… | Λευτέρης Τηλιγάδας | Καπετάν Κίτσος Κορόζης: ο ατίθασος της Αντίστασης | Από τις φυλακές της Κατοχής στα βουνά της Δυτικής Στερεάς Η διαδρομή και ο ηρωικός θάνατος του Χρήστου Κορόζη | Ήταν από εκείνες τις μορφές που ο χρόνος δεν κατάφερε να ξεθωριάσει. Ο Χρήστος Κορόζης –ή καπετάν Κίτσος για όσους τον γνώρισαν στα δύσκολα χρόνια– γεννήθηκε στο ορεινό Τροβάτο Αγράφων, αλλά μεγάλωσε στη Μαχαλά Ξηρομέρου, στις σημερινές Φυτείες. […]
Κατηγορία: Μαρτυρίες
Ο Απαγχονισμός του Νικολάου Κουμπούρα
… | Λευτέρης Τηλιγάδας | Ο Απαγχονισμός του Νικολάου Κουμπούρα | Η σύντομη πορεία και το τραγικό τέλος του «Κουμπούρα», που έφτασε από το Αγρίνιο για να πολεμήσει στη Μακεδονία | Δεκέμβριος 1907. Η Μακεδονία βράζει από υπόγειες συγκρούσεις, το οθωμανικό κράτος έχει σκληρύνει όσο ποτέ τη στάση του, και η πόλη των Σερρών ζει με την αγωνία των συλλήψεων, των εφόδων, των εκτελέσεων. Σ’ αυτό το σκηνικό, η μορφή ενός […]
Η Εξέγερση των Ναυπακτίων
… | Λευτέρης Τηλιγάδας | Η Εξέγερση των Ναυπακτίων και τα (μη) προτεινόμενα μέσα | Στις αρχές του 20ού αιώνα ένα άρθρο του Α. Ν. Σακελλαρίου με τίτλο «Η Εξέγερσις των Ναυπακτίων» χρησιμοποιεί τις τοπικές διεκδικήσεις για δρόμους ως παράδειγμα της παλιάς, πελατειακής λογικής | Στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν η ελληνική πολιτική σκηνή πάλευε ακόμη με τις συνέπειες της ήττας του 1897 και η οικονομία βρισκόταν υπό τη […]
Βραχώρι | Τα χρόνια της ληστείας
. Ελένης Γιαννακοπούλου – Τριανταφυλλίδη Βραχώρι | Ληστεία – «γαλόνι και σπαθί»* Υπήρχαν πολλοί παραγκωνισμένοι αγωνιστές και κλέφτες που έμειναν στο περιθώριο και μαζί με άλλα αναρχικά στοιχεία «βγήκαν στο κλαρί» κατά της εξουσίας Η ληστεία, ενδημικά φαινόμενο στην Αιτωλοακαρνανία για εκατό και πλέον χρόνια μετά την Επανάσταση20, λυμαινόταν και την περιοχή του Αγρινίου. Η στενωπός της Κλεισούρας, μέσω της οποίας ελέγχεται η διέλευση ανθρώπων και εμπορευμάτων, ληστοκρατείται από πολλές […]
Βραχώρι | Οι Σουλιώτες
. Ελένη Γιαννακοπούλου – Τριανταφυλλίδη Το πρόβλημα των ετεροχθόνων Οι Σουλιώτες μαζί με Καλαρρυτηνούς και Κομποτιάτες δημιούργησαν το σουλιώτικο μαχαλά που εκτεινόταν από την περιοχή Βόρεια του πάρκου ως τον Άγιο Δημήτριο Στα 1822 που επανέρχονται οι Σουλιώτες από τα Επτάνησα γίνεται πρόταση από το εκτελεστικό να εγκατασταθούν στο Ζαπάντι. Οι ντόπιοι ενταντιώθηκαν υποκινούμενοι και από τους οπλαρχηγούς γαιοκτήμονες, αρχικά τον Γ. Ράγκο και αργότερα τον Γιαννάκη Στάικο. Υποδαυλίζοντας φατριασμούς […]
Θεόκλητος (Αβραντίνης) | Ένας «εκκλησιαστικός αντάρτης»
… | Λευτέρης Τηλιγάδας | Θεόκλητος (Αβραντίνης) | Ένας «εκκλησιαστικός αντάρτης» στη Μητρόπολη της Αιτωλίας και Ακαρνανίας | Η κρίση του Νοεμβρίου 1965 στην Εκκλησία της Ελλάδος υπήρξε ένα από τα πιο δραματικά επεισόδια της μεταπολεμικής εκκλησιαστικής ιστορίας — μια σύγκρουση όπου δύο εξουσίες, η εκκλησιαστική και η κρατική, διεκδίκησαν μετωπικά το προνόμιο της νομιμοποίησης. Σ’ εκείνον τον ταραγμένο μήνα, η κυβέρνηση Στεφανόπουλου επιχείρησε να διακόψει τις εργασίες της Συνόδου και […]
Χρήστος Καπράλος | Σκαλίζοντας στην ύλη τον κόπο της μνήμης και της ιστορίας
… | Λευτέρης Τηλιγάδας | Χρήστος Καπράλος | Σκαλίζοντας στην ύλη τον κόπο της μνήμης και της ιστορίας | Η παιδική ηλικία του Χρήστου Καπράλου κύλησε μέσα σε ένα περιβάλλον απώλειας, αφού η οικογένειά του βρέθηκε χωρίς πατέρα σε μια περίοδο που η επιβίωση απαιτούσε καθημερινό αγώνα. Το γεγονός αυτό οδήγησε τη μητέρα να επωμιστεί την ευθύνη τεσσάρων παιδιών με μια σπάνια δύναμη και μια αφοσίωση που διαμόρφωσε καταλυτικά την ψυχοσύνθεση […]
Εισαγωγή στην Αναφορά του Τολιόπουλου
… | Λευτέρης Τηλιγάδας | Εισαγωγή στην Αναφορά του Τολιόπουλου Η λήθη δεν μπορεί να είναι ποτέ ουδέτερη Είναι πάντα πολιτική πράξη, όπως ακριβώς και η μνήμη Κρίνεται πλέον απαραίτητο να πάψει η ιστορία του ένοπλου δωσιλογισμού να αποτελεί ταμπού για την τοπική κοινωνία. Για δεκαετίες, οι μηχανισμοί της εξουσίας, οι επιζώντες πρωταγωνιστές και το μετεμφυλιακό κράτος φρόντισαν ώστε αυτή η μνήμη να θαμπώσει, να ξαναγραφτεί, να διαστραφεί. Ωστόσο, μόνο […]
Η απόφαση της δίκης των καπνοπαραγωγών το 1962
… | Λευτέρης Τηλιγάδας | Η απόφαση της δίκης των καπνοπαραγωγών του Ξηρομέρου και του Βάλτου το 1962 | Η Δικαιοσύνη προσπάθησε να ισορροπήσει ανάμεσα στην «ευταξία» της εθνικής οδού και την κοινωνική αναταραχή της υπαίθρου | Πέντε μέρες κράτησε η δίκη των 18 καπνοπαργωγών του Ξηρομέρου και του Βάλτου στο Πρωτοδικείο του Αγρινίου, οι οποίοι κατηγορούνταν για τα αδικήματα της στάσης, της παρακώλυσης των συγκοινωνιών και των απλών σωματικών κακώσεων. […]
Βραχώρι | Τα καπετανάτα
. Ελένη Γιαννακοπούλου – Τριανταφυλλίδη Οι αρματολοί* Τα τζάκια και τα καπετανάτα είναι οι δύο βασικοί πόλοι στον διαπλεκόμενο κοινωνικό ιστό του Βραχωριού Στη Δυτική Ελλάδα, κοιτίδα του κλεφταρματολισμού, διαμορφώνεται μια στρατοκρατική κοινωνία με δρώντα πρόσωπα τους κλεφταρματολούς που εναλλάσσονται στους ρόλους κλέφτης-αρματολός, αρματολός-κλέφτης, περνώντας από την παρανομία στη νομιμότητα και το αντίθετο. Ο καπετάνιος με τους λουφέδες των Οθωμανών -ως κάτοχος σεβαστών χρηματικών ποσών παρείχε δάνεια-, τα κοπάδια αιγοπροβάτων […]
«Ένας είναι ο Πυθαγόρας»… και είναι Αγρινιώτης
… | Λευτέρης Τηλιγάδας | «Ένας είναι ο Πυθαγόρας» | Γεννήθηκε το 1930 στο Αγρίνιο και έζησε εκεί τα πρώτα δεκαοχτώ χρόνια της ζωής του, αναπνέοντας τον αέρα αυτής της πόλης | Γεννήθηκε το 1930 στο Αγρίνιο και έζησε εκεί τα πρώτα δεκαοχτώ χρόνια της ζωής του, αναπνέοντας τον αέρα αυτής της πόλης· έναν αέρα φορτωμένο με τον κόπο του καπνού, τη μελαγχολία της αγρινιώτικης βροχής και την ομορφιά της τριανταφυλλιάς, […]
Σιδηρόδρομοι Βορειοδυτικής Ελλάδας | Η ιστορία μιας γραμμής
. | Νίκος Αντωνίου | Σιδηρόδρομοι Βορειοδυτικής Ελλάδας |Ακόμα και σήμερα, αν κάποιος θέλει να πάει στην περιοχή που είναι ο παλιός Σιδηροδρομικός Σταθμός, λέει «πάω στο τραίνο», ή «μένω στo σταθμό του τραίνου»| Τα εγκαίνια της μετρικής γραμμής Αγρινίου – Κρυονερίου, που έχει μήκος 61χλμ., έγιναν το Δεκέμβριο του 1892. Στο βιβλίο ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ όπου υπάρχει η «Έκθεσις προς το Διοικητικόν Συμβούλιον της Εταιρείας του Σ.Β.Δ.Ε του Πάνου Μπασιάκου Διευθύνοντος […]
Η δίκη των καπνοπαραγωγών του Ξηρομέρου και του Βάλτου το 1962
… | Λευτέρης Τηλιγάδας | Η δίκη των καπνοπαραγωγών του Ξηρομέρου και του Βάλτου το 1962 | Τον Νοέμβρη του 1962, δεκαοκτώ αγρότες κάθισαν στο εδώλιο για τα αιματηρά γεγονότα της Κυψέλης, όπου δολοφονήθηκε ο καπνοπαραγωγός Μήτσος Βλάχος| Το φθινόπωρο του 1962, το Αγρίνιο ζούσε μια πρωτοφανή αναστάτωση. Η πόλη είχε μετατραπεί σε επίκεντρο προσοχής για όλη την Αιτωλοακαρνανία και τη Δυτική Ελλάδα, καθώς άρχιζε η πολυσυζητημένη δίκη των καπνοπαραγωγών […]
Ο γιατρός των ληστών, στο Βραχώρι του 19ου αιώνα
. Λευτέρη Τηλιγάδα Ο γιατρός των ληστών Στις αρχές της δεκαετίας του 1830 ζούσε στο Βραχώρι ένας Γερμανός γιατρός, ονόματι Μίλερ ή «ο κλεφτογιατρός», όπως τον αποκαλούσαν οι Βραχωρίτες Στα πρώτα μετεπαναστατικά χρόνια, όταν το νεοσύστατο ελληνικό κράτος επιχειρούσε ακόμη να οργανωθεί διοικητικά και να επιβάλει τη νομιμότητα σε μια κοινωνία που επί δεκαετίες ζούσε μέσα στη σύγκρουση, η ύπαιθρος της Στερεάς Ελλάδας αποτελούσε ένα μωσαϊκό μικρών αυτόνομων κοινοτήτων, ορεινών […]
Η ώρα της Δικαιοσύνης και η ώρα του Λαού | Η περίπτωση του Αγρινίου
… | Λευτέρης Τηλιγάδας | Η ώρα της Δικαιοσύνης και η ώρα του Λαού Η περίπτωση του Αγρινίου | «Υποθέσεις εκδικάζονται παρά λαϊκών δικαστών κατά το σύστημα το επικρατήσαν κατά την εποχήν της κατοχής εις τας ανταρτοκρατουμένας περιοχάς.» (Εφ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, 8.11.1944, σελ. 2) | Το φθινόπωρο του 1944, ενώ οι Γερμανοί αποχωρούσαν και η χώρα ξανάβρισκε την αναπνοή της, δύο διαφορετικές Ελλάδες αναδύονταν μέσα από τα ερείπια. Η μία ήταν η […]
Αγρίνιο του 1911: Καπνός, κεφάλαιο και «ΔΗΜΗΤΡΑ»
… | Λευτέρης Τηλιγάδας | Αγρίνιο του 1911: Καπνός, κεφάλαιο και Καπνοπαραγωγικός Σύνδεσμος η «ΔΗΜΗΤΡΑ» | Ένα χρονικό μιας κρίσιμης μετάβασης: από την αγροτική αυτάρκεια στην καπιταλιστική οικονομία και από την ατομική επιβίωση στη συλλογική συνείδηση | Το φθινόπωρο του 1911, όπως γράψαμε σε προηγούμενη ανάρτηση, η εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ δημοσίευσε μια εκτενή ανταπόκριση του συντάκτη της, Μήνυου, από το Αγρίνιο, μια πόλη που εκείνη την εποχή βρισκόταν στο όριο ανάμεσα στην […]