2/39 Σύνταγμα Ευζώνων | Α΄ Περίοδος: Η ιταλική επίθεση


.

2/39 Σύνταγμα Ευζώνων

– του Ιπποκράτη Μπιρμπίλη –


H ελληνική άμυνα είχε οργανωθεί σε δύο τομείς:
αυτόν της Ελαίας (Καλπάκι) και αυτόν της Θεσπρωτίας

Α΄ Περίοδος: Η ιταλική επίθεση

28 Οκτωβρίου 1940 μέχρι 13 Νοεμβρίου 1940

H ελληνική άμυνα είχε οργανωθεί σε δύο τομείς: αυτόν της Ελαίας (Καλπάκι) και αυτόν της Θεσπρωτίας. Εκεί βρίσκονταν οι δυνάμεις προκαλύψεως, όταν ξεκίνησε ο πόλεμος στις 05:30΄ της 28ης Οκτωβρίου (και μισή ώρα πριν λήξει το τελεσίγραφο). Οι δυνάμεις αυτές, ελισσόμεναι επιβραδυντικώς, συμπτύχθηκαν στη γραμμή Ελαίας (Καλπάκι) – Καλαμάς και σύμφωνα με το σχέδιο του ΓΕΣ. Κατά τη διήμερη σύμπτυξή τους (28 και 29 Οκτωβρίου) δεν υπήρξαν ελληνικές απώλειες, εκτός από το Τάγμα Προκαλύψεως Δελβινακίου που είχε 70 στρατιώτες αγνοούμενους.

Το επόμενο τριήμερο, 30ή Οκτωβρίου-1η Νοεμβρίου, οι Ιταλοί ασχολήθηκαν με την προώθηση των δυνάμεών τους πλησιέστερα της πρώτης γραμμής.

Στις 2 Νοεμβρίου και από τις 09:00΄, ιταλικά αεροπλάνα και πυροβολικό βομβαρδίζουν την Γκραμπάλα, το Καλπάκι, τη Μονή Βελλάς και τα Γιάννενα (αεροδρόμιο και πόλη). Στις 03:00΄, οι Μεραρχίες Φεράρα και Κένταυροι επιτίθενται στην Γκραμπάλα χωρίς αποτέλεσμα.

Την επομένη (3 Νοεμβρίου) στις 16:00΄, κατόπιν βομβαρδισμού, 60 άρματα και 80 μοτοσυκλετιστές επιτίθενται στο Καλπάκι. Οι Έλληνες, που αντίκριζαν για πρώτη φορά άρματα, καταστρέφουν τα περισσότερα.

Στις 4 Νοεμβρίου, τα ιταλικά αεροπλάνα βομβαρδίζουν τον καταυλισμό του ΙΙ Τάγματος του 2/39 Συντάγματος στο Μπισδούνι, όπου σημειώνεται και ο πρώτος νεκρός του. Επρόκειτο για τον στρατιώτη Χρήστο Ασημακόπουλο, που ξυριζόταν στη ρίζα ενός δένδρου και ο οποίος, μόλις πέσανε οι πρώτες βόμβες, αγκάλιασε από τον φόβο του το δένδρο.

Την επομένη (5 Νοεμβρίου), το Ι Τάγμα του 2/39 Συντάγματος μεταφέρθηκε με αυτοκίνητα στον αδύναμο παραλιακό τομέα της Θεσπρωτίας (Απόσπασμα Ν. Λιούμπα), όπου οι εκεί ολιγάριθμες ελληνικές δυνάμεις πιέζονταν από τους Ιταλούς που απειλούσαν την Ηγουμενίτσα. Αυτή την καταλαμβάνουν την επομένη (6 Νοεμβρίου), όπως και τον Πλαταριά και τον Μούρτο (7 Νοεμβρίου), το Μαργαρίτι (9 Νοεμβρίου), και κατευθύνονται προς τον ποταμό Αχέροντα.

Στον τομέα της Ελαίας (Καλπάκι), οι επιθέσεις συνεχίστηκαν και στις 5, 6 και 7 Νοεμβρίου στο ίδιο μοτίβο, και στις 8 Νοεμβρίου τη θέση του Α-νώτατου Διοικητή Στρατηγού Βισκόντι Πράσκα αναλαμβάνει ο στρατηγός Σοντού, γεγονός που οδήγησε στην αναστολή των επιθετικών ενεργειών.

Έτσι, στις 9 Νοεμβρίου οι όροι των αντιπάλων αντιστράφηκαν.  Στον τομέα της Θεσπρωτίας, οι Ιταλοί άρχισαν τη σύμπτυξη και στον τομέα της Ελαίας μετέπεσαν σε κατάσταση άμυνας. Οι απώλειες της VIII Μεραρχίας ήταν 3 αξιωματικοί και 57 οπλίτες νεκροί και 208 τραυματίες, οι περισσότεροι από βομβαρδισμούς. Οι Ιταλοί είχαν 1.029 νεκρούς και 1.199 τραυματίες.

Στις 13 Νοεμβρίου, τρεις επιπλέον ελληνικές μεραρχίες κατευθύνονται προς το Μέτωπο της Ηπείρου: η ΙΙ Μεραρχία (13.000), η ΙΙΙ Μεραρ-χία (13.000), μία Μεραρχία Ιππικού (7.000) και η ΜΜΜ (Μη Μεραρχιακές Μονάδες 12.000), οι οποίες με την υπάρχουσα VIII Μεραρχία αποτελούσαν το Α΄ Σώμα Στρατού, συνολικής δύναμης 80.000 οπλιτών.

 

Διαβάστε περισσότερα στο link που ακολουθεί:
Το 2/39 Σύνταγμα Ευζώνων – Στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο

 

Φωτογραφία: O 1ος Λόχος του 2/39 Συντάγματος Ευζώνων Μεσολλογίου.
Διακρίνονται από δεξιά οι αξιωματικοί: Γ. Σταμάτης, Χρ. Τσαματσούλης, Δ. Κωταντούλας.
Πηγή: Οικογενειακό αρχείο Ιπποκράτη Μπιρπίλη
——————————————————————————————————-
Η μνήμη είναι μια δυνατότητα για να διευρύνουμε το μέλλον
και όχι για  να το συρρικνώσουμε στο ήδη ξεπερασμένο παρελθόν