Οι ανάγκες για σχολική στέγη
ακόμα και σε μεσαίου μεγέθους πόλεις,
όπως το Αγρίνιο, είναι τεράστιεςΖούμε τον απόλυτο παραλογισμό:
στις περιοχές πού έχει σχολικά κτίρια, δεν έχει παιδιά
και στις περιοχές που έχει παιδιά, δεν έχει σχολικά κτίρια!
- του Λευτέρη Τηλιγάδα
Ο Δήμος Αγρινίου, όπως και οι άλλοι δήμοι της χώρας, αντιμετωπίζει ένα τεράστιο και σημαντικό πρόβλημα: στις περιοχές πού έχει σχολικά κτίρια δεν έχει παιδιά· και στις περιοχές που έχει παιδιά, δεν έχει σχολικά κτίρια. Αυτό, σύμφωνα με την κυβέρνηση (όχι μόνο τη σημερινή αλλά και τις προηγούμενες αυτού του αιώνα) είναι ένα πρόβλημα, το οποίο πρέπει να το διαχειριστούν και να το λύσουν οι δήμοι, λες και οι δήμοι δεν είναι τμήμα ενός κράτους, το οποίο εφαρμόζοντας συγκεκριμένες πολιτικές, έχει καταστρατηγήσει κάθε έννοια αυτοδιοίκησης των Δήμων.
Και ενώ οι δήμοι της χώρας έχουν πάρει όλο το πακέτο της συντήρησης και της διαχείρισης των σχολικών κτιρίων, οι πόροι που παίρνουν από την κυβέρνηση, για να ανταπεξέλθουν σε αυτό τους το έργο, δεν είναι μόνο οι ελάχιστοι δυνατοί, είναι πρωτίστως απαξιωτικοί της λειτουργίας των σχολικών μονάδων και παντελώς ανεπαρκείς.
Να μην αναφερθούμε στον τομέα της κατασκευής νέων σχολείων. Αυτή η τόσο σημαντική ανάγκη των τοπικών κοινωνιών για τη στέγαση της εκπαιδευτικής λειτουργίας ήταν και είναι άγνωστο αντικείμενο όχι μόνο για τους δήμους αλλά κυρίως και για όλες τις κυβερνήσεις της Νέας Δημοκρατίας του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ που κυβέρνησαν αυτή τη χώρα από το 2000 μέχρι και σήμερα. Για να είμαστε δίκαιοι όμως, με τη διακυβέρνηση της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ, οφείλουμε να πούμε, ότι μέχρι το Αύγουστο του 2018 τα ποσά που πήραν οι Δήμοι για τη συντήρηση των σχολικών κτίριων και την δημιουργία παιδικών χαρών μέσα απο πρόγραμμα “ΦιλόΔημος”, ήταν κάτι περισσότερο από 80 εκατομμύρια μετά από οχτώ περίπου χρόνια (2010 – 2018) κατά τα οποία δεν είχε εκταμιευθεί ούτε σεντς. Αλλά και αυτά τα χρήματα δεν δαπανήθηκαν για την κατασκευή κτιρίων, αλλά όπως προαναφέραμε μόνο για τη συντήρηση των ήδη υπαρχόντων.
Αυτές μαζί με τις κυβερνήσεις που κυβέρνησαν αυτή τη χώρα από τα μισά περίπου τις δεκαετίας του 1990 μέχρι και σήμερα, αυτές και μόνο αυτές είναι υπεύθυνες για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα η σχολική στέγη. Αυτές είναι υπεύθυνες που ο Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων, ο οποίος από το 1962 που δημιουργήθηκε, μέχρι και το 1984, γέμισε την Ελλάδα με σχολικά κτίρια, καταργήθηκε. Και αντί τα επόμενα να ενισχυθεί, να εκσυγχρονιστεί, και να ακολουθήσει τις σύγχρονες τάσεις στην κατασκευή σχολικών κτιρίων, περιορίστηκε μόνο στην Αττική (1984 – 1994), αποψιλώθηκε (1994 – 1998), έγινε ανώνυμη εταιρεία δημοσίου συμφέροντος (1998) και αφού συγχωνεύτηκε με την «Κτιριακές Υποδομές ΑΕ», καταργήθηκε (2013), μαζί με το δημόσιο συμφέρον που υπηρετούσε.
Σήμερα, παρά το γεγονός ότι τα περισσότερα από αυτά τα κτίρια, αν όχι όλα, είναι πολεοδομικά παράνομα (ήταν το δημόσιο συμφέρον, βλέπετε), χωρίς σύγχρονους αντισεισμικούς σχεδιασμούς, με τεράστιο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, παρωχημένη δομή και αισθητική, συνεχίζουμε να τα χρησιμοποιούμε, για τον απλούστατο λόγο ότι είναι τα μόνο που έχουμε.
Όμως ούτε αυτά είναι αρκετά. Οι ανάγκες για σχολική στέγη ακόμα και σε μεσαίου μεγέθους πόλεις, όπως το Αγρίνιο, είναι τεράστιες. Και μπορεί πριν από δύο μήνες η δημοτική αρχή να αποθεώσε τα εγκαίνια του 7ου γυμνασίου της πόλης, αλλά φαίνεται να αγνοεί ότι η ύπαρξη αυτού του σχολείου αναδεικνύει ακόμα περισσότερο το τεράστιο πρόβλημα που υπάρχει.
Αλήθεια ποια ισοπολιτεία μπορεί κάποιος να υπερασπιστεί σε μια συζήτηση με εκείνους τους συλλόγους των γονέων και κηδεμόνων, που θα στείλουν και φέτος τα παιδιά τους σε σχολεία που μπάζουν νερά και συνθήκες λίγο καλύτερες από τις συνθήκες ψυγείου το χειμώνα ή φούρνου τους τελευταίους μήνες της άνοιξης, καθώς και σε νηπιαγωγεία προσαρμοσμένα στα ισόγεια πολυκατοικιών με τις κουρτίνες διαρκώς κλεισμένες, προαύλια στρωμένα με χαλίκι και τσιμέντο και φώτα διαρκώς αναμμένα μέρα μεσημέρι, όπως το νηπιαγωγείο που βλέπετε στις παρακάτω φωτογραφίες. (Σβήσαμε τον αριθμό του νηπιαγωγείου, γιατί δε επιθυμούμε τη στοχοποίηση τις συγκεκριμένης ενοικιαζόμενης σχολικής μονάδας, η οποία ίσως να είναι και από τις καλύτερες αυτής της απαράδεκτης λύσης, που βρήκαμε για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα).
Είναι τεράστιο το ποσό (αν αναλογιοτεί κανείς τη σχέση ποιότητας/κόστους), που δαπανά το ελληνικό δημόσιο για όλα αυτά τα μερικώς ακατάλληλα ή ακατάλληλα ή τελείως ακατάλληλα κτίρια, που μισθώνει ο Δήμος Αγρινίου και τα βαφτίζει σχολεία, για να καλύψει τις ανάγκες του: 110 χιλιάδες περίπου το τετράμηνο! (Απόφαση Ανάληψης Υποχρέωσης Αριθμ.Πρωτ. : 594 – 2/9/2021 Αρ.Α.Α.Υ. : Δ-190)
Τα τελευταία χρόνια, κάθε φορά πού έρχεται το θέμα της σχολικής στέγης στο δημοτικό συμβούλιο, η δημοτική αρχή ως δικαιολογία του μηδενικού έργου της (αν εξαιρέσει κανείς το 7ο Γυμνάσιο) στον τομέα αυτό, χρησιμοποιεί το επιχείρημα της έλλειψης κατάλληλων δημόσιων χώρων και κτιρίων στο κέντρο του Αγρινίου, όπου οι ανάγκες είναι μεγάλες σε σχολική στέγη.
Κατά την εκτίμηση μου η μοναδική έλλειψη που υπάρχει, είναι η έλλειψη να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Γιατί και δημόσια κτίρια υπάρχουν και δημόσιοι χώροι βρίσκονται. Λίγη καλή θέληση και ένα βλέμμα στην πόλη χρειάζεται μέσα από το πρίσμα των αναγκών και των προτεραιοτήτων. Υπάρχει για παράδειγμα ο παλιός σταθμός του τρένου, όπου θα μπορούσε με τις ανάλογες αναμορφώσεις και ελάχιστα χρήματα να μετατραπεί σε παιδικό σταθμό ή νηπιαγωγείο, απ’ αυτά δηλαδή που έχει τεράστια ανάγκη το κέντρο. Υπάρχει ο χώρος των παλιών σφαγείων. Δεν θα μπορούσε και εκεί να κατασκευαστεί ένα κτίριο για να στεγάσει ένα δημοτικό σχολείο ή έναν παιδικό σταθμό ή ένα ΚΔΑΠ.
Χώροι υπάρχουν. Δεν λύνουν το πρόβλημα, το ανακουφίζουν όμως κάπως. Οι προτεραιότητες είναι διαφορετικές. Οι προτεραιότητες και οι ευκολίες με τις οποίες έχουμε συνηθίσει να παίρνουμε ό,τι μας δίνουν. Λεφτά για ηλιακό δέντρο μας δίνουν, ηλιακό δέντρο θα κάνουμε. Λεφτά για ψηφιακά παγκάκια μας δίνουν, ψηφιακά παγκάκια θα βάλουμε. Και θα τα βάλουμε παντού! Ακόμα και μέσα στον ναρκισσισμό μας, για να μπορούμε να καθόμαστε με την άνεση μας και να αυτοθαυμαζόμαστε από την πρώτη Κυριακή της νέας αυτοδιοικητικής περιόδου, όπως και κάθε Κυριακή της επαρχιώτικης μεγαλοσύνης μας.
Ότανεξέφρασα για πρώτη φορά την ιδέα για μετατροπή του παλιού Σιδηροδρομικού Σταθμού σε Νηπιαγωγείο ή Παιδικό Σταθμό, μου είπαν ότι αυτά που λέω δεν γίνονται, γιατί η κατασκευή ενός νηπιαγωγείου ή ενός παιδικού σταθμού απαιτεί τουλάχιστον δύο στρέμματα γης. Μόνο που αυτή τη στιγμή στην πόλη λειτουργούν παιδικοί σταθμοί και νηπιαγωγεία που όχι μόνο δύο στρέμματα έκτασης δεν έχουν αλλά οι χώροι που διαθέτουν είναι σκανδαλωδώς μικρότεροι. Οι φωτογραφίες που δημοσιεύουμε είναι ένα μικρό δείγμα και ίσως από τα καλύτερα, γιατί υπάρχουν και χειρότερα.
Δείτε τώρα και τον σταθμό του τρένου και τον χώρο που τον περιβάλλει
Οφείλω να ομολογήσω όμως, ότι σε επίσημη ερώτηση μου στο Δημοτικό Συμβούλιο, ο αντιδήμαρχος παδείας κ. Χρ. Ζαρκαβέλης, μου είπε, ότι η πρόταση αυτή είναι μια πολύ καλή ιδέα, την οποία και θα διερευνήσει. Ελπίζω βέβαια, να μην έχει κι αυτή η πρόταση την κατάληξη που είχαν και όλες οι προηγούμενες προτάσεις του Ανυπότακτου Αγρινίου, οι οποίες, «εν τοις πράγμασι», απορρίφθηκαν μετά πολλών επαίνων.
Η σχολική στέγη, όπως είπαμε και παραπάνω, είναι ένα πρόβλημα που αφορά τους δήμους όλης της χώρας. Για την εξάλειψη των αναγκών στον τομέα αυτό οι δήμαρχοι όλης της χώρας οφείλουν να αγωνιστούν αποφασιστικά και με έντονα διεκδικητικό και αποτελεσματικό τρόπο. Μόνο έτσι δεν θα δούμε να ιδιωτικοποιούνται ακόμα και τα νηπιαγωγεία. Όσο και εάν είναι δόκιμο στις μέρες μας, οι σχολικές μονάδες δεν μπορούν να κατασκευάζονται από εργολάβους που χρηματοδοτούνται μέσα από προγράμματα ανταγωνιστικά μεταξύ τους.
Αν δεν εκπονηθεί ένα μεγάλο σχέδιο δημιουργίας νέων σχολικών κτιρίων με ταυτόχρονη ανάπλαση από την αρχή των υπαρχόντων και με σύγχρονο σχεδιασμό που θα ενσωματώνει και θα αξιοποιεί τις σύγχρονες περιβαλλοντικές, παιδαγωγικές και αισθητικές αντιλήψεις και κεντρική χρηματοδότηση, λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα δεν θα υπάρξει. Μόνο αν η σχολική στέγη γίνει κεντρική προτεραιότητα με τον επίμονο αγώνα της ΚΕΔΕ θα υπάρξει λύση. Σε κάθε άλλη περίπτωση οι ανισότητες στην εκπαίδευση θα διευρύνονται και το δημόσιο σχολείο θα απαξιώνεται ακόμα πιο πολύ.
Γιατί ανάλογα με το κουτί (σχολείο) είναι και το περιεχόμενο (εκπαίδευση)… Και το αντίστροφο.
