...
Η ταυτότητα της ημέρας
και τα γεγονότα που την «σημάδεψαν»
| 5 Νοεμβρίου 2025 |
Είναι η 309η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 56 ημέρες για τη λήξη του.
🌅 Ανατολή ήλιου: 06:55 – Δύση ήλιου: 17:22 – Διάρκεια ημέρας: 10 ώρες 27 λεπτά
🌕 Σελήνη 14.6 ημερών
| Χρόνια πολλά στους: Γαλακτίωνα, Γαλάτιο, Γαλάτη, Γαλακτία, Γαλατεία, Γαλάτια,
Επιστήμη, Λίνα, Λίνος, Σιλβανό, Σιλβάνα, Σιλβανή, Σίλβια και Σίλβα |
Γεγονότα
1935 – Το επιτραπέζιο παιχνίδι Monopoly έχει μια ιστορία πολύ παλαιότερη και πιο σύνθετη από όσο πιστευόταν αρχικά. Το 1904, η Ελίζαμπεθ (Λίζι) Μάτζι Φίλιπς, μέλος των Κουάκερων, δημιούργησε ένα εκπαιδευτικό παιχνίδι με σκοπό να εξηγήσει τη θεωρία των φόρων του Χένρι Τζωρτζ, σύμφωνα με την οποία ο πλούτος τείνει να συγκεντρώνεται στα χέρια λίγων. Το ονόμασε «Το Παιχνίδι του Νοικοκύρη» (The Landlord’s Game) και το κατοχύρωσε με πατέντα το 1924. Το παιχνίδι γνώρισε διάφορες εκδόσεις και προσαρμογές, καθώς πολλοί ερασιτέχνες το αντέγραψαν ή το τροποποίησαν.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1930, ο Τσαρλς Ντάροου παρουσίασε μια εκδοχή με το όνομα Monopoly, βασισμένη στις παλαιότερες μορφές του παιχνιδιού. Οι Αδελφοί Πάρκερ (Parker Brothers) αγόρασαν τα δικαιώματα και κυκλοφόρησαν τη δική τους επίσημη έκδοση, που έγινε τεράστια εμπορική επιτυχία σε όλο τον κόσμο, καθιερώνοντας τη Monopoly ως το διασημότερο επιτραπέζιο παιχνίδι του 20ού αιώνα.
Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η βρετανική μυστική υπηρεσία συνεργάστηκε με τον κατασκευαστή Τζον Ουάντιγκτον για τη δημιουργία ειδικών εκδόσεων Monopoly, που στάλθηκαν σε Βρετανούς αιχμαλώτους πολέμου μέσω του Ερυθρού Σταυρού. Μέσα στα κουτιά υπήρχαν κρυμμένοι χάρτες, πυξίδες και αληθινά χρήματα, ώστε να βοηθήσουν τις αποδράσεις.
Τη δεκαετία του 1970, η ιστορία της Λίζι Μάτζι είχε σχεδόν εξαφανιστεί και ο Ντάροου παρουσιαζόταν ως ο μοναδικός δημιουργός. Η αλήθεια ήρθε στο φως μέσα από την έρευνα του καθηγητή Ραλφ Άνσπακ, ο οποίος αμφισβήτησε νομικά τα δικαιώματα των Parker Brothers, αποκαλύπτοντας την πραγματική προέλευση του παιχνιδιού. Η δικαστική διαμάχη κράτησε χρόνια και λύθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980.
Σήμερα, η Hasbro, μητρική εταιρεία των Parker Brothers, εξακολουθεί να κατέχει τα δικαιώματα της Monopoly, αναγνωρίζοντας επίσημα μόνο τον ρόλο του Ντάροου. Ο Άνσπακ κατέγραψε τις έρευνές του στο βιβλίο Monopoly: Η Απάτη των Δισεκατομμυρίων (ή Monopolygate), αποκαλύπτοντας τη σκόπιμη αποσιώπηση της αληθινής ιστορίας του παιχνιδιού.
1968 – Οι προεδρικές εκλογές του 1968 υπήρξαν από τις πιο δραματικές στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών, μέσα σε μια χώρα βαθιά διχασμένη από τον πόλεμο του Βιετνάμ, τις φυλετικές συγκρούσεις και την πολιτική βία. Η χρονιά σημαδεύτηκε από τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ τον Απρίλιο και του Ρόμπερτ Κένεντι τον Ιούνιο, ενώ ο απερχόμενος πρόεδρος Λίντον Τζόνσον, αποδυναμωμένος από την αποτυχία του στο Βιετνάμ, επέλεξε να μην είναι υποψήφιος.
Υποψήφιοι ήταν ο Ρίτσαρντ Νίξον για το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, ο Χιούμπερτ Χάμφρι, αντιπρόεδρος του Τζόνσον, για το Δημοκρατικό Κόμμα, και ο Τζορτζ Ουάλας, κυβερνήτης της Αλαμπάμα, που κατέβηκε ως ανεξάρτητος εκφράζοντας τον ακραίο συντηρητισμό και τη νοσταλγία του Νότου για τη φυλετική διάκριση.
Το Δημοκρατικό Κόμμα βρέθηκε σε κρίση: οι αντικαθεστωτικοί διαδηλωτές κατέκλυσαν το συνέδριό του στο Σικάγο, όπου η αστυνομία απάντησε με βία, συμβολίζοντας το χάσμα ανάμεσα στη νεολαία και το πολιτικό κατεστημένο. Ο Νίξον, εμφανιζόμενος ως σταθερός, νηφάλιος και «νόμιμος» υποψήφιος, υποσχέθηκε να τερματίσει «με τιμή» τον πόλεμο και να αποκαταστήσει τη νομιμότητα και την τάξη — ένα σύνθημα που συγκίνησε τη λεγόμενη «σιωπηλή πλειοψηφία» των Αμερικανών.
Η εκλογική μάχη ήταν σκληρή. Παρά τη μικρή διαφορά στο ποσοστό της λαϊκής ψήφου (43,4% ο Νίξον – 42,7% ο Χάμφρι), ο Νίξον κέρδισε 301 εκλέκτορες έναντι 191 του αντιπάλου του. Ο Ουάλας απέσπασε 46 εκλέκτορες από πέντε νότιες πολιτείες, φανερώνοντας τον φυλετικό και πολιτικό διχασμό της χώρας.
Στις 20 Ιανουαρίου 1969, ο Νίξον ανέλαβε την προεδρία υποσχόμενος «έντιμη ειρήνη» και αποκατάσταση της εθνικής συνοχής. Οι εκλογές του 1968 θεωρούνται ορόσημο: σήμαναν το τέλος της φιλελεύθερης αισιοδοξίας της δεκαετίας του ’60 και την αρχή μιας νέας συντηρητικής εποχής στην αμερικανική πολιτική.
Γεννήσεις
1956 – Λαυρέντης Μαχαιρίτσας. Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες τραγουδιστές και συνθέτες της έντεχνης και ροκ μουσικής. Γεννήθηκε στον Βόλο, γιος του συνθέτη Δημήτρη Μαχαιρίτσα, και από μικρός ήρθε σε επαφή με τη μουσική. Μεγάλωσε στην Αθήνα, σπούδασε στο Ελληνικό Ωδείο και μετά τη στρατιωτική του θητεία τραγουδούσε αντάρτικα με τον Πάνο Τζαβέλα.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’70 ίδρυσε το ροκ συγκρότημα P.L.J. Band, που κυκλοφόρησε τον δίσκο Armageddon (1982), σήμερα συλλεκτικό άλμπουμ της διεθνούς progressive rock σκηνής. Το 1983 η μπάντα μετονομάστηκε σε Τερμίτες· μαζί κυκλοφόρησαν επιτυχημένους δίσκους και καθιερώθηκαν ως το κορυφαίο ελληνικό ροκ συγκρότημα της εποχής.
Μετά τη διάλυση των Τερμιτών, ο Μαχαιρίτσας ακολούθησε σόλο καριέρα, παρουσιάζοντας το 1989 τον πρώτο του δίσκο Ο Μαγαπάς και η Σ’ αγαπώ. Η καθιέρωσή του ήρθε το 1991 με το Διδυμότειχο Blues, σε συνεργασία με τον Γιώργο Νταλάρα, που έγινε τεράστια επιτυχία. Ακολούθησαν δεκαέξι προσωπικοί δίσκοι, με σταθμούς τα Ρίξε κόκκινο στη νύχτα (1993), Παυσίλυπον (1995) και Το διάλειμμα κρατάει δυο ζωές (2001). Έγραψε μουσική για θέατρο και κινηματογράφο και συνεργάστηκε με κορυφαίους καλλιτέχνες όπως οι Σαββόπουλος, Παπακωνσταντίνου, Μικρούτσικος, Φαραντούρη, Αλεξίου, Ελευθερία Αρβανιτάκη, Πυξ Λαξ, Πλιάτσικας και πολλοί άλλοι.
Το 2012 παρουσίασε τον διεθνή δίσκο Οι άγγελοι ζουν ακόμα στη Μεσόγειο, με συμμετοχές ξένων και Ελλήνων δημιουργών, κορυφώνοντας την καλλιτεχνική του πορεία. Παντρεύτηκε την Ελένη Μαχαιρίτσα το 1992 και απέκτησαν μία κόρη. Υπήρξε πολιτικά ευαισθητοποιημένος, φίλος του ΚΚΕ και ενεργός σε κοινωνικά ζητήματα. Αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας και είχε υποβληθεί σε bypass.
Πέθανε αιφνίδια από ανακοπή καρδιάς στις 9 Σεπτεμβρίου 2019, στον ύπνο του, σε ηλικία 62 ετών. Η κηδεία του έγινε στο Κοιμητήριο Ζωγράφου, μέσα σε καθολική συγκίνηση.
Θάνατοι
1977 – Ρενέ Γκοσινί. Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Γάλλους συγγραφείς κόμικς και σατιρικούς δημιουργούς, γνωστός παγκοσμίως ως ο σεναριογράφος του «Αστερίξ» και του «Λούκυ Λουκ». Γεννήθηκε στο Παρίσι στις 14 Αυγούστου 1926, σε οικογένεια Εβραίων μεταναστών από την Πολωνία και την Ουκρανία. Μεγάλωσε στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής, όπου φοίτησε σε γαλλικά σχολεία και ανέπτυξε από μικρός το ταλέντο του στο χιούμορ και τη ζωγραφική.
Μετά τον θάνατο του πατέρα του το 1943, αναγκάστηκε να εργαστεί από νεαρή ηλικία. Το 1945 μετακόμισε στη Νέα Υόρκη με τη μητέρα του, όπου γνώρισε σχεδιαστές όπως οι Will Elder και Harvey Kurtzman. Το 1946 υπηρέτησε στον γαλλικό στρατό ως εικονογράφος, και αργότερα επέστρεψε στις ΗΠΑ, εργαζόμενος ως art director και συγγραφέας παιδικών βιβλίων.
Το 1949 γνώρισε τον Μορίς (Morris), δημιουργό του Λούκυ Λουκ, για τον οποίο από το 1955 ως το 1977 έγραψε όλα τα σενάρια, μετατρέποντας τον μοναχικό καουμπόι σε σύμβολο της γαλλοβελγικής σχολής κόμικς. Το 1951 επέστρεψε στη Γαλλία, όπου συνάντησε τον Αλμπέρ Ουντερζό, με τον οποίο δημιούργησαν μια από τις πιο δημιουργικές συνεργασίες στην ιστορία της 9ης τέχνης. Μαζί υπέγραψαν το 1959 την πρώτη ιστορία του Αστερίξ στο περιοδικό Pilote, το οποίο ο Γκοσινί ίδρυσε και διηύθυνε. Ο Αστερίξ έγινε παγκόσμιο φαινόμενο, μεταφράστηκε σε δεκάδες γλώσσες και πούλησε εκατοντάδες εκατομμύρια αντίτυπα.
Παράλληλα, δημιούργησε τον Μικρό Νικόλα (Le Petit Nicolas) μαζί με τον Ζαν-Ζακ Σανπέ, καθώς και τη σειρά Ιζνογκούντ (Iznogoud) με τον Ζαν Ταμπαρί, δείχνοντας την αστείρευτη ικανότητά του να σατιρίζει με τρυφερότητα την ανθρώπινη φύση. Ο Γκοσινί παντρεύτηκε τη Gilberte Pollaro-Millo και απέκτησε μια κόρη, την Άννα Γκοσινί, επίσης συγγραφέα. Πέθανε αιφνίδια από καρδιακή προσβολή στις 5 Νοεμβρίου 1977, σε ηλικία μόλις 51 ετών, αφήνοντας πίσω του ένα έργο που άλλαξε οριστικά το ευρωπαϊκό κόμικ.
Στο link που ακολουθεί μπορείτε να διαβάσετε
ακόμα περισσότερα γεγονότα που συνέβησαν αυτή την ημερομηνία
Γέγονε την 5η Νοεμβρίου
————————————————————————
Πηγές: sansimera.gr, el.wikipedia
