.
Η ταυτότητα της ημέρας
και τα γεγονότα που την «σημάδεψαν»
9 Ιανουαρίου 2025
Είναι η 9η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο
Υπολείπονται 356 ημέρες για τη λήξη του.
🌅 Ανατολή ήλιου: 07:41 – Δύση ήλιου: 17:23 – Διάρκεια ημέρας: 9 ώρες 42 λεπτά
🌔 Σελήνη 10 ημερών
Χρόνια πολλά στην Παρθένα και την Παρθενόπη
Γεγονότα
1792 – Υπογράφεται η συνθήκη του Ιασίου μεταξύ της Ρωσικής και της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η Συνθήκη του Ιασίου ήταν μια διμερής συνθήκη ειρήνης που υπογράφηκε στο Ιάσιο, στη Μολδαβία (σήμερα στη Ρουμανία), μεταξύ της Ρωσικής και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Δια της συνθήκης αυτής επήλθε αφενός ο τερματισμός του Ρωσοτουρκικού πολέμου του 1787-1792 και αφετέρου εδραιώθηκε η κυριαρχία της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα.
Η Συνθήκη υπεγράφη στις 9 Ιανουαρίου 1792 από τον Μέγα Βεζίρη Γιουσούφ Πασά και τον Πρίγκιπα Μπεζμπορόντκο (που αντικατέστησε τον πρίγκιπα Ποτέμκιν, λόγω θανάτου του.), επί Αυτοκράτειρας Μεγάλης Αικατερίνης και Σουλτάνου Σελίμ Γ΄.
Η συνθήκη αυτή αποτελεί σταθμό στην ιστορία τόσο της Ρωσίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας όσο ιδιαίτερα των λαών της Βαλκανικής, συμπεριλαμβανομένων και των Ελλήνων. Αποτελεί επίσης ορόσημο της συνεχώς αυξανόμενης ισχύος της Ρωσίας σε βάρος της Υψηλής Πύλης. Η παρουσία πλέον της Ρωσίας στον Εύξεινο Πόντο αποτελεί γεγονός αναμφισβήτητο όπως τούτο μαρτυρούν οι μεγάλοι ρωσικοί ναύσταθμοι που δημιουργούνται στη Σεβαστούπολη, τη Χερσώνα, καθώς και στο Νικολάεφ.
Την εποχή εκείνη η Μεγάλη Αικατερίνη εξακολουθώντας επί μήνες εχθροπραξίες με την Οθωμανική Αυτοκρατορία άρχισε να δέχεται παρατηρήσεις υπό μορφή απειλών από την Αυστρία, την Πρωσία, ακόμα και από την Αγγλία που αντιλαμβανόμενες τον κίνδυνο της ρωσικής επέκτασης στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο, επιζητούσαν την κατάπαυση των εχθροπραξιών. Έτσι υπό αυτές τις συνθήκες η Αικατερίνη αποφασίζει τον τερματισμό των εχθροπραξιών και τη συνομολόγηση συνθήκης ειρήνης στο Ιάσιο, πρωτεύουσα τότε της Μολδαβίας.
1839 – Ανακοινώνεται στη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών η ανακάλυψη της φωτογραφικής διαδικασίας της νταγκεροτυπίας.
Η νταγκεροτυπία ή δαγκεροτυπία (Daguerreotype, η λέξη προέρχεται από τα Γαλλικά: daguerréotype) υπήρξε η πρώτη πρακτική και εμπορική φωτογραφική διαδικασία και παρουσιάστηκε επίσημα από τον Γάλλο εφευρέτη Λουί Νταγκέρ (Louis Daguerre) το 1839. Η παραγωγή της ήταν εξέλιξη της ηλιογραφίας, εφεύρεσης του συνεργάτη του Daguerre, Ζοζέφ Νιέπς (Joseph Nicéphore Niépce).
Η διαδικασία παραγωγής νταγκεροτυπίας ξεκινά με την παράθεση των χάλκινων πλακών σε ιώδιο, όπου μέσω των αναθυμιάσεων διαμορφώνεται φωτοευαίσθητο ιωδίδιο του αργύρου. Οι πλάκες πρέπει να χρησιμοποιηθούν εντός μίας ώρας. Ακολούθως εκτίθενται από 10 έως 20 λεπτά στο φως, ανάλογα με τη διαθέσιμη φωτεινότητα. Η εμφάνιση της εικόνας επιτυγχάνεται με την έκθεση της πλάκας σε υδράργυρο, θερμαινόμενο σε 75° C. Αυτό αναγκάζει τον υδράργυρο να συγχωνευτεί με το ασήμι. Έπειτα η εικόνα βυθίζεται σε θερμό διάλυμα κοινού άλατος και τελικά ξεπλένεται με καυτό αποσταγμένο νερό.
Οι νταγκεροτυπίες δεν μπορούσαν να αναπαραχθούν σε αντίγραφα και οι επιφάνειες τους ήταν εξαιρετικά λεπτές, με συνέπεια για να μην καταστραφούν να καλύπτονται συχνά με γυαλί. Η εικόνα που παραγόταν εμφάνιζε το πρότυπο σε αντεστραμμένη όψη, ανάλογη με την κατοπτρική αναπαράσταση. Επιπλέον οι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνταν ήταν ιδιαίτερα τοξικές.
Γεννήσεις
1938 – Λάκης Παππάς | Έλληνας τραγουδιστής. Ο Λάκης Παππάς ήταν έλληνας τραγουδοποιός, από τις εμβληματικές μορφές του «Νέου Κύματος». Γεννήθηκε στις 9 Ιανουαρίου του 1938 στην Πρέβεζα. Έκανε την πρώτη του καλλιτεχνική εμφάνιση το 1959, παίζοντας κιθάρα στη θεατρική παράσταση «Παραμύθι χωρίς όνομα» του Ιάκωβου Καμπανέλλη, αντικαθιστώντας τον δάσκαλό του Γεράσιμο Μηλιαρέση. Τη μουσική της παράστασης είχε γράψει ο Μάνος Χατζιδάκις, ο οποίος διέκρινε το ταλέντο του στην κιθάρα και το τραγούδι.
Τα επόμενα χρόνια συνεργάστηκε με τον Μάνο Χατζιδάκι στα θεατρικά μιούζικαλ «Οδός Ονείρων» (1962), όπου πρωτοτραγούδησε, και «Μαγική Πόλις» (1963), αλλά και στη δισκογραφία: «Οδός Ονείρων» (1962), «Μάνος Χατζιδάκις: Πρώτη εκτέλεση» (1965), «Ματωμένος γάμος / Παραμύθι χωρίς όνομα» (1965).
Από τα μέσα της δεκαετίας του ’60 με την έκρηξη του «Νέου Κύματος» στο ελληνικό τραγούδι, εμφανιζόταν σε μπουάτ της Πλάκας και για χρόνια είχε το δικό του στέκι στην οδό Θόλου. Υπήρξε ο πρώτος τραγουδιστής που συνόδευσε τη φωνή του παίζοντας κλασική κιθάρα.
Το 1971 κυκλοφόρησε τον δίσκο «Πάει κι αυτή η Κυριακή» (μουσική δική του, στίχοι του Γιάννη Αργύρη και του Δημήτρη Ιατρόπουλου), με τη συμμετοχή της Πόπης Αστεριάδη, από το οποίο έγιναν επιτυχίες τα τραγούδια «Πάει κι αυτή η Κυριακή» και «Κι ύστερα μου μιλάς για καλοκαίρι». Στα κατοπινά χρόνια, όταν ο μύθος των μπουάτ “ξέφτισε”, εμφανιζόταν σε κέντρα και συμμετείχε σε συναυλίες, πάντα όμως με αξιοπρόσεκτες επιλογές.
Ο Λάκης Παππάς πέθανε στις 26 Μαρτίου του 2014, σε ηλικία 76 ετών.
1944 – Μιχάλης Βιολάρης | Κύπριος τραγουδιστής. Με τις μουσικές του σπουδές να έχουν προηγηθεί στο Εθνικό Ωδείο της Λάρνακας, αποφοίτησε από τη Φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στις μπουάτ ο Γιάννης Σπανός ήταν ο πρώτος που πίστεψε στη φωνή του και του στάθηκε.
Μια συμμετοχή στα “Άσπρα καράβια”, του έδωσε την ευκαιρία να συμμετάσχει αμέσως μετά, στην πρώτη Ανθολογία, και αργότερα στη δεύτερη. “Το λεγόμενο Νέο Κύμα στο ελληνικό τραγούδι αρχίζει σιγά-σιγά να γίνεται γνωστό. Ήταν ένα νέο άκουσμα με πολύ ωραίο στίχο, με μια μουσική επένδυση απλή, με ένα σημαντικό χαρακτηριστικό την αλήθεια του, από ανθρώπους που αγαπούσαν πολύ το καλό ελληνικό τραγούδι. Και μιλώ για όλους τους συντελεστές, ποιητές-στιχουργούς, και τραγουδιστές”.
Από τα τραγούδια της εποχής αυτής ξεχωρίζουν αυτά στο δίσκο Θαλασσινό τριφύλλι του Οδυσσέα Ελύτη και Λίνου Κόκοτου, το Αν βουληθώ να σ’ αρνηθώ του Μίμη Πλέσσα, Τα μάτια σου Κατερινιώ και Μια ξανθιά απ’ τη Μυτιλήνη σε μουσική Γιώργου Κοντογιώργου και στίχους Γιάννη Κακουλίδη, και αρκετά τραγούδια του Γιώργου Κριμιζάκη (Τι Λωζάννη τι Κοζάνη, Ας πούμε αν θες, και άλλα).
Άλλη μια ιδιαίτερη θέση στη δισκογραφία του, κατέχουν τα κυπριακά. Από τα «Κυπριώτικα του Βιολάρη» (1970) ως το «Καιρών και ηρώων μνήμη» (1996).
Θάνατοι
2015 – Ρόι Τάρπλεϊ | Αμερικανός καλαθοσφαιριστής. Αγωνιζόταν ως πάουερ φόργουορντ αλλά και σέντερ. Είχε μεγάλη έφεση στα ριμπάουντ, ήταν ικανότατος σκόρερ και διέθετε καλό σουτ από μέση απόσταση, έχοντας και σταθερότητα στον έλεγχο της μπάλας.
Έγινε διάσημος αγωνιζόμενος στους Ντάλας Μάβερικς στο ΝΒΑ. Εκεί βραβεύτηκε ως ρούκι το 1987 που πρωτοεμφανίστηκε και ως καλύτερος έκτος παίκτης το 1988. Στις 26/4/90 και στο πρώτο παιχνίδι του πρώτου γύρου κόντρα στους Μπλέιζερς είχε μετρήσει 22 πόντους (11/18 δίποντα), 14 ριμπάουντ, 5 κοψίματα και 3 κλεψίματα σε 39′, στην ήττα της ομάδας του με 109-102. Έτσι, έγινε ο πρώτος παίκτης του Ντάλας με 20+ πόντους, 10+ ριμπάουντ, 5+ κοψίματα και 3+ κλεψίματα σε ένα ματς, γράφοντας ιστορία. Ο μόνος που μπόρεσε να το επαναλάβει ήταν ο Ντιρκ Νοβίτσκι στις 18/4/04. Ενώ όλα έδειχναν ότι θα είχε σπουδαία σταδιοδρομία, το ΝΒΑ αναγκάστηκε να τον αποβάλει από το πρωτάθλημα λόγω της αδυναμίας του στα ναρκωτικά το 1991.
Μετακόμισε στην Ελλάδα και τον Άρη το καλοκαίρι του 1992, τη χρονιά που έφυγε από τον Άρη ο Νίκος Γκάλης και στο τέλος της σεζόν το 1993 είχε κατορθώσει να κατακτήσει το Κύπελλο Ευρώπης στο Τορίνο απέναντι στην Εφές Πίλσεν σε έναν δραματικό τελικό που κρίθηκε στο τελευταίο σουτ. Στο ελλήνικό πρωτάθλημα αναδείχθηκε πρώτος ριμπάουντερ με 17,2 μ.ο. και πρώτος στα κλεψίματα με 2,2 μ.ο. Στις 21 Οκτωβρίου 1992, ο Ρόι Τάρπλεϊ βάσει της αξιολόγησης του συστήματος tendex συγκέντρωσε 1.941 βαθμούς στο παιχνίδι του Άρη με τον Πειραϊκό. Η επίδοση αυτή υπήρξε η καλύτερη για 17,5 χρόνια, έως τις 29 Μαΐου 2010, οπότε και καταρίφθηκε από τον Δημήτρη Μαυροειδή με 1.991 βαθμούς.
Τη σεζόν 1993-1994, ο Ολυμπιακός τον απέκτησε, με στόχο την κατάκτηση της Ευρωλίγκας. Ο Τάρπλεϊ, παρά την κακή εξωγηπεδική ζωή του, ήταν ένας από τους αδιαμφισβήτητους πρωταγωνιστές της δυναμικής πορείας του Ολυμπιακού έως τον τελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος στο φάιναλ-φορ του Τελ Αβίβ, αλλά και ένας από τους υπεύθυνους της απρόσμενης ήττας και της απώλειας του βαρύτιμου τροπαίου από την ισπανική Ζουβεντούτ Μπαδαλόνα με 59-57. Με τον Ολυμπιακό του Γιάννη Ιωαννίδη, κέρδισε το Πρωτάθλημα και το Κύπελλο Ελλάδας.
Την επόμενη σεζόν, το ΝΒΑ του έδωσε ξανά την ευκαιρία να συνεχίσει την αναγέννησή του, όμως ο Ρόι Τάρπλεϊ ξαναποκλείστηκε την ίδια χρονιά και πάλι λόγω χρήσης ναρκωτικών.
Τη σεζόν 1995-1996 επέστρεψε στην Ελλάδα για να αγωνιστεί με τον Ηρακλή, με τον οποίο έφτασε ως τον τελικό του κυπέλλου Ελλάδας το 1996.
Ο Ρόι Τάρπλεϊ πέθανε στις 9 Ιανουαρίου 2015 σε ηλικία 50 ετών, νοσηλευόμενος στο «Arlington Health Memorial Hospital» στο Άρλινγκτον του Ντάλλας με πρόβλημα στο συκώτι. Ήταν ένα σπάνιο αθλητικό ταλέντο, πάντα πρωταγωνιστής και αξιόμαχος ακόμα και στις χειρότερες εμφανίσεις του έστω και αν δεν εκμεταλεύτηκε ποτέ τις δυνατότητές του.
Στο link που ακολουθεί μπορείτε να διαβάσετε
ακόμα περισσότερα γεγονότα που συνέβησαν αυτή την ημερομηνία
Γέγονε την 9η Ιανουαρίου
