10 Μαρτίου 2024
Είναι η 70η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο
Υπολείπονται 296 ημέρες για τη λήξη του
🌅 Ανατολή ήλιου: 06:42 – Δύση ήλιου: 18:27
Διάρκεια ημέρας: 11 ώρες και 45 λεπτά
🌑 Σελήνη 0 ημέρας
Γεγονότα
1896 – Ο Χαρίλαος Βασιλάκος κερδίζει τον πρώτο σύγχρονο Μαραθώνιο, με 3 ώρες και 18 λεπτά, κατά τη διάρκεια των Α’ Πανελληνίων Αγώνων Στίβου. Ο Χαρίλαος Βασιλάκος γεννήθηκε το 1877 στον Πειραιά της Αττικής και καταγόταν από το Λυγερέα Μάνης. Στις 10 Μαρτίου 1896 διεξήχθησαν οι πρώτοι σύγχρονοι Πανελλήνιοι Αγώνες, με κυριότερο στόχο να αναδειχθούν οι αθλητές που θα επάνδρωναν την ελληνική ομάδα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες στην Αθήνα, οι οποίοι ήταν και οι πρώτοι σύγχρονοι. Οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες ήταν νεαροί νεοσύλλεκτοι του στρατού, οι οποίοι είχαν επιλεγεί από τους διοικητές τους εξαιτίας των ικανοτήτων τους στον αθλητισμό. Στον αγώνα νικητής αναδείχθηκε ο Βασιλάκος ο οποίος εκείνη την εποχή σπούδαζε στην Αθήνα, με χρόνο 3 ώρες και 18 λεπτά. Ο Βασιλάκος μαζί με άλλους 16 αθλητές αγωνίστηκε στον μαραθώνιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896. Τερμάτισε στην 2η θέση, πίσω από τον Σπύρο Λούη, με χρόνο 3:06.03 και ήταν ένας από τους εννέα συνολικά που κατάφεραν να τερματίσουν. Αμφότεροι οι αγώνες ήταν των 40 χιλιομέτρων.
Μετά την νίκη του στην Ολυμπιάδα εργάστηκε σε τελωνείο στην Αθήνα, όπου και πέθανε την 1η Δεκεμβρίου του 1964. Κηδεύτηκε στο Νεκροταφείο Αναστάσεως του Πειραιά.
1905 – Ξεσπάει η Κρητική Επανάσταση στο χωριό Θέρισος, με αρχηγό τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Οι κινηματίες με υπόμνημά τους προς τις μεγάλες δυνάμεις ζητούν την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Ο αγγλικός στόλος κατευθύνεται προς το νησί. Τα βασικά αίτια της επανάστασης αυτής, που έφθασε στα όρια πολεμικής σύρραξης μεταξύ Βασιλείου της Ελλάδος και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ήταν τα ακόλουθα τρία:
Ο διακαής πόθος των Κρητών για την απελευθέρωσή τους από τον τουρκικό ζυγό και την ενσωμάτωση της Κρήτης με το ελληνικό κυρίαρχο κράτος, το οποίο απείχε πλέον μόλις μερικά ναυτικά μίλια μετά την ενσωμάτωση των Ιονίων νήσων, που είχε πραγματοποιηθεί δύο χρόνια πριν.
Η εκ μέρους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μερική αθέτηση των όρων του μεταρρυθμιστικού Χαττ-ι Χουμαγιούν, ή άλλως «Ισλαχάτ Φερμάν», περί ισονομίας των θρησκευτικών μειονοτήτων, που είχε θεσπιστεί δέκα χρόνια πριν (1856), με την επιβολή νέων βαρύτερων φόρων και
Το λεγόμενο «μοναστηριακό ζήτημα», το οποίο αποτελούσε τον απόηχο ομοίου μεγάλου ζητήματος, που είχε ξεσπάσει την ίδια εποχή στη Ρουμανία και αφορούσε την ιδιαίτερη υψηλή φορολόγηση των μοναστηριακών περιουσιών, με συνέπεια κλήρος και λαός να εξεγερθούν.
1923 – Τραγικό ναυάγιο σημειώνεται στο Σαρωνικό. Το επίτακτο ναυαγοσωστικό «Αλέξανδρος Ζ» βυθίζεται κοντά στην Ψυττάλεια, με αποτέλεσμα να πνιγούν περισσότεροι από 150 αξιωματικοί και ναύτες. Το επίτακτο ναυαγοσωστικό ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Ζ, χρησιμοποιούταν για μεταφορά του προσωπικού του ΠΝ από το Ναύσταθμο Σαλαμίνας στον Πειραιά.
Γύρω στις 2 το μεσημέρι της 10ης Μαρτίου το θωρηκτό «ΚΙΛΚΙΣ» από το οποίο παρέλαβε περίπου 150 ναύτες και υπαξιωματικούς
Συνολικά όμως, μαζί με το πλήρωμά του, διάφορους πολίτες και προσωπικό από το Λοιμοκαθαρτήριο του Αγίου Γεωργίου ο αριθμός των επιβατών πρέπει να ξεπερνούσε τους 300.
Ακολούθως ξεκίνησε το δρομολόγιό του για τον Πειραιά γύρω στις 3 το μεσημέρι. Ένα τέταρτο αργότερα παραπλέοντας το φάρο της Ψυτάλλειας βρέθηκε σε στιγμές τρικυμίας με σφοδρό νότιο άνεμο.
Στο σημείο αυτό το «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Ζ» άρχισε να κλυδωνίζεται δυνατά και να κλίνει επικίνδυνα πότε προς τα δεξιά και πότε προς τ’ αριστερά.
Ο θλιβερός απολογισμός ήταν συνολικά 297 θύματα, 12 Αξιωματικοί, 87 Υπαξιωματικοί, 193 ναύτες και 5 τεχνικοί.
Θεωρείται ως η μεγαλύτερη ναυτική τραγωδία που έπληξε ποτέ το Πολεμικό Ναυτικό.
1925 – Ο.Σ.Φ.Π.: Ιδρύεται ο Ολυμπιακός Σύνδεσμος Φιλάθλων Πειραιώς από μέλη του Πειραϊκού Ποδοσφαιρικού Ομίλου και του Ομίλου Φιλάθλων Πειραιώς. Ο Ολυμπιακός Σύνδεσμος Φιλάθλων Πειραιώς (Ο.Σ.Φ.Π.) ή εν συντομία Ολυμπιακός Πειραιώς, είναι ελληνικός πολυαθλητικός σύλλογος με έδρα τον Πειραιά. Ο σύλλογος γιορτάζει τα γενέθλιά του στις 10 Μαρτίου 1925. Η ημερομηνία αυτή αποτυπώνει στο συμβολικό επίπεδο την επίλυση, μεταξύ των ιδρυτών, διαφόρων προβλημάτων που είχαν καθυστερήσει την οριστικοποίηση της σύστασής του. Η ιδρυτική συνέλευσή του είχε λάβει χώρα σχεδόν ένα ολόκληρο έτος πριν, τον Μάιο του 1924. Επίσημα, τυπικά, συστάθηκε στις 20 Μαΐου 1925. Το έμβλημα της ομάδας είναι ο δαφνοστεφανωμένος έφηβος. Ο σύλλογος είναι γνωστός με το προσωνύμιο Θρύλος και οι φίλοι και οπαδοί του με το παρατσούκλι γαύροι.
Είναι το λαοφιλέστερο αθλητικό σωματείο της Ελλάδος, σύμφωνα με την UEFA, αλλά και σύμφωνα με έρευνα πανεπιστημιακών και των μετρήσεων που έχουν διεξαχθεί διαχρονικά. Η δημοτικότητα του Ολυμπιακού πέρα από τα γεωγραφικά όρια του Πειραιά και η ύπαρξη πλήθους οπαδών του σε όλη την Ελλάδα, αποτυπώνει -από κοινωνιολογική σκοπιά- την ταύτιση του κόσμου της επαρχίας με τον φορέα που αντιμάχεται και τιμωρεί τον αθηναϊκό υδροκεφαλισμό και αριστοκρατισμό, ο οποίος ταυτίζεται συμβολικά με τον Παναθηναϊκό.
Απ’το 2003 η δημοφιλία αυτή του Ολυμπιακού και η σχέση του συλλόγου με τον κόσμο του, μετουσιώθηκε στην πράξη. Ο Σωκράτης Κόκκαλης ανακοίνωσε την εγγραφή μελών στα μητρώα του ερασιτέχνη Ολυμπιακού με σκοπό ουσιαστικά το αυτοδιοίκητο των ερασιτεχνικών τμημάτων, στηριζόμενα στην ετήσια ανανεούμενη συνδρομή (60 ευρώ ετησίως τότε, 50 ευρώ σήμερα) των ίδιων των φιλάθλων-μελών του. Τον πρώτο καιρό η ανταπόκριση ήταν εντυπωσιακή αφού ο αριθμός των μελών άγγιξε τις 90.000. Με την πάροδο των χρόνων το εγχείρημα έφθινε για να αναζωπυρωθεί ξανά με την ανάληψη της ηγεσίας του ερασιτέχνη από τον Μιχάλη Κουντούρη και την στήριξη των διοικήσεων ΠΑΕ και ΚΑΕ. Πλέον ο σύλλογος έχει ένα σταθερό κορμό μελών 20 με 25 χιλιάδες ετησίως καθώς επίσης και μια μικρότερη οικονομική ενίσχυση (10 ευρώ έκαστος) απ’ την κάρτα φιλάθλου, η οποία έχει φτάσει και τις 50 χιλιάδες μέσα σε μια σεζόν. Έτσι ο Ολυμπιακός πρωτοπορεί για τα ελληνικά δεδομένα, καθώς πέραν της οικονομικής ενίσχυσης 20 περίπου τμημάτων του ερασιτέχνη απ’ τον ίδιο τον φίλαθλο, το κάθε μέλος έχει τη δυνατότητα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι με το δικαίωμα της ψήφου και της εκλογής διοίκησης και τακτικών μελών για το σωματείο.
Γεννήσεις
1900 – Παντελής Πουλιόπουλος (10 Μαρτίου 1900 – 6 Ιουνίου 1943) ήταν κομμουνιστής ηγέτης και Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας (ΚΚΕ) από το 1924 έως το 1926. Υπήρξε ιδρυτής του τροτσκιστικού ρεύματος στην Ελλάδα. Εκτελέστηκε από τους Ιταλούς τον Ιούνιο του 1943 στο Κούρνοβο μαζί με 105 άλλους αγωνιστές.
Ο Παντελής Πουλιόπουλος γεννήθηκε στη Θήβα στις 10 Μαρτίου 1900. Ήταν γιος του Νικολάκη Πουλιόπουλου, εμπόρου με καταγωγή από την Ήπειρο, και είχε άλλα πέντε αδέλφια. Τελείωσε το Γυμνάσιο στη γενέτειρά του Θήβα και το 1919 μπήκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Την ίδια χρονιά εντάχτηκε στο Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος (ΣΕΚΕ), τον πρόδρομο του ΚΚΕ.
Από το 1920 υπηρέτησε στον Ελληνικό Στρατό κατά τη διάρκεια του Ελληνοτουρκικού πολέμου 1919-1922. Μαζί με τον Γιώργη Νίκολη ήταν από τους κύριους οργανωτές της αντιπολεμικής δράσης στο μέτωπο. Συμμετείχε στη σύνταξη της εφημερίδας Ερυθρός Φρουρός και στην οργάνωση αντιπολεμικών κομμουνιστικών πυρήνων στις μονάδες της Στρατιάς Μικράς Ασίας. Οι προκηρύξεις του Κεντρικού Συμβουλίου των κομμουνιστών φαντάρων του μετώπου ήταν συνήθως γραμμένες από το χέρι του Πουλιόπουλου. Συνελήφθη τον Μάιο του 1922 για την αντιπολεμική του δράση και παραπέμφθηκε σε στρατοδικείο στη Σμύρνη με την προοπτική της εκτέλεσης. Με την κατάρρευση όμως του μετώπου τον Αύγουστο, δραπέτευσε από τις φυλακές του Μπαρτζόβα στα περίχωρα της Σμύρνης με τη βοήθεια του δεσμοφύλακά του και επέστρεψε στην Ελλάδα.
Από το 1923 έως το 1925 έπαιξε ηγετικό ρόλο στο κίνημα των βετεράνων του πολέμου και το 1924 εκλέχτηκε πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Παλαιών Πολεμιστών και Θυμάτων Στρατών, η οποία εξέδιδε την εφημερίδα Παλαιός Πολεμιστής, με κυκλοφορία που έφτανε τα 20.000 φύλλα.
1958 – Σάρον Στόουν. Γεννήθηκε στις 10 Μαρτίου 1958 στο Μίντβιλ της Πενσυλβάνιας. Παιδί μιας φτωχής εργατικής οικογένειας κέρδισε μία υποτροφία σε ηλικία 15 ετών για το Πανεπιστήμιο Έντινμπρο της Πενσυλβάνιας. Σπούδασε δημιουργική γραφή και καλές τέχνες, αλλά αποφάσισε ν’ ακολουθήσει καριέρα μοντέλου, καθώς είχε αναδειχτεί Μις Πενσυλβάνια. Στα τέλη της δεκαετίας του ‘70 ήταν ένα περιζήτητο και καλοπληρωμένο μοντέλο με εμφανίσεις σε διαφημίσεις στον Τύπο και την τηλεόραση. Στις αρχές της δεκαετίας του ‘80 μεταπήδησε στον κινηματογράφο, ξεκινώντας από το χώρο της κωμωδίας με ένα πέρασμα από την ταινία του Γούντι Άλεν «Ζωντανές Αναμνήσεις» («Stardust Memories»). Το 1984 ερμήνευσε ένα αξιοπρόσεκτο ρόλο στην κομεντί του Τσάρλς Σάιερς «Αγεφύρωτες σχέσεις» («Irreconcilable Differences») και τρία χρόνια αργότερα προκάλεσε τρανταχτά γέλια στη φαρσοκωμωδία «Η Μεγάλη των Μπάτσων Σχολή Νο 4» («Police Academy 4: Citizens on Patrol»).Ο πρώτος σπουδαίος ρόλος της ήταν δίπλα στον Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ την ταινία επιστημονικής φαντασίας του Πολ Βερχόφεν «Ολική Επαναφορά» («Total Recall», 1990), που βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Φίλιπ Ντικ. Η ταινία έσπασε ταμεία και καθιέρωσε τη Σάρον Στόουν ως πρωταγωνίστρια. Την ίδια χρονιά εμφανίστηκε σε μία φωτογράφιση στο περιοδικό «Playboy» και κέρδισε μια θέση στις «25 πιο σέξι σταρ του αιώνα».
Θάνατοι
1970 – Βασίλης Αυλωνίτης. Γεννήθηκε την 1 Ιανουαρίου του 1904 και μεγάλωσε στο Θησείο. Ήταν το δεύτερο αγόρι (μετά τον Αντώνη) του Αλέξανδρου και της Κωνσταντίνας (Ντίνας). Ο πατέρας του εγκατέλειψε την οικογένεια και έτσι πριν ακόμα τελειώσει το δημοτικό, αναγκάστηκε να δουλέψει σε διάφορες δουλειές, για να βοηθήσει την μητέρα του οικονομικά. Περιστασιακά δούλεψε και στο θέατρο «‘Εντεν», σαν βοηθός σκηνογράφου, όπου και πρωτοεμφανίστηκε το 1924 στην οπερέτα του Ν. Χατζηαποστόλου «Το κορίτσι της γειτονιάς» ύστερα από προτροπή του θεατρικού επιχειρηματία Θόδωρου Σκούρα.] Την ίδια χρονιά, εμφανίστηκε επίσημα ως ηθοποιός στον θίασο της Ελένης Ζαφειρίου στην παράσταση «Ερωτικές γκάφες». Στη συνέχεια συνεργάστηκε με διάφορους θιάσους σε οπερέτες και κωμωδίες, μέχρι το 1928, οπότε και στράφηκε προς την επιθεώρηση επικεφαλής δικού του θιάσου που τον είχε ονομάσει «Κρίνονα». Συνολικά πρωταγωνίστησε ή εμφανίστηκε σε μικρότερους ρόλους σε 75 ταινίες. Χαρακτηριστικά του ταλέντου του ήταν οι αυτοσχεδιασμοί και οι γκριμάτσες του (ή μούτα του όπως λένε στο θέατρο).
Ενστικτώδης, πηγαίος και πληθωρικός, ο Βασίλης Αυλωνίτης ήταν από τους ηθοποιούς που στήριξαν την επιθεώρηση και τον κινηματογράφο. Εμβληματική φυσιογνωμία του ελληνικού κινηματογράφου στις δεκαετίες του 1950 και του 1960, πληθωρικός στις αντιδράσεις του, φιγούρα στέρεη και χαρακτηριστική, ομόρφυνε με την παρουσία του ταινίες όπως το Εισπρακτοράκι, Μια ζωή την έχουμε, Το αμαξάκι, Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο, Οι γαμπροί της Ευτυχίας κ.ά. Στη 45χρονη πορεία του υπηρέτησε με συνέπεια και αφοσίωση όλα τα είδη του θεάτρου (οπερέτα, επιθεώρηση, μουσική κωμωδία και πρόζα).
1992 – Γιώργος Ζαμπέτας. Γεννήθηκε στις 25 Ιανουαρίου του 1925 στην Ακαδημία Πλάτωνος, ενώ η οικογένειά του καταγόταν από την Κύθνο.
Γονείς του ήταν ο Μιχάλης Ζαμπέτας, που ήταν κουρέας και η Μαρίκα Μωραΐτη, ανηψιά γνωστού βαρύτονου της εποχής.
Από πολύ μικρή ηλικία ο Γιώργος Ζαμπέτας έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για τη μουσική, αφού παράλληλα με την απασχόλησή του στο κουρείο του πατέρα του ως βοηθός, «σκάρωνε» κρυφά στο μπουζούκι τις πρώτες του μελωδίες. Οτιδήποτε στη φύση παρήγε ήχο, τον συνάρπαζε και τον βοηθούσε στις συνθέσεις του, σύμφωνα με όσα ο ίδιος εκμυστηρεύτηκε στη βιογραφία του, λίγο πριν το θάνατό του.
Το 1932, σε ηλικία μόλις 7 ετών, κέρδισε το πρώτο του βραβείο, ως μαθητής της α’ δημοτικού, παίζοντας το πρώτο του τραγούδι σε σχολικό διαγωνισμό.
Παρά τις αντιδράσεις ο μικρός Γιώργος συνέχισε με απόλυτη προσήλωση να υπηρετεί τη μεγάλη του αγάπη, ενώ η γνωριμία του το 1938 με το Βασίλη Τσιτσάνη έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της καλλιτεχνικής του προσωπικότητας.
Το 1940 η οικογένεια Ζαμπέτα μετακόμισε στο Αιγάλεω (Ιερά Οδό 309 και Σαλαμίνος 1) και από τη στιγμή εκείνη ο Ζαμπέτας απέκτησε έναν άρρηκτο δεσμό με την πόλη, της οποίας εμπνεύστηκε και χάρισε το προσωνύμιο «Σίτι», κατά τη διάρκεια μιας περιοδείας του στη Βρετανία.
Στα 1942 και κάτω από συνθήκες ανέχειας λόγω της Κατοχής, ο Ζαμπέτας δημιούργησε το πρώτο του συγκρότημα, με το οποίο τραγουδούσαν καντάδες στα κορίτσια.
2012 – Δόμνα Σαμίου. Γεννήθηκε στην Καισαριανή της Αθήνας το 1928. Οι γονείς της ήταν πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Ζούσαν σε ένα χωριό έξω από τη Σμύρνη, το Μπαϊντίρι. Η μητέρα της ήρθε στην Ελλάδα το 1922 με την Μικρασιατική Καταστροφή ενώ ο πατέρας της το 1924 με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Από εκεί έχει τα πρώτα ακούσματα της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής, όπως η ίδια είπε σε συνέντευξή της. Έτσι μεγάλωσε και αγάπησε το δημοτικό τραγούδι.
Σε ηλικία 13 ετών είχε την πρώτη διδακτική επαφή με την μουσική. Πήγε στο Σύλλογο προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής, όπου και μαθήτευσε κοντά στον δημιουργό του, Σίμωνα Καρά. Εκεί πήρε τα πρώτα μαθήματα Βυζαντινής μουσικής και της αποκαλύφθηκαν τα μυστικά του παραδοσιακού τραγουδιού. Παράλληλα παρακολουθούσε νυχτερινό Γυμνάσιο.
Το 1954 άρχισε μία μακρά σχέση με το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (Ε.Ι.Ρ.) που τερματίστηκε το 1971. Παράλληλα συνεργάστηκε με την Ελληνική Τηλεόραση (Ε.Ρ.Τ.) για μία σειρά μουσικών ντοκιμαντέρ με το τίτλο “Μουσικό Οδοιπορικό”. Αυτή η προεργασία την βοήθησε να αποκτήσει ένα πλούσιο μουσικό υλικό, που αποδείχθηκε σημαντικό, με απώτερο στόχο την διαφύλαξη της ελληνικής μουσικής παράδοσης.
Το 1971, χρονιά ορόσημο για την μετέπειτα πορεία της, παρουσιάστηκε δίπλα στον Διονύση Σαββόπουλο συνερμηνεύοντας παραδοσιακά τραγούδια επί σκηνής. Την ίδια χρονιά διασκεύασε το τραγούδι Γαλανή Γαλαζιανή με τον μουσικό Γιώργο Κοντογιώργο, για το δίσκο Ωτοστόπ του Θανάση Γκαϊφύλλια, ενώ συχνές ήταν και οι παρουσίες της σε μπουάτ της εποχής. Ήδη όμως κυκλοφορούσαν δίσκοι της σε Ελλάδα, Γαλλία και Σουηδία, που σηματοδοτούσαν την απήχηση του έργου της στον κυρίως ελληνισμό και στην ελληνική ομογένεια.
Αντιστρατευόμενη την εμπορική εκμετάλλευση και εκλαΐκευση της ελληνικής παράδοσης, άρχισε να παρουσιάζει επί σειρά ετών την όσο πιο αυθεντική εκτέλεσή της. Έτσι έκανε αμέτρητες συναυλίες στις οποίες τραγουδούσε η ίδια, αλλά και παρουσίαζε αυθεντικούς καλλιτέχνες και δημιουργούς του δημοτικού τραγουδιού. Η άκρως χαρακτηριστική φωνή της την καθηστά με πολούς άλλους μία εκ των αυθεντικώτερων μεγαλύτερων ελληνικών φωνών όλων των εποχών. Πέθανε στις 10 Μαρτίου 2012.
Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia
Διαβάστε περισσότερα στην ενότητα Χρονολόγιο
με click πάνω στην κάρτα που ακολουθεί
ή στο Posted in Χρονολόγιο
