Η ενέδρα στη Σκάλα του Μαυρομμάτη

Στις 5 Μαΐου του 1821, ο Δημήτρης Μακρής
στήνει ενέδρα στη σκάλα του Μαυρομμάτη
και ληστεύει το οθωμανικό απόσπασμα
που κουβαλούσε τον ετήσιο φόρο των υποτελών

 

του Λευτέρη Τηλιγάδα

 

Ο φόρος αυτός, κατ’ άλλους, ήταν 75.000 γρόσια (15.000 από το Μεσολόγγι και το Ανατολικό και  60.000 από το υπόλοιπο Κάρλελι) και κατ’ άλλους, πεντακόσια πουγκιά, κοντά στα 250.000 γρόσια δηλαδή, από την ετήσια φορολογία των Ιωαννίνων, την οποία το απόσπασμα πήγαινε να παραδώσει στον Γιουσούφ Αγά της Ναυπάκτου[1].

«Κατά το τέλος Απριλίου του 1821», γράφει ο Χαβέλας, «ο Αναστάσιος Παλαμάς, προύχων της πόλεως Μεσολογγίου και μεμυημένος εις τα της Φιλικής Εταιρείας, μαθών ότι κατ΄εκείνας τας ημέρας έμμελων να αποσταλώσι τα εισοδήματα της επαρχίας δια Ναυπάκτου εις Κωνσταντινούπολιν ειδοποίησε τον ατρόμητον εκείνον αρματωλόν, όστις αποφεύγον το μισητόν όνομα της τυρρανίας εις τας χιονοσκεπής κορυφάς των ορέων, εκαραδόκει την σωτήριον ημέραν  καθ’ ην έμμελε να καθαρίση την πατρίδα του από το νέον Κυλώνειο άγος […] Τω όντι την 5 Μαΐου περί την 9ην πρωινήν ώρα εφάνη η συνοδεία διερχόμενη εκείθεν, οι δε ενεδρεύοντες αφήσαντες αυτήν να εισέλθη εντός των στενωπών, αίφνης προσέλαβον αυτήν και πάσαν σχεδόν την συνοδείαν φονεύσαντες, κατέλαβον τον θησαυρόν, ον μεταβίβασαν εις τον Ζυγόν, ένθα ο Μακρής διανείματο αυτόν μετά των συντρόφων και παραταύτα απήλθε μετά των οπαδών του εις το αντίθετον μέρος της Επαρχίας.[2]

Όπως προκύπτει ανεξάρτητα από τις προθέσεις του Παλαμά και άλλων μεταγενέστερων, ο Μακρής στην συγκεκριμένη περίπτωση ενήργησε προς το συμφέρον του και μόνο, αφού ούτε γρόσι από τα παραπάνω χρήματα δεν έφτασε στο εθνικό ταμείο του αγώνα.

Ο θησαυρός, αναφέρει ο Γιάννης Μακρής, μοιράστηκε από τον Καπετάνιο στους διαλεχτούς του με ένα ασημένιο τάσι που ήταν μέσα σ’ αυτόν, στη θέση Τριφυλλάκι, στον ανατολικό Ζυγό που από τότε λέγεται και «Χαράτσι». Τα πρωτοπαλίκαρα, φορτωμένα γρόσια, σκόρπισαν στα μέρη τους να στρατολογήσουν με εντολή να συγκεντρωθούν στον κάτω Ζυγό. Έτσι ξεκίνησε η Επανάσταση στη Δυτική Ρούμελη, από τους Κλέφτες του Ζυγού και με τρόπο σύμφωνο με τη μακροχρόνια παράδοσή τους, δηλαδή αρπάζοντας βίαια από τον εχθρό το χαράτσι και χρησιμοποιώντας το σαν Επαναστατικό ταμείο.

Τις επόμενες δεκαπέντε μέρες η οθωμανική εξουσία της περιοχής θεώρησε υπεύθυνους τους κατοίκους της περιοχής του Μεσολογγίου και οι προεστοί της πόλης κατέβαλαν τεράστια προσπάθεια για να αποφευχθούν τα αντίποινα, με τα οποία απειλούσαν τους κατοίκους του Μεσολογγίου οι Οθωμανοί, αφού τους θεωρούσαν αποκλειστικά υπεύθυνους. Στις 20 Μαΐου της ίδιας χρονιάς όμως, με την εμφάνιση στη λιμνοθάλασσα των πρώτων υδραίικων και Σπετσιώτικων καραβιών, οι προεστοί του Μεσολογγίου, Θανάσης Ραζηκότσικας, Γιάννης Ραζηκότσικας, Πάνος Παπαλουκάς, Αλέξης Τσιμπουράκης, Αποστόλης Καψάλης, Γιάννης Τρικούπης, Δημήτρης Πλατύκας, Μήτσος Τσιντιλόνης, Στάμος Σιδέρης και Αναστάσιος Παλαμάς[3], ορίζουν αρχηγό των «εντοπίων αρμάτων», όπως αναφέραμε σε προηγούμενη σελίδα, το Θανάση Ραζηκότσικα και κηρύσσουν την ανεξαρτησία της πόλης του Μεσολογγίου, καταλαμβάνοντας το Οθωμανικό διοικητήριο της πόλης. Όσοι από τους Οθωμανούς εγκαταλείπουν την πόλη καταφεύγουν στο Βραχώρι, για να σωθούν.

 

Παραπομπές: 1. Γεράσιμου Παπατρέχα, Η ιστορία του Αγρινίου, έκδοση Δήμου Αγρινίου, 1991, σελ 221. | 2. Θεόδωρου Χαβέλα, Ιστορία των Αιτωλών, Εν Αθήναις, εκ του τυπογραφείου Βρεττού Κ. Βαλέττα, 1883, τομ. 2ος, σελ. 52 -54. | 3. Θεόδωρου Θωμόπουλου, Το Αγρίνιο απ’ την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, Αθήνα 1954, σελ. 44.
Φωτογραφία: Δημήτρης Μακρής
Διαβάστε περισσότερα στην ενότητα Μαρτυρίες
με click πάνω στην κάρτα που ακολουθεί
ή στο Posted in Μαρτυρίες