Μνήμη χρονολογίου της 24ης Οκτωβρίου


...

Η ταυτότητα της ημέρας
και τα γεγονότα που την «σημάδεψαν»

| 24 Οκτωβρίου 2025 |

Είναι η 297η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 68 ημέρες για τη λήξη του.
🌅  Ανατολή ήλιου: 07:42 – Δύση ήλιου: 18:35 – Διάρκεια ημέρας: 10 ώρες 53 λεπτά
🌒  Σελήνη 2.6 ημερών

| Χρόνια πολλά στους: Σεβαστιανή, Σεβαστίνα, Σεβαστιάνα,
Σεβαστή, Σέβη, Σεβούλα, Σεβαστούλα |


Γεγονότα

 

1929 – «Μαύρη Πέμπτη» στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Ο δείκτης Dow Jones χάνει σε μία συνεδρίαση το 12,8% της αξίας του. Μέσα στη μέρα κλείνουν 50.000 επιχειρήσεις. Στις 24 Οκτωβρίου 1929, 13 εκατομμύρια μετοχές άλλαξαν χέρια, αριθμός ρεκόρ για τα χρηματιστηριακά χρονικά («Μαύρη Πέμπτη»). Πανικός άρχισε να καταλαμβάνει τους επενδυτές και τους χρηματιστές. Οι μεγάλοι «παίκτες» της Γουόλ Στριτ άρχισαν να αγοράζουν μαζικά τα καλά χαρτιά (blue chips), σε μια προσπάθεια να συγκρατήσουν την πτώση. Η τακτική αυτή είχε αποδώσει στη χρηματιστηριακή κρίση του 1907, όχι όμως και τώρα.

Το Σαββατοκύριακο που μεσολάβησε η κατάσταση δραματοποιήθηκε ακόμη περισσότερο από τον Τύπο. Τη Δευτέρα 28 Οκτωβρίου οι τιμές συνέχισαν την κατηφορική τους πορεία, με τους επενδυτές να ξεφορτώνονται τα «χαρτιά» τους, με σκοπό να αναζητήσουν πιο πρόσφορες επενδυτικές ευκαιρίες. Ο δείκτης χάνει 12% της αξίας του και 16,4 εκατομμύρια μετοχές αλλάζουν χέρια.

Την επόμενη μέρα, η Γουόλ Στριτ καταρρέει («Μαύρη Τρίτη»). Πολλές τράπεζες που είχαν τοποθετήσει τα χρήματα των πελατών τους σε μετοχές για να αποκομίσουν μεγαλύτερα κέρδη, αντιμετωπίζουν δυσεπίλυτα προβλήματα και τις επόμενες μέρες κηρύσσουν πτώχευση.

Το χρηματιστηριακό κραχ χειροτέρευσε την ήδη εύθραυστη κατάσταση της αμερικανικής οικονομίας και συνέβαλε στη Μεγάλη Οικονομική Ύφεση της δεκαετίας του ’30, που έπληξε Ευρώπη και Αμερική, με πτωχεύσεις εταιρειών, μαζική ανεργία και μεγάλη κεφαλαιοκρατική συγκέντρωση.

Η Γουόλ Στριτ ανέκαμψε προσωρινά στις αρχές του 1930, για να κατρακυλήσει ξανά το επόμενο διάστημα και ο δείκτης Ντόου Τζόουνς να φθάσει στις 41.22 μονάδες στις 8 Ιουλίου 1932, στο χαμηλότερο σημείο όλων των εποχών. Το 1931 το Κογκρέσο συγκρότησε την Επιτροπή Πεκόρα για να μελετήσει τις αιτίες της χρηματιστηριακής κρίσης και βάσει των πορισμάτων της ψήφισε το νόμο Γκλας – Σίγκαλ του 1933, με τον οποίον διαχωρίστηκαν οι τράπεζες σε εμπορικές και επενδυτικές.

Τα επόμενα χρόνια, με βάση την εμπειρία της Γουόλ Στριτ, τα χρηματιστήρια όλου του κόσμου πήραν μέτρα για να αποτρέψουν ένα νέο κραχ. Το κυριότερο ήταν η διακοπή των συνεδριάσεων σε περιόδους ραγδαίων μεταβολών της χρηματιστηριακής αγοράς.

 

 

1963 – Η Σουηδική Ακαδημία τιμά τον Γιώργο Σεφέρη με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, «για το υπέροχο λυρικό ύφος του, που είναι εμπνευσμένο από ένα βαθύ αίσθημα για το ελληνικό πολιτιστικό ιδεώδες». Ο Γιώργος Σεφέρης, διπλωμάτης και ποιητής, υπήρξε ο πρώτος Έλληνας που τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας. Στις 10 Δεκεμβρίου 1963, στη Στοκχόλμη, παρέλαβε το βραβείο από τον βασιλιά Γουσταύο της Σουηδίας, σε αναγνώριση του «υπέροχου λυρικού ύφους του, εμπνευσμένου από το ελληνικό πολιτιστικό ιδεώδες».

Η ποίηση του Σεφέρη ήταν ήδη διεθνώς γνωστή από τη δεκαετία του ’50. Ήταν υποψήφιος το 1955 και το 1961, ώσπου στις 24 Οκτωβρίου 1963 έφθασε το τηλεγράφημα της Σουηδικής Ακαδημίας που ανήγγειλε τη βράβευσή του. Ο ίδιος, καθηλωμένος από έλκος, δήλωσε πως η επιλογή του «εκφράζει την αλληλεγγύη προς τη ζωντανή πνευματική Ελλάδα» και τη σημασία της ποίησης για τη σύγχρονη ανθρωπότητα.

Η επικράτησή του δεν ήταν εύκολη. Ανάμεσα σε περίπου 80 υποψηφίους, η επιτροπή κατέληξε σε έξι ονόματα: Μπέκετ, Όντεν, Μίσιμα, Νερούδα, Σαντεμόζε και Σεφέρη. Η τελική επιλογή έγινε ομόφωνα υπέρ του Έλληνα ποιητή. Παρά τη διεθνή αναγνώριση, στην Ελλάδα η υποδοχή υπήρξε χλιαρή: ο Τύπος ασχολούνταν με τις εκλογές του Νοεμβρίου, ενώ η Αριστερά προτιμούσε τον Νερούδα και δεξιές εφημερίδες διέδιδαν πως ο Σεφέρης «ξεπούλησε την Κύπρο για το Νόμπελ».

Στην ομιλία του στη Σουηδική Ακαδημία, ο Σεφέρης μίλησε για τη συνέχεια της ελληνικής γλώσσας και την πνευματική αντοχή του τόπου: «Η ελληνική γλώσσα δεν έπαψε ποτέ της να μιλιέται…». Και κατέληξε: «Ο σημερινός κόσμος, τυραννισμένος από τον φόβο και την ανησυχία, έχει ανάγκη την ποίηση».

 

Γεννήσεις

 

1946 – Καίτη Χωματά. Γεννήθηκε στην Αθήνα και έζησε τα νεανικά της χρόνια στην Πλάκα, ενώ είχε καταγωγή από τη Νάξο. Σπούδασε κλασικό χορό.

Με το τραγούδι ασχολήθηκε εντελώς τυχαία, όταν σε ηλικία 17 ετών, το 1964, πήγε στη ραδιοφωνική εκπομπή ανεύρεσης ταλέντων του Γιώργου Οικονομίδη στο ΕΙΡ. Εκείνη την εποχή, ο Γιάννης Σπανός είχε έρθει από τη Γαλλία αναζητώντας φωνές για να τραγουδήσουν ένα νέο μουσικό ρεύμα που ο ίδιος ονόμασε Νέο Κύμα κι έτσι την επέλεξε, αναδεικνύοντας την σε μία από τις σημαντικότερες και αγαπημένες ερμηνεύτριές του. Μεταξύ άλλων, της έδωσε να τραγουδήσει το «Μια αγάπη για το καλοκαίρι», που το 1970 τραγούδησε στην ταινία «Σκιές στην άμμο», στην οποία και πρωταγωνίστησε.

Έχει τραγουδήσει πάνω από 200 τραγούδια και έχει εκδώσει 18 δίσκους, ενώ συνεργάστηκε με αξιόλογους συνθέτες, όπως τους Γιώργο Κοντογιώργο, Νίκο Δανίκα, Βασίλη Κουµπή, Γιώργο Κριµιζάκη, Χρήστο Λεοντή, Νίκο Μαµαγκάκη, Ηλέκτρα Παπακώστα. Σε δεύτερη εκτέλεση τραγούδησε Μάνο Χατζιδάκι, Μίκη Θεοδωράκη και Σταύρο Ξαρχάκο. Τα τραγούδια «Μια αγάπη για το καλοκαίρι», «Να διώξω τα σύννεφα», «Κι αν σ’ αγαπώ δεν σ’ ορίζω», «Το Χριστινάκι», «Η Μαρία των βράχων», «Άσπρα καράβια» (σε ντουέτο με τον Μιχάλη Βιολάρη) είναι ορισμένοι τίτλοι μεγάλων επιτυχιών της. Τραγούδησε, επίσης, για την ομογένεια στις ΗΠΑ, στον Καναδά, στη Γερμανία και στην Κύπρο. Το 1966 εμφανίσθηκε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με το τραγούδι του Γιώργου Κοντογιώργου “¨Έφυγε το καλοκαίρι” σε στίχους Γιώργου Στεφάνου (Παπαστεφάνου). Το 1972 εμφανίστηκε επίσης στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με το τραγούδι του Δημήτρη Κωνσταντάρα “Στην Οδό Σταδίου” που δεν “πέρασε” στον τελικό, κέρδισε όμως δυο βραβεία, Καλύτερου Στίχου και Καλύτερου πρωτοεμφανιζόμενου δημιουργού.

Ήταν παντρεμένη δύο φορές και είχε δύο κόρες και τέσσερα εγγόνια, που απέκτησε από τον πρώτο γάμο της με τον ηθοποιό Βασίλη Μαυρομάτη. Το 1979 ξαναπαντρεύτηκε τον μεγάλο θαυμαστή της Γιάννη Λιανό. Προσβλήθηκε από καρκίνο σε πολύ νεαρή ηλικία, και τον αντιμετώπιζε για σχεδόν 32 χρόνια. Απεβίωσε στις 24 Οκτωβρίου 2010 τα ξημερώματα, την ημέρα των γενεθλίων της σε ηλικία 64 ετών, νοσηλευόμενη στο νοσοκομείο ΝΙΜΤΣ, μετά από ατύχημα.

 

Θάνατοι

1957 – Κριστιάν Ντιορ. Γεννήθηκε στην Γκρανβίλ της Νορμανδίας. To 1910 μετακόμισε με την οικογένειά του στο Παρίσι. Παρόλο που ήθελε να σπουδάσει αρχιτεκτονική ακολούθησε τις επιθυμίες των γονιών του να γίνει διπλωμάτης και σπούδασε στο École des Sciences Politiques το διάστημα 1923-1926. Το 1927 εκπλήρωσε τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις.

Το 1928 μαζί με τον φίλο του Jacques Bonjean και την οικονομική υποστήριξη του πατέρα του άνοιξε μια μικρή αίθουσα τέχνης στην οδό de la Boetie με την επωνυμία Galerie Jacques Bonjean. Το 1931 πεθαίνει η μητέρα του και ο αδελφός του και η οικογένειά του καταστέφεται οικονομικά. Κατόπιν όλων αυτών των γεγονότων αναγκάζεται να κλείσει την γκαλερί του. Η καριέρα του άρχισε την δεκαετία του 1930 όταν αποφάσισε μετά από παρότρυνση του φίλου του Jean Ozenne να πουλήσει σχέδιά του σε διάφορους οίκους μόδας υψηλής ραπτικής.

Κάποια από τα σχέδια του αγοράστηκαν και από την γνωστή κατασκευάστρια καπέλων Agnes. Εκείνη την εποχή γνωρίζεται και με τον Robert Piguet όπου αγοράζει μερικά σχέδιά του και κάποια δημοσιεύονται στην εφημερίδα Le Figaro.

Με την επιστροφή του το 1941 και μέχρι το 1946 εργάστηκε στον Λυσιέν Λελόν (Lucien Lelong). Το 1946 άνοιξε δικό του οίκο μόδας στο Παρίσι (30 Avenue Montaigne) με την υποστήριξη του οίκου υφασμάτων Boussac (60.000 γαλλικά φράγκα). Ο Marcel Boussac (ονομαζόταν και Βασιλιάς του Βαμβακιού)είχε στην κατοχή του μεταξύ άλλων και τον οίκο Philippe et Gaston. Ο Boussac προσέγγισε τον Dior με σκοπό να τον αναλάβει αλλά τελικά πείστηκε στην ανάγκη της δημιουργίας ενός νέου οίκου μόδας. Ο οίκος Ντιόρ στεγάστηκε σε ένα υπέροχο κτίριο στο νούμερο 30 της Avenue Montaigne.

Απασχολούσε 85 άτομα και ήταν διακοσμημένο στα αγαπημένα χρώματα του λευκό και γκρι. Διευθυντής ορίζεται ο Jacques Rouët. Η πρώτη του κολεξιόν παρουσιάζεται στις 12 Φεβρουαρίου 1947 και αποτελείται από 90 δημιουργίες φορεμένες από 6 μοντέλα. Η γραμμή του 1947, με τις φαρδιές φούστες και τη στενή μέση, προκάλεσε παγκόσμια αίσθηση και χαρακτηρίστηκε ως το «New Look». Η αισθητική του, σε μια εποχή που οι γυναίκες είχαν αρχίσει να απελευθερώνονται από τους περιορισμούς του πολέμου, παρέπεμπε στο παρελθόν. Αναβίωσε την υψηλή ραπτική του Παρισιού, που είχε παρακμάσει στη διάρκεια του πολέμου.

Το 1949 τα τρία τέταρτα των εξαγωγών της Γαλλίας έφεραν το όνομά του. Αυτός ήταν επίσης που συνέλαβε την ιδέα του «τέλους αδείας», που σήμαινε ότι έπαιρνε αμοιβή για καθένα από τα σχέδιά του. Καθιέρωσε μεταξύ άλλων της γραμμές Tulip, Η, Α και Υ. Πέθανε το 1957 σε ηλικία 52 ετών από καρδιακή προσβολή.

 

Στο link που ακολουθεί μπορείτε να διαβάσετε
ακόμα περισσότερα γεγονότα που συνέβησαν αυτή την ημερομηνία
Γέγονε την 24η Οκτωβρίου

———————————————————————————-
Πηγές: sansimera.gr, el.wikipedia