Άνοδο της θερμοκρασίας
σε μεγάλα μέρη του κόσμου
αναμένεται ότι θα προκαλέσει τους επόμενους μήνες,
το ακραίο φαινόμενο El Niño
Το περασμένο καλοκαίρι ο συνδυασμός των πολύ μικρών ποσοτήτων βροχοπτώσεων και υψηλών θερμοκρασιών σήμαινε ότι μεγάλα τμήματα της Ευρώπης επλήγησαν από σοβαρή ξηρασία Ήταν ένα από τα πιο θερμά καλοκαίρια που έχουν καταγραφεί ποτέ.
«Το ερχόμενο καλοκαίρι μπορεί να είναι ακόμα πιο θερμό σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό είναι το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουν η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Κλίματος Copernicus και η Αμερικανική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία NOAA. Και οι δύο προειδοποιούν ότι μια παγκόσμια αλλαγή του καιρού θα μπορούσε να προκαλέσει άνοδο των θερμοκρασιών του καλοκαιριού», αναφέρεται σε άρθρο της νορβηγικής καθημερινής εφημερίδας Aftenposten.
Ο λόγος είναι, κυρίως, η επανεμφάνιση του φαινομένου El Niño στον νότιο Ειρηνικό, το οποίο φτάνει στο αποκορύφωμά του γύρω στα Χριστούγεννα. Κατά τη διάρκεια του έτους που εμφανίζεται το El Niño, οι θερμοκρασίες σε μια τεράστια ωκεάνια περιοχή στα ανοιχτά της δυτικής Νότιας Αμερικής μπορεί να αυξηθούν αρκετούς βαθμούς, γεγονός που έχει σημαντικές συνέπειες για τον καιρό σε πολλά μέρη του κόσμου.
Μετά από αρκετά χρόνια σχετικά χαμηλών επιφανειακών θερμοκρασιών στον τροπικό Ειρηνικό, μετεωρολογικές υπηρεσίες προβλέπουν ότι ένα άλλο El Niño θα μπορούσε να είναι στο δρόμο και να αποκτήσει πραγματική δυναμική τους επόμενους μήνες.
Αρκετές από τις προβλέψεις δείχνουν ότι μπορεί να υπάρξει ακόμη και το ονομαζόμενο σούπερ El Niño, όταν οι θερμοκρασίες της θάλασσας μπορεί να είναι έως και 3 – 4 βαθμούς υψηλότερες από τις κανονικές στο κεντρικό και ανατολικό τμήμα του Ειρηνικού Ωκεανού.
Πρέπει να πάμε πίσω στο 1998 για να βρούμε ένα εξίσου δυνατό El Niño. Εάν το φαινόμενο εμφανιστεί τόσο εκτεταμένο όσο τότε, μπορεί να έχει πολύ μεγάλο αντίκτυπο στην παγκόσμια μέση θερμοκρασία.
Αυτό εξηγεί ο Eigil Kaas, καθηγητής κλίματος και γεωφυσικής στο Ινστιτούτο Niels Bohr στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης και εργάζεται στο Εθνικό Κέντρο Κλιματικής Έρευνας στο Δανικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο (DMI).
«Αν αποδειχθεί ότι είναι κάτι σαν το El Niño που είδαμε το 1998, είναι πολύ πιθανό η παγκόσμια μέση θερμοκρασία για μικρότερο χρονικό διάστημα να ξεπεράσει τον στόχο 1,5 βαθμών της Συμφωνίας του Παρισιού», δήλωσε στο Science Illustrated.
Πώς εμφανίζεται το El Niño
Ο Eigil Kaas τονίζει ότι οι προβλέψεις βασίζονται σε πιθανότητες και ότι μπορεί να είναι δύσκολο να προβλεφθεί εκ των προτέρων ένα γεγονός όπως αυτό.
Αυτή τη στιγμή, ωστόσο, φαίνεται ότι ένα El Niño –αν συμβεί– θα μπορούσε να επηρεάσει σημαντικά τη μέση θερμοκρασία. «Μπορεί να δούμε υψηλότερες θερμοκρασίες από τις κανονικές σε μεγάλα τμήματα των τροπικών σε μια πολύ μεγάλη ωκεάνια περιοχή, ειδικά στον Ειρηνικό και σε μεγάλα τμήματα της Μεσογείου, δηλαδή στη Νότια Ευρώπη», αναφέρει ο Eigil Kaas.
Αναφέρει, επίσης, ότι η πρόβλεψη για το El Niño προκαλεί ανησυχία σε αρκετούς επιστήμονες, καθώς έρχονται επί σειρά ετών με ασυνήθιστα χαμηλές επιφανειακές θερμοκρασίες στον Ειρηνικό Ωκεανό. Παρόλα αυτά, έχουμε σπάσει αρκετά ρεκόρ θερμότητας τα τελευταία χρόνια. Επομένως, υπάρχει επίσης μια ανησυχία για το τι μπορεί να επιφέρει η υπερθέρμανση του πλανήτη σε συνδυασμό με το ακραίο κλιματικό φαινόμενο.
Διαχέεται η θερμή συσσώρευση
Πώς όμως μια αύξηση της θερμοκρασίας κατά μερικούς βαθμούς στον τροπικό Ειρηνικό Ωκεανό μπορεί να έχει τόσο μεγάλες συνέπειες για το κλίμα του πλανήτη;
Κανονικά, σταθεροί άνεμοι, πνέουν από τη Νότια Αμερική προς την Ινδονησία και την Αυστραλία. Αυτό σημαίνει ότι το ζεστό επιφανειακό νερό μεταφέρεται προς τα δυτικά. Το νερό θερμαίνεται σταδιακά από τον ήλιο και συγκεντρώνεται σε ένα σχετικά παχύ στρώμα θερμού γύρω από την Ινδονησία και τη βόρεια Αυστραλία σε κάτι που οι επιστήμονες του κλίματος αποκαλούν The warm pool.
Στην αρχή ενός El Niño, το παχύ στρώμα του ζεστού νερού σπάει από μια κυματική κίνηση που προκαλείται από ασυνήθιστους δυτικούς ανέμους στα δυτικά μέρη του τροπικού Ειρηνικού. Η κυματική κίνηση διαδίδεται προς τα ανατολικά, με αποτέλεσμα το ζεστό νερό από τα δυτικά να εξαπλώνεται σταδιακά σε μια πολύ μεγαλύτερη γεωγραφική περιοχή από την κανονική.
Οι τεράστιες περιοχές του ζεστού νερού των ωκεανών επηρεάζουν την ατμόσφαιρα, δημιουργώντας ένα αυτοενισχυτικό αποτέλεσμα που εξαπλώνεται σε μεγάλα μέρη του κόσμου και επίσης επιφέρει μια περίοδο αυξημένης παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας στην ατμόσφαιρα.
