ιδού ο Νυμφίος, έργο που κρατά ανέκδοτο, εκτός ενός τμήματος, του περίφημου Ζάβαρα-κάτρα-νέμια, που αποτελεί ένα τα πιο διάσημα κομμάτια του. Την ίδια περίοδο γνωρίζεται με τους συνθέτες Ιάννη Ξενάκη και Γιάννη Χρήστου και έρχεται σε επαφή με τα πλέον πρωτοποριακά μουσικά έργα. Στο Λονδίνο συνθέτει ακόμα τους Χρησμούς, για συμφωνική ορχήστρα, και τους πρώτους Πυρρίχιους χορούς Α, Β, Γ, (από τους 24 που ολοκλήρωσε το 2001), οι οποίοι παίζονται, το 1968, από την ορχήστρα Concertante του Λονδίνου στο Queen Elizabeth Hall. Τότε γράφει και τη μουσική για την Τρικυμία του Σαίξπηρ, που ανεβαίνει από το Εθνικό Θέατρο της Αγγλίας, σε σκηνοθεσία David Jones.
Το 1969 επιστρέφει στην Αθήνα για να συμβάλει με τα έργα του στην πορεία για την αποκατάσταση της δημοκρατίας. Δημιουργεί μια νέα κίνηση για την τέχνη και τη χρησιμότητά της και αναζητεί την βαθύτερη ενότητα του ανθρώπου με το φυσικό και κοινωνικό του περιβάλλον.

 

Θάνατοι

 

1936 – Ελευθέριος Βενιζέλος (Μουρνιές Χανίων, 11 / 23 Αυγούστου 1864 – Παρίσι, 18 Μαρτίου 1936) ήταν Έλληνας πολιτικός που διετέλεσε πρωθυπουργός της Κρητικής Πολιτείας και επτά φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας. Ως πολιτικός διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο Κρητικό Ζήτημα, καθώς και στα πολιτικά δρώμενα της Ελλάδας από το 1910 έως τον θάνατό του 1936. Οργάνωσε το Κίνημα του Θερίσου και το 1910 ανέλαβε την πρωθυπουργία της Κρητικής Πολιτείας, την οποία εγκατέλειψε λίγους μήνες αργότερα για να αναλάβει την πρωθυπουργία στην Ελλάδα κατόπιν προσκλήσεως του Στρατιωτικού Συνδέσμου. Από την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τάχθηκε υπέρ της Αντάντ διαφωνώντας ανοιχτά με την στάση ουδετερότητας του Βασιλιά. Λόγω αυτής της διαφωνίας, αν και είχε εκλεγεί πρωθυπουργός παραιτήθηκε δημιουργώντας τα γεγονότα του Εθνικού Διχασμού.[1] Επέστρεψε στην πρωθυπουργία την περίοδο 1917 – 1920 αλλά εγκατέλειψε την Ελλάδα μετά την ήττα του στις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920. Επέστρεψε το 1924 για λίγους μήνες και το 1928 εξελέγη πάλι πρωθυπουργός. Τον Ιανουάριο του 1933 έγινε για τελευταία φορά πρωθυπουργός και τον Μάρτιο του 1935 μετά από απόπειρα πραξικοπήματος κατέφυγε στο Παρίσι, όπου και απεβίωσε. Θάφτηκε σε ύψωμα στην αρχή του Ακρωτηρίου της Κρήτης, κοντά στο μέρος όπου γεννήθηκε. Οι Τάφοι των Βενιζέλων είναι σήμερα ένα από τα αξιοθέατα των Χανίων.

 

1964 – Νόρμπερτ Βίνερ  (Norbert Wiener, 26 Νοεμβρίου 1894 – 18 Μαρτίου 1964) ήταν Αμερικανός μαθηματικός. Ερεύνησε τις στοχαστικές διαδικασίες και το έργο του αφορούσε στην επιστήμη ηλεκτρολόγου μηχανικού, τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες και τα συστήματα ελέγχου. Είναι όμως κυρίως γνωστός ως ο θεμελιωτής του κλάδου της κυβερνητικής ή «επιστήμης των συστημάτων», με πολλές επιδράσεις στη μηχανική, την πληροφορική, τη βιολογία, τη φιλοσοφία και την οργάνωση της κοινωνίας. Ο Βίνερ γεννήθηκε στην πόλη Κολούμπια του Μισούρι ως ο πρωτότοκος γιος των Λέο Βίνερ και Μπέρτα Καν, πολωνοεβραϊκής και γερμανοεβραϊκής καταγωγής αντιστοίχως. Ο Νόρμπερτ υπήρξε ένα «παιδί-θαύμα». Ο πατέρας του τον είχε εκπαιδεύσει στο σπίτι μέχρι το 1903, εφαρμόζοντας διδακτικές μεθόδους που είχε επινοήσει ο ίδιος ως δάσκαλος της γερμανικής και των σλαβικών γλωσσών, εκτός από ένα σύντομο διάστημα όταν ο Νόρμπερτ ήταν 7 ετών. Ο Λέο Βίνερ είχε σχηματίσει μία προσωπική βιβλιοθήκη από την οποία ο Νόρμπερτ ωφελήθηκε πολύ. Ο Λέο ήταν ικανός και στα μαθηματικά, τα οποία δίδαξε στον γιο του μέχρι που έφυγε από το σπίτι. Στην αυτοβιογραφία του ο Νόρμπερτ περιγράφει τον πατέρα του ως ήρεμο και υπομονετικό, εκτός από τις περιπτώσεις που του έδινε λάθος απάντηση, οπότε και έχανε την ψυχραιμία του.

1996 – Οδυσσέας Ελύτης, πραγματικό όνομα: Οδυσσέας Αλεπουδέλης (Ηράκλειο Κρήτης, 2 Νοεμβρίου 1911 – Αθήνα, 18 Μαρτίου 1996), ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές, μέλος της λογοτεχνικής γενιάς του ’30. Βραβεύτηκε το 1960 με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης και το 1979 με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, ο δεύτερος και τελευταίος μέχρι σήμερα Έλληνας που τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Γνωστότερα ποιητικά του έργα είναι τα Άξιον Εστί, ο Ήλιος ο πρώτος και οι Προσανατολισμοί. Διαμόρφωσε ένα προσωπικό ποιητικό ιδίωμα και θεωρείται ένας από τους ανανεωτές της ελληνικής ποίησης. Πολλά ποιήματά του μελοποιήθηκαν, ενώ συλλογές του έχουν μεταφραστεί μέχρι σήμερα σε πολλές ξένες γλώσσες. Το έργο του περιλαμβάνει ακόμα μεταφράσεις ποιητικών και θεατρικών έργων. Υπήρξε μέλος της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Έργων Τέχνης και της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κριτικής, αντιπρόσωπος στις Rencontres Internationales της Γενεύης και Incontro Romano della Cultura της Ρώμης.

 

 

Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia
Διαβάστε περισσότερα στην ενότητα Χρονολόγιο
με click πάνω στην κάρτα που ακολουθεί
ή στο Posted in Χρονολόγιο