25 Μαρτίου 2024
Είναι η 85η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 281 ημέρες για τη λήξη του.
🌅 Ανατολή ήλιου: 06:20 – Δύση ήλιου: 18:41
Διάρκεια ημέρας: 12 ώρες 22 λεπτά
🌕 Σελήνη 14.9 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Ευάγγελο, Βαγγέλη, Βάγγο, Αγγελή, Ευαγγελία, Βαγγελιώ,
Βαγγελίτσα, Λίτσα, Εύα, Κέλλυ, Λιλή, Άγγελο, Αγγελή, Αγγελική, Άντζελα,
Άτζελα, Άντζυ, Αγγέλα, Αγγέλλω, Αγγελίνα και Εθνεγερσία.
Γεγονότα
1807 – Ο Τζωρτζ Κάνινγκ (αγγλ. Georges Canning, 11 Απριλίου 1770 – 8 Αυγούστου 1827) ή εξελληνισμένα Γεώργιος Κάνιγξ (γεν. Κάνιγγος) ήταν Άγγλος φιλέλληνας πολιτικός, που διετέλεσε Υπουργός Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας και πρωθυπουργός κατά την περίοδο 10 Απριλίου-8 Αυγούστου του 1827.
Φοίτησε στο Hyde-Abbey του Γουίντσεστερ και το 1788 συνέχισε τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Εξέδιδε, από την ηλικία των 16 ετών, τη λογοτεχνική εφημερίδα Μικρόκοσμος. Το 1793 έγινε βουλευτής και διακρίθηκε για την ευγλωττία του, ενώ έγινε και ιδιαίτερος του πρωθυπουργού Ουίλιαμ Πιτ του νεότερου. Στα 1799 υποστήριξε με τον Πιτ την κατάργηση του δουλεμπορίου ενώ τάχθηκε υπέρ του αγώνα θρησκευτικής ελευθερίας των Ιρλανδών καθολικών. Αυτό το ακανθώδες πρόβλημα ήταν ταυτόχρονα το όπλο του Τζωρτζ Κάνινγκ, που το χρησιμοποίησε ως μέσο εκβιασμού για να παραμείνει στο υπουργείο διατηρώντας την ελπίδα του εκλογικού σώματος των Ιρλανδών για ένωση. Στις 8 Ιουλίου 1800 παντρεύτηκε την κόρη του στρατηγού John Scott Balcomie, ο οποίος είχε αποκτήσει περιουσία στην Ινδία, τότε αποικία της Βρετανίας. Το 1801 ακολούθησε τον Πιτ στην αντιπολίτευση ενώ όταν ανέλαβε ξανά την εξουσία, το Μάιο του 1804, ανέλαβε την οικονομική διαχείριση του Πολεμικού Ναυτικού.
Το άγαλμα του Κάνινγκ στην πλατεία που φέρει σήμερα το όνομά του στην Αθήνα
Το 1814 διορίστηκε πρέσβης στην Πορτογαλία θέση από την οποία παραιτήθηκε τον επόμενο χρόνο. Τον Ιούλιο του 1817 επέστρεψε στο Ηνωμένο Βασίλειο και το 1821 διορίστηκε κυβερνήτης της Ινδίας. Μετά την αυτοκτονία του υπουργού Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας, Κάσλρεϊ, στις 12 Αυγούστου 1822, ο Κάνινγκ τον διαδέχτηκε εφαρμόζοντας πιο φιλελεύθερη πολιτική στο ελληνικό ζήτημα. Το 1824 η Βρετανική κυβέρνηση υποστήριξε τον αγώνα των Ελλήνων για ανεξαρτησία από την Οθωμανική αυτοκρατορία και το 1826 ο Κάνινγκ υπέγραψε με τη Γαλλία και τη Ρωσία συνθήκη ειρήνης ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα. Τον Απρίλιο του 1827 ο Κάνινγκ σχημάτισε κυβέρνηση και προώθησε την ανεξαρτησία της Ελλάδας αλλά και τα αιτήματα των καθολικών Ιρλανδών, χωρίς να προλάβει να ολοκληρώσει το έργο του καθώς πέθανε τρεις μήνες αργότερα από πνευμονία.
1838 – Γιορτάζεται για πρώτη φορά επισήμως, με διάταγμα του βασιλιά Όθωνα, η επέτειος της 25ης Μαρτίου 1821. Η επέτειος να γιορτάζουμε τον εθνικό ξεσηκωμό στις 25 Μαρτίου καθιερώθηκε στις 15 Μαρτίου 1838 από τον βασιλιά Όθωνα, προκειμένου να συνδεθεί με το εκκλησιαστικό γεγονός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Ήταν και επιθυμία του Αλέξανδρου Υψηλάντη και της Φιλικής Εταιρείας να συνδεθεί η έναρξη της επανάστασης με μια μεγάλη εκκλησιαστική εορτή για να τονωθεί το φρόνημα των υπόδουλων Ελλήνων.
Στην πραγματικότητα, η Επανάσταση δεν ξεκίνησε στις 25 Μαρτίου 1821, αλλά λίγες μέρες νωρίτερα στην Πελοπόννησο, μία περιοχή με συμπαγείς ελληνικούς πληθυσμούς και μικρή στρατιωτική παρουσία των Τούρκων. Ο στρατιωτικός και πολιτικός διοικητής της Πελοποννήσου (Μόρα Βαλεσί) Χουρσίτ Πασάς βρισκόταν στα Γιάννινα για να εξοντώσει τον Αλή Πασά, ο οποίος είχε αυτονομηθεί από την Υψηλή Πύλη. Πριν από την αναχώρησή του, ο Χουρσίτ είχε λάβει διαβεβαιώσεις από τους προεστούς του Μοριά ότι οι φήμες που κυκλοφορούσαν για τον επικείμενο ξεσηκωμό των ραγιάδων ήταν ανυπόστατες.
Αχαιοί και Μανιάτες ερίζουν για το ποιος έριξε την πρώτη τουφεκιά του εθνικού ξεσηκωμού. Στις 21 Μαρτίου αρχίζει η πολιορκία των Καλαβρύτων από τον Σωτήρη Χαραλάμπη και τους Πετμεζαίους. Είναι η πρώτη πολεμική ενέργεια της Επανάστασης και θα λήξει νικηφόρα μετά από πέντε ημέρες.
Στις 23 Μαρτίου οι Μανιάτες υπό την αρχηγία του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και τη συνεπικουρία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη καταλαμβάνουν την Καλαμάτα και με διακήρυξή τους κάνουν γνωστό στη διεθνή κοινότητα τον ξεσηκωμό των Ελλήνων. Την ίδια ημέρα, οι άνδρες του Αντρέα Λόντου θέτουν υπό τον έλεγχό τους τη Βοστίτσα (σημερινό Αίγιο), ενώ επαναστατικός αναβρασμός επικρατεί στην Πάτρα. Από την Κωνσταντινούπολη με προορισμό το Άγιο Όρος αναχωρεί ο Σερραίος έμπορος και φλογερός πατριώτης Εμμανουήλ Παππάς, προκειμένου να ξεκινήσει την Επανάσταση στη Μακεδονία.
Η 23η Μαρτίου είναι ο πρώτος σημαντικός σταθμός του εθνικού αγώνα και θα μπορούσε κάλλιστα να είχε πάρει τη θέση της 25ης Μαρτίου στο εορταστικό καλεντάρι της χώρας μας.
1884 – Τελούνται στην Αθήνα τα εγκαίνια του μεγαλύτερου νοσοκομείου των Βαλκανίων, του «Ευαγγελισμού της Θεοτόκου» (γνωστού σήμερα ως «Ευαγγελισμός»), παρουσία του βασιλιά Γεωργίου Α’, της βασίλισσας Όλγας, σύσσωμης της Βουλής, των Αρχών των Αθηνών και πλήθους κόσμου. Ο πρώτος ασθενής θα εισαχθεί στις 13 Απριλίου. Στις 25 Μαρτίου του 1912 θεμελιώθηκε ο Ναός του Θεραπευτηρίου που απόδόθηκε στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και το 1913 άρχισε να λειτουργεί. Στους πολέμους του 1912-13 “Ο Ευαγγελισμός” δίνει πάλι το παρόν στην περίθαλψη των τραυματιών του μετώπου. Τα περισσότερα κρεβάτια του καλύπτονται από αυτούς. Το 1914 αρχίζει να λειτουργεί στην Πάρνηθα “το Νοσοκομείο Γ.Σταύρου και Γ. Φούγκου παράρτημα του Θεραπευτηρίου “O Ευαγγελισμός”, προς νοσηλεία φυματιώντων”. Το παράρτημα αυτό λειτουργεί μέχρι το 1960 με μια διακοπή τον Οκτώβριο του 1942-1946, λόγω του Ελληνοϊταλικού πολέμου.
1896 – Ανήμερα της 75ης επετείου από την έναρξη της Επανάστασης του ’21, αρχίζουν στην Αθήνα οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι αθλητική διοργάνωση πολλών αγωνισμάτων που γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια. Η καταγωγή των αγώνων είναι η Αρχαία Ελλάδα και τους αναβίωσε ο Γάλλος βαρώνος Πιέρ ντε Κουμπερτέν και ο Έλληνας Δημήτριος Βικέλας στα τέλη του 19ου αιώνα. Οι Αγώνες της Ολυμπιάδας, γνωστοί και ως Θερινοί Ολυμπιακοί, τελούνται κάθε τέσσερα χρόνια από το 1896 και μετά, με εξαίρεση τις χρονιές κατά τη διάρκεια των Παγκόσμιων πολέμων και του έτους 2020 λόγω της πανδημίας του Covid-19. Το 1924 άρχισαν οι ειδικοί Ολυμπιακοί Αγώνες και οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί, για χειμερινά αθλήματα. Από το 1994 οι χειμερινοί αγώνες δεν γίνονται πια ίδια χρονιά με τους Θερινούς Ολυμπιακούς. Είναι γνωστό ότι κατά τον 17ο αιώνα γινόταν κάποια γιορτή η οποία έφερε το όνομα “Ολυμπιακοί αγώνες” στην Αγγλία. Παρόμοιες εκδηλώσεις ακολούθησαν στους επόμενους αιώνες στην Γαλλία και Ελλάδα οι οποίες όμως ήταν μικρής έκτασης και σίγουρα όχι διεθνείς. Το ενδιαφέρον για τους Ολυμπιακούς μεγάλωσε όταν ανακαλύφθηκαν τα ερείπια της αρχαίας Ολυμπίας από Γερμανούς αρχαιολόγους στα μέσα του 19ου αιώνα.
Ο Εδεσσαίος λόγιος Μηνάς Μηνωίδης, που τότε δίδασκε την αρχαία ελληνική γλώσσα σε πανεπιστήμιο του Παρισιού, μετέφρασε και δημοσίευσε στη γαλλική το “Γυμναστικό” του Φιλόστρατου (1858), και τη συνόδευσε με κείμενό του, περί της ανάγκης αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων.
Λίγο αργότερα, ο βαρώνος Πιέρ ντε Κουμπερτέν, ο οποίος ήταν Γενικός Γραμματέας των γαλλικών αθλητικών σωματείων, προσπαθούσε να δικαιολογήσει την ήττα των Γάλλων στον Γαλλοπρωσικό πόλεμο (1870-1871). Πίστευε ότι ο λόγος της ήττας ήταν επειδή οι Γάλλοι δεν είχαν αρκετή φυσική διαπαιδαγώγηση και ήθελε να την βελτιώσει. Ο Κουμπερτέν ήθελε επίσης να ενώσει της εθνότητες και να φέρει μαζί την νεολαία με τον αθλητισμό παρά να γίνονται πόλεμοι. Πίστευε ότι η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων θα πετύχαινε και τους δύο πιο πάνω σκοπούς του.
Σε ένα συνέδριο στο πανεπιστήμιο της Σορβόνης στο Παρίσι που έγινε από τις 16 μέχρι τις 23 Ιουνίου, το 1894 παρουσίασε τις ιδέες του σε ένα διεθνές ακροατήριο. Την τελευταία μέρα του συνεδρίου αποφασίστηκε να διεξαχθούν οι πρώτοι μοντέρνοι Ολυμπιακοί αγώνες το 1896 στην Αθήνα, την πόλη και την χώρα που τους γέννησε. Έτσι γεννήθηκε η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) για να διοργανώσει τους Αγώνες με πρώτο πρόεδρο τον Μακεδόνα Δημήτριο Βικέλα, γενικό γραμματέα τον βαρόνο Πιέρ ντε Κουμπερτέν και μέλη προσωπικότητες από διάφορα κράτη.
Οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες γνώρισαν μεγάλη επιτυχία. Αν και οι αθλητές που πήραν μέρος δεν ξεπερνούσαν τους 250, ήταν η μεγαλύτερη αθλητική διοργάνωση που έγινε ποτέ. Οι Έλληνες αξιωματούχοι και το κοινό ήταν ενθουσιασμένοι και ζήτησαν να έχουν το μονοπώλιο των αγώνων. Η ΔΟΕ όμως αποφάσισε διαφορετικά και οι δεύτεροι Ολυμπιακοί Αγώνες έγιναν το 1900 στο Παρίσι (Γαλλία)
1932 – Γίνονται από την κυβέρνηση του Ανδρέα Μιχαλακοπούλου τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη, στην πλατεία μπροστά στα παλιά Ανάκτορα της σημερινής Βουλής. Τα αποκαλυπτήρια του μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη, που φιλοτέχνησε ο γλύπτης Φωκίων Ρωκ με την επίβλεψη του Λαζαρίδη, έγιναν στις 25 Μαρτίου 1932, επέτειο της Εθνικής εορτής, μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα και με μεγάλη επισημότητα. Την κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου εκπροσώπησε ο αντιπρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου και υπουργός Εξωτερικών Ανδρέας Μιχαλακόπουλος, ενώ παρέστησαν εκπρόσωποι πολλών ξένων κρατών (Ρουμανία, Πολωνία, Τουρκία, Γαλλία, Ιταλία, Γιουγκοσλαβία, Αίγυπτος και ΗΠΑ), οι οποίοι κατέθεσαν στεφάνια και απέδωσαν τιμές στο νεοαναγερθέν μνημείο.
Στο τέλος της τελετής, στην οποία συνέρρευσε πλήθος κόσμου, πραγματοποιήθηκε παρέλαση της φρουράς, των προσκόπων και των σχολείων. Το βράδυ τελέστηκε στρατιωτική λαμπαδηφορία, με συμμετοχή 3.000 ανδρών της φρουράς Αθηνών.
Την τιμητική φρούρηση του μνημείου ανέλαβε ο ευζωνικός λόχος της «Φρουράς του Προέδρου της Δημοκρατίας», ο οποίος μετονομάστηκε σε «Φρουρά του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτου», όνομα το οποίο διατήρησε έως τη μεταπολίτευση του 1935. Μετά την επάνοδο του Βασιλιά Γεωργίου Β’, ο λόχος μετονομάστηκε σε «Βασιλική Φρουρά». Η ονομασία αυτή παρέμεινε σχεδόν μέχρι το τέλος της επτάχρονης δικτατορίας του 1967. Μετά την πολιτική αλλαγή («Μεταπολίτευση») του 1974 επικράτησε επίσημα το όνομα «Προεδρική Φρουρά».
Το ταφικό μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη βρίσκεται ανάμεσα σε δύο μνημειακές κλίμακες, που συνδέουν το χώρο του μνημείου με την πρόσοψη των Παλαιών Ανακτόρων (σημερινής Βουλής), ενώ στον τοίχο που έχει δημιουργηθεί πίσω από τον τάφο υπάρχει ανάγλυφη παράσταση γυμνού οπλίτη με κράνος και ασπίδα, σε ύπτια στάση. Αριστερά και δεξιά τής παράστασης έχουν χαραχθεί αντίστοιχα οι φράσεις από τον Επιτάφιο του Περικλέους «μία κλίνη κενή φέρεται εστρωμένη των αφανών» και «ανδρών επιφανών πάσα γη τάφος».
Στον τοίχο που περιβάλλει και από τις τρεις πλευρές το μνημείο είναι στερεωμένες κατά διαστήματα ορειχάλκινες ασπίδες, ενώ στους πελεκημένους πωρόλιθους του τοίχου είναι χαραγμένα κατά ενότητες τα ονόματα των τόπων, στους οποίους έχουν διεξαχθεί οι ενδοξότερες και φονικότερες μάχες των αμυντικών και απελευθερωτικών πολέμων του Ελληνισμού. Προ του μνημείου καίει ακοίμητο καντήλι, το φως του οποίου μεταφέρθηκε από την Αγία Λαύρα κατά την ημέρα των αποκαλυπτηρίων του.
1957 – Υπογράφεται στη Ρώμη η Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ΕΟΚ), νυν Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δύο Συνθήκες υπογράφηκαν στις 25 Μαρτίου 1957 – η Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ) και η Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας (ΕΚΑΕ ή Ευρατόμ). Και για τις δύο νέες Κοινότητες, οι αποφάσεις ελήφθησαν από το Συμβούλιο μετά από πρόταση της Επιτροπής. Αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί διαβούλευση με την Κοινοβουλευτική Συνέλευση, η οποία έπρεπε να υποβάλει γνωμοδότηση στο Συμβούλιο. Η Συνέλευση αύξησε τον αριθμό των μελών της σε 142. Η Ευρωπαϊκή Κοινοβουλευτική Συνέλευση πραγματοποίησε την πρώτη σύνοδό της το επόμενο έτος, στις 19 Μαρτίου 1958. Στις Συνθήκες της Ρώμης προβλέπεται ειδική διάταξη για την άμεση εκλογή των μελών (η οποία εφαρμόστηκε το 1979).
Γεννήσεις
1942 – Αρίθα Φράνκλιν (Aretha Louise Franklin, 25 Μαρτίου 1942 – 16 Αυγούστου 2018) ήταν Αμερικανίδα τραγουδίστρια, συνθέτρια και πιανίστρια. Στους θαυμαστές της ήταν γνωστή ως “Βασίλισσα της Σόουλ”. Ήταν φημισμένη για τις σόουλ ηχογραφήσεις της, αλλά είχε τραγουδίσει επίσης τζαζ, ροκ, blues, ποπ, γκόσπελ, μέχρι και όπερα. Ήταν ευρύτατα αναγνωρισμένη για το γεμάτο πάθος ερμηνευτικό της στυλ, και τις φωνητικές της δυνατότητες.
Η Φράνκλιν, ήταν η δεύτερη πιο πολυβραβευμένη γυναίκα στην ιστορία των βραβείων Γκράμι. Είχε κερδίσει 20 βραβεία, στα οποία συμπεριλαμβάνονταν το βραβείο του Ζωντανού Θρύλου και αυτό της Συνολικής Προσφοράς. Μεταξύ του 1968 και του 1975 κέρδισε έξι συνεχόμενα βραβεία, ενώ για το διάστημα αυτό, η κατηγορία “Καλύτερη Γυναικεία R&B Φωνητική Ερμηνεία” πήρε το παρατσούκλι “Το βραβείο της Αρίθα”.
Η Φράνκλιν είχε ένα σύνολο είκοσι νούμερο 1 σινγκλ στο Billboard R&B Singles Chart. Δύο από αυτά, το “Respect” τη δεκαετία του 1960 και το ντουέτο της με τον Τζορτζ Μάικλ τη δεκαετία του 1980, “I Knew You Were Waiting (For Me)” ανέβηκαν μέχρι την πρώτη θέση του Billboard Hot 100.
Έφυγε από τη ζωή στις 16 Αυγούστου 2018 από καρκίνο.
1971 – Εβελίνα Παπούλια Από 6 ετών παρακολουθούσε εντατικά μαθήματα χορού. Το 1989 μετακόμισε στη Νέα Υόρκη για μεταπτυχιακές σπουδές στο χορό στη σχολή χορού The Martha Graham School of Contemporary Dance. Ταυτόχρονα παρακολούθησε μαθήματα υποκριτικής στο The Lee Strasberg Theater Institute και πήρε μέρος σε διάφορα θεατρικά έργα, όπως το West Side Story (1993) ενώ συμμετείχε και στο Omega Dance Company.
Μην καταφέρνοντας να πάρει αμερικανική υπηκοότητα, όπως πραγματικά ήθελε, γύρισε στην Ελλάδα και άρχισε να εμφανίζεται σε διάφορες σειρές στην τηλεόραση. Είναι ιδιαίτερα γνωστή για το ρόλο της στην κωμική σειρά Δύο ξένοι, όπου υποδύθηκε το ρόλο μιας τηλεπαρουσιάστριας η οποία συνδέεται ερωτικά με έναν άντρα κλασικής παιδείας.
Έκανε το ντεμπούτο της στον κινηματογράφο με την ταινία Safe Sex του 1999, μαζί με έναν πολύ μεγάλο αριθμό γνωστών καλλιτεχνών, καθώς και στις ταινίες Ένας κι ένας, Νύφες του Παντελή Βούλγαρη και Guilt (2009) του Βασίλη Μαζωμένου.
Συνέχισε με διάφορες δουλειές στη θεατρική και μουσική σκηνή. Σκηνοθέτησε και πρωταγωνίστησε στο ροκ μιούζικαλ Hedwig and the Angry Inch. Τη διετία 2006-2007 και 2007-2008 συμμετείχε στη κριτική επιτροπή του talent show του Mega So you think you can dance μαζί με τον Πάνο Μεταξόπουλο και τον Μιχάλη Ναλμπάντη, στο οποίο διαγωνίζονταν χορευτές από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Συμμετείχε με την Άννα Βίσση στη ροκ όπερα Δαίμονες, στον ρόλο της Λόα, στο θέατρο Παλλάς.
Επίσης συμμετείχε στο βίντεο κλιπ της Ελένης Φουρέιρα για το τραγούδι “Πιο έρωτας πεθαίνεις”, μαζί με τον Νίκο Αναδιώτη και τη Μίνα Ορφανού.
Θάνατοι
1917 – Σπύρος Σαμάρης ή Σαμαράς ή Σαμάρας.Διακεκριμένος έλληνας μουσουργός, γεννηθείς στην Κέρκυρα στις 17 Νοεμβρίου του 1861. Πρώτος του δάσκαλος στη μουσική υπήρξε ο συντοπίτης του συνθέτης Σπύρος Ξύνδας, από τους γενάρχες της επτανησιακής σχολής. Ακολούθησαν σπουδές στην Αθήνα, στην Ιταλία και τη Γαλλία, με καθηγητές τους σπουδαίους συνθέτες Μασνέ και Ντελίμπ. Η επιτυχία για τον Σαμάρα έρχεται αρκετά νωρίς, καθώς γίνεται ο πρώτος έλληνας συνθέτης με διεθνή καριέρα. Το 1886 ανεβάζει στο Μιλάνο την όπερα «Φλόρα Μιράμπιλις» και αποθεώνεται από κοινό και κριτικούς, οι οποίοι τον κατατάσσουν μεταξύ των κορυφαίων συνθετών της όπερας.
Στην Ελλάδα η «Flora Mirabilis» παίχθηκε στην Κέρκυρα το 1889 και στο Δημοτικό Θέατρο της Αθήνας το Νοέμβρη της ίδιας χρονιάς, με θριαμβευτική επιτυχία.
Ακολουθούν τα μελοδράματα «Μάρτυς», «Λιονέλα», «Μετζέ», «Η δαμασθείσα μαινάς», «Δεσποινίς Ντε Μπελ Ιλ», «Ιστορία Έρωτος» και η τρίπρακτη «Ρέα» το 1908, για πολλούς η κορυφαία στιγμή του. Το συνθετικό έργο του Σπύρου Σαμάρα, εκτός από τις όπερες, περιλαμβάνει οπερέτες και κλασσικά τραγούδια. Μουσικά ανήκει στο κίνημα του βερισμού, που ήκμασε στην Ιταλία στα τέλη του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ου. Στο σύγχρονο κοινό είναι γνωστός για τη μελοποίηση του ποιήματος του Κωστή Παλαμά «Αρχαίο Πνεύμα Αθάνατο», που εκτελέσθηκε στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896 από Ορχήστρα και Χορωδία 400 ατόμων. Από το 1958 είναι ο επίσημος ύμνος των Ολυμπιακών Αγώνων και ακούγεται στις τελετές έναρξης και λήξης. Ο Σπύρος Σαμάρας έφυγε από τη ζωή ανήμερα της εθνικής μας επετείου, στις 25 Μαρτίου του 1917, σε ηλικία 56 ετών.Δισκογραφία
- «Ρέα» (LYRA), τρίπρακτη όπερα με την Συμφωνική Ορχήστρα και Χορωδία της Σόφιας, υπό τη διεύθυνση του Βύρωνος Φιδετζή.
- «Ολυμπιακός Ύμνος» (ΜΟΤΙVO), με την Χορωδία Τυπάλδου και το συγκρότημα μουσικής δωματίου «Νικόλαος Μάντζαρος».
1918 – Κλοντ Ντεμπισί, Γάλλος συνθέτης, που άνοιξε νέους δρόμους στη μουσική, πάνω στους οποίους βάδισαν πολλοί μεταγενέστεροι συνθέτες (Βέμπερν, Μεσιάν, Μπουλέζ κ.ά.). Η μουσική του Ντεμπυσσύ περιγράφηκε ως «ιμπρεσιονιστική» από τους συγχρόνους του, χαρακτηρισμό που ο ίδιος είχε αρνηθεί επίμονα. Ο χαρακτηρισμός αυτός έχει λίγο ως πολύ επικρατήσει σήμερα, υπάρχει όμως ακόμα η συζήτηση για το αν θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως περιγραφή μουσικού κινήματος ή απλώς ως χαρακτηρισμός μόνο για κάποια έργα του Ντεμπυσσύ. Γενικά, ως εκφάνσεις του ιμπρεσιονισμού στην μουσική του Ντεμπυσσύ θεωρούνται οι τονικές ασάφειες και η «θόλωση» της αρμονίας με τη χρήση των κλιμάκων και των συνηχήσεων που περιγράφηκαν παραπάνω, αλλά και οι ηχητικές «σκιάσεις» που προκαλούνται από τις ενορχηστρωτικούς και εκφραστικού χειρισμούς.
Όσοι υποστηρίζουν τον χαρακτηρισμό του «ιμπρεσιονιστή» για τον Ντεμπυσσύ, προβάλλουν επιπλέον το επιχείρημα ότι στόχος της μουσικής του είναι να προκαλέσει συνειρμικές «εντυπώσεις και ειδικούς φωτισμούς», σύμφωνα με τα λεγόμενα του ίδιου του Ντεμπυσσύ[26], αποδίδοντας περισσότερο μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα, παρά συγκεκριμένα συναισθήματα, ιδέες ή κάποια άλλο εξωμουσικό περιεχόμενο. Αυτό είναι που διαφοροποιεί επίσης τη μουσική του από την προγραμματική μουσική ρομαντικών συνθετών όπως ο Μπερλιόζ και ο Λιστ, αλλά και από τα εξπρεσιονιστικά έργα συνθετών όπως ο Ρίχαρντ Στράους και ο Άρνολντ Σένμπεργκ. Η χρήση τίτλων στα έργα του Ντεμπυσσύ, αν και είχε οδηγήσει πολλούς μουσικοκριτικούς να ονομάσουν τα ορχηστρικά του έργα «συμφωνικά ποιήματα», δεν είχε ως κύριο στόχο να εκφράσει κάποιο πρόγραμμα ή κάποια εξωμουσική ιδέα. Ενδεικτική είναι η τοποθέτηση τίτλων τέλους με αποσιωπητικά στα Πρελούδια, αντί αρχικών τίτλων, κάτι που υποδεικνύει έμμεσα ότι στόχος του δεν ήταν να εκφράσει μια κατάσταση που αντιστοιχεί στον τίτλο, αλλά μία απροσδιόριστη εντύπωση που υπονοείται από αυτόν.
Άλλοι προτιμούν τη σύνδεση της μουσικής του Ντεμπυσσύ με το κίνημα του γαλλικού συμβολισμού, θεωρώντας έναν τέτοιο παραλληλισμό περισσότερο βάσιμο, δεδομένου ότι και ο ίδιος ο Ντεμπυσσύ ανήκε στον κύκλο του Μαλαρμέ, εμπνεύστηκε από τον γαλλικό συμβολισμό και μελοποίησε πολλά ποιήματα συμβολιστών ποιητών, από τον Μπωντλαίρ μέχρι τον Βερλαίν. Η έμπνευση του Ντεμπυσσύ από το ποίημα Το απομεσήμερο ενός φαύνου του Μαλαρμέ και η προσθήκη της λέξης «Πρελούδιο» στον τίτλο του αντίστοιχου ορχηστρικού του έργο, φανερώνει αυτήν ακριβώς την έμφαση στο φαντασιακό και ονειρικό στοιχείο του συμβολισμού, καθώς και τη διαφοροποίηση από την προγραμματική μουσική που αναφέρθηκε παραπάνω. Χαρακτηρισικό δείγμα συμμετοχής του Ντεμπυσσύ στο κίνημα του συμβολισμού θεωρείται επίσης η μοναδική ολοκληρωμένη του όπερα («λυρικό δράμα») Πελλέας και Μελισσάνθη, βασισμένη στο το ομώνυμο θεατρικό έργο του Μωρίς Μαίτερλινκ
2012 – Αντόνιο Ταμπούκι, (ιταλική γλώσσα: Antonio Tabucchi, (Πίζα,24 Σεπτεμβρίου 1943 – Λισαβόνα, 25 Μαρτίου 2012 ήταν Ιταλός συγγραφέας, μεταφραστής, δοκιμιογράφος, αρθρογράφος και πανεπιστημιακός καθηγητής Πορτογαλικής γλώσσας και λογοτεχνίας στο πανεπιστήμια της Σιένα. Τιμήθηκε με το Ευρωπαϊκό βραβείο Λογοτεχνίας για το μυθιστόρημα Sostiene Pereira («`Ετσι ισχυρίζεται ο Περέιρα», 1994) και με το γαλλικό βραβείο Médicis étranger για τη νουβέλα Notturno indiano («Νυχτερινό στην Ινδία», 1984). Ο Ταμπούκι έμαθε πορτογαλικά από την σύζυγο του Maria Josè de Lancastre, γεννημένη και μεγαλωμένη στην Πορτογαλία. Ερωτευμένος με την Πορτογαλία, ο Ταμπούκι ήταν ειδικός, κριτικός και μεταφραστής των έργων του Φερνάντο Πεσσόα, από τον οποίο άντλησε έννοιες όπως η saudade.
Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia
Διαβάστε περισσότερα στην ενότητα
με click πάνω στην κάρτα που ακολουθεί
ή στο Posted in Χρονολόγιο
