...
Η ταυτότητα της ημέρας
και τα γεγονότα που την «σημάδεψαν»
– 28 Μαρτίου 2025 –
Είναι η 87η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 278 ημέρες για τη λήξη του.
🌅 Ανατολή ήλιου: 06:15 – Δύση ήλιου: 18:44 – Διάρκεια ημέρας: 12 ώρες 29 λεπτά
🌑 Σελήνη 28.3 ημερών
Χρόνια πολλά στον Ηρωδίωνα
| Γεγονότα
1969 – Ο Γιώργος Σεφέρης στηλιτεύει τη χούντα με την περίφημη δήλωσή του στο ραδιόφωνο του BBC. Στις 28 Μαρτίου του 1969 ο νομπελίστας ποιητής Γιώργος Σεφέρης (1900-1971) αποφασίζει να λύσει τη σιωπή του και να μιλήσει ανοιχτά κατά της χούντας των συνταγματαρχών.
Μαγνητοφωνεί μία δήλωση, στην οποία, μεταξύ άλλων, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στο στρατιωτικό καθεστώς για την τραγωδία στην οποία οδηγούσε την Ελλάδα. Η κασέτα φθάνει λαθραία στο Λονδίνο και αυθημερόν η δήλωσή του μεταδίδεται από την Ελληνική Υπηρεσία του BBC, ενώ αναμεταδίδεται από τον ραδιοφωνικό σταθμό του Παρισιού και την «Ντόιτσε Βέλε».
Η Δήλωση Σεφέρη
«Πάει καιρός που πήρα την απόφαση να κρατηθώ έξω από τα πολιτικά του τόπου. Προσπάθησα άλλοτε να το εξηγήσω, αυτό δε σημαίνει διόλου πως μου είναι αδιάφορη η πολιτική ζωή μας. Έτσι, από τα χρόνια εκείνα ώς τώρα τελευταία έπαψα κατά κανόνα ν’ αγγίζω τέτια θέματα. Εξ άλλου τα όσα δημοσίεψα ώς τις αρχές του 1967, και η κατοπινή στάση μου (δεν έχω δημοσιέψει τίποτε στην Ελλάδα από τότε που φιμώθηκε η ελευθερία) έδειχναν, μου φαίνεται αρκετά καθαρά τη σκέψη μου. Μολαταύτα, μήνες τώρα, αισθάνομαι μέσα μου και γύρω μου, ολοένα πιο επιτακτικά το χρέος να πω ένα λόγο για τη σημερινή κατάστασή μας. Με όλη τη δυνατή συντομία, νά τι θα έλεγα:
Κλείνουν δυο χρόνια που μας έχει επιβληθεί ένα καθεστώς όλως διόλου αντίθετο με τα ιδεώδη για τα οποία πολέμησε ο κόσμος μας και τόσο περίλαμπρα ο λαός μας, στον τελευταίο παγκόσμιο πόλεμο. Είναι μια κατάσταση υποχρεωτικής νάρκης όπου, όσες πνευματικές αξίες κατορθώσαμε να κρατήσουμε ζωντανές, με πόνους και με κόπους, πάνε κι’ αυτές να καταποντισθούν μέσα στα ελώδη στεκάμενα νερά. Δε θα μου είταν δύσκολο να καταλάβω πως τέτιες ζημιές δε λογαριάζουν παρά πολύ για ορισμένους ανθρώπους. Δυστυχώς, δεν πρόκειται μόνο γι’ αυτόν τον κίνδυνο.
Όλοι πια το διδάχτηκαν και το ξέρουν πως στις δικτατορικές καταστάσεις, η αρχή μπορεί να μοιάζει εύκολη, όμως η τραγωδία περιμένει, αναπότρεπτη, στο τέλος. Το δράμα αυτού του τέλους μάς βασανίζει, συνειδητά ή ασυνείδητα όπως στους παμπάλαιους χορούς του Αισχύλου. Όσο μένει η ανωμαλία, τόσο προχωρεί το κακό.
Είμαι ένας άνθρωπος χωρίς κανένα απολύτως πολιτικό δεσμό, και, μπορώ να το πω, μιλώ χωρίς φόβο και χωρίς πάθος. Βλέπω μπροστά μου τον γκρεμό όπου μας οδηγεί η καταπίεση που κάλυψε τον τόπο. Αυτή η ανωμαλία πρέπει να σταματήσει. Είναι Εθνική επιταγή. Τώρα ξαναγυρίζω στη σιωπή μου. Παρακαλώ το Θεό, να μη με φέρει άλλη φορά σε παρόμοια ανάγκη να ξαναμιλήσω.»
Η Χούντα, φανερά ενοχλημένη από την εξέλιξη αυτή, θα αφαιρέσει από τον Σεφέρη τον τίτλο του πρέσβεως επί τιμή και το δικαίωμα χρήσης του διπλωματικού διαβατηρίου του. Θα δικαιολογήσει την πράξη της αυτή με το επιχείρημα ότι ή δήλωσή του μεταδόθηκε από τη ραδιοφωνία της Σοβιετικής Ένωσης και άρα συνιστά αντεθνική προπαγάνδα. Στον χορό θα μπει και ο φιλικός της Τύπος, που θα γράψει ότι ο Σεφέρης «πούλησε την Κύπρο για να πάρει το Νόμπελ», ενώ θα τον χαρακτηρίσει κρυφοκομμουνιστή και μίσθαρνο όργανο ξένων κυβερνήσεων.
1871 – Εγκαθίσταται η Κομμούνα του Παρισιού, μία μορφή σοσιαλιστικής διακυβέρνησης, που θα διαρκέσει έως τις 28 Μαΐου 1871.
Η Εθνοφρουρά, που είχε εξελιχθεί σε επαναστατική δύναμη, αποφάσισε οι προαποφασισμένες δημοτικές εκλογές να διεξαχθούν στις 26 Μαρτίου. Όλο αυτό το διάστημα ενεργούσε ως κυβέρνηση, με τη βοήθεια των μαρξιστών εργατών της Α’ Διεθνούς. Στις 26 Μαρτίου 1871 έγιναν με υποδειγματικό τρόπο οι δημοτικές εκλογές, στις οποίες πήρε μέρος το 50% των Παριζιάνων.
Το Δημοτικό Συμβούλιο που εκλέχθηκε ήταν 92μελές και εγκαταστάθηκε στο Δημοτικό Μέγαρο στις 28 Μαρτίου. Έλαβε την ονομασία «Κομμούνα των Παρισίων» («Commune de Paris») και ανέλαβε τις εξουσίες τις Εθνοφρουράς, εκπροσωπώντας ένα ευρύ ιδεολογικό φάσμα: Δημοκράτες και ριζοσπάστες αστούς, σοσιαλιστές, ανεξάρτητους επαναστάτες, σοσιαλιστές, μαρξιστές και αναρχικούς.
Από τη σύνθεσή της είναι προφανές ότι η ηγεσία της Κομμούνας δεν είχε σαφές ιδεολογικό περίγραμμα κι έτσι δεν κατάφερε να λειτουργήσει αποτελεσματικά. Ένα από τα ηγετικά μέλη της Κομμούνας ήταν κι ένας Έλληνας, ο δικηγόρος Παύλος Αργυριάδης από την Καστοριά.Πρόεδρος της Κομμούνας εξελέγη ο πολιτικός ακτιβιστής Λουί Μπλανκί, ο οποίος, όμως, είχε συλληφθεί στις 17 Μαρτίου από τις κυβερνητικές δυνάμεις.
Διαβάστε περισσότερα στο link που ακολουθεί:
Κομμούνα του Παρισιού | Η πρώτη έφοδος στον ουρανό
Γεννήσεις
1936 – Μάριο Βάργκας Λιόσα. Ο Χόρχε Μάριο Πέδρο Βάργκας Λιόσα, (Αρεκίπα, 28 Μαρτίου 1936) είναι Περουβιανός συγγραφέας. Ο Βάργκας Λιόσα είναι ένας από τους σημαντικότερους μυθιστοριογράφους και δοκιμιογράφους της Λατινικής Αμερικής, καθώς και ένας από τους πιο διακεκριμένους συγγραφείς της γενιάς του.
Ο Βάργκας Λιόσα πρωτοέγινε γνωστός στη δεκαετία του 1960 με μυθιστορήματα όπως τα La ciudad y los perros (Η πόλη και τα σκυλιά) (1963), La casa verde (Το πράσινο σπίτι) (1965), και το μνημειώδες Conversación en La Catedral (Πότε πήραμε την κάτω βόλτα;) (1969). Σήμερα παραμένει πολυγραφότατος σε μια ευρεία γκάμα λογοτεχνικών ειδών και στη δημοσιογραφία. Το λογοτεχνικό του έργο περιλαμβάνει κωμωδίες, αστυνομικά, ιστορικά και πολιτικά μυθιστορήματα. Πολλά από αυτά, όπως το Pantaleón y las visitadoras (Ο Πανταλέων και οι επισκέπτριες), (1973) και το La tía Julia y el escribidor (Η θεία Χούλια και ο γραφιάς) (1977), διασκευάστηκαν και μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο.
Πολλά από τα έργα του Βάργκας Λιόσα είναι επηρεασμένα από την αντίληψη του συγγραφέα για την περουβιανή κοινωνία και από τις εμπειρίες του ως Περουβιανού. Ωστόσο, όλο και περισσότερο επεξέτεινε το ρεπερτόριό του και καταπιάστηκε με θέματα από διαφορετικά σημεία του κόσμου.
Όπως και άλλοι Λατινοαμερικάνοι συγγραφείς, ο Βάργκας Λιόσα υπήρξε πολιτικά ενεργός στο μεγαλύτερο μέρος της πορείας του. Ήταν υποψήφιος πρόεδρος του Περού το 1990 με το κεντροδεξιό κόμμα «Δημοκρατικό Μέτωπο» (FREDEMO).
Τον Οκτώβριο του 2010 η Σουηδική Βασιλική Ακαδημία τίμησε τον Λιόσα απονέμοντάς του το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας για το Έτος 2010. Σύμφωνα με το σκεπτικό της, το βραβείο απονέμεται στον Λιόσα «για τη χαρτογράφησή του των δομών της εξουσίας και τις διεισδυτικές του εικόνες της ατομικής αντίστασης, εξέγερσης και ήττας».
Θάνατοι
1941 – Βιρτζίνια Γουλφ, συγγραφέας. Η Βιρτζίνια Γουλφ (Virginia Woolf, πλήρες όνομα: Adeline Virginia Stephen, Αντελίν Βιρτζίνια Στίβεν, 25 Ιανουαρίου 1882 – 28 Μαρτίου 1941) ήταν Αγγλίδα μυθιστοριογράφος και δοκιμιογράφος, που θεωρήθηκε πρωτοπόρος και νεοτερίστρια λογοτέχνης στον 20ό αιώνα και μια από τους μεγαλύτερους καινοτόμους στην αγγλική γλώσσα.
Κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου υπήρξε σημαντική μορφή στη λογοτεχνική κοινωνία του Λονδίνου και μέλος της Ομάδας Μπλούμσμπερυ. Τα διασημότερα έργα της είναι τα μυθιστορήματα Η κυρία Ντάλογουεϊ (1925), Στο Φάρο (1927), το Ορλάντο: Μια Βιογραφία (1928) και το δοκίμιο Ένα Δωμάτιο Ολοδικό Σου (1929) με την παροιμιώδη φράση της: «Μια γυναίκα πρέπει να έχει τα χρήματα και ένα δωμάτιο κατάδικό της, εάν πρόκειται να γράψει μυθιστοριογραφία».
Τα μυθιστορήματά της διακρίνονται για το ψυχολογικό τους βάθος και το εκφραστικό τους ύφος. Άλλα γνωστά έργα της είναι τα Νύχτα και Μέρα, Τα Κύματα, Τα Χρόνια, Τρεις Γκινέες, κ.ά.
Ο Έλληνας κριτικός λογοτεχνίας και μεταφραστής των έργων της Άρης Μπερλής έχει γράψει ότι: «Η Βιρτζίνια Γουλφ βρίσκεται μέσα στη μεγάλη παράδοση της δυτικής λογοτεχνίας και συναριθμείται με τον Προυστ και τον Τζόυς στην τριάδα των μεγάλων καινοτόμων πεζογράφων που άνοιξαν νέους δρόμους στο ευρωπαϊκό μυθιστόρημα τις τρεις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα.»
Στο link που ακολουθεί μπορείτε να διαβάσετε
ακόμα περισσότερα γεγονότα που συνέβησαν αυτή την ημερομηνία
Γέγονε την 28η Μαρτίου
