… Κωνσταντίνος Σαλταούρας | Εθνικό Συμβούλιο Κορυσχάδων Οι Αιτωλοακαρνάνες εθνοσύμβουλοι Η Ελεύθερη Ελλάδα το 1944 απόκτησε πολιτική συγκρότηση με θεσμούς στελεχωμένους από εκλεγμένα μέλη εδραιώνοντας τις κοινωνικές συμμαχίες του ΕΑΜ |Η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ) ή «Κυβέρνηση του Βουνού», ήταν επιτροπή κυβερνητικού χαρακτήρα, η οποία ιδρύθηκε από το ΕΑΜ στις ανταρτοκρατούμενες απελευθερωμένες περιοχές, με σκοπό τη διοίκηση της «Ελεύθερης Ελλάδας». Η ΠΕΕΑ, έχοντας δημοκρατικό και προοδευτικό πνεύμα, ήταν […]
Κατηγορία: Μαρτυρίες
Ο πρώτος βομβαρδισμός τη Μεγάλη Τετάρτη,16 Απριλίου 1941
… Λευτέρης Τηλιγάδας | Ο βομβαρδισμός της Μ. Τετάρτης, 16 Απριλίου 1941 | Εκτός από τις υλικές ζημιές που υπέστη η πόλη σε κεντρικά της κτίρια, κατέβαλε και βαρύ τίμημα αίματος με τον θάνατο 12 αμάχων δημοτών και κατοίκων της. | Χαρακτηρισμένα καταφύγια στην πόλη, από το καλοκαίρι ήδη του 1940, ήταν όλα τα υπόγεια των αποθηκών καπνού της πόλης (Παπαστράτου, Παναγοπούλου, Καμποσιώρα, Κόκκαλη, Παπαπέτρου), το υπόγειο της Τράπεζας της […]
Το Αγρίνιο πρωτεύουσα του νομού
… Λευτέρης Τηλιγάδας | Το Αγρίνιο πρωτεύουσα του νομού | Βασιλικό Διάταγμα «Περί της διαιρέσεως του Βασιλείου και της διοικήσεώς του» | Στις 15 Απριλίου του 1833 (3 Απριλίου με το παλιό ημερολόγιο) υπογράφηκε από τους τρεις αντιβασιλείς του Όθωνα, Κόμη Joseph von Armansperg (Ιωσήφ Άρμανσπεργκ), Georg von Maurer (Τζώρτζ Μάουρερ) και Karl von Heideck (Καρλ Χάιντεκ), καθώς και από τους Γραμματείς της Επικράτειας, Σπύρο Τρικούπη, Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, Γιώργο Πραΐδη […]
Η εμφάνιση της «πλάκας» του Ξυθάλη
… Δημοσθένης Γιάγκας | Η εμφάνιση της «πλάκας» του Ξυθάλη | Ο Σπ. Γερολυμάτος, όχι μόνο μου αποκάλυψε ότι κατείχε την «πλάκα» αλλά μου την εμπιστεύθηκε, ώστε να εμφανίσω τη φωτογραφία | Το 1983, αναζητώντας υλικό και μαρτυρίες για την εκτέλεση των 120 πατριωτών, γνωστός μου αντιστασιακός, που δεν ζει πια, με έφερε σε επαφή με τον «Λέανδρο», δηλαδή το Σπύρο Γερολυμάτο (πατέρα του Γεράσιμου), γραμματέα του Επαρχιακού Συμβουλίου Τριχωνίδας […]
Περί του αριθμού «120» των εκτελεσμένων του Αγρινίου
. Λευτέρης Τηλιγάδας Ο αριθμός των 120 εκτελεσμένων του Αγρινίου Στον αριθμό 120 υποστηρίζουν γραπτές και προφορικές μαρτυρίες έφτασαν οι Γερμανοί μετά από πίεση της διοίκησης του Τάγματος Σύμφωνα με τη γερμανική ανακοίνωση, ο αριθμός των εκτελεσμένων τη Μ. Παρασκευή ήταν 120, και αυτό είναι γεγονός αναμφισβήτητο. Αυτό που αμφισβητείται είναι το πώς φτάσαμε σε αυτόν τον αριθμό. Άλλες μαρτυρίες και καταγραφές υποστηρίζουν ότι τον συγκεκριμένο αριθμό τον όρισε η […]
Γ. Κανάτας: «Η ζωή κατά τ’ άλλα κυλούσε ομαλά…»
… Γιάννης Κανάτας | Μαρτυρία | «Η ζωή κατά τ’ άλλα στη πόλη κυλούσε ομαλά…» | Αφήγηση: Γιάννη Κανάτα | Κατέγραψε ο Βασίλης Τραπέτσας | «Εγώ, καπνοπώλης στην Παπαστράτου 2! Η κυκλοφορία στους δρόμους ξεκινούσε μισή ώρα μετά την ανατολή και τέλειωνε μισή ώρα πριν τη δύση. Ο πατέρας μου τότε είχε κάποια προβλήματα με το στομάχι του, ο αδελφός μου ήταν αντάρτης κι έτσι, εκείνη την ημέρα, κατέβηκα εγώ […]
Η Αγία Τριάδα που κοίταζε κείνη την ώρα;
… Γιάννα Σμανή | Η Αγία Τριάδα που κοίταζε κείνη την ώρα; | «Κόσμος πολύς μαζεμένος. Έσπρωξε… Εκτόπισε… Πλησίασε… Εκατό περίπου μέτρα μακριά της, σωρός τα πτώματα» |Στο κοντινό χωριό Αβώρανη, αχάραγα ακόμα, μια μάνα, χωμένη στις στάχτες του τζακιού πάλευε ν’ ανάψει τη φωτιά. Ξημέρωνε Μεγάλη Παρασκευή, κι όπως το καλεί ο χαρακτήρας της μέρας, ήταν θλιμμένη. Ψιλόβρεχε. Ξάφνου ριπές όπλων έσκισαν την ησυχία της αυγής κι έφτασαν ως […]
Σ. Πύργος: «Το “προζύμι” τ’ς Αγίας Τριάδας»
… Μαρία Αγγέλη Σωτήρης Πύργος: «Το “προζύμι” τ’ς Αγίας Τριάδας» Μαρτυρία του Σωτήρη Πύργου | «Γίνονταν ομαδικές συλλήψεις αντιστασιακών της πόλης. Τους συλληφθέντες τους μετέφεραν στην Παπαπέτρου. Οργανωμένες συλλήψεις αυτές. Ήταν άνθρωποι απ’ όλες τις παρατάξεις. Το «προζύμι» της Αγίας Τριάδας ήταν απ’ τις συλλήψεις τ’ Παπαπέτρου! Μας πήγαν εκεί. Το βραδ’ εμείναμε μέσα, ανεξαρτήτως πολιτικής. Το βράδυ όμως περάσαμε μια σοβαρή κρίση. Συμπτωματικά οπωσδήποτε. Από Χατζοπούλου, οδός Παπαϊωάννου, μια […]
Oι Kαμαριώτες της Μ. Παρασκευής
… Μαρτυρία Oι Kαμαριώτες της Μ. Παρασκευής H σύλληψη και η εκτέλεση του Γ. Χρηστάκη και του Γ. Δανιά Κατοχή. Χειμώνας του 1944. Στο Αγρίνιο εμφανίζονται άνδρες των Ταγμάτων Ασφαλείας (Ράλληδες). Ήρθαν από την Πάτρα για να πλαισιώσουν και να ενισχύσουν τα στρατεύματα Κατοχής. Τώρα οι εξορμήσεις στις γειτονιές και τα περίχωρα πολλαπλασιάστηκαν. Οι συλλήψεις, οι φυλακίσεις, οι εκβιασμοί, οι εκτελέσεις πατριωτών, εν ψυχρώ, είναι στην ημερήσια διάταξη. Οι Αντιστασιακές […]
Το χρονικό της 14ης Απριλίου του 1944 και η πηγή του
… Λευτέρης Τηλιγάδας | Το χρονικό της εκτέλεσης των 120 | Έβρεχε εκείνο το τραγικό πρωί της Μεγάλης Παρασκευής. Ο ουρανός ήταν κατασκότεινος. Δεν έβλεπες ψυχή στο δρόμο. Και ξαφνικά ακούστηκαν οι ριπές των πολυβόλων. | Η «Φωνή του Λαού» τη Μεγάλη Παρασκευή του 1945, ένα χρόνο δηλαδή, μετά από εκείνη την μαύρη Μεγάλη Παρασκευή, που οι γερμανικές δυνάμεις με την καθοριστική συνεργασία του Τάγματος Ασφαλείας Αγρινίου αποφάσισαν και εκτέλεσαν τους […]
Το Αγρίνιο το 1940 και η Μεγάλη Εβδομάδα του 1941
… Λευτέρης Τηλιγάδας Το Αγρίνιο μετά την 28η Οκτωβρίου 1940 και η Μεγάλη Εβδομάδα του 1941 Οι δύο βομβαρδισμοί της πόλης: τη Μεγάλη Τετάρτη και το Μεγάλο Σάββατο του 1941 Η κατάληψη της πόλης και ο στρατωνισμός των κατοχικών δυνάμεων | Ο Δήμος Αγρινίου είχε το 1940 συνολικά 20.492 κατοίκους. Στην πόλη του Αγρινίου ήταν καταγεγραμμένοι 15.934 κάτοικοι, στον Άγιο Κωνσταντίνο 2.850, στα Διαμανταίικα 250, στην Καμαρούλα 586, στο Μπίτσοβο […]
11 Απριλίου 1944 | Οι εκτελέσεις στο Ζαπάντι
… Λευτέρης Τηλιγάδας | Το μπλόκο στο Ζαπάντι | Η εκτέλεση 5 Καλυβιωτών καραγωγέων, 4 ΕΑΜιτών και 3 εφεδροΕΛΑΣιτών Αγρινιωτών στη Μεγάλη Χώρα Αγρινίου | Βράδυ Μεγάλης Τρίτης του 1944. Μία νυχτερινή περίπολος, που αποτελείται από Γερμανούς στρατιώτες και φουστανελοφόρους Ράλληδες του Τάγματος Ασφαλείας Αγρινίου, στήνει ενέδρα στο δρόμο κοντά στην εκκλησία των Αγίων Αποστόλων της Μεγάλης Χώρας (Ζαπάντι) μετά από πληροφορία που έφθασε στην Γκεστάπο Αγρινίου ότι, μερικά κάρα θα […]
10 Απριλίου 1944 | Το μπλόκο και οι συλλήψεις του Παναιτωλίου
… Λευτέρης Τηλιγάδας | Το μπλόκο του Παναιτωλίου | Το μπλόκο και οι συλλήψεις της Μεγάλης Δευτέρας του 1944 στο Παναιτώλιο | Την επόμενη μέρα της συμπλοκής στην Ερμίτσα και για τον φόβο των αντιποίνων η οργάνωση του εφεδρικού ΕΛΑΣ Παναιτωλίου τοποθέτησε κοντά στην Ερμίτσα βάρδιες παρατηρητών, έτσι ώστε όταν αντιληφθούν γερμανικές φάλαγγες να πλησιάζουν προς το χωριό να ειδοποιήσουν με ένα ποδήλατο τους κατοίκους και όσους έπρεπε να ειδοποιηθούν για […]
9 Απριλίου 1944 | Η συμπλοκή στην Ερμίτσα
… Λευτέρης Τηλιγάδας | Παναιτώλιο: η συμπλοκή στην Ερμίτσα | Ο εφεδρικός ΕΛΑΣ του Παναιτωλίου σε συνεργασία με τον τακτικό ΕΛΑΣ στήνουν ενέδρα σε απόσπασμα ταγματασφαλιτών που περιπολούσε στις όχθες του χειμάρρου της Ερμίτσας και ανταλλάσσουν πυροβολισμούς | Γύρω στις 3:00 το μεσημέρι, της 9ης Απριλίου 1944, οι άνδρες του εφεδρικού Ε.Λ.Α.Σ. Παναιτωλίου, σε συνεργασία με αντάρτες του τακτικού Ε.Λ.Α.Σ έστησαν ενέδρα σε ένα απόσπασμα ταγματασφαλιτών που περιπολούσε στις όχθες του […]
9 Απριλίου 1944 | Το σαμποτάζ στον σιδηρόδρομο των Σ.ΒΔ.Ε.
… Λευτέρης Τηλιγάδας | Το σαμποτάζ του τρένου το 1944 | Εκτελέστηκε στις 9 Απριλίου 1944, στο τμήμα της σιδηροδρομικής γραμμής που βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Σταμνά και Αγγελόκαστρο της Αιτωλ/νίας | Με διαταγή του Στέφανου Σαράφη και του Ανδρέα Τζίμα, οι οποίοι αποτελούσαν την εκπροσώπηση του ΕΛΑΣ στο «Κοινό Γενικό Στρατηγείο Ανταρτών» στο Περτούλι Τρικάλων, έφεδροι και μόνιμοι αντάρτες του Ε.Λ.Α.Σ., που δρούσαν στην περιοχή του Ξηρομέρου, διατάχθηκαν να ανατινάξουν […]
Μιχάλης Μπέλλος: Ο αναμορφωτής Δήμαρχος του Αγρινίου
… Λευτέρης Τηλιγάδας | Μιχάλης Μπέλλος: Ο αναμορφωτής Δήμαρχος | Αγωνίστηκε για έξι, σχεδόν, συνεχόμενα χρόνια να μεταμορφώσει το παλιό Βραχώρι στο Αγρίνιο του 19ου αιώνα | Ο Μιχάλης Μπέλλος ή Βέλλος ήταν ο έκτος Δήμαρχος Αγρινίου (δεύτερος εκλεγμένος) από τη συγκρότηση του Δήμου Αγρινίου στο νέο ελληνικό κράτος. Είχαν προηγηθεί της θητείας του οι διορισμένοι Δήμαρχοι, Θανάσης Καστανάς (δύο θητείες), Κώστας Τρυγώνης, Γιώργος Στάικος, Θανάσης Τσακανίκας και ο πρώτος […]