Ἐν Ἀγρινίῳ τῇ 22 Οκτωβρίου… 1918: Οι Αγρινιώτες στον Προυσό | 1958: Καπνικά | 1960: Φαρμακοποιοί στο Μεσολόγγι


.

Aγρινιώτικο καλαντάρι Οκτωβρίου

22 Οκτωβρίου

–  1918: Η ισπανική γρίπη και η μεταφορά της εικόνας της Παναγίας του Προυσού στο Αγρίνιο (Μέρα πρώτη) | 1958: Διαμαρτυρία καπνοπαραγωγών | 1960: Ετήσια γενική συνέλευση του πανελλήνιου φαρμακευτικού συλλόγου στο Μεσολόγγι  –

22 Οκτωβρίου 1918

Βρισκόμαστε στο 1918 και η Ευρώπη, προσπαθεί ακόμη να ξεπεράσει το σοκ του «Μεγάλου Πολέμου», όπως ονομάστηκε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Πριν καλά-καλά όμως φύγει ο καπνός από τα πεδία των μαχών, κάπου στην Ανατολική Ασία ένας καινούργιος παγκόσμιος εχθρος κάνει την εμφάνισή του: Η γρίπη.

Μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα το πρώτο κρούσμα αναφέρεται και στην Ευρώπη. Ήταν ένα Άγγλος στρατιώτης που υπηρετούσε σε σύνταγμα που βρισκόταν στην Γαλλία. Όσο ο καιρός περνούσε τόσο μεγάλωνε ο αριθμός των θυμάτων. Και όσο το στράτευμα μετακινούνταν, τόσο εξαπλωνόταν ο ιός, χωρίς ακόμη να γνωρίζει κανείς τι ακριβώς συμβαίνει…

 

 

Το κακό δεν άργησε να χτυπήσει την πόρτα της Ελλάδας. Στα τέλη του Ιουλίου καταγράφονται τα πρώτα κρούσματα στη χώρα.

Το πρώτο «κύμα» δεν είναι τόσο καταστροφικό όσο θα περίμενε κανείς. Αν και αναφέρονται πιο συχνά κρούσματα, δεν επικρατεί ο πανικός μιας πανδημίας, αφού ο αριθμός των θυμάτων κυμαίνεται ακόμη σε χαμηλά επίπεδα. Όμως αυτή η κατάσταση δεν θα κρατήσει για πάντα. Καθώς το καλοκαίρι φεύγει, η επιδημία μπαίνει σε φάση έξαρσης. Ολοένα και περισσότεροι καταλήγουν στα νοσοκομεία και από εκεί στα νεκροταφεία.

Η χώρα, όπως και άλλες πριν από αυτήν, είναι απροετοίμαστη να αντιμετωπίσει το κακό. Σταδιακά αποφασίζεται το κλείσιμο των σχολείων στην πρωτεύουσα αλλά και σε πόλεις τις περιφέρειας. Ειδικά η Δυτική Μακεδονία δοκιμάζεται εντονότερα από τη νέα μάστιγα, όπως και η Πάτρα, η Ηλεία, η Αιτωλοακαρνανία και το Αγρίνιο. Όπως συμβαίνει συχνά σε τέτοιες καταστάσεις, οι άνθρωποι βλέπουν την επιδημία ως ένα είδος «θεϊκής τιμωρίας» και αρχίζουν να αμφισβητούν την δυτική ιατρική που μοιάζει ανήμπορη να βάλει τέλος στην συμφορά.

Το Αγρίνιο εκείνη την εποχή είχε κοντά στους 15.000 κατοίκους. Ο αριθμός των θανάτων μέσα στην πόλη είναι αρκετά μεγάλος. Όπως είδαμε και στις 20 Οκτωβρίου κάθε φορά που η πόλη αντιμετώπιζε ένα μεγάλο «θανατικό» στρεφόταν προς το Μοναστήρι του Προυσσού και την εικόνα της Παναγίας. Για το λόγο αυτό συγκροτούν μια επιτροπή που πηγαίνει στη Ναύπακτο, για να ζητήσει από τον τότε Μητροπολίτη Αμβρόσιο στη δικαιοδοσία του οποίου ήταν το μοναστήρι για να πάρουν άδεια μεταφοράς της εικόνας στο Αγρίνιο.

Εσωτερικό του μοναστηριού του Προυσού το 1890 (Πηγή: © Woodhouse Archive – lifo.gr)

 

Χαρακτηριστικό  αφήγημα για το γεγονός ότι σε αυτές τις περιπτώσεις οι άνθρωποι βλέπουν την επιδημία ως ένα είδος «θεϊκής τιμωρίας», όπως γράψαμε παραπάνω, είναι ένα κείμενο που είναι αναρτημένο στο block της Αγίας Τριάδας με τίτλο «Η Παναγία η Προυσιώτισσα σώζει το Αγρίνιο» και το οποίο αναφέρει: «Με την ευλογία του Αμβροσίου και με το σχετικό έγγραφο της άδειας στα χέρια η επιτροπή αφήνει την Μητρόπολη. Η άδεια έχει δοθεί. Μα τα λόγια του Δεσπότη, παρά την τελική ευλογία του, στριφογυρίζουν καυτερά στην ψυχή και στην σκέψη. Τα βήματά τους σέρνονται όχι προς το Αγρίνιο, αλλά προς την παραλία της Ναυπάκτου. Εκεί καθισμένοι στο μουράγιο, αμίλητοι, κάνουν αυτοκριτική. Είναι, άραγε, άξιοι να παρουσιαστούν μπροστά στην θαυματουργό Εικόνα; Αμαρτωλοί αυτοί, πρεσβεία αμαρτωλών; Ο Μητροπολίτης επέτρεψε, αλλά θα ευδοκήσει, θα δώσει συγχώρεση και η Παναγία; Αυτές οι σκέψεις τους βασανίζουν στις ώρες της σιωπής…»

Κι όταν η σιωπή τελειώνει, ξεκινούν με τα πόδια για το μοναστήρι του Προσσού, στο οποίο φθάνουν στις 22 Οκωβρίου το απόγευμα, σύμφωνα με την συνέχεια της παραπάνω αφήγησης η οποία αναφέρει ως πηγή »το αρχείο του αειμνήστου Γυμνασιάρχη  του Αγρινίου, Γιώργου Πάστρα». 

 

22 Οκτωβρίου 1958

«ΑΓΡΙΝΙΟΝ, 22. (Του ανταποκριτού μας), –  Εις συγκροτηθείσαν εις τα γραφεία της Ενώσεως Συνεταιρισμών σύσκεψιν, εις την οποίαν μετέσχον και κυβερνητικοί βουλευταί οι εκπρόσωποι των καπνοπαραγωγών διεμαρτυρήθησαν εντόνως, διότι η κυβέρνησης έχει πολλάκις, μεταθέσει την ημερομηνίαν λήξεως των αγορών καπνών και ενάρξεως της συγκεντρώσεως και εξέφρασαν την δυσπιστίαν των δια τα κυβερνητικά μέτρα. Απεφασίσθη, όπως το προσεχές Σάββατον συγκληθή μεγάλη καπνική σύσκεψις, εις την οποίαν θα εξετασθεί το όλον θέμα.» (Ελευθερία 23/10/1958, σελ. 6)

 

22 Οκτωβρίου 1960

Πραγματοποιήθηκε στο Αγρίνιο και το Μεσολόγγι η ετήσια γενική συνέλευση του πανελλήνιου φαρμακευτικού συλλόγου. Στη συνέλευση μετείχαν 70 αντιπρόσωποι από 43 τοπικοί φαρμακευτικοί σύλλογοι, ενώ κλήθηκαν να παραστούν και μέλη της Κυβέρνησης. (ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, φύλ. 22.10.1960, σελ. 7)

 

Φωτογραφία:
Έρευνα – Κείμενα: Λ. Τηλιγάδας
——————————————————————————————————-
Η μνήμη είναι
μια δυνατότητα για να διευρύνουμε το μέλλον
και όχι για  να το συρρικνώσουμε στο ήδη ξεπερασμένο παρελθόν