1η έκθεση γυναικείας χειροτεχνίας στην Ελλάδα
Την έκθεση εγκαινιάζουν ο Γεώργιος ο Α΄
και η βασίλισσα Όλγα
Κείμενο: Λ. Τηλιγάδας
Ως γνωστόν τις 15 Ιουλίου 1896 ιδρύθηκε στο Αγρίνιο ένας από τους πρώτους γυναικείους συλλόγους της χώρας με την επωνυμία «Εργάνη Αθηνά», ο οποίος από την ίδρυσή του προσπάθησε και πέτυχε να έχει πανελλαδικές συνεργασίες με παρόμοιους συλλόγους σε όλη τη χώρα. Πρόεδρος του συλλόγου ήταν η Ελένη Σκαλτσοδήμου, αντιπρόεδρος η Ελένη Κούκα, ταμίας η Χριστίνα Στάικου (σύζυγος του Στάθη Στάικου, που ήταν Δήμαρχος Αγρινίου από το 1891 έως το 1899), έφορος η Κατίνα Πολυχρονοπούλου, Γενική Γραμματέας η Αικατερίνη Κουντουριώτου, Ειδική Γραμματέας η Παρασκευή Γκέλλου και μέλη του Δ.Σ. (αλφαβητικά), η Κατίνα Γκιώκα, η Δήμητρα Γούναρη, η Μαρία Δημητριάδου, η Σπυριδούλα Ευθυμίου, η Κατίνα Θεοφανίδου, η Μαριγώ Ιωαννίδου, η Αλεξάνδρα Ιωάννου, η Πόττα Κεσσελίδου, η Σαπφώ Στάικου, η Ειρήνη Στράτου, η Καλλιόπη Σωτηροπούλου, η Δήμητρα Τριανταφυλλίδου, η Έλλη Τριανταφυλλίδου, η Λάμπρω Τριανταφυλλίδου και η Ελευθερία Χρηστοπούλου.
Σύμφωνα με το καταστατικό του συλλόγου, δύο από τους τέσσερις βασικούς σκοπούς της ίδρυσής του ήταν, η κατάργηση της άσκοπης πολυτέλειας και η χρησιμοποίηση των κατά τόπους ελληνικών προϊόντων στη γυναικεία βιοτεχνία.
Στα τέλη του 1986 το Δ.Σ. του συλλόγου αποφάσισε να πραγματοποιήσει την «1η πανελλήνια έκθεση γυναικείων εργόχειρων» στις 21η Απριλίου του 1897. Για την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή έστειλε μία εγκύκλιο προς όλα τα μέλη του στην Ελλάδα, στην οποία ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι το φεμινιστικό ζήτημα είναι ένα από τα σπουδαιότερα κοινωνικά ζητήματα που απασχολούν όλη την ανθρωπότητα, επισημαίνοντας μάλιστα, ότι «η συζήτησις του υψίστου αυτού θέματος ανήκει αποκλειστικώς εις την γυναίκα, μόνη αρμοδίαν να ρυθμίση την θέσιν της απέναντι της κοινωνίας».
Πρώτο θέμα, όπως αναφέρει στη συνέχεια η εγκύκλιος, το οποίο πρέπει να συζητηθεί είναι το ζήτημα της γυναικείας εργασίας, καθώς και η κατάργηση της άσκοπης και μάταιης πολυτέλειας. «Και επί τούτω», συνεχίζει το κείμενο, «ο σύλλογος θέλει διοργανώση κατά την 21ην Απριλίου 1897 την πρώτην πανελλήνιαν έκθεσιν γυναικείων εργοχείρων, όπως εκ ταύτης καταδειχθή εις ποίας χειροτεχνίας ασχολείται σήμερον η Ελληνίς, κατανοηθήσαι δ’ αι ατέλειαι της γυναικείας εργασίας εν Ελλάδι, και επιζητηθή η άρσις των ατελειών και η αντικατάστασις των εν χρήσει ατελών μέσων, ων ένεκα τα σήμερον παραγόμενα γυναικεία έργα, ως επι το πλείστον και δαπανηρά εισί και φιλοκαλίας στερούνται».
Η έναρξη όμως του «Ατυχούς Πολέμου» με την Οθωμανική αυτοκρατορία ανάγκασε το διοικητικό όργανο του συλλόγου να αναβάλει για το επόμενο έτος την υλοποίησή του και η νέα ημερομηνία διεξαγωγής τους ορίστηκε να είναι η 21 Μαΐου 1898. Όλη εκείνη τη χρονιά η ανδροκρατούμενη δημοσιογραφία της εποχής προχώρησε σε ένα συγκρατημένο, αλλά εξόχως ειρωνικό μπούλιγκ, δείγμα της οποίας βρίσκουμε στο πρωτοσέλιδο του «Εμπρός» (φύλλο της 14.1.1897). ΕΜΠΡΟΣ 14/1/1897 σελ. 1
Η έκθεση του Αγρινίου και η πρωτοβουλία αυτή των γυναικών της πόλης συζητήθηκε πολύ εκείνη τη χρονιά. Σ’ αυτό συνέβαλε καθοριστικά το γεγονός ότι για την έκθεση ενδιαφέρθηκε η ίδια η Βασίλισσα της Ελλάδας Όλγα, αλλά και ο Βασιλιάς Γεώργιος ο Α’, ο οποίος αποφάσισε να την εγκαινιάσει.
Τα εγκαίνια
Στις 10:00΄ το πρωί, της 20ης Μαΐου του 1898, η επίσκεψη της οικογένειας του Γεωργίου του Α΄ στο Μεσολόγγι τερματίστηκε με την επιβίβασή της στην αμαξοστοιχία που θα τους οδηγούσε στο Αγρίνιο. Η βασιλική αμαξοστοιχία από το Μεσολόγγι ξεκίνησε πρώτη και ακολούθησε δεύτερη, η οποία μετέφερε πάνω από διακόσιους Πατρινούς επισκέπτες στην πόλη του Αγρινίου για να θαυμάσουν τα εργόχειρα της έκθεσης.
Στο Αγρίνιο οι δύο αμαξοστοιχίες έφτασαν μετά από δύο ώρες, αφού πραγματοποίησαν τρεις στάσεις, στο Αιτωλικό, στη Σταμνά και το Αγγελόκαστρο, οι σταθμοί των οποίων ήταν γεμάτοι από κόσμο που έφθασαν ως εκεί από όλο το νομό για να δουν από κοντά τους βασιλιάδες. Ο σιδηροδρομικός σταθμός του Αγρινίου είχε κατακλυστεί από χιλιάδες Αγρινιώτες και κατοίκους από όλα τα σημεία της χώρας. Εκεί φυσικά για να προϋπαντήσουν τη βασιλική οικογένεια είχαν συγκεντρωθεί και όλοι οι επίσημοι του νομού και του κράτους που είχαν έρθει για να επισκεφθούν την έκθεση.
Με την κάθοδο της βασιλικής οικογένειας από το τρένο ακολούθησε φρενίτιδα ζητωκραυγών και επευφημιών ανάμεσα στους ήχους των μουσικών οργάνων των μελών του Ορφέα που παιάνιζε σε όλη της διάρκεια της υποδοχής. Ο Δήμαρχος Αγρινίου Στάθης Στάικος προσφώνησε τους «υψηλούς επισήμους» και μετά το τέλος της ομιλίας του, η οποία καλυπτόταν από ζητωκραυγές, οι βασιλιάδες με τη συνοδεία του πλήθους κατευθύνθηκαν στη μητρόπολη όπου πραγματοποιήθηκε δοξολογία.
Μετά το πέρας της δοξολογίας, η βασιλική οικογένεια κατευθύνθηκε προς το ανάκτορο, περνώντας μπροστά από την είσοδο της έκθεσης η οποία βρισκόταν μπροστά από το γυμναστήριο του αθλητικού σωματείου «Ηρακλής», στο σημείο που σήμερα βρίσκεται η VODAFON. Εκεί, τους βασιλιάδες υποδέχθηκε η φιλαρμονική του Αιγίου, που είχε έρθει και αυτή στο Αγρίνιο για να συμμετάσχει στο άνοιγμα της έκθεσης. Επισκέπτες και ντόπιοι συνωστίζονται μπροστά στο σπίτι του Αντωνόπουλου, το οποίο ορίστηκε ως ανάκτορο και είχε προετοιμασθεί για να φιλοξενήσει τη βασιλική οικογένεια. Το Αγρίνιο αναφέρει το ΣΚΡΙΠ παρουσιάζει «θορυβωδεστάτην όψιν». Όλα τα ξενοδοχεία και «άπειρα» σπίτια είναι γεμάτα από επισκέπτες.
Στις 4:00΄ το απόγευμα άρχισαν οι παρουσιάσεις. Αρχικά συναντήθηκαν με το Bασιλιά διάφοροι πολιτευτές και ακολούθησε ο Ταγματάρχης Λάζος, ο οποίος επόπτευε τα μεταβατικά αποσπάσματα της περιοχής. Αμέσως μετά προσήλθαν οι δήμαρχοι του νομού που δεν είδαν το Bασιλιά στο Μεσολόγγι. Τελευταίοι είδαν τον Γεώργιον ο Δήμαρχος Αγρινίου Ευστάθιος Στάικος και το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης.
Μετά τις παρουσιάσεις ο Γεώργιος ο Α’ εγκαινίασε την έκθεση και οι επισκέπτες πλημμύρισαν το χώρο και τα ξύλινα περίπτερα με τα εκθέματα. Το βασιλικό ζευγάρι προτίμησε να περιηγηθεί στην έκθεση την επόμενη μέρα για να προλάβει την θεατρική παράσταση που είχε ανέβει εκείνες τις μέρες στην πόλη καθώς και τη μεγάλη λαμπαδηδρομία που πραγματοποιήθηκε στους κεντρικούς δρόμους της πόλης, αμέσως μετά τα εγκαίνια.
Το κείμενο των εγκαινίων βασίστηκε σε ρεπορτάζ του ΣΚΡΙΠ, της Παρασκευής 22/5/1898 (Έτος Β΄, Περίοδος Α΄. Αρ. Φύλ.: 985, σελ.: 2)
Φωτογραφία: Το βασιλικό ζεύγος
Διαβάστε περισσότερα στην ενότητα με click στο Posted in Μαρτυρίες
