...
Ο γέγονε… Γέγονε|
Γεγονότα
1821 – Οι Έλληνες επαναστάτες νικούν τους Τούρκους στη Μάχη του Λάλα. Μία από τις πρώτες νικηφόρες μάχες των επαναστατημένων Ελλήνων στην Πελοπόννησο. Το Λάλα είναι χωριό της ορεινής Ηλείας στο όρος Φολόη («Λαλαίος» ο κάτοικος του και «Λαλιώτης» ο καταγόμενος από αυτό).
Στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας το κατοικούσαν εξισλαμισμένοι Αλβανοί, οι οποίοι είχαν γίνει ο φόβος και ο τρόμος ολόκληρης της Πελοποννήσου με τη μεγάλη οικονομική και στρατιωτική δύναμη που διέθεταν. Κατά γενική ομολογία ήταν τα «καλύτερα ντουφέκια του Μωριά».
Στην αρχή της Επανάστασης του ’21, οι Λαλαίοι θεωρήθηκαν απειλή για την πορεία του Αγώνα. Γι’ αυτό το λόγο, οι οπλαρχηγοί της Γορτυνίας ίδρυσαν στην ευρύτερη περιοχή στρατόπεδο για να αποτρέψουν τη φυγή τους προς την Τριπολιτσά, την πρωτεύουσα της Πελοποννήσου, η οποία αποτελούσε τον κύριο στόχο των επαναστατών.
Στο στρατόπεδο των Ελλήνων επικρατούσαν δύο απόψεις όσον αφορά την αντιμετώπιση των Λαλαίων. Οι Επτανήσιοι, οι οποίοι αποτελούσαν την πιο οργανωμένη στρατιωτική δύναμη, ήθελαν να επιτεθούν αμέσως εναντίον τους, ενώ οι ντόπιοι προτιμούσαν να περιμένουν την κατάλληλη ευκαιρία.
Από την πλευρά τους, οι Λαλαίοι προσπάθησαν να κερδίσουν χρόνο και να διασπάσουν το ελληνικό στρατόπεδο, κυκλοφορώντας φήμες ότι ήταν έτοιμοι να παραδοθούν.
Στις 2 Ιουνίου 1821 ο κεφαλλονίτης Παναγής Μεσσάρης τους μετέφερε επιστολή των Επτανησίων αρχηγών Κωνσταντίνου και Ανδρέα Μεταξά, Ευαγγέλη Πανά, Παναγιώτη Στρούζα, Μιχαήλ Κουτουφά και Διονυσίου Σαμπρικού, που τους καλούσαν να καταθέσουν τα όπλα.
Οι Λαλαίοι άρχισαν να κωλυσιεργούν, υποστηρίζοντας ότι την όποια απόφαση θα έπρεπε να πάρουν οι αρχηγοί τους, οι οποίοι απουσίασαν από το χωριό. Τότε οι επαναστάτες αποφάσισαν να δράσουν και να τους επιτεθούν από τρία σημεία, με επικεφαλής τον Γεώργιο Πλαπούτα, τους αδελφούς Μεταξά και τον Γεώργιο Σισίνη.
Από κακό συντονισμό, ο Πλαπούτας επιτέθηκε μόνος του στις 9 Ιουνίου και φυσικά αναγκάστηκε να υποχωρήσει μετά την αντεπίθεση των Λαλαίων. Μέσα στη σύγχυση και τον μεγάλο καύσωνα που επικρατούσε, ο Πλαπούτας άφησε την τελευταία του πνοή. 14 ακόμη Έλληνες έχασαν τη ζωή τους (11 Πελοποννήσιοι και 3 Επτανήσιοι). Αδιευκρίνιστες ήταν οι απώλειες των Λαλαίων.
Στο στρατόπεδο των Ελλήνων επικράτησε σύγχυση και πολλοί ήταν αυτοί που ήθελαν να το εγκαταλείψουν. Ο Κολοκοτρώνης αντιλήφθηκε την κατάσταση και έστειλε τον εμπειροπόλεμο Δημήτριο Πλαπούτα, οποίος κατόρθωσε να τους εμψυχώσει. Οι Λαλαίοι αναθάρρησαν και αυτοί, όταν είδαν να καταφθάνουν ενισχύσεις από την Πάτρα στις 11 Ιουνίου. Επικεφαλής 1.000 Τουρκαλβανών ήταν ο Γιουσούφ Πασάς.
Ο Γιουσούφ ήθελε να ξεκαθαρίσει αμέσως την κατάσταση και στις 13 Ιουνίου επιτέθηκε με τους άνδρες του στη θέση Πούσι, όπου ήταν οχυρωμένοι οι Έλληνες. Βασικός του στόχος, να αποσπάσει πρώτα τα κανόνια που διέθεταν οι Επτανήσιοι και στη συνέχεια να τους πετσοκόψει με την ησυχία του.
Η μάχη δόθηκε σώμα με σώμα και η ανδρεία των Ελλήνων ανάγκασε τις δυνάμεις του Γιουσούφ να υποχωρήσουν και μαζί με τους Λαλαίους την επομένη να πάρουν τον δρόμο για την Πάτρα. Οι Έλληνες πολέμησαν γενναία και έχασαν 84 άνδρες (60 Πελοποννήσιοι και 24 Επτανήσιοι). Ανάμεσα στους πολλούς τραυματίες ήταν και ο κεφαλλονίτης Ανδρέας Μεταξάς, κατοπινός πρωθυπουργός της Ελλάδας. Την ίδια μέρα (14 Ιουνίου) οι επαναστάτες εισήλθαν στο έρημο χωριό και το πυρπόλησαν. Συνολικά, γύρω στα χίλια σπίτια παραδόθηκαν στις φλόγες.
Η νίκη των Ελλήνων σήμανε το τέλος της επιβολής των Λαλαίων στην περιοχή και άνοιξε τον δρόμο για την άλωση της Τριπολιτσάς. Από την Πάτρα, όπου κατέφυγαν, αγωνίσθηκαν κατά της επανάστασης ως το τέλος και μετά τη σύσταση του ελληνικού κράτους αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν και να εγκατασταθούν ως πρόσφυγες στην περιοχή του Πλαταμώνα της Μακεδονίας και αργότερα στη Βάρνα της Βουλγαρίας.
1863 – Γαλλία, Αγγλία, Ρωσία και Δανία υπογράφουν συνθήκη, με την οποία ο δανός πρίγκηπας Χριστιανός αναγορεύεται Βασιλιάς της Ελλάδας. Μετά την εκδίωξη του Όθωνα από τον θρόνο της Ελλάδας, έπρεπε να βρεθεί νέος ηγεμόνας για τη χώρα.
Αρχικά, οι Έλληνες, επηρεασμένοι από τις βρετανικές διπλωματικές ίντριγκες, ήταν υπέρ του δευτερότοκου γιου της Βασίλισσας Βικτωρίας, Αλφρέδου, αλλά οι Μεγάλες Δυνάμεις είχαν ήδη δεσμευτεί με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου του 1832 να μην ανέλθει στον θρόνο της Ελλάδας γόνος καμιάς δικής τους βασιλικής οικογένειας. Έτσι, υπό την πίεση των άλλων Δυνάμεων, αποφασίστηκε να δοθεί ο θρόνος στο Γουλιέλμο (κατόπιν Γεώργιο Α΄), δευτερότοκο γιο του μετέπειτα βασιλιά της Δανίας, Χριστιανού Θ΄, εκ του Οίκου των Σλέσβιχ-Χόλσταιν-Σόνντερμπουρκ–Γκλύξμπουρκ (Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg), πλάγιου κλάδου του Οίκου του Ολδεμβούργου.
Ο νέος οίκος του Γεωργίου Α΄ ήταν ο Βασιλικός Οίκος της Ελλάδας για τα επόμενα 111 χρόνια, από το 1863 έως την αλλαγή του πολιτεύματος σε Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία με το δημοψήφισμα του 1974. Ο Γεώργιος νυμφεύθηκε στην Αγία Πετρούπολη την Όλγα Κωνσταντίνοβνα της Ρωσίας στις 27 Οκτωβρίου 1867.
1988 – Ο τούρκος πρωθυπουργός Τουργκούτ Οζάλ επισκέπτεται την Αθήνα, στο πλαίσιο του φιλικού κλίματος που επικράτησε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά τη συνάντηση στο Νταβός.
O Τούρκος πρωθυπουργός Τουργκούτ Οζάλ επισκέπτεται την Αθήνα, προκειμένου να συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου και να συνεχίσουν τις συνομιλίες που ξεκίνησαν στο Νταβός τον Ιανουάριο. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του θα γίνουν διαδηλώσεις και καθιστικές διαμαρτυρίες για την τουρκική κατοχή του βόρειου τμήματος της Κύπρου και για τις τύχες των αγνοουμένων Ελληνοκυπρίων μετά την τουρκική εισβολή του 1974.
«Πλήρης και διαμετρική διάσταση απόψεων Αθηνών – Άγκυρας διαπιστώθηκε χθες, πρώτη μέρα της επίσημης επισκέψεως του πρωθυπουργού της Τουρκίας. Η διάσταση αυτή, όπως προκύπτει από τις προσφωνήσεις που αντήλλαξαν χθες στο επίσημο γεύμα οι κ.κ. Παπανδρέου και Οζάλ, καλύπτει ολόκληρο το φάσμα των διμερών θεμάτων, έτσι ώστε μοναδικό σημείο συγκλίσεως απέμεινε η “ορθότητα της διαδικασίας που άρχισε στο Νταβός”.
[…] Στα γενικά αυτά χαρακτηριστικά της επισκέψεως Οζάλ προστίθενται οι πολλαπλές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας που πραγματοποιήθηκαν χθες από το πρωί μέχρι το βράδυ και που αναμένονται να κορυφωθούν σήμερα το πρωί, όταν ο κ. Οζάλ θα καταθέσει στέφανο στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου, στις 9.30. Στις εκδηλώσεις αυτές μετέχουν και ορισμένα στελέχη του ΠΑΣΟΚ […]».
Γεννήσεις
1831 – Τζέιμς Κλαρκ Μάξγουελ – Ήταν Σκωτσέζος θεωρητικός φυσικός. Το πιο επιφανές επίτευγμά του ήταν η διατύπωση μιας σειράς εξισώσεων που ένωσαν προηγουμένως άσχετες παρατηρήσεις, πειράματα και εξισώσεις ηλεκτρισμού, μαγνητισμού και οπτικής σε μία συνεπή θεωρία. Η θεωρία του κλασικού ηλεκτρομαγνητισμού καταδεικνύει ότι ο ηλεκτρισμός, ο μαγνητισμός και το φως είναι όλα εκδηλώσεις του ίδιου φαινομένου, καλούμενου ηλεκτρομαγνητικού πεδίου. Τα επιτεύγματα του Μάξγουελ που αφορούν τον ηλεκτρομαγνητισμό αποκαλούνται «η δεύτερη σημαντικότερη ενοποίηση στη φυσική», μετά την πρώτη που πέτυχε ο Ισαάκ Νεύτων.
Ο Μάξγουελ έδειξε ότι το ηλεκτρικό και το μαγνητικό πεδίο ταξιδεύουν στον χώρο σε μορφή κυμάτων με την ταχύτητα του φωτός το 1865, με την έκδοση της Δυναμικής θεωρίας του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου. Ο Μάξγουελ πρότεινε ότι το φως ήταν στην πραγματικότητα κυματισμοί στο ίδιο μέσο που είναι η αιτία ηλεκτρικών και μαγνητικών φαινομένων. Η ενοποίηση φαινομένων φωτός και ηλεκτρισμού οδήγησε στην πρόβλεψη της ύπαρξης ραδιοκυμάτων.
Ο Μάξγουελ επίσης βοήθησε στην ανάπτυξη της κατανομής Μάξγουελ – Μπόλτζμαν, η οποία είναι ένα στατιστικό μέσο περιγραφής των όψεων της κινητικής θεωρίας των αερίων. Είναι επίσης γνωστός για την παρουσίαση της πρώτης ανθεκτικής έγχρωμης φωτογραφίας το 1861 και για τη θεμελιώδη εργασία του στη δομική ακαμψία ράβδων και κοινών πλαισίων (δικτύωματα), όπως αυτά σε πολλές γέφυρες.
Οι ανακαλύψεις του βοήθησαν στην εισαγωγή της εποχής της μοντέρνας φυσικής, θέτοντας τα θεμέλια για τομείς όπως η ειδική θεωρία της σχετικότητας και η κβαντομηχανική. Πολλοί φυσικοί εκτιμούν τον Μάξγουελ ως τον φυσικό του 19ου αιώνα που είχε τη μεγαλύτερη επίδραση στη φυσική του 20ού αιώνα, και η συνεισφορά του στην επιστήμη θεωρείται από πολλούς ίδιας σημασίας με αυτές των Ισαάκ Νεύτωνα και Άλμπερτ Αϊνστάιν.
Στη δημοσκόπηση της χιλιετίας — μια επισκόπηση των 100 πιο επιφανών φυσικών – ο Μάξγουελ ψηφίστηκε ως ο τρίτος σπουδαιότερος φυσικός όλων των εποχών, πίσω μόνο από τον Νεύτωνα και τον Αϊνστάιν. Στην εκατονταετία από τα γενέθλια του Μάξγουελ, ο ίδιος ο Αϊνστάιν περιέγραψε εργασία του Μάξγουελ ως την «πιο βαθιά και πιο γόνιμη που συνάντησε η φυσική από την εποχή του Νεύτωνα.» Ο Αϊνστάιν κρατούσε μια φωτογραφία του Μάξγουελ στον τοίχο μελέτης του, μαζί με αυτές των Μάικλ Φαραντέι και Νεύτωνα.
1928 – Τζον Νας (John Forbes Nash Jr., 13 Ιουνίου 1928 – 23 Μαΐου 2015) ήταν Αμερικανός μαθηματικός και οικονομολόγος. Τιμήθηκε το 1994 με το Νόμπελ Οικονομικών, μαζί με τους Ρ. Ζέλτεν και Τζ. Χαρσάνυι για τη συμβολή του στη θεωρία παιγνίων.
Συγκεκριμένα, δημιούργησε την έννοια της ισορροπίας για παιχνίδια μη-μηδενικού αθροίσματος, ισορροπία που πήρε το όνομά του ως ισορροπία Νας. Η έννοια της ισορροπίας κατά Νας είναι πολύ σπουδαία, ιδιαίτερα στις μέρες μας, και έχει ευρύτατες εφαρμογές σε πολλούς τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, όπως στις οικονομικές επιστήμες, στην Πληροφορική, την Τεχνητή Νοημοσύνη, την πολιτική αλλά και σε φυσικά συστήματα, όπως η Βιολογία.
Το 2015, ο Τζων Φορμπς Νας τιμήθηκε με το Βραβείο Άμπελ μαζί με τον Λούις Νίρενμπεργκ “για τις εντυπωσιακές και σημαίνουσες συνεισφορές στη θεωρία των μη-γραμμικών μερικών διαφορικών εξισώσεων και στις εφαρμογές τους στη γεωμετρική ανάλυση”.
Ο Νας υπέφερε από σχιζοφρένεια από τα 31 του, την οποία ξεπέρασε μετά από τριάντα χρόνια.
Ο Τζον Νας και η σύζυγός του Αλίσια σκοτώθηκαν σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στις 23 Μαΐου του 2015, όταν το ταξί στο οποίο επέβαιναν προσέκρουσε σε προστατευτικό κιγκλίδωμα.
Θάνατοι
1977 – Γεώργιος Κοτζιάς. Ο Κοτζιάς γεννήθηκε στα Χανιά στις 16 Ιουνίου 1918. Ήταν γιος του μετέπειτα δημάρχου Αθηνών Κώστα Κοτζιά. Άρχισε τις σπουδές ιατρικές στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, αλλά κατέφυγε στις Ηνωμένες Πολιτείες με τον πατέρα του όταν γερμανικά στρατεύματα εισέβαλαν στην Αθήνα το 1941.
Έγινε δεκτός στην ιατρική σχολή του Χάρβαρντ και δύο χρόνια αργότερα αποφοίτησε με εύφημο μνεία. Εδεικεύτηκε ως παθολογοανατόμος στο νοσοκομείο Μπρίγχαμ και μετά υπηρέτησε ως επιμελητής νευρολογίας στο Γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέτης. Στη συνέχεια εργάστηκε στο Ινστιτούτο Ροκφέλερ και στο Εθνικό Εργαστήριο του Brookhaven.
Το 1957, ο Σουηδός επιστήμονας Άρβιντ Κάρλσον έδειξε ότι η ντοπαμίνη ήταν νευροδιαβιβαστής στον εγκέφαλο και όχι απλά πρόδρομο μόριο της νορεπινεφρίνης, όπως θεωρούταν προηγουμένως. Στη συνέχεια, άρχισε η θεραπεία με λεβοντόπα, πρόδρομη ουσία της ντοπαμίνης η οποία μπορεί να διέρχεται από τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, από άλλους γιατρούς για τη νόσο Πάρκινσον.
Όμως, η έγχυσή της προκαλούσε τοξικότητα, με αποτέλεσμα να μην είναι πρακτική για θεραπευτικούς σκοπούς. Τότε, ο Κοτζιάς έκανε μια σημαντική παρατήρηση. Αρχίζοντας με πολύ μικρές δόσεις δια στόματος κάθε δύο ώρες υπό συνεχή παρακολούθηση και αυξάνοντας σταδιακά τη δόση, κατάφερε να σταθεροποιήσει τους ασθενείς σε υψηλές δόσεις, προκαλώντας δραματική ύφεση των συμπτωμάτων. Η πρώτη μελέτη η οποία ανέφερε τη βελτίωση των ασθενών με πάρκινσον ως αποτέλεσμα της θεραπείας με λεβοντόπα, δημοσιεύθηκε το 1968. Από τότε, έχει γίνει η κύρια θεραπεία για τα συμπτώματα παρκινσονισμού. Το 1969, ο Κοτζιάς κέρδισε το βραβείο Άλμπερτ Λάσκερ για την κλινική ιατρική έρευνα.
Άλλοι ερευνητικοί τομείς στους οποίους εργάστηκε, ήταν η εξακρίβωση της βιολογικής σημασίας των ιχνοστοιχείων και ιδιαίτερα του ψευδαργύρου, του καδμίου και του μαγγανίου, η μελέτη του μεταβολισμού του νευρικού συστήματος, η χρήση των ραδιοϊσοτόπων στην κλινική ιατρική και η παθογένεια της πρωτεϊνουρίας.
2017 – Ανίτα Πάλενμπεργκ – Ήταν Γερμανοϊταλίδα ηθοποιός, καλλιτέχνης και μοντέλο. Ένα είδωλο του στυλ και το ” It Girl ” των δεκαετιών του 1960 και του 1970, η Πάλενμπεργκ θεωρείται η μούσα των Rolling Stones αφού ήταν η σύντροφος του ιδρυτή των Rolling Stones, πολυοργανίστα Brian Jones , ενώ αργότερα, από το 1967 έως το 1980, υπήρξε η σύντροφος του κιθαρίστα των Stones, Keith Richards , με τον οποίο απέκτησε τρία παιδιά.
Γεννήθηκε στις 6 Απριλίου 1942 στη Ρώμη και ήταν κόρη του Άρνολντ Πάλενμπεργκ, ενός γερμανο – ιταλού αντιπροσώπου πωλήσεων, ερασιτέχνη τραγουδιστή και χομπίστα ζωγράφου, και της Paula Wiederhold, η οποία ήταν γραμματέας της γερμανικής πρεσβείας. Ο πατέρας της την έστειλε αργότερα σε ένα οικοτροφείο στη Γερμανία για να μάθει τη γλώσσα. Μιλούσε άπταιστα τέσσερις γλώσσες από νεαρή ηλικία.
Η Πάλενμπεργκ αποβλήθηκε από το σχολείο όταν ήταν 16 ετών και στη συνέχισε έζησε ένα χρόνο στη Ρώμη και στη συνέχεια πήγε στη Νέα Υόρκη για να κάνει παρέα με το Factory του Andy Warhol. Στη συνέχεια ξεκίνησε την καριέρα της ως μοντέλο μόδας στο Παρίσι. Σπούδασε ιατρική, αποκατάσταση εικόνων και γραφιστική χωρίς να έχει πάρει ποτέ πτυχίο. Πριν εγκατασταθεί στο Λονδίνο, είχε ζήσει στη Γερμανία και τη γενέτειρά της Ρώμη, καθώς και στη Νέα Υόρκη, όπου δραστηριοποιήθηκε στο Living Theatre, πρωταγωνιστώντας στο έργο Paradise Now, το οποίο περιλάμβανε γυμνό επί σκηνής.
————————————————————————
Πηγές: sansimera.gr, el.wikipedia
.
