1 Ιανουαρίου 2023
Είναι η 1η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 364 ημέρες για τη λήξη του
🌅 Ανατολή ήλιου: 07:41 – Δύση ήλιου: 17:15 – Διάρκεια ημέρας: 9 ώρες 35 λεπτά
🌖 Σελήνη 19.7 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Βασίλειο, Βασίλη, Βάσο, Βασίλα, Μπίλη, Λάκη, Βασιλεία, Βασιλική, Βάσω, Βάσια, Βιβή, Βίκυ, Βίβιαν, Βασιλίνα, Εμμέλεια, Εμμελεία, Τηλέμαχο και Τηλεμάχη
Γεγονότα
1822 – Ψηφίζεται από την A’ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου το πρώτο Ελληνικό Σύνταγμα. Με την έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του 1821 στην Ελλάδα, ιδρύθηκαν τα πρώτα τοπικά πολιτεύματα: η «Μεσσηνιακή Γερουσία», ο «Οργανισμός της Πελοποννησιακής Γερουσίας», «η Βουλή της Θετταλομαγνησίας», ο «Οργανισμός της Γερουσίας της Δυτικής Ελλάδος» και η «Νομική Διάταξις της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος» ή «Οργανισμός του Αρείου Πάγου, Γερουσίας της Ανατολικής Ελλάδος». Τα πολιτεύματα αυτά, ψηφισμένα κατά το πρώτο έτος της επανάστασης, το 1821, από τοπικές Συνελεύσεις προκρίτων των επαρχιών, είχαν ως σκοπό την προσωρινή διοικητική και στρατιωτική οργάνωση, προέβλεπαν δε τη μελλοντική σύσταση «Βουλής του Έθνους», στην οποία θα ανήκε η νομοθετική εξουσία και από την οποία θα εξηρτώντο οι κατά τόπους ιδρυθείσες «Διοικήσεις», δηλαδή οι Γερουσίες της Πελοποννήσου και της Δυτικής Ελλάδας και ο Άρειος Πάγος της Ανατολικής Ελλάδας.
1966 – Στο πρωτοχρονιάτικο διάγγελμά του, ο βασιλιάς Κωνσταντίνος αναφέρει: «Ο κομμουνισμός αποτελεί μίασμα, γεννηθέν έξω της Ελλάδος, εμπνεόμενον και κινούμενον έξωθεν. Ηθική του είναι το ψεύδος και η προδοσία. Μολύνει και καθιστά ανύποπτον εχθρόν της πατρίδος πάντα ερχόμενον εις επαφήν με αυτόν, άτομον ή ομάδα, πάντα καλόν Ελληνα, μή διαβλέποντα τον κίνδυνον (…)». Προκαλούνται έντονες αντιδράσεις.
1981 – Η Ελλάδα γίνεται το 10ο μέλος της ΕΟΚ. Τον Ιούλιο 1976 άρχισαν οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη, οι οποίες ολοκληρώθηκαν τον Μάιο 1979 με την υπογραφή, στην Αθήνα (Ζάππειο Μέγαρο), της Πράξης Προσχώρησης. Η Βουλή των Ελλήνων κύρωσε την Πράξη Προσχώρησης της Ελλάδας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες στις 28 Ιουνίου 1979. Η πλήρης ένταξη έλαβε χώρα δύο χρόνια αργότερα, την 1η Ιανουαρίου 1981.
Η πρώτη περίοδος – πέρα από την πρώτη Προεδρία που η Ελλάδα άσκησε το β’ εξάμηνο του 1983 – χαρακτηρίζεται από έντονη αμφισβήτηση ορισμένων βασικών πτυχών της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Παράλληλα, επιδιώχθηκε η αναθεώρηση της θέσης της χώρας στην Κοινότητα με τη διαμόρφωση ενός «ειδικού καθεστώτος» σχέσεων και ρυθμίσεων. Για το σκοπό αυτό, η Ελλάδα υπέβαλε, το Μάρτιο του 1982, Υπόμνημα με το οποίο ζήτησε πρόσθετες αποκλίσεις από την εφαρμογή ορισμένων κοινοτικών πολιτικών καθώς και πρόσθετη οικονομική ενίσχυση για την αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας. Η Επιτροπή αναγνώρισε ως βάσιμο μόνο το δεύτερο αίτημα, το οποίο ουσιαστικά ικανοποιήθηκε με την έγκριση, το 1985, των Μεσογειακών Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων (ΜΟΠ). Η πολιτική σημασία των ΜΟΠ, όμως, ήταν πολύ μεγαλύτερη των πρόσθετων πόρων που εγκρίθηκαν τότε για την Ελλάδα, γιατί εγκαινίασαν την προσπάθεια για την ανάπτυξη διαρθρωτικής πολιτικής από πλευράς Ε.Ε., η οποία αποκρυσταλλώθηκε το 1988 στη νέα διαρθρωτική πολιτική, το πρώτο «πακέτο Delors».
1987 – Τίθεται σε ισχύ στην Ελλάδα η επιβολή του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ), επιφέροντας μεγάλη αύξηση των τιμών ύστερα από απόφαση του τότε υπουργού Οικονομικών Δημήτρη Τσοβόλα (νόμος 1642 της 21ης Αυγούστου 1986) με τρίχρονη καθυστέρηση (επρόκειτο να τεθεί σε εφαρμογή την 1η Ιανουαρίου 1984, όμως η Ελλάδα ζήτησε αναβολή για τεχνικού χαρακτήρα δυσκολίες) και ο συντελεστής του ήταν 6% για είδη λαϊκής κατανάλωσης, 18% για υπηρεσίες και 36% για είδη πολυτελείας. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα η εφαρμογή του προκάλεσε αρρυθμία στην αγορά. Οι πρώτοι που πλήρωσαν τον φόρο, ήταν οι πελάτες των κέντρων διασκέδασης όπου γιόρτασαν το πρωτοχρονιάτικο ρεβεγιόν, με τον συντελεστή του 36%.
2002 – Την 1η Ιανουαρίου του 2002 τα τραπεζογραμμάτια και κέρματα ευρώ τέθηκαν σε κυκλοφορία στην Ελλάδα ταυτόχρονα με τα άλλα κράτη – μέλη της ζώνης του ευρώ. Η μετάβαση στο ευρώ ολοκληρώθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2002.
Από την 1η Ιανουαρίου έως τις 28 Φεβρουαρίου 2002 τα τραπεζογραμμάτια και κέρματα ευρώ κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα παράλληλα με τα τραπεζογραμμάτια και κέρματα δραχμών (περίοδος παράλληλης κυκλοφορίας). Οι συναλλαγές σε λογιστική μορφή όμως (με επιταγές, εμβάσματα, πιστωτικές κάρτες κ.λπ.) γίνονταν μόνο σε ευρώ. Η Ελλάδα και επίσημα πλέον είχε μπει σε μια νέα εποχή η οποία, ωστόσο, μόλις μερικά χρόνια αργότερα θα αποδυκνειόταν λιγότερο χρυσή απ’ όσο κάποιοι υπολόγιζαν.
Γεννήσεις
1893 – Ο Μαρδοχαίος Φριζής γεννήθηκε το 1893 στη Χαλκίδα σε πολύτεκνη οικογένεια. Το όνειρό του ήταν να γίνει αξιωματικός. Έδωσε εξετάσεις στη Σχολή Ευελπίδων αλλά εγκατέλειψε τη σχολή. Γι’ αυτό υπάρχουν δύο εκδοχές, α) ότι θεώρησε υποτιμητικό το ότι δεν ήρθε πρώτος [1] και β) ότι εξαιτίας του ιουδαϊκού θρησκεύματος δεν έγινε δεκτός. Έδωσε εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο και πέτυχε στη Νομική. Την περίοδο εκείνη συνδέθηκε με τον Κονδύλη, στον οποίο εκφράζει την επιθυμία του «να γίνει στρατιώτης». Μπήκε στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών, από την οποία αποφοίτησε το 1916. Έλαβε μέρος στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην εκστρατεία στην Ουκρανία, και στη μικρασιατική εκστρατεία, όπου, κατά την υποχώρηση, πιάστηκε αιχμάλωτος στη Σμύρνη. Άλλοι Εβραίοι πληροφορήθηκαν το γεγονός, και συγκέντρωσαν χρήματα για να τον απελευθερώσουν, εκείνος όμως αρνήθηκε λέγοντας «Ό,τι είναι να γίνει θα γίνει για όλους». Ένα χρόνο αργότερα αφέθηκε ελεύθερος μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες αξιωματικούς. Το 1936 μετατέθηκε στην Κρήτη και στο Ρέθυμνο. Του ανατέθηκε ο τομέας λογοκρισίας επί του Τύπου. Μετατέθηκε στο Δελβινάκι με την αιτιολογία ότι «δεν έκανε σωστά τη δουλειά του». Στο Δελβινάκι συνδέθηκε με τον Μητροπολίτη Ιωαννίνων και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπο Σπυρίδωνα, ο οποίος τον επισκεπτόταν συχνά για σκάκι.
1897 – Η Γεωργία Βασιλειάδου γεννήθηκε στην Αθήνα στην περιοχή της Κυψέλης το 1897 σε μια οικογένεια με δέκα παιδιά. Το πραγματικό της όνομα ήταν Γεωργία Αθανασίου, αλλά η ίδια το άλλαξε σε Βασιλειάδου όταν αποφάσισε να ασχοληθεί με το τραγούδι και την υποκριτική. Υποχρεώθηκε να αφήσει νωρίς το σχολείο για να εργαστεί σε κατάστημα και να βοηθήσει την πολυμελή οικογένειά της, μετά τον αιφνίδιο θάνατο του πατέρα της κατόπιν πτώσης από άλογο, ο οποίος ήταν αξιωματικός του ιππικού.
Την πρώτη της καλλιτεχνική εμφάνιση έκανε το 1922 σαν μέλος της χορωδίας του Θεάτρου Ολύμπια, στο έργο Ερνάνη του Τζουζέπε Βέρντι, μάλλον συμπτωματικά οπότε και ξεκίνησε τις σπουδές της στην Γεννάδειο Σχολή το 1923 και κατόπιν εμφανίστηκε σε διάφορες όπερες. Εργάστηκε σε μεγάλα θεατρικά σχήματα της εποχής με τους Κυβέλη, Μαρίκα Κοτοπούλη, Δημήτρη Μυράτ, ερμηνεύοντας ποικίλους ρόλους.
Στα μέσα του 1930 αποφάσισε να σταματήσει, μετά από ένα γάμο της που υπήρξε όμως ατυχής. Στη συνέχεια γνώρισε τη Σοφία Βέμπο η οποία και της υποσχέθηκε να τη βοηθήσει. Ο άνθρωπος που την ανακάλυψε και της έδωσε την ευκαιρία να κάνει μεγάλη καριέρα ήταν ο Αλέκος Σακελλάριος έτσι στα σαράντα δύο της χρόνια η Γεωργία Βασιλειάδου κάνει ένα νέο δυναμικό ξεκίνημα και με το έμφυτο ταλέντο της κατακτάει αμέσως το κοινό. Ο Αλέκος Σακελλάριος της προσέφερε ένα ρόλο το 1939 στα Κορίτσια της παντρειάς, που έγινε η αφορμή για το ξεκίνημα μιας δεύτερης, αλλά περισσότερο γνωστής καριέρας – αυτή τη φορά ως κοσμαγάπητης κωμικού, της “ομορφότερης άσχημης” του ελληνικού κινηματογράφου, όπως χαρακτηρίστηκε. Στην εταιρεία της Φίνος Φιλμ έγιναν οι μεγάλες της επιτυχίες όπως: Η ωραία των Αθηνών, Η θεία απ΄ το Σικάγο, Ο Κλέαρχος, η Μαρίνα και ο κοντός και πολλές άλλες. Έλαβε μέρος στην τηλεοπτική σειρά Ο Χριστός ξανασταυρώνεται.
1957 – Ο Ευάγγελος Βενιζέλος (Θεσσαλονίκη, 1 Ιανουαρίου 1957) είναι Έλληνας πολιτικός του χώρου της κεντροαριστεράς, ο οποίος χρημάτισε Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης της Ελλάδας σε τρεις κυβερνήσεις, πολλές φορές Υπουργός καθώς και Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.
Ήταν από τα ηγετικά πολιτικά πρόσωπα που κλήθηκαν να κυβερνήσουν τη χώρα στα δύσκολα χρόνια της ελληνικής κρίσης χρέους.
Σήμερα, απέχει από την ενεργό πολιτική προτιμώντας την διδασκαλία, επιστρέφοντας στην έδρα του Συνταγματικού Δικαίου στο Τμήμα Νομικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Θάνατοι
1894 – Ο Χάινριχ Ρούντολφ Χερτς ή Χερτζ (Heinrich Rudolf Hertz, 22 Φεβρουαρίου 1857 – 1 Ιανουαρίου 1894) ήταν Γερμανός φυσικός, ο πρώτος που πέτυχε την εκπομπή, μετάδοση και λήψη ραδιοκυμάτων.
Επιβεβαίωσε την ηλεκτρομαγνητική θεωρία του Τζέιμς Μάξγουελ και κατά τη διάρκεια πειραμάτων (1886-1889) παρήγαγε και μελέτησε ηλεκτρομαγνητικά κύματα (γνωστά επίσης ως ερτζιανά κύματα ή ραδιοκύματα). Κατέδειξε ότι αυτά είναι μακρά, εγκάρσια κύματα που ταξιδεύουν με την ταχύτητα του φωτός και μπορούν να απεικονιστούν, να διαθλαστούν, και να πολωθούν όπως το φως. Προσέγγισε το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο. Ανέπτυξε την Ηλεκτροδυναμική κινούμενων σωματιδίων. Η μονάδα της συχνότητας, το Hertz, ονομάστηκε έτσι προς τιμή του. Στα γραπτά του περιλαμβάνονται εργασίες όπως «Τα ηλεκτρικά κύματα» και «Αρχές της μηχανικής». Πέθανε στη Βόννη σε ηλικία μόλις 37 ετών.
1953 – Ο Χίραμ Κινγκ Γουίλιαμς (Hiram King Williams, 17 Σεπτεμβρίου 1923 – 1 Ιανουαρίου 1953), γνωστός περισσότερο ως Χανκ Γουίλιαμς (Hank Williams) ήταν Αμερικανός μουσικός της κάντρι που γνώρισε μεγάλη επιτυχία κατά την περίοδο μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους της κάντρι, καθώς συνέβαλε στη μετάβασή της από ένα τοπικό είδος της υπαίθρου σε εθνικό είδος με μεγάλη απήχηση και στις αστικές περιοχές. Πολλές συνθέσεις του συγκαταλέγονται σήμερα στο κλασικό ρεπερτόριο της κάντρι μουσικής, όπως τα τραγούδια Lovesick Blues, Cold, Cold Heart, Jambalaya (on the Bayou), και Your Cheatin’ Heart.
Γεννημένος στην Αλαμπάμα των ΗΠΑ, από νεαρή ηλικία ασχολήθηκε με τη μουσική και γνωρίστηκε με τον πλανόδιο αφροαμερικανό μουσικό Ρούφους Πέιν, ο οποίος τον βοήθησε να αναπτύξει τις δεξιότητές του στην κιθάρα. Από το 1937 έως το 1942 έπαιζε μουσική σε ραδιοφωνικό σταθμό του Μοντγκόμερι και αργότερα σχημάτισε το συγκρότημα Driftin’ Cowboys. Υπέγραψε το πρώτο επαγγελματικό συμβόλαιο το 1946 με τη συμβολή του κυνηγού ταλέντων Φρεντ Ρόουζ και πολύ γρήγορα η φήμη του εξαπλώθηκε, γνωρίζοντας μεγάλη επιτυχία. Πέθανε την πρωτοχρονιά του 1953 από καρδιακή προσβολή, ενώ βρισκόταν καθοδόν προς συναυλία, αφήνοντας πίσω του μια σύντομη καριέρα.