«Είναι πρωτοφανής η εγκάρδιος φιλοξενία
των κατοίκων της πόλεως ταύτης
προς τους εφέδρους
και λοιπούς αξιωματικούς και στρατιώτας.»
του Λευτέρη Τηλιγάδα
Κατά τη διάρκεια του «ατυχούς πολέμου» του νεοσύστατου ελληνικού κράτους με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, το Αγρίνιο φιλοξενούσε αρκετά στρατεύματα, τα οποία στρατοπέδευαν στην περιοχή του Αγίου Κωνσταντίνου, αλλά και πολλούς διακεκριμένους φιλέλληνες, οι οποίοι μέσω του σιδηρόδρομου έφταναν στο Αγρίνιο, για να κατευθυνθούν αμέσως μετά στην Άρτα, όπου τελείωναν τα εδάφη της ελληνικής επικράτειας, και βρισκόταν η πρώτη γραμμή του μετώπου, όπως μπορείτε να δείτε στον χάρτη της ανάρτησης. Ένα τέτοιο γεγονός, της άφιξης δηλαδή στο Αγρίνιο δύο φιλελλήνων καθώς και της υποδοχής που τους επιφύλαξε η πόλη, βρίσκουμε δημοσιευμένο στο ΣΚΡΙΠ της 9ης Μαρτίου 1897
Την προηγούμενη μέρα, 8 Μαρτίου 1897, αναφέρει η είδηση, έφτασαν στην πόλη του Αγρινίου με την αμαξοστοιχία των Σ.ΒΔ.Ε. δύο φιλέλληνές Γάλλοι δημοσιογράφοι, ο Bullon και ο Loix, τους οποίους οι Αγρινιώτες υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό και ζητωκραυγάζοντας υπέρ των φιλελλήνων και του ελεύθερου γαλλικού τύπου. Ο Bullon αφού πρώτα μίλησε στους συγκεντρωμένους στο σιδηροδρομικό σταθμό, τους ευχαρίστησε για τη θερμή τους υποδοχή, τους μετέφερε τη συμπάθεια του λαού της Γαλλίας και της εφημερίδας, στην οποία δούλευε και πήγε στο σπίτι του Φυλίδα, όπου και φιλοξενήθηκε.
Με αφορμή την είδηση αυτή αξίζει στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι την εποχή εκείνη είχε αναπτυχθεί ένα σημαντικό κίνημα φιλελληνισμού σε όλη την Ευρώπη, ιδιαίτερα δε στην Ιταλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Πολωνία. Βέβαια, η συμμετοχή εθελοντών στον πόλεμο του 1897 είχε και άλλες αφετηρίες εκτός του φιλελληνισμού. Κυρίως τις κοινωνικοπολιτικές θεωρίες των συμμετεχόντων. Έτσι σχηματίστηκαν φιλελληνικά κομιτάτα με σκοπό την υποστήριξη των Ελλήνων από την τουρκική επιθετικότητα.
Τα σωματεία ενίσχυαν ευρωπαϊκοί πολιτικοί σχηματισμοί και μορφώματα, συνήθως αντιπολιτευόμενοι την εξωτερική πολιτική της χώρας τους, όπως το ιταλικό δημοκρατικό κόμμα, επαναστατικά κομιτάτα όπως το Commitato Pro-Grecia, οι γαριβαλδίνοι και οι αναρχικοί αλλά και εταιρείες, φιλοσοφικοκοινωνικές, όπως οι Ελευθεροτέκτονες.[24] Στην Ιταλία συγκεκριμένα, η φιλελληνική οργάνωση Commitato Pro Grecia οργάνωσε σώμα αλλά λόγω πιέσεων που οι Ελληνικές αρχές δέχθηκαν από τις Ιταλικές, δεν τους παρείχαν διευκολύνσεις και δεν μπόρεσε να λάβει μέρος στον πόλεμο.
Όμως δεν είναι μόνο αυτές οι δύο μεμονωμένες περιπτώσεις φιλοξενίας από την πλευρά των Αγρινιωτών. Στο φύλλο της ίδιας εφημερίδας[2] πέντε μέρες αργότερα διαβάζουμε ένα μικρό μονόστηλο για τη φιλοξενίας των ελληνικών στρατευμάτων που στρατοπέδευαν στην περιοχή. Γράφει κατά λέξη η εφημερίδα:
«Ως μας γράφουσι εξ Αγρινίου είναι πρωτοφανής η εγκάρδιος φιλοξενία των κατοίκων της πόλεως ταύτης προς τους εφέδρους και λοιπούς αξιωματικούς και στρατιώτας. Όλαι οι πολίται φιλοτιμούνται μεταξύ των τις να υπερβάλη των άλλων εις τας περιποιήσεις. Ο στρατός χάρις εις την προθυμίαν ταύτην έχει λαμπρά οικήματα αι δε τροφαί του είναι αφθονώτατοι, διότι πλην του τακτικού συσσιτίου των λαμβάνουσι και παντός είδους τρόφιμα δωρεάν προσφερόμενα παρά των κατοίκων.
Ένεκα τούτου η κατάστασις αυτού είναι αρίστη. Τελούνται δε γυμνάσια μετά μεγάλου ζήλου και προθυμίας επί οκτάωρον. Μία όμως έλλειψης παρατηρείται σπουδαιοτάτη. Η έλλειψης στρατιωτικών ιατρών ενώ δε περί τους εκατό ιατροί και φαρμακοποιοί αναμένουσι επί τόσας ημέρας εν Αθήναις τοποθέτησιν και αποστέλλονται άνευ λόγου τινές τούτων εις τας πατρίδας των, η φρουρά του Αγρινίου ανερχομένη εις 3 χιλιάδας μένει άνευ ιατρού».
1. ΕΜΠΡΟΣ 9/3/1897, Ετος 1ο΄, Αρ. Φυλ. 118, σελ. 3 | 2. ΕΜΠΡΟΣ 13/3/1897, Ετος 1ο, Αρ. Φυλ. 122, σελ. 3.
