.
Ο γέγονε… γέγονε
Γεγονότα
1966 – Ήταν Πρωτοχρονιά του 1966, όταν ο τότε βασιλιάς Κωνσταντίνος ρίχνει λάδι στο ήδη φλεγόμενο πολιτικό σκηνικό της Ελλάδας με το διχαστικό διάγγελμα του:
«Ας μη λησμονώμεν ότι ο κίνδυνος εξακολουθεί και η ευθύνη όλων μας θα είναι μεγίστη εάν χαλαρώσωμεν και επ’ ελάχιστον την προσοχήν και την δραστηρίαν επαγρύπνησιν δια την προστασίαν του δημοκρατικού ημών πολιτεύματος από των εσωτερικών εχθρών του έθνους.
Ο κομμουνισμός αποτελεί μίασμα, γεννηθέν έξω της Ελλάδος, εμπνεόμενον και κινούμενον έξωθεν. Ηθική του είναι το ψεύδος και η προδοσία.
Μολύνει και καθιστά ανύποπτον εχθρόν της πατρίδος πάντα ερχόμενον εις επαφήν με αυτόν, άτομον ή ομάδα, πάντα καλόν Ελληνα, μή διαβλέποντα τον κίνδυνον (…)», είπε ανάμεσα σε πολλά άλλα ο νεαρός μονάρχης και προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων.
1981 – Η Ελλάδα γίνεται το 10ο μέλος της ΕΟΚ. Τον Ιούλιο 1976 άρχισαν οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη, οι οποίες ολοκληρώθηκαν τον Μάιο 1979 με την υπογραφή, στην Αθήνα (Ζάππειο Μέγαρο), της Πράξης Προσχώρησης. Η Βουλή των Ελλήνων κύρωσε την Πράξη Προσχώρησης της Ελλάδας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες στις 28 Ιουνίου 1979. Η πλήρης ένταξη έλαβε χώρα δύο χρόνια αργότερα, την 1η Ιανουαρίου 1981.
Η πρώτη περίοδος – πέρα από την πρώτη Προεδρία που η Ελλάδα άσκησε το β’ εξάμηνο του 1983 – χαρακτηρίζεται από έντονη αμφισβήτηση ορισμένων βασικών πτυχών της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Παράλληλα, επιδιώχθηκε η αναθεώρηση της θέσης της χώρας στην Κοινότητα με τη διαμόρφωση ενός «ειδικού καθεστώτος» σχέσεων και ρυθμίσεων.
Για το σκοπό αυτό, η Ελλάδα υπέβαλε, το Μάρτιο του 1982, Υπόμνημα με το οποίο ζήτησε πρόσθετες αποκλίσεις από την εφαρμογή ορισμένων κοινοτικών πολιτικών καθώς και πρόσθετη οικονομική ενίσχυση για την αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας. Η Επιτροπή αναγνώρισε ως βάσιμο μόνο το δεύτερο αίτημα, το οποίο ουσιαστικά ικανοποιήθηκε με την έγκριση, το 1985, των Μεσογειακών Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων (ΜΟΠ). Η πολιτική σημασία των ΜΟΠ, όμως, ήταν πολύ μεγαλύτερη των πρόσθετων πόρων που εγκρίθηκαν τότε για την Ελλάδα, γιατί εγκαινίασαν την προσπάθεια για την ανάπτυξη διαρθρωτικής πολιτικής από πλευράς Ε.Ε., η οποία αποκρυσταλλώθηκε το 1988 στη νέα διαρθρωτική πολιτική, το πρώτο «πακέτο Delors».
1987 – Τίθεται σε ισχύ στην Ελλάδα η επιβολή του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) με τρίχρονη καθυστέρηση (επρόκειτο να τεθεί σε εφαρμογή την 1η Ιανουαρίου 1984, όμως η Ελλάδα ζήτησε αναβολή για τεχνικού χαρακτήρα δυσκολίες) και ο συντελεστής του ήταν 6% για είδη λαϊκής κατανάλωσης, 18% για υπηρεσίες και 36% για είδη πολυτελείας. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα η εφαρμογή του προκάλεσε αρρυθμία στην αγορά. Οι πρώτοι που πλήρωσαν τον φόρο, ήταν οι πελάτες των κέντρων διασκέδασης όπου γιόρτασαν το πρωτοχρονιάτικο ρεβεγιόν, με τον συντελεστή του 36%.
Σήμερα ο Φ.Π.Α. ορίζεται από τον Νόμο 2859/2000 (δημοσιεύθηκε στo ΦΕΚ Α’ 248/07-11-2000) και σύμφωνα με την πιο πρόσφατη αναθεώρησή του, ως είδος έμμεσου φόρου που επιβάλλεται στις συναλλαγές σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια εκτός από την περιοχή του Αγίου Όρους και των υπαγομένων σ΄ αυτό.
Πρόκειται για φόρο κύκλου εργασιών και μετακυλίεται από τον κατά νόμο υπόχρεο στον αντισυμβαλλόμενο. Καταβάλλεται τμηματικά σε κάθε στάδιο συναλλαγής στην προστιθέμενη αξία και μετακυλίεται ολόκληρος στην τελική κατανάλωση. Με αυτόν τον τρόπο κάθε βαθμίδα παραγωγής ή συναλλαγής φορολογείται κατ’ αποτέλεσμα μόνο ως προς το επιπλέον τίμημα που εισπράττει ο προμηθευτής, δηλαδή ως προς την αξία που προστίθεται στο αγαθό κατά την κάθε βαθμίδα επεξεργασίας του. Υπολογίζεται ουσιαστικά μόνο στην αξία η οποία προστίθεται από κάθε επιχείρηση, δηλαδή στη διαφορά μεταξύ αξίας παράδοσης των αγαθών και αξίας κτήσης τους. Γι’ αυτό ονομάζεται και φόρος προστιθέμενης αξίας. Με τον Φ.Π.Α. το κράτος εισπράττει φόρο από κάθε συναλλαγή, ενώ από το 2006 και έπειτα επιβαρύνει και τις οικοδομικές εργασίες και υλικά.
2002 – Την 1η Ιανουαρίου του 2002 τα τραπεζογραμμάτια και κέρματα ευρώ τέθηκαν σε κυκλοφορία στην Ελλάδα ταυτόχρονα με τα άλλα κράτη – μέλη της ζώνης του ευρώ. Η μετάβαση στο ευρώ ολοκληρώθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2002.
Η 1η Ιανουαρίου 1999 σηματοδότησε την απαρχή της Νομισματικής Ένωσης της Ευρώπης, η οποία είχε κριθεί απαραίτητη για την πιο αποτελεσματική λειτουργία της Ενιαίας Αγοράς και την μεγιστοποίηση των ωφελειών που προέκυπταν από αυτήν. Ταυτοχρόνως οι θιασώτες της Νομισματικής Ένωσης υποστήριζαν ότι η δημιουργία της θα συνέβαλλε στην ταχύτερη σύγκλιση των οικονομιών της Ευρώπης, στην βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών και εν τέλει στην Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση. Αυτά σε ότι αφορά το τυπικό κομμάτι. Ουσιαστικά η κουβέντα για το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα ξεκίνησε «κάτω από τραπέζι» με μια μυστική συμφωνία μεταξύ Βρετανίας, Γερμανίας και Γαλλίας στα τέλη της δεκαετίας του ΄80.
Την 1 Ιανουαρίου του 1999, άρχισε το τρίτο και τελικό στάδιο της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ). Τα 11 κράτη-μέλη (Αυστρία, Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Πορτογαλία και Φινλανδία) εντάσσονται στην ΟΝΕ και υιοθετούν ως νόμισμά τους το ευρώ, το οποίο υπάρχει μόνο σε λογιστική μορφή και αντικαθιστά τα εθνικά τους νομίσματα με βάση την ισοτιμία μετατροπής που καθορίστηκε αμετάκλητα στις 31 Δεκεμβρίου 1998. Στις 9 Μαρτίου 2000 η Ελληνική Κυβέρνηση υποβάλλει αίτηση για ένταξη της δραχμής στην ευρωζώνη. Στις 19 και 20 Ιουνίου του 2000, η Ελλάδα εντάσσεται στην ευρωζώνη. Το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ECOFIN), στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής που πραγματοποιήθηκε στην Πορτογαλία, αποφάσισε την ένταξη τη Ελλάδος στο ευρώ.
Την 1η Ιανουαρίου του 2001, η Ελλάδα εντάχθηκε στη ζώνη του ευρώ και η αμετάκλητη ισοτιμία μετατροπής της δραχμής σε ευρώ ορίστηκε σε: 1 ευρώ = 340,750 δραχμές. Η Τράπεζα της Ελλάδος έγινε μέλος του Ευρωσυστήματος, το οποίο αποτελείται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και τις εθνικές κεντρικές τράπεζες των χωρών που έχουν υιοθετήσει το ευρώ.
Την 1η Ιανουαρίου του 2002 τα τραπεζογραμμάτια και κέρματα ευρώ τέθηκαν σε κυκλοφορία στην Ελλάδα ταυτόχρονα με τα άλλα κράτη – μέλη της ζώνης του ευρώ. Η μετάβαση στο ευρώ ολοκληρώθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2002. Από την 1η Ιανουαρίου έως τις 28 Φεβρουαρίου 2002 τα τραπεζογραμμάτια και κέρματα ευρώ κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα παράλληλα με τα τραπεζογραμμάτια και κέρματα δραχμών (περίοδος παράλληλης κυκλοφορίας). Οι συναλλαγές σε λογιστική μορφή όμως (με επιταγές, εμβάσματα, πιστωτικές κάρτες κ.λπ.) γίνονταν μόνο σε ευρώ. Η Ελλάδα και επίσημα πλέον είχε μπει σε μια νέα εποχή η οποία, ωστόσο, μόλις μερικά χρόνια αργότερα θα αποδυκνειόταν λιγότερο χρυσή απ’ όσο κάποιοι υπολόγιζαν.
Γεννήσεις
1893 – Ο Μαρδοχαίος Φριζής γεννήθηκε το 1893 στη Χαλκίδα σε πολύτεκνη οικογένεια. Το όνειρό του ήταν να γίνει αξιωματικός. Έδωσε εξετάσεις στη Σχολή Ευελπίδων αλλά εγκατέλειψε τη σχολή. Γι’ αυτό υπάρχουν δύο εκδοχές, α) ότι θεώρησε υποτιμητικό το ότι δεν ήρθε πρώτος [1] και β) ότι εξαιτίας του ιουδαϊκού θρησκεύματος δεν έγινε δεκτός. Έδωσε εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο και πέτυχε στη Νομική. Την περίοδο εκείνη συνδέθηκε με τον Κονδύλη, στον οποίο εκφράζει την επιθυμία του «να γίνει στρατιώτης». Μπήκε στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών, από την οποία αποφοίτησε το 1916. Έλαβε μέρος στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην εκστρατεία στην Ουκρανία, και στη μικρασιατική εκστρατεία, όπου, κατά την υποχώρηση, πιάστηκε αιχμάλωτος στη Σμύρνη. Άλλοι Εβραίοι πληροφορήθηκαν το γεγονός, και συγκέντρωσαν χρήματα για να τον απελευθερώσουν, εκείνος όμως αρνήθηκε λέγοντας «Ό,τι είναι να γίνει θα γίνει για όλους». Ένα χρόνο αργότερα αφέθηκε ελεύθερος μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες αξιωματικούς. Το 1936 μετατέθηκε στην Κρήτη και στο Ρέθυμνο. Του ανατέθηκε ο τομέας λογοκρισίας επί του Τύπου. Μετατέθηκε στο Δελβινάκι με την αιτιολογία ότι «δεν έκανε σωστά τη δουλειά του». Στο Δελβινάκι συνδέθηκε με τον Μητροπολίτη Ιωαννίνων και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπο Σπυρίδωνα, ο οποίος τον επισκεπτόταν συχνά για σκάκι.
1957 – Ευάγγελος Βενιζέλος | Είναι Έλληνας πολιτικός του χώρου της κεντροαριστεράς, ο οποίος διετέλεσε Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης της Ελλάδας σε τρεις κυβερνήσεις, πολλές φορές Υπουργός καθώς και Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Ήταν από τα ηγετικά πολιτικά πρόσωπα που συνδέθηκαν με τη διαχείριση της ελληνικής κρίσης χρέους. Σήμερα, απέχει από την ενεργό πολιτική προτιμώντας την διδασκαλία, επιστρέφοντας στην έδρα του Συνταγματικού Δικαίου στο Τμήμα Νομικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το 2015 ίδρυσε τον “Κύκλο Ιδεών”, ένα think tank που λειτουργεί ως forum δημοσίου διαλόγου. Το 1990 εξελέγη μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και εκλεγόταν συνεχώς βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης από το 1993 έως το 2015
To 1974 εισήχθη στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του διετέλεσε μέλος του Συλλόγου Φοιτητών Νομικής και των Συμβουλίων της Φοιτητικής Ένωσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και της Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης Ελλάδος. Αποφοίτησε από τη Νομική το 1978 και πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού ΙΙ. Το 1980 αναγορεύθηκε διδάκτωρ Νομικής στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπου το 1984 εκλέχθηκε υφηγητής και στη συνέχεια καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου.
Το 1998 ως Υπουργός Πολιτισμού υπέγραψε την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος με την καθιέρωση της 14ης Σεπτεμβρίου ως ημέρας εθνικής μνήμης. Διετέλεσε μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου του ΠΑΣΟΚ. Ακόμη, ήταν ο εισηγητής της Αναθεώρησης του Ελληνικού Συντάγματος που άρχισε το 1996 και ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 2001. Εισηγήθηκε νομοθετικό έργο στους τομείς των μέσων ενημέρωσης, της δικαιοσύνης, της ενέργειας, του πολιτισμού κ.ά. Με εισήγησή του ψηφίστηκαν μεταξύ άλλων νόμοι για τα μέσα ενημέρωσης, για την απορρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, για την προστασία των αρχαιοτήτων και της πολιτιστικής κληρονομιάς. Κατά τη θητεία του στο Υπουργείο Πολιτισμού οργανώθηκε η αμφιλεγόμενη Πολιτιστική Ολυμπιάδα ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας του 2004.
Ως Υπουργός Πολιτισμού επικρίθηκε για την απόφασή του τον Δεκέμβριο του 2003 να επιβάλει την απομάκρυνση του έργου “Asperges Me”, που επιδείκνυε ένα σταυρό και ένα πέος σε στύση, μετά από αντιδράσεις που ξεκίνησαν από τον Γιώργο Καρατζαφέρη. Το έργο αυτό είχε φιλοτεχνήσει ο Thierry de Cordier με το οποίο και συμμετείχε στη διεθνή έκθεση OUTLOOK, που πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας.
Στην εθνική συνδιάσκεψη του ΠΑΣΟΚ στις 12 Μαρτίου του 2012 ανακηρύχθηκε ο μοναδικός υποψήφιος για το αξίωμα του προέδρου του κόμματος, καθώς ήταν ο μοναδικός ο οποίος κατάφερε να συγκεντρώσει τον απαραίτητο αριθμό υπογραφών βάσει καταστατικού. Μετά τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του 2012, υπήρξε συμφωνία μεταξύ του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και της ΔΗΜΑΡ, για συγκρότηση κυβέρνησης συνασπισμού, με Πρωθυπουργό τον Πρόεδρο της ΝΔ Αντώνη Σαμαρά. Τα μέλη της τρικομματικής αυτής Κυβέρνησης επιλέχθηκαν από τους τρεις πολιτικούς αρχηγούς. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος, επέλεξε να μην προτείνει κοινοβουλευτικά στελέχη του κόμματός του, αλλά πρότεινε προσωπικότητες οι οποίες δεν είναι “καθαρά” στελέχη του κόμματος.
Μετά την αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ από την Κυβέρνηση, ξεκαθάρισε ότι στηρίζει τη Κυβέρνηση. Μαζί με τον Πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, προχώρησαν σε Ανασχηματισμό της Κυβέρνησης, με τον ίδιο να αναλαμβάνει Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών της χώρας. Στον ανασχηματισμό, επέλεξε να τοποθετήσει κοινοβουλευτικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Τις δύο αυτές θέσεις κράτησε και μετά τον δεύτερο ανασχηματισμό της κυβέρνησης, στις 9 Ιουνίου του 2014.
Την 1η Ιουνίου 2019, αποχώρησε από το ΚΙΝΑΛ λόγω διαφωνίας με τους χειρισμούς της προέδρου Φώφης Γεννηματά. Αφορμή αποτέλεσε η τοποθέτηση του Γιώργου Καμίνη ως επικεφαλής του ψηφοδελτίου επικρατείας ενόψει των βουλευτικών εκλογών του 2019, με τον ίδιο να τοποθετείται στην τελευταία θέση. Μερικές μέρες αργότερα, ο Ευάγγελος Βενιζέλος πραγματοποίησε την αποχαιρετιστήρια ομιλία του στη Βουλή, δηλώνοντας ταυτόχρονα μάχιμος και ενεργός πολίτης.
Θάνατοι
1894 – Ο Χάινριχ Ρούντολφ Χερτς ή Χερτζ. Ήταν τέκνο εύπορης και καλλιεργημένης οικογένειας του Αμβούργου. Γονείς του ήταν ο δικηγόρος και μέλος της γερουσίας του Αμβούργου Γκούσταφ Φέρντιναντ Χερτς (2/8/1827 – 8/9/1914), και μητέρα του η Άννα Ελίζαμπετ Πφέφερκορν.Ως μαθητής στο γυμνάσιο Gelehrtenschule des Johanneums στο Αμβούργο, ο Χερτς έδειξε ικανότητα τόσο στις φυσικές επιστήμες, όσο και στις ξένες γλώσσες, μαθαίνοντας εξωσχολικά την αραβική και τη σανσκριτική.
Αργότερα σπούδασε φυσικομαθηματικά και μηχανική στη Δρέσδη, στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου και στο Πανεπιστήμιο Χούμπολτ του Βερολίνου. Στο τελευταίο είχε καθηγητές τους Γκούσταβ Κίρχοφ και Χέρμαν φον Χέλμχολτς, και εκεί απέκτησε το διδακτορικό του το 1880, παραμένοντας και την επόμενη τριετία ως βοηθός του Χέλμχολτς.
Το 1883 ο Χερτς ανέλαβε μια θέση λέκτορα της θεωρητικής φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Κιέλου. Το 1885 έγινε τακτικός καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καρλσρούης.
Το 1886 ο Χερτς νυμφεύθηκε την Ελίζαμπετ Ντολ (E. Doll, 1864-1941), κόρη του Μαξ Ντολ, λέκτορα της γεωμετρίας στο Πανεπιστήμιο της Καρλσρούης. Απέκτησαν δύο κόρες: τη Γιοχάνα, που γεννήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 1887, και τη Ματίλντε Κάρμεν (1891-1975), η οποία έγινε αξιόλογη βιολόγος. Στην Καρλσρούη ο Χερτς διεξήγαγε τις έρευνές του στα ηλεκτρομαγνητικά κύματα, ορόσημο στην ιστορία του ηλεκτρομαγνητισμού και θεμέλιο για την ανάπτυξη της ραδιοφωνίας.
Στις 3 Απριλίου 1889 ο Χερτς δέχθηκε τη διπλή θέση του καθηγητή της Φυσικής και του διευθυντή του Ινστιτούτου Φυσικής στη Βόννη, την οποία και διετήρησε μέχρι τον θάνατό του. Στη Βόννη ερεύνησε θέματα της θεωρητικής μηχανικής και δημοσίευσε τις έρευνές του στο βιβλίο Die Prinzipien der Mechanik in neuem Zusammenhange dargestellt (= «Οι αρχές της Μηχανικής παρουσιασμένες σε μια νέα μορφή»), το οποίο εκδόθηκε μετά τον θάνατό του.
Ο Χίραμ Κινγκ Γουίλιαμς, γνωστός περισσότερο ως Χανκ Γουίλιαμς (Hank Williams) ήταν Αμερικανός μουσικός της κάντρι που γνώρισε μεγάλη επιτυχία κατά την περίοδο μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.
Θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους της κάντρι, καθώς συνέβαλε στη μετάβασή της από ένα τοπικό είδος της υπαίθρου σε εθνικό είδος με μεγάλη απήχηση και στις αστικές περιοχές. Πολλές συνθέσεις του συγκαταλέγονται σήμερα στο κλασικό ρεπερτόριο της κάντρι μουσικής, όπως τα τραγούδια Lovesick Blues, Cold, Cold Heart, Jambalaya (on the Bayou), και Your Cheatin’ Heart.
Γεννημένος στην Αλαμπάμα των ΗΠΑ, από νεαρή ηλικία ασχολήθηκε με τη μουσική και γνωρίστηκε με τον πλανόδιο αφροαμερικανό μουσικό Ρούφους Πέιν, ο οποίος τον βοήθησε να αναπτύξει τις δεξιότητές του στην κιθάρα. Από το 1937 έως το 1942 έπαιζε μουσική σε ραδιοφωνικό σταθμό του Μοντγκόμερι και αργότερα σχημάτισε το συγκρότημα Driftin’ Cowboys. Υπέγραψε το πρώτο επαγγελματικό συμβόλαιο το 1946 με τη συμβολή του κυνηγού ταλέντων Φρεντ Ρόουζ και πολύ γρήγορα η φήμη του εξαπλώθηκε, γνωρίζοντας μεγάλη επιτυχία. Πέθανε την πρωτοχρονιά του 1953 από καρδιακή προσβολή, ενώ βρισκόταν καθοδόν προς συναυλία, αφήνοντας πίσω του μια σύντομη καριέρα.
