Μνήμη χρονολογίου της 5ης Απριλίου

5 Απριλίου 2024

Είναι η 96η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 270 ημέρες για τη λήξη του.
🌅  Ανατολή ήλιου: 07:03 – Δύση ήλιου: 19:52|
Διάρκεια ημέρας: 12 ώρες 49 λεπτά
🌘  Σελήνη 25.6 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Αργυρώ, Αργυρή, Αργυρούλα και Ρούλα

Γεγονότα

 

1897 – Κηρύσσεται ο καταστροφικός για την Ελλάδα πόλεμος με την Τουρκία. Ο Ελληνοτουρκικός Πόλεμος του 1897 (γνωστός στην Ελλάδα και ως Μαύρο ’97 ή Ατυχής πόλεμος) ήταν ο πόλεμος μεταξύ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και του Βασιλείου της Ελλάδας το 1897. Άμεση αφορμή ήταν το Κρητικό Ζήτημα, στο οποίο η Ελληνική πλειοψηφία της Οθωμανικής επαρχίας της Κρήτης επιθυμούσε την Ένωση με την Ελλάδα. Παρά την αποφασιστική Οθωμανική στρατιωτική νίκη, η αυτόνομη Κρητική Πολιτεία υπό οθωμανική επικυριαρχία ιδρύθηκε το επόμενο έτος (ως αποτέλεσμα της παρέμβασης των Μεγάλων Δυνάμεων μετά τον πόλεμο), με τον Πρίγκιπα Γεώργιο της Ελλάδας και της Δανίας ως πρώτο Ύπατο Αρμοστή. Αυτή ήταν η πρώτη πολεμική προσπάθεια στην οποία δοκιμάστηκε το στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας μετά την Επανάσταση του 1821 και την πτώχευσή της τον Δεκέμβριο του 1893.
Ο πόλεμος αυτός, αν μπορεί να χαρακτηριστεί έτσι, με δεδομένο ότι δεν δόθηκε ποτέ διαταγή επίθεσης στο στρατόπεδο των Ελλήνων, «ακήρυχτος» όπως τον χαρακτήρισε η τότε ελληνική κυβέρνηση και η αντιπολίτευση, στην ουσία «οθωμανική εισβολή» κατέληξε σε ήττα της Ελλάδας και στην υποβολή της σε διεθνή οικονομικό έλεγχο ύστερα από απαίτηση της Γερμανίας. Εντούτοις η σημασία του υπήρξε τεράστια, όχι μόνο ως προς την εξέλιξη του Κρητικού ζητήματος που τελικά η Ελλάδα ήταν αυτή που δικαιώθηκε. Στάθηκε η αιτία να παραμείνει η ελληνική κυβέρνηση σθεναρά ανυποχώρητη στην απόφασή της για ενίσχυση του στρατού μη φειδόμενη των όποιων οικονομικών συνεπειών, με δεδομένη την από τετραετίας (19 Δεκεμβρίου 1893), κήρυξη πτώχευσης του Χ. Τρικούπη, καθώς ακόμα και των απειλών των Μεγάλων Δυνάμεων περί επιβολής ναυτικών αποκλεισμών. Το αποτέλεσμα αυτής της απόφασης ήταν η άμεση προετοιμασία και ανταπόκριση της Ελλάδας στους Βαλκανικούς πολέμους που κατέληξαν τουλάχιστον για την ίδια νικηφόροι.
Παρά τη διακοίνωση των Μεγάλων Δυνάμεων ότι όποιος και αν θα είναι ο νικητής της επαπειλούμενης σύρραξης δεν θα του αναγνωριζόταν «κανένα εδαφικό όφελος» τελικά ο πόλεμος άρχισε στις 6 Απριλίου / 18 Απριλίου (ν. ημερολ) 1897 και έληξε με την παρέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων, στις 7 Μαΐου / 19 Μαΐου (ν. ημερολ) «ανακωχή», αφού οι Τούρκοι είχαν καταλάβει τη Θεσσαλία. Η ειρήνη υπογράφηκε στις 6 Σεπτεμβρίου / 18 Σεπτεμβρίου (ν. ημερολ.), σε προσωρινή συνθήκη μετά από πεντάμηνες διαπραγματεύσεις των Μεγάλων Δυνάμεων με το Οθωμανικό κράτος (την Υψηλή Πύλη). Η τελική συνθήκη υπογράφηκε στις 22 Νοεμβρίου / 4 Δεκεμβρίου (ν. ημερολ) 1897 όπου και ακολούθησε η εκκένωση της Θεσσαλίας από τους Τούρκους και δέκα μήνες μετά η αυτονόμηση της Κρήτης με Ύπατο Αρμοστή τον Πρίγκιπα Γεώργιο (Ελλάδας και Δανίας).
Ο πόλεμος του 1897 απετέλεσε την πρώτη πλήρους κλίμακας πολεμική εμπλοκή της Ελλάδας 67 χρόνια μετά από την απόκτηση της ανεξαρτησίας της, κατά την οποία και δοκιμάσθηκε σε εκστρατεία τόσο ο τότε πολεμικός μηχανισμός της όσο και το πολεμικό δυναμικό της, με ό,τι ατέλειες και αδυναμίες παρουσίαζε.

 

1944 – Οι Γερμανοί εκτελούν 270 κατοίκους της Κλεισούρας στην Καστοριάς ως αντίποινα για το φόνο δύο συμπατριωτών τους στρατιωτών. Στις 5 Απριλίου 1944, οι Γερμανικές δυνάμεις, με επικεφαλής τον Καρλ Σύμερς, διοικητή του 7ου Συντάγματος της 4ης Τεθωρακισμένης Μεραρχίας των SS, συγκεντρώνουν και εκτελούν τα γυναικόπαιδα και τους γέροντες στην πλατεία του χωριού σε αντίποινα για την εκτέλεση 2 Γερμανών στρατιωτών από τον ΕΛΑΣ. Έπειτα, κατευθύνονται προς τα σπίτια, παραβιάζουν τις θύρες τους, βάζουν φωτιά και σκοτώνουν όσους απέμειναν. Συνολικά σκοτώθηκαν 270 κάτοικοι ενώ περίπου 35, κυρίως γυναικόπαιδα, γλύτωσαν από το εκτελεστικό απόσπασμα την τελευταία στιγμή, όταν ο δάσκαλος του χωριού προέτρεψε τη μαθήτρια του τότε ρουμάνικου σχολείου, Ευδοξία Γκίκαρνα, το γένος Φαρσαλιώτη, 8 ετών, να απαγγείλει ένα ρουμάνικο τραγούδι. Αυτό έφερε αποτέλεσμα. Στη θηριωδία συμμετείχαν και Βούλγαροι που ήταν στη γερμανική πολιτοφυλακή, με αρχηγό τον Άντον Κάλτσεφ. (Αγγλικά) Ιστοσ. The Mazal Library, The Blood Bath of Klissura, Πρακτικά Στρατιωτικού Δικαστηρίου της Νυρεμβέργης, τόμος XI, σ. 1035
Προηγουμένως, αντάρτες του ΕΛΑΣ, που δρούσαν στην περιοχή, με αρχηγό το Σιατιστινό Αλέξη Ρόσιο (Καπετάν Υψηλάντη), είχαν επιτεθεί σε γερμανική στρατιωτική φάλαγγα στη θέση Νταούλι, και είχαν σκοτώσει τρεις προπομπούς στρατιώτες μοτοσικλετιστές. Οι άνδρες κάτοικοι, φοβούμενοι αντίποινα, είχαν κρυφτεί σε ορεινές περιοχές.
Ο συνταγματάρχης Καρλ Σύμερς κλήθηκε σε απολογία από τη Γερμανική διοίκηση για το γεγονός ότι διέταξε τη σφαγή γυναικόπαιδων. Εκεί κατέθεσε πως οι στρατιώτες του αναγκάστηκαν να τους σκοτώσουν όλους επειδή δυνάμεις ανταρτών κρύβονταν και πυροβολούσαν μέσα από το χωριό, οπότε και αθωώθηκε, παρά τις αντιφατικές καταθέσεις των υφισταμένων του. Μετά τον πόλεμο αποδείχτηκε ότι η μαρτυρία του ήταν ψευδής:587 Ο ίδιος σκοτώθηκε από την ελληνική Αντίσταση με έκρηξη και θάφτηκε στο Γερμανικό στρατιωτικό νεκροταφείο Διονύσου – Ραπεντόζης.
Την ηρωική κωμόπολη τίμησε, μαζί με τους κατοίκους της, το Ελληνικό Κράτος με τον Πολεμικό Σταυρό Α΄ Τάξεως, αλλά επίσης όρισε τον οικισμό ως ιστορική έδρα δήμου σε προηγούμενη διοικητική μεταρρύθμιση του σχεδίου Καποδίστρια, το 1994.

 

1962 – Ο καθαιρεθείς αρχηγός του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης ζητά να επιστρέψει στην Ελλάδα για να δικαστεί. Η αίτησή του δεν γίνεται δεκτή. Στο Σουργκούτ, ο Ζαχαριάδης, ζώντας υποχρεωτικά με ψευδώνυμο (Νικολάι Νικολάγιεβιτς Νικολάγιεφ) και υπό 24ωρη επιτήρηση, προέβη σε 3 απεργίες πείνας ζητώντας την αποκατάσταση της φήμης του και την απελευθέρωσή του. Το 1963 ζήτησε να του επιτραπεί να φύγει για την ΛΔ Κίνας. Τον Σεπτέμβριο του 1964 δημιουργήθηκε από δηλωμένους οπαδούς του και άλλα μέλη και στελέχη του ΚΚΕ στη Ρουμανία το ΚΚΕ (μαρξιστών-λενινιστών), το οποίο άρχισε αμέσως προσπάθειες για επαφές με τους οπαδούς του Ζαχαριάδη στις άλλες λαϊκοδημοκρατικές χώρες και την ΕΣΣΔ. Αντιδρώντας, η ΚGB, τον Οκτώβρη του 1964, με σκοπό την πρόκληση ιδεολογικής σύγχυσης στους οπαδούς του Ζαχαριάδη, καθώς ήταν επί αυτού που δημοσιεύτηκαν πολλά βιβλία του Μάο Τσε Τουνγκ, τη θεωρία του οποίου ο Ζαχαριάδης, στο βιβλίο του “Τα προβλήματα καθοδήγησης στο ΚΚΕ” (1952) χαρακτήριζε πηγή έμπνευσης για την ανάπτυξη του ΔΣΕ, διακίνησε απόσπασμα επιστολής που απέδιδε στον εξόριστο, στην οποία αυτός φερόταν να καταφέρεται ενάντια στον Μάο. Το 1967, μάλιστα, με προφανή σκοπό να μην επωφεληθούν οι οπαδοί του από την επικείμενη διάσπαση στην ηγεσία του ΚΚΕ, εν μέσω Χούντας στην Ελλάδα, η KGB άρχισε να διακινεί ολόκληρες επιστολές. Τα γράμματα αυτά από τους οπαδούς του Μάο και του Ζαχαριάδη θεωρήθηκαν πλαστά, αν και στο τέλος οδήγησαν σε διάσπαση των οπαδών του. Ο έμπειρος πάντως Ζαχαριάδης είχε προειδοποιήσει για “παράσιτα” στις επικοινωνίες με τους οπαδούς του. Το 1968 έστειλε επιστολή σε αυτούς, καλώντας τους να προχωρήσουν στην περαιτέρω οργανωτική συγκρότησή τους με τη δημιουργία της “Οργάνωσης ΚΚΕ(κουκουέ”).  Στις διαμαρτυρίες του Ζαχαριάδη για τα περιοριστικά μέτρα εναντίον του που, μετά από όλα αυτά, εντείνονταν, το ΚΚΣΕ, το 1972, του απάντησε ότι την πλήρη και αποκλειστική ευθύνη για ό,τι του συμβεί θα έχει ο ίδιος.
Την 1η Αυγούστου του 1973, εν μέσω εντεινόμενων επαφών του αστικού πολιτικού κόσμου με την ηγεσία του Χαρίλαου Φλωράκη και την ΕΣΣΔ λόγω των διαφαινόμενων πολιτικών αλλαγών στην Ελλάδα, με τις οποίες δημιουργούταν νομικό ζήτημα για το ποιος είναι γραμματέας του ΚΚΕ, ο Ζαχαριάδης ή ο Χαρίλαος Φλωράκης, ανακοινώθηκε ότι ο Ζαχαριάδης πέθανε από καρδιολογικά αίτια. Το 1989, ανακοινώθηκε νέα εκδοχή θανάτου του: η αυτοκτονία, η οποία αμφισβητήθηκε και αμφισβητείται από τους οπαδούς του. Μάλιστα, το ΚΚΣΕ κυκλοφόρησε άλλη μια επιστολή που φέρεται να γράφτηκε από τον Ζαχαριάδη, στην οποία αυτός εμφανίζεται να απειλεί ότι, ως διαμαρτυρία στη συνέχιση των περιοριστικών μέτρων εναντίον του, θα αυτοκτονούσε. Η σορός του Νίκου Ζαχαριάδη μεταφέρθηκε στην Ελλάδα το 1991 και τάφηκε στο 1ο Νεκροταφείο, μετά από παραχώρηση τάφου από τον Δήμο Αθηναίων. Στην τελετή παραβρέθηκαν πλήθος οπαδών του, εκ μέρους των οποίων οι συνεξόριστοί του, Πέτρος Τουλούδης και Γιάννης Καραστάθης, εκφώνησαν αποχαιρετιστήριους λόγους. Επίσης, εκφώνησαν λόγο οι Σπύρος Χαλβατζής και Νίκανδρος Κεπέσης, με τον τελευταίο να εκδίδει το 2006 βιβλίο στο οποίο παραδεχόταν ότι ο Νίκος Ζαχαριάδης δολοφονήθηκε “γιατί σε λίγους μήνες, θα υποχρεωνόταν να απολύσει (σ.σ.: η ηγεσία του ΚΚΣΕ) απ’ τη φυλακή τον Ν. Ζαχαριάδη που κρατιόταν χωρίς καμία δικαστική απόφαση πέρα για πέρα παράνομα. Θα απολυόταν και θα αναλάμβανε την ηγεσία του ΚΚΕ”.

 

1979 – Εκδηλώνεται η 2η Πετρελαϊκή Κρίση, με αφορμή την Ιρανική Επανάσταση. Η πετρελαϊκή κρίση του 1979 , γνωστή και ως Πετρελαϊκό Σοκ του 1979 ή Δεύτερη Πετρελαϊκή Κρίση , ήταν μια ενεργειακή κρίση που προκλήθηκε από πτώση της παραγωγής πετρελαίου στον απόηχο της Ιρανικής Επανάστασης . Αν και η παγκόσμια προσφορά πετρελαίου μειώθηκε μόνο κατά περίπου τέσσερα τοις εκατό,  η αντίδραση των αγορών πετρελαίου αύξησε δραστικά την τιμή του αργού πετρελαίου τους επόμενους 12 μήνες, υπερδιπλασιάζοντας την στα 39,50 $ ανά βαρέλι (248 $/m 3 ). Η άνοδος της τιμής προκάλεσε ελλείψεις καυσίμων και μεγάλες ουρές σε πρατήρια καυσίμων παρόμοια με την πετρελαϊκή κρίση του 1973 .
Το 1980, μετά την έναρξη του πολέμου Ιράν-Ιράκ , η παραγωγή πετρελαίου στο Ιράν μειώθηκε δραστικά. Η παραγωγή πετρελαίου του Ιράκ μειώθηκε επίσης σημαντικά, προκαλώντας οικονομική ύφεση παγκοσμίως. Οι τιμές του πετρελαίου δεν επέστρεψαν στα προ κρίσης επίπεδα μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1980.
Οι τιμές του πετρελαίου μετά το 1980 άρχισαν μια σταθερή πτώση τα επόμενα 20 χρόνια , εκτός από μια σύντομη άνοδο κατά τη διάρκεια του Πολέμου του Κόλπου , η οποία στη συνέχεια έφτασε σε πτώση 60% τη δεκαετία του 1990. Το Μεξικό, η Νιγηρία και οι σημαντικότεροι εξαγωγείς πετρελαίου της Βενεζουέλας επέκτεισαν την παραγωγή τους κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Η Σοβιετική Ένωση έγινε ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στον κόσμο και το πετρέλαιο από τη Βόρεια Θάλασσα και την Αλάσκα πλημμύρισε την αγορά.
Τον Νοέμβριο του 1978, μια απεργία αποτελούμενη από 37.000 εργάτες στα εθνικοποιημένα διυλιστήρια πετρελαίου του Ιράν μείωσε την παραγωγή από 6 εκατομμύρια βαρέλια (950.000 m 3 ) την ημέρα σε περίπου 1,5 εκατομμύρια βαρέλια (240.000 m 3 ). Οι ξένοι εργάτες εγκατέλειψαν τη χώρα. Ωστόσο, φέρνοντας το προσωπικό του ναυτικού στις επιχειρήσεις παραγωγής αργού πετρελαίου, η κυβέρνηση διόρθωσε βραχυπρόθεσμες διακοπές και μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου η παραγωγή επανήλθε σε σχεδόν κανονικό επίπεδο.
Στις 16 Ιανουαρίου 1979, ο Σάχης του Ιράν, Mohammad Reza Pahlavi , και η σύζυγός του, Farah Pahlavi , έφυγαν από το Ιράν κατόπιν εντολής του πρωθυπουργού Shapour Bakhtiar, ο οποίος προσπάθησε να ηρεμήσει την κατάσταση. Μετά την αποχώρηση του Σάχη, ο Αγιατολάχ Χομεϊνί έγινε ο νέος ηγέτης του Ιράν .
Η άνοδος της τιμής του πετρελαίου ωφέλησε μερικά μέλη του Οργανισμού Πετρελαιοεξαγωγικών Χωρών ( ΟΠΕΚ ), ο οποίος πραγματοποίησε κέρδη ρεκόρ. Κάτω από τη νέα ιρανική κυβέρνηση, οι εξαγωγές πετρελαίου ξεκίνησαν αργότερα, αλλά η παραγωγή ήταν ασυνεπής και σε χαμηλότερο όγκο, αυξάνοντας περαιτέρω τις τιμές. Η Σαουδική Αραβία και άλλα έθνη του ΟΠΕΚ, υπό την προεδρία της Mana Al Otaiba , αύξησαν την παραγωγή για να αντισταθμίσουν το μεγαλύτερο μέρος της πτώσης και στις αρχές του 1979 η συνολική απώλεια της παγκόσμιας παραγωγής ήταν περίπου 4%.

 

2007 – Το ελληνικό κρουαζιερόπλοιο «Sea Diamond», με 1.153 επιβάτες και 390 μέλη του πληρώματος, εξοκέλλει ανοικτά της Σαντορίνης. Η επιχείρηση διάσωσης είναι επιτυχημένη, ωστόσο δύο άνθρωποι αγνοούνται: ο 45χρονος γάλλος Ζαν-Κριστόφ Αλέν και η 16χρονη κόρη του Μοντ.  Το ναυάγιο του Sea Diamond αναφέρεται στη βύθιση που ξεκίνησε στις 5 Απριλίου του 2007 με πρόσκρουση του ομώνυμου κρουαζιερόπλοιου χωρητικότητας 22.412 τόνων της εταιρείας «Louis Hellenic Cruises», το οποίο μετέφερε 1163 επιβάτες και 391 μέλη πληρώματος, σε ξέρα στον όρμο των Φηρών της Σαντορίνης και κατέληξε στην καταπόντισή του στον όρμο του Αθηνιού, 10 χιλιόμετρα πιο μακριά από το σημείο της πρόσκρουσης. Από το ναυάγιο του πλοίου σώθηκαν όλοι οι επιβάτες και το πλήρωμα, εκτός από δύο Γάλλους, έναν πατέρα και την κόρη του, που ως σήμερα αγνοούνται. Η πλοιοκτήτρια εταιρεία εισέπραξε από την ασφάλεια το ποσό των 55 εκατομμυρίων δολαρίων για ολική απώλεια του πλοίου. Η Louis plc ανακοίνωσε στις 7 Νοεμβρίου 2007 ότι το εν λόγω ποσό, στην ολότητα του, έχει δαπανηθεί για την αποπληρωμή δανείων που σχετίζονταν με την αγορά και ανακαίνιση του κρουαζιερόπλοιου. Από το ναυάγιο και έπειτα στην περιοχή της βύθισης η επιφάνεια της θάλασσας και οι ακτές τελούν υπό συνεχή καθαρισμό και χρησιμοποιούνται πλωτά φράγματα για τη μη διασπορά της επιφανειακής ρύπανσης καθώς συνεχίζουν και αναβλύζουν έλαια, χημικά και πετρελαιοειδή. Το κουφάρι του πλοίου “κρέμεται” σήμερα γαντζωμένο από την προπέλα σε βράχο, από όπου εκτιμάται πως αναπόφευκτα θα κυλήσει πολύ βαθύτερα, συντελώντας πιθανώς σε αύξηση της ρύπανσης αν τραυματιστεί το κουφάρι του.

 

Γεννήσεις

 

1827 – Τζόζεφ Λίστερ, άγγλος χειρουργός, που έθεσε τις βάσεις για την αντισηπτική χειρουργική. Ο Λίστερ ήταν γιος ενός εύπορου Κουάκερου οπτικού και φυσικού, του Τζόζεφ Τζάκσον Λίστερ (1786-1869), πρωτοπόρου στην κατασκευή αχρωματικών αντικειμενικών φακών για χρήση στα σύνθετα μικροσκόπια. Ο Τζόζεφ υιός γεννήθηκε στο Γουέστ Χαμ του Έσσεξ, σήμερα μέρος του ανατολικού Λονδίνου.
Στο σχολείο έμαθε να διαβάζει με άνεση τη γαλλική και τη γερμανική γλώσσα. Παρακολούθησε την «Ακαδημία Ισαάκ Μπράουν», ένα σχολείο Κουακέρων στο Χίτσιν (σήμερα έχει μετατραπεί στο ιδιωτικό εκπαιδευτήριο «Λόρδος Λίστερ»). Πήγε επίσης στο νεοϊδρυθέν τότε σχολείο Κουακέρων «Grove House», στο Τότεναμ.
Σπούδασε στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο Λονδίνου, ένα από τα λίγα ιδρύματα που δέχονταν Κουάκερους εκείνα τα χρόνια. Αρχικώς σπούδασε βοτανική και πήρε πτυχίο το 1847.Στη συνέχεια εγγράφηκε ως φοιτητής της ιατρικής και απεφοίτησε με άριστα, οπότε ακολούθησε στα 26 του η ένταξη στο Βασιλικό Κολέγιο Χειρουργών της Αγγλίας. Το 1854 ο Λίστερ έγινε πρώτος βοηθός, αλλά και φίλος, με τον χειρουργό Τζέιμς Syme (1799-1870) στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και το Βασιλικό Νοσοκομείο του Εδιμβούργου. Εκεί έγινε μέλος της Βασιλικής Ιατρικής Εταιρείας και παρουσίασε δύο διαφορετικές διατριβές, το 1855 και το 1871, τα χειρόγραφα των οποίων υπάρχουν ακόμα στην κατοχή της Εταιρείας.
Στη συνέχεια ο Λίστερ άφησε τους Κουάκερους, έγινε μέλος της Επισκοπικής Εκκλησίας της Σκωτίας και τελικώς πήρε ως σύζυγό του την κόρη του Syme, την Αγνή. Στον μήνα του μέλιτός τους επισκέφθηκαν μέσα σε τρεις μήνες κορυφαία ιατρικά ιδρύματα (νοσοκομεία και ΑΕΙ) στη Γαλλία και στη Γερμανία. Η Αγνή από τότε αγαπούσε την ιατρική έρευνα και παρέμεινε συνεργάτιδα του συζύγου της στο εργαστήριο μέχρι τον θάνατό της.

 

1908 – Χέρμπερτ Φον Κάραγιαν, ελληνικής καταγωγής αυστριακός διευθυντής ορχήστρας. Ο Κάραγιαν γεννήθηκε στο Σάλτσμπουργκ ως Χέριμπερτ Ρίτερ φον Κάραγιαν. Από το 1916 ως το 1926 σπούδασε στο Mozarteum στο Σάλτσμπουργκ. Το 1929 διηύθυνε τη «Σαλώμη» στο Festspielhaus του Σάλτσμπουργκ, και από το 1929 ως το 1934 ήταν ο πρώτος Καπελμάιστερ στο Στάντεατερ στο Ουλμ της Βάδης-Βυρτεμβέργης. Το 1933 έκανε την έναρξη διεύθυνσής του στο Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ με τη σκηνή της «Walpurgisnacht» στην παραγωγή του Φάουστ υπό τον Μαξ Ράιναχαρτ. Το επόμενο έτος, και πάλι στο Σάλτσμπουργκ, διεύθυνε την Φιλαρμονική Ορχήστρα Βιέννης για πρώτη φορά, και από το 1934 ως το 1941, ήταν διευθυντής στην όπερα του Άαχεν της Γερμανίας. Τον Μάρτιο του 1935 δόθηκε μια σημαντική ώθηση στη σταδιοδρομία του, όταν υπέβαλε αίτηση για την ιδιότητα μέλους στο ναζιστικό κόμμα. Το ίδιο έτος, ο Κάραγιαν διορίστηκε ως νεώτερος «Generalmusikdirektor» της Γερμανίας στο αστικό θέατρο του Άαχεν. Σημείωσε σημαντική επιτυχία με την διεύθυνση της όπερας «Τριστάνος και Ιζόλδη» του Ρίχαρντ Βάγκνερ. Το 1946 ο Κάραγιαν έδωσε την πρώτη μεταπολεμική συναυλία του στη Βιέννη με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα Βιέννης, αλλά του απαγορεύθηκε να διευθύνει περαιτέρω τις δραστηριότητές της από τις ρωσικές αρχές (όπως και η Γερμανία, έτσι και η Αυστρία είχε διαιρεθεί σε τέσσερις τομείς κατοχής – ένα γαλλικό, ένα αμερικανικό, ένα σοβιετικό και ένα βρετανικό τομέα κατοχής, ενώ η Βιέννη είχε διαιρεθεί σε τέσσερις τομείς) λόγω του ναζιστικού παρελθόντος του. Το 1948 έγινε καλλιτεχνικός διευθυντής της Gesellschaft der Musikfreunde στην Βιέννη. Διηύθυνε επίσης στη Σκάλα στο Μιλάνο. Το 1955 διορίστηκε διευθυντής μουσικής στην Φιλαρμονική Ορχήστρα του Βερολίνου ως διάδοχος του Βίλχελμ Φούρτβενγκλερ. Από το 1956 ως το 1964, ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής της Κρατικής όπερας της Βιέννης. Επίσης είναι ο εμπνευστής του Πασχαλινού Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ.

 

1916 – Γκρέγκορι Πεκ, αμερικανός ηθοποιός. Ο Γκρέγκορι Πεκ γεννήθηκε στις 5 Απριλίου του 1916 στη Λα Χόγια (La Jolla) της Καλιφόρνιας. Ήταν γιος φαρμακοποιού από το Σαν Ντιέγκο. Σε ηλικία μόλις 5 ετών χώρισαν οι γονείς του και ανατράφηκε από τους παππούδες του. Μετά την ολοκλήρωση των γυμνασιακών του σπουδών συνέχισε στο Πανεπιστήμιο σπουδές στην Ιατρική τις οποίες και γρήγορα εγκατέλειψε για ν΄ αφιερωθεί στο θέατρο στις αρχές της δεκαετίας του 1940.
Από το 1942 άρχισε τις εμφανίσεις του σε πολλές θεατρικές παραγωγές πριν ξεκινήσει τους κινηματογραφικούς ρόλους του σε ταινίες. Έτσι γρήγορα, αφενός το παράστημά του, 1.90 ύψος, αφετέρου η ευσυνειδησία του ως ηθοποιού στις ταινίες “Σπάστε τα δεσμά” (Days of Glory) του Ζ. Τουρνέ και “Τα Κλειδιά του Παραδείσου” (The Keys of Kingdom) του Τζ. Στολ, που γυρίστηκαν το 1944 τον καθιέρωσαν από τους πιο ελπιδοφόρους τότε ηθοποιούς για μια πολύ πλούσια καριέρα. Το 1962 κέρδισε Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου για την ταινία Σκιές και Σιωπή (αγγλ.:To Kill a Mockingbird) κι ο Άτικους Φιντς ο ήρωας που υποδύεται στην ταινία αυτή αποτελεί μέχρι και σήμερα σύμβολο τιμής και ακεραιότητας.
Πέθανε στις 12 Ιουνίου του 2003 στο Λος Άντζελες από καρδιακό επεισόδιο μετά από βρογχοπνευμονία που είχε υποστεί.
Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τον έχει κατατάξει δωδέκατο στη λίστα με τους 25 μεγαλύτερους σταρ όλων των εποχών.[1]

 

Θάνατοι

 

1997 – Άλεν Γκίνσμπεργκ, αμερικανός ποιητής, από τις κορυφαίες προσωπικότητες που ανέδειξε το κίνημα των «Μπιτ» τη δεκαετία του 1950. Ο Γκίνσμπεργκ γεννήθηκε το 1926 στο Νιούαρκ του Νιου Τζέρσεϊ και μεγάλωσε στο Πάτερσον. Ο πατέρας του, Λουίς Γκίνσμπεργκ, ήταν δάσκαλος και ποιητής, φέρνοντας από νωρίς τους δύο γιους του σε επαφή με την ποίηση. Η μητέρα του, Ναόμι Λεβί Γκίνσμπεργκ ήταν επίσης δασκάλα και παράλληλα μέλος του κομμουνιστικού κόμματος, γεγονός που συνδυάστηκε με συμμετοχή του ίδιου του Γκίνσμπεργκ σε αρκετές πολιτικές συγκεντρώσεις, από νεαρή ηλικία. Το 1932, η Ναόμι Γκίνσμπεργκ εμφάνισε για πρώτη φορά στοιχεία νευρικού κλονισμού και τα επόμενα χρόνια η ψυχική της υγεία παρέμεινε ασταθής συνοδευόμενη από μακροχρόνιες παραμονές της σε ψυχιατρικές κλινικές, με κρίσεις επιληψίας και συμπτώματα παράνοιας. Η προβληματική σχέση του Γκίνσμπεργκ με τη μητέρα του, αποτυπώθηκε χαρακτηριστικά στο ποίημα του Καντίς.
Σε ηλικία περίπου έντεκα ετών, ο Γκίνσμπεργκ επέδειξε πρώιμα δείγματα ευαισθητοποίησής του σε πολιτικά ζητήματα, αποστέλοντας σχετικές επιστολές του στην εφημερίδα New York Times. Στο γυμνάσιο, ήρθε σε επαφή με το έργο του Ουώλτ Ουίτμαν μετά από απαγγελία ποιήματος του από τον καθηγητή, του Frances Durbin, γεγονός που ο ίδιος ο Γκίνσμπεργκ αναφέρει ως μία από τις πιο ξεχωριστές στιγμές των σχολικών του χρόνων.
Το 1943 αποφοίτησε από το γυμνάσιο και άρχισε νομικές σπουδές με υποτροφία στο κολέγιο του πανεπιστημίου Columbia. Εκεί γνώρισε τον Lucien Carr και μέσω αυτού αρκετούς από τους μελλοντικούς συγγραφείς της μπητ γενιάς, όπως τον Τζακ Κέρουακ και τον Γουίλιαμ Μπάροουζ. Η περίοδος αυτή υπήρξε ταραχώδης για τον Γκίνσμπεργκ, περιλαμβάνοντας μια προσωρινή αποβολή του από το πανεπιστήμιο καθώς και πειραματισμούς του με ψυχοτρόπες ουσίες που συνεχίστηκαν για πολλά χρόνια. Παράλληλα, φαίνεται πως αποφάσισε οριστικά να αφοσοιωθεί στην ποίηση. Τον Ιούνιο του 1949 συννελήφθη για συμμετοχή σε κλοπές τις οποίες είχαν διαπράξει φίλοι του. Ως ενναλακτική επιλογή απέναντι στην φυλάκισή του, οι πρώην καθηγητές του Mark Van Doren και Lionel Trilling, φρόντισαν να εκτίσει την ποινή του στο ψυχιατρικό ινστιτούτο του πανεπιστημίου, όπου παρέμεινε για συνολικά οκτώ μήνες και στο διάστημα αυτό συνδέθηκε φιλικά με το συγγραφέα Καρλ Σόλομον, ο οποίος ακολουθούσε θεραπεία για την κατάθλιψη.
Τον Οκτώβριο του 1955, ο Γκίνσμπεργκ απήγγειλε δημόσια ένα μέρος του ποιήματός του Ουρλιαχτό στην Six Gallery του Σαν Φρανσίσκο ενώ στην εκδήλωση συμμετείχαν ακόμα οι ποιητές Γκάρι Σνάιντερ και Μάικλ Μακλούρ. Ο εκδότης Λώρενς Φερλινγκέττι, ο οποίος παρευρέθηκε στην εκδήλωση, προσφέρθηκε άμεσα να δημοσιεύσει το έργο του, στον εκδοτικό του οίκο City Lights. Το Ουρλιαχτό δημοσιεύτηκε τελικά το 1956 με μία εισαγωγή του William Carlos Williams. Πολύ σύντομα απαγορεύτηκε ως άσεμνο Αρχειοθετήθηκε 2019-03-24 στο Wayback Machine., αλλά έπειτα από μια σειρά δικών επετράπη τελικά να συνεχιστεί η κυκλοφορία του. Τα επόμενα χρόνια, μαζί με τον ποιητή Πίτερ Ορλόφσκι, πραγματοποίησε ταξίδια στο Παρίσι, στην Ταγγέρη, στο Μεξικό, στην Ελλάδα, στην Αφρική και στην Ινδία. Η παραμονή του στην Ινδία είχε διάρκεια περίπου δεκαπέντε μήνες και συνδυάστηκε με μία ευρύτερη πνευματική και θρησκευτική αναζήτηση του, που κατέληξε στο να ασπαστεί το βουδισμό. Επέστρεψε στην Αμερική το 1963 συμμετέχοντας στο Συνέδριο Ποίησης του Βανκούβερ μαζί με αρκετούς ακόμα σύγχρονους πειραματικούς ποιητές.
Στην περίοδο του πολέμου του Βιετνάμ συμμετείχε ενεργά στις αντιπολεμικές διαδηλώσεις ενώ σε όλη τη διάρκεια των δεκαετιών του 1970 και 1980 είχε γενικά έντονη πολιτική δράση, με συμμετοχή σε κινήματα υπέρ των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων, κατά της κατοχής πυρηνικών όπλων ή για την προστασία του περιβάλλοντος.
Αποτέλεσε μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Γραμμάτων, ιδιότητα με την οποία προσπάθησε να προωθήσει το σύνολο της μπητ λογοτεχνίας, ενώ το 1986 έγινε επίτιμος καθηγητής φιλολογίας στο Brooklyn College. Το 1993 τιμήθηκε επίσης από τον υπουργό πολιτισμού της Γαλλίας Τζακ Λανγκ με το μετάλλιο Τεχνών και Γραμμάτων Chevalier des Arts et des Lettres. Πέθανε το 1997 στη Νέα Υόρκη.

 

2010 – Σάβα Πέροβιτς, σέρβος χειρουργός, πρωτοπόρος στην αλλαγή φύλου και τη μεγέθυνση του ανδρικού μορίου. Ο χειρουργός που έγινε παγκοσμίως γνωστός για τις τεχνικής αύξησης πέους, τη διόρθωση παραμορφωμένων γεννητικών οργάνων και τις επεμβάσεις αλλαγής φύλου από γυναίκα σε άνδρα, ασχολήθηκε αρχικά με την παιδιατρική και μετά εξειδικεύτηκε στη γενική χειρουργική.
Έκανε την πρακτική του άσκηση στην ουρολογία στο School of Medicine του Βελιγραδίου, όπου αργότερα έγινε καθηγητής της χειρουργικής/ουρολογίας. Ακολούθησε η ανάληψη καθηκόντων διευθυντή στο Νοσοκομείο Παίδων του Πανεπιστημίου, όπου πρόσφερε υποτροφία για την παιδική ουρολογία -ειδικότητα που εκείνος έφτιαξε στη Σερβία. Ο τιμημένος με ουκ ολίγα βραβεία, διακρίθηκε στην ανασκευαστική ουρολογία παιδιών και ενηλίκων.
Oι καινοτομίες του αφορούσαν νέες τεχνικές και αρχές της χειρουργικής, που αναγνωρίστηκαν από τους συναδέλφους του. Οι ικανότητές του άλλαξαν τις ζωές πολλών παιδιών που είχαν γεννηθεί με σοβαρές γενετικές ανωμαλίες. Δε σταμάτησε ποτέ να ερευνά και να βελτιώνει τις τεχνικές του που τον έκαναν πρωτοπόρο σε πολλά επίπεδα. Την ίδια ώρα, δεν κρατούσε τη γνώση για τον εαυτό του, αλλά τη μετέδιδε με ομιλίες και διδασκαλίες. Πάντα έλεγε πως οι επιτυχείς επεμβάσεις χρειάζονται ικανότητες, μαζί με πολλά χρόνια εμπειρίας και εξειδίκευσης.

 

2013 – Νίκος Παππάς, ανώτατος αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού, που ως κυβερνήτης του αντιτορπιλικού «Βέλος» πρωτοστάτησε στο Κίνημα του Ναυτικού κατά της Χούντας, το 1973. Γεννήθηκε το 1930 στην Κύμη. Κατάγονταν από τα Ψαρά με προγόνους ναυμάχους. Σπούδασε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, στη Σχολή Ναυτιλίας και Κατευθύνσεως του Βρετανικού Ναυτικού και στη Σχολή Πολέμου και Αμύνης του ΝΑΤΟ Ρώμης.
Το 1963, υπηρέτησε ως υπασπιστής ΥΕΘΑ έως το 1965. Το διάστημα 1971-1972, διετέλεσε διοικητής της Σχολής Υπαξιωματικών. Στις 25 Μαΐου 1973, έγινε διεθνώς γνωστός, όταν για να εκδηλώσει την αντίθεσή του προς την απριλιανή δικτατορία, οδήγησε το αντιτορπιλικό «Βέλος», του οποίου ήταν κυβερνήτης, στην Ιταλία πρωτοστατώντας στο Κίνημα του Ναυτικού 23ης Μαΐου 1973. Στη συνέχεια αποτάχθηκε από το Ναυτικό με απόφαση της δικτατορίας, η οποία του αφαίρεσε την ελληνική ιθαγένεια.
Το 1974, μετά την πτώση της δικτατορίας, διετέλεσε διευθυντής Διοικήσεως Ναυστάθμου Σαλαμίνας για έναν χρόνο. Το 1976, υπηρέτησε ως διευθυντής Πολεμικής Σχεδιάσεως ΓΕΝ και Ακόλουθος Αμύνης στην Μεγάλη Βρετανία έως το 1979.
Την περίοδο 1979-1980, ήταν διοικητής Ταχέων Σκαφών και από το 1980 έως το 1981, διοικητής αντιτορπιλλικών και Υπαρχηγός Ναυτικού.
Το 1981, ανέλαβε τη Διοίκηση Ναυτικής Εκπαίδευσης και το 1982, επιλέχτηκε ως Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, θέση στην οποία παρέμεινε ως το 1986.Συμμετείχε ως υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας στην υπηρεσιακή κυβέρνηση του Ιωάννη Γρίβα (1989) και στην οικουμενική του Ξενοφώντα Ζολώτα (1989-1990). Ήταν παντρεμένος με την Χαρίκλεια Παπαναστασίου με την οποία απέκτησαν δύο γιους. Πέθανε τον Απρίλιο του 2013 από καρκίνο μετά από πολύμηνη νοσηλεία στο Νικοδήμειο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών.

 

 

Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia
Διαβάστε περισσότερα στην ενότητα Χρονολόγιο
με click πάνω στην κάρτα που ακολουθεί
ή στο Posted in Χρονολόγιο