Ο Δημήτριος Στάικος ήταν γιος του Νικολάου Στάικου,
που αντιπροσώπευσε ως προεστός
την επαρχία του Βλοχού στην Γ’ Συνέλευση
της Δυτικής Ελλάδας το 1824 στο Αιτωλικό
Η διαθήκη του Δημητρίου Νικολάου Στάικου
Γράφει ο Μάρκος Γκιόλιας στο άρθρο του με τίτλο: «Τo Αγρίνιο στα τέλη του 19ου αιώνα και η διαθήκη του Δημ. Στάϊκου»: «Ο Δημ. Στάικος ήταν γιος του Νικολάου Στάικου, που αντιπροσώπευσε ως προεστώς την επαρχία του Βλοχού στην Γ’ Συνέλευση της Δυτικής Ελλάδας το 1824 στο Αιτωλικό. Με ιδιόχειρη διαθήκη του, ο Δημ. Στάικος κληροδοτούσε στον Δήμο ολόκληρη την κινητή και ακίνητη περιουσία του, που ήταν αρκετά μεγάλη. Άφηνε στον Δήμο κτήματα, λιοστάσια, ελαιοτριβεία, σπίτια, αποθήκες, μετρητά, βοσκότοπους και άλλα περιουσιακά στοιχεία. Η αξία τους ανερχόταν σε πολλές χιλιάδες χρυσές δραχμές. Η διαθήκη περιλάμβανε τη ρήτρα ότι τα εισοδήματα της περιουσίας θα χρησιμοποιούνται «εις φιλανθρωπικούς σκοπούς». Ο Δήμος έδωσε διασταλτική ερμηνεία στον όρο και χρησιμοποίησε ακόμα δημιουργικότερα τα κληροδοτήματα. Εκτός από τους φιλανθρωπικούς σκοπούς, ένα σοβαρό μέρος των εισοδημάτων διατέθηκε για την εκτέλεση δημοτικών έργων και τον ευπρεπισμό της πόλης. Οι πόροι που εισπράττονταν από τις εκποιήσεις ορισμένων ακινήτων, αξιοποιούνταν για τη βελτίωση και την προαγωγή της εκπαίδευσης».
Όλοι ξέρουν με ποιον τρόπο γίνονται τα «λεφτά». Τα «λεφτά» τα κάνουν οι λίγοι… με τον κόπο των πολλών. Ακόμα πιο λίγοι από τους λίγους – ελάχιστοι ίσως – κάνουν αυτό που έκανε ο Δημήτρης Στάικος: άφησε όλα τα «λεφτά» του στο Δήμο Αγρινίου. Κι αυτή η περιουσία ήταν το πιο σημαντικό εργαλείο εκείνου του μικρού Δήμου, έτσι ώστε να μπορέσει να «μπαλώσει» πολλές από τις τρύπες του εκείνα τα πρώτα δύσκολα χρόνια. Εκείνα τα χρόνια, που έπρεπε να γίνουν πολλά, αλλά τα χρήματα ήταν λίγα.
«Σήμερον ημέραν Τετάρτην της εβδομάδος», έλεγε η διαθήκη του Δημήτρη Στάικου, «ώραν δεκάτην προ μεσημβρίας, την δεκάτην τρίτην Μαρτίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού εννενηκοστού πρώτου έτους εν Αγρινίω, εγώ ο Δημήτριος Νικολάου Στάικου κτηματίας κάτοικος Αγρινίου και ενορευόμενος εις τον ενταύθα Ναόν η «Ζωοδόχου Πηγή», έχοντος φρένας υγιείς και αταραξίαν ψυχής και μη έχων κληρονόμον απ ευθείας και δικαιούμενον κληρονομιάς, απεφάσισα να συντάξω ιδιοχείρως την διαθήκην μου, δι’ ης να διαθέσω την περιουσίαν μου όθεν με πλήρη θέλησιν και με στερεάν απόφασιν κηρύττω και εγκαθιστώ γενικόν κληρονόμον μου απάσης της περιουσίας μου κινητής και ακινήτου τον Δήμον Αγρινίου, με την ρητήν υποχρέωσιν, ότι Δήμον Αγρινίου εννοώ την πόλιν Αγρινίου και τ’ αποτελούντα ήδη χωρία αυτού, εάν όμως επέλθη ποτέ μεταβολή ορίων του Δήμου, κληρονόμος μου θα είναι πάντοτε η πόλις Αγρινίου μετά των παραρτημάτων και ορίων της.
Τα κτήματα μου Άγιος Νικόλαος κείμενα εις την περιφέρειαν Βελάουστα του Δήμου Αγρινίου ολόκληρα όπως ανήκουν εις εμέ και τα εντός του χωρίου Σμόλιανα του Δήμου Αγρινίου ελαιοστάσιά μου, ήτοι η Μάνδρα, Ελαιοτροβεία και οικίαι τα δύο ελαιοστάσιά μου τα λεγόμενα του Λαμπράκη και τα ελαιοστάσιά μου λεγόμενα Καλαμίδες και Βάρκα τα αφίνω εξ ημισείας ως τελείαν ιδιοκτησίαν εις τους ανεψηούς μου Διονύσιον Γεωργ. Στάικου και Ευστάθιον Γρηγορίου Στάικου, εις την Ευφροσύνην χήραν σύζυγον Γεωργ. Αρβανίτη ήτις ζη ήδη εν τη οικία μου πλήρη σχεδόν εικοσαετίαν αφήνω εις τελείαν ιδιοκτησίαν της όλα γενικώς τα έπιπλα της οικίας μου και παν ότι εμπεριέχεται εντός των Κασελλών και Φορτζεριών εκτός των εγράφων όλων γενικώς και των χρημάτων τα οποία ανήκουν εις τον κληρονόμον μου Δήμον Αγρινίου· αφήνω επίσης εις αυτήν το δικαίωμα εν όσω ζη και αν θέλει να κατοίκιση εις τα δύο συνεχόμενα δωμάτια ισόγεια, κείμενα αρκτικοανατολικώς της μεγάλης οικίας μου, πριν Βέλη κειμένης εν τη πόλει Αγρινίου, ο κληρονόμος μου Δήμος Αγρινίου αφ’ ου εκ των εισοδημάτων μου πλήρωση τα χρέη μου, θέλει μεταχειρίζεται τα εισοδήματα μου εις φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Την δε νέαν οικίαν μου πριν Βέλη θέλει μεταχειρισθή εις φιλανθρωπικόν κατάστημα οίον εγκρίνει.
Αι διατάξεις μου αύται δεν είναι της στιγμής συλληψις, αλλ’ είναι απόφασις συλληφθείσα και μελετηθείσα προ ετών.
Ο Διαθέτης Δημήτριος Ν. Στάικος».
