3 Σεπτεμβρίου 2024
Είναι η 247η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 119 ημέρες για τη λήξη του
🌅 Ανατολή ήλιου: 06:57 – Δύση ήλιου: 19:51
Διάρκεια ημέρας: 12 ώρες 55 λεπτά
🌑 Σελήνη 0.3 ημέρας
Χρόνια πολλά στους: Άνθιμο, Άνθιμη Αριστίωνα, Αριστέα,
Αρίστη Αρχοντή, Αρχοντίων, Αρχοντίωνας, Αρχοντία,
Αρχοντή, Αρχοντούλα, Αρχόντισσα, Πολύδωρο, Πολύδωρα, Πόλη,
Πολυδώρα, Πολυδώρη, Φοίβο και Φοίβη.
Γεγονότα
401 π.Χ. – Ο βασιλιάς των Περσών Αρταξέρξης Β’ νικά τον αδελφό του και διεκδικητή του θρόνου Κύρο στη Μάχη στα Κούναξα. Στο πλευρό του Κύρου παρατάσσεται και σώμα εκ 10.000 ελλήνων μισθοφόρων, οι περίφημοι «Μύριοι», που ύμνησε ο Ξενοφών στο έργο του «Κύρου Ανάβασις».
Οι δύο δυνάμεις βρίσκονταν σε απόσταση περίπου μισού χιλιομέτρου, όταν ο Κύρος έδωσε το σύνθημα για επίθεση. Η ελληνική πλευρά του στρατεύματος του προχωρούσε τραγουδώντας τον πολεμικό παιάνα που έδινε συντονισμό στο βάδισμα και ταυτόχρονα αποσκοπούσε στον εκφοβισμό του αντιπάλου. Από την πλευρά του Αρταξέρξη, πρώτα επιτέθηκαν τα δραπανηφόρα άρματα. Σύμφωνα με τον Ξενοφώντα, μερικά από τα εν λόγω άρματα διαπέρασαν κατά λάθος το δικό τους στράτευμα ενώ άλλα πέρασαν τις γραμμές του Κύρου, ακυβέρνητα, με αποτέλεσμα να μην καταφέρουν να διασπάσουν την ελληνική φάλαγγα.
Μέτα τα δραπανηφόρα άρματα, ήταν παραταγμένο το περσικό και αιγυπτιακό ιππικό το οποίο υποχώρησε άτακτα, με τους Έλληνες να τους ακολουθούν για μία περίπου ώρα, κρατώντας τον σχηματισμό τους. Την ίδια στιγμή, η αριστερή πλευρά του Κύρου υπερφαλαγγίστηκε από τη δεξιά του Αρταξέρξη. Ο Τισσαφέρνης, βλέποντας το κενό στην δεξιά πλευρά του Κύρου, αφού οι Σπαρτιάτες είχαν προχωρήσει σχεδόν 6 χιλιόμετρα έχοντας απομακρυνθεί από την υπόλοιπη γραμμή, κατευθύνθηκε προς το ελληνικό στρατόπεδο διασκορπίζοντας τους Παφλαγόνες ιππείς και χωρίς να προσπαθήσει να επιτεθεί στους Έλληνες οπλίτες άδραξε την ευκαιρία, να επιτεθεί από πλάγια, στον Κύρο. Ο Κύρος βλέποντας ότι δεν είχε επιλογές μετά την απομάκρυνση των Σπαρτιατών, επιτίθεται με τη φρουρά του κατά του αδελφού του. Η φρουρά του Αρταξέρξη διαλύεται σχεδόν αμέσως αφού ο διοικητής των 6.000 φρουρών του Αρταξέρξη, Αρταγέρσης σκοτώνεται από τη σφοδρή επίθεση του Κύρου. Αμέσως μετά επιτίθεται κατά του ίδιου του Αρταξέρξη χωρίς να έχει ανασυντάξει το ιππικό του. Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι ο Αρταξέρξης επιτέθηκε με το ακόντιο του, αλλά πέτυχε τον φίλο του Κύρου, Σαλτιφέρνη. Ο Κύρος κατάφερε να πληγώσει τον Αρταξέρξη, αλλά στη σφοδρή μάχη με τους βασιλικούς σωματοφύλακες σκοτώθηκε.
Η νίκη του ελληνικού στρατεύματος όχι μόνο δεν ωφέλησε τον Κύρο, αλλά άφησε εκτεθειμένη τη δεξιά πλευρά του έτσι ώστε να έχει τη δυνατότητα να διεισδύσει το ιππικό του Αρταξέρξη. Η αδύναμη αριστερή πλευρά του Αρταξέρξη οπισθοχώρησε και προφανώς δεν υπήρξε σωστός συντονισμός από τον Κύρο ή τον Κλέαρχο για το τι πρέπει να κάνουν οι Έλληνες μετά από το εν λόγω συμβάν.
Ο αριθμός των νεκρών, ήταν πολύ μικρός για τα μεγέθη των στρατευμάτων που συγκρούσθηκαν. Ο Πλούταρχος αναφέρει δύο πιθανά νούμερα: 9.000 σύμφωνα με τον Κτησία ή 25.000 σύμφωνα με τον Δείνωνα. Μετά την μάχη, ο Αρταξέρξης απέδωσε στον Τισσαφέρνη την υψηλότερη βασιλική εύνοια, δίνοντάς του την κόρη του για σύζυγο. Επίσης, ο Τισσαφέρνης ανέλαβε τη διοίκηση των επαρχιών του Κύρου.
Τέλος, να αναφέρουμε ότι οι πολιτιστικές διαφορές Ελλήνων και Περσών οδήγησαν στη σύγκρουση των δύο πλευρών και στην μαχητική αποχώρηση του στρατεύματος του Κλέαρχου που έγινε γνωστή ως η Κάθοδος των Μυρίων. Η ηρωική αυτή πορεία ήταν που κατέδειξε τις αδυναμίες της Περσικής Αυτοκρατορίας στον Φίλιππο και τον Μέγα Αλέξανδρο.
301 – Ιδρύεται από τον Μαρίνο της Ραμπ η Γαληνοτάτη Δημοκρατία του Αγίου Μαρίνου, ένα από τα μικρότερα κράτη του κόσμου. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Μαρίνος έφυγε από το νησί της Αδριατικής, Ραμπ (ιταλικά: Arbe), μαζί με τoν αδελφικό του φίλο Λέο και κατευθύνθηκε στην πόλη του Ρίμινι. Μετά τον διωγμό λόγω των χριστιανικών του κηρυγμάτων, κατέφυγε στο κοντινό βουνό Μόντε Τιτάνο (Monte Titano), όπου έχτισε μια μικρή εκκλησία και με αυτόν τον τρόπο ίδρυσε την πόλη και ό,τι σήμερα αποτελεί το κράτος του Αγίου Μαρίνου.
Στα μέσα του 5ου αιώνα σχηματίστηκε μια κοινότητα· εξαιτίας της σχετικά απρόσιτης περιοχής και της ανέχειας, κατάφερε, με μερικές σύντομες «παρεμβολές», να διατηρήσει την αυτονομία της. Το 1631 η ανεξαρτησία της αναγνωρίστηκε και από τον πάπα.
Κατά την πρώιμη φάση της διαδικασίας της ιταλικής ενοποίησης του 19ου αιώνα ο Άγιος Μαρίνος αποτέλεσε τόπο καταφυγίου για πολυάριθμους ανθρώπους οι οποίοι διώχθηκαν επειδή ήταν οπαδοί της Ιταλικής ενοποίησης. Εις ανάμνησιν αυτής της υποστήριξης, ο Τζουζέπε Γκαριμπάλντι αποδέχθηκε την επιθυμία του κράτους του Αγίου Μαρίνου να μη συμπεριληφθεί στο νέο ιταλικό κράτος. Ο Ναπολέων αρνήθηκε, μάλιστα, να καταλάβει τη χώρα. Ο ίδιος σχολίασε: «Μα γιατί είναι μια πρότυπη Δημοκρατία!»
Η κυβέρνηση του Αγίου Μαρίνου ονόμασε τον Αβραάμ Λίνκολν επίτιμο πολίτη της χώρας. Εκείνος απάντησε γραπτώς, λέγοντας ότι η Δημοκρατία αποδείκνυε πως «το κράτος το οποίο θεμελιώθηκε πάνω σε δημοκρατικές αρχές είναι σε θέση να διοικηθεί έτσι, ώστε να είναι ασφαλές και παντοτινό».
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο Άγιος Μαρίνος ήταν σε θέση να παραμείνει και επίσημα ουδέτερος. Οι Δυνάμεις του Άξονα υποχώρησαν από τη χώρα και καταδιώχθηκαν από αμερικανικά και βρετανικά στρατεύματα. Οι στρατιωτικές δυνάμεις των Συμμάχων αποχώρησαν μερικές εβδομάδες αργότερα.
Η χώρα κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ της πρώτης δημοκρατικά εκλεγμένης κομμουνιστικής κυβέρνησης, η οποία διήρκεσε από το 1945 έως το 1957. Ο Άγιος Μαρίνος ήταν η μικρότερη δημοκρατική χώρα στον κόσμο από το 301 έως το 1968, όταν και η νήσος Ναουρού έγινε ανεξάρτητο κράτος. Έγινε μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης το 1998 και του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών το 1992. Δεν είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα (PDCS) έλαβε 21 από τις 60 έδρες στη Βουλή, που ονομάζεται Consiglio Grande e Generale (ελλ. «Μεγάλο και Γενικό Συμβούλιο») στις εκλογές της 4ης Ιουνίου 2006, ενώ ο έτερος του συνασπισμού, το Σοσιαλιστικό PSS τις 20, η Λαïκή Συμμαχία 7, η Ενωμένη Αριστερά 5 και το Νέο Σοσιαλιστικό Κόμμα τις 3 έδρες.
Στις εκλογές του 2008 νικητής αναδείχθηκε ο συνασπισμός Συμφωνία για τον Άγιο Μαρίνο, που εξασφάλισε 35 επί συνόλου 60 εδρών στο Μέγα και Γενικό Συμβούλιο.
1843 – Στην Αθήνα, οι επαναστάτες με επικεφαλής το συνταγματάρχη Καλέργη υποχρεώνουν τον Όθωνα να παραχωρήσει Σύνταγμα. Η αρχική ημερομηνία εκδήλωσης του κινήματος είχε ορισθεί να είναι η 25η Μαρτίου 1844, για να συμπίπτει με τον εορτασμό της επανάστασης. Ο ενθουσιώδης όμως Μακρυγιάννης διέδωσε το μυστικό σε πολλούς, με αποτέλεσμα να επισπευσθεί η εκδήλωση του κινήματος. Το κίνημα είχε αποφασισθεί να ξεσπάσει στους στρατώνες, έτσι ώστε να ακινητοποιηθούν άμεσα τα στελέχη του Οθωνικού καθεστώτος. Έτσι, τη νύχτα της 2ης προς 3ης Σεπτεμβρίου πολλά σημαίνοντα στελέχη του κινήματος κατευθύνθηκαν προς το σπίτι του Μακρυγιάννη για να δώσουν το τελικό σύνθημα. Η χωροφυλακή παρατήρησε τις ύποπτες κινήσεις γύρω από την οικία του και την περικύκλωσαν. Ο Καλλέργης, συνειδητοποιώντας την κρισιμότητα της κατάστασης, κατέφθασε στους στρατώνες και ξεσήκωσε τους αξιωματικούς με το σύνθημα “Ζήτω το Σύνταγμα”. Αμέσως διέταξε έναν λόχο να διαλύσει την πολιορκία του οίκου του Μακρυγιάννη και άλλον ένα να ανοίξει τις φυλακές του Μεντρεσέ, ενώ αυτός παράλληλα κατευθυνόταν[1] με 2.000 στρατιώτες στα ανάκτορα. Επιπλέον είχε στείλει στρατιωτικά αποσπάσματα να καταλάβουν το νομισματοκοπείο, την Εθνική Τράπεζα, το Δημόσιο Ταμείο και τα διάφορα υπουργεία.
Η άφιξη του στρατού με ζητωκραυγές και συνθήματα συντέλεσε, ώστε να σπεύσουν προς τα ανάκτορα και οι κάτοικοι της Αθήνας και να ενωθούν με τον στρατό. Ο Βασιλιάς έστειλε τον υπασπιστή του Γαρδικιώτη Γρίβα και τον υπουργό στρατιωτικών Αλεξάκη Βλαχόπουλο να βολιδοσκοπήσουν την κατάσταση και να προσπαθήσουν να μεταπείσουν τους στρατιώτες. Κατά διαταγή όμως του Καλλέργη συνελήφθησαν αμέσως. Ο Όθωνας, φοβούμενος για τα χειρότερα, έστειλε τον Στάινστορφ, τον διαγγελέα του, στο Σχινά για να φέρει τα πυροβόλα. Ο τελευταίος όμως προτίμησε να συνταχθεί με τους επαναστάτες.
Στις 3 τα ξημερώματα προσήλθαν και οι πολιτικοί αποστάτες και μέλη του Συμβουλίου της Επικρατείας, ο Α. Μεταξάς, ο Α. Λόντος, ο Κ. Ζωγράφος, ο Ρ. Τζουρτζ, κάλεσαν τους υπόλοιπους συμβούλους της επικρατείας σε συνεδρία για να επικυρώσουν τις επαναστατικές πράξεις.[2] Το συμβούλιο αναγνώρισε το κίνημα, καθόρισε τη σύγκληση Εθνοσυνέλευσης και διόρισε επιτροπή υπό τους Γεώργιο Κουντουριώτη, Λ. Μαυρομιχάλη, Γ. Λινιάνα, Γ. Ψύλλα, Ανδρέα Λόντο και Κ. Προβελέγγιο, η οποία θα παρουσίαζε τις αποφάσεις του στο Βασιλιά. Το νέο υπουργικό συμβούλιο, στο οποίο συμμετείχαν στελέχη και από τα τρία μεγάλα κόμματα, είχε ως εξής (Κυβέρνηση Ανδρέα Μεταξά 1843): Πρόεδρος και υπουργός εξωτερικών Ανδρέας Μεταξάς, υπουργός στρατιωτικών ο Ανδρέας Λόντος, υπουργός Ναυτικών ο Κωνσταντίνος Κανάρης, υπουργός Δικαιοσύνης ο Λέων Μελάς, υπουργός εκκλησιαστικών & παιδείας ο Μιχαήλ Σχινάς, υπουργός Οικονομικών ο Δρόσος Μανσόλας και υπουργός Εσωτερικών ο Ρήγας Παλαμήδης.
1960 – Εκπέμπει από το χώρο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης ο πρώτος τηλεοπτικός σταθμός της ΔΕΗ και το ίδιο βράδυ ο Κωνσταντίνος Καραμανλής εγκαινιάζει την 25η ΔΕΘ. Λίγους μήνες πριν τα εγκαίνια της έκθεσης ο Ιατρίδης πρότεινε την δημιουργία ενός μικρού Υδροηλεκτρικού Σταθμού και παράλληλα τη δημιουργία ενός τηλεοπτικού σταθμού, ο οποίος θα εξέπεμπε όσο διαρκούσε η Έκθεση, και σε εμβέλεια 20-30 χιλιομέτρων. Ο Κώστας Τριανταφυλλίδης , διευθυντής Γενικών Υπηρεσιών της ΔΕΗ, θεώρησε αρχικά την ιδέα εντελώς παράτολμη. “Τρελός είσαι μου φαίνεται. Ούτε τα χρήματα έχουμε, ούτε τον χρόνο. Και σίγουρα δεν έχουμε τις γνώσεις. Δεν μπορεί να γίνει”, ήταν η πρώτη του αντίδραση, γρήγορα όμως άλλαξε γνώμη.
Τελικά, η πρόταση του Ιατρίδη εγκρίθηκε και το σχέδιο πήρε μπρός. Το οικονομικό κομμάτι λύθηκε γρήγορα με ένα σημαντικό τμήμα του εξοπλισμού να έχει προσφερθεί δωρεάν από την Philips. Η εγκατάσταση του πομπού και του τεχνικού εξοπλισμού πραγματοποιήθηκε από τεχνικούς της Philips σε συνεργασία με επιλεγμένο τεχνικό προσωπικό της ΔΕΗ και Έλληνες ειδικούς των εργαστηρίων Electronica.
Ως εκφωνήτρια των εκπομπών επελέγη η υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων της ΔΕΗ στη Θεσσαλονίκη Λίτσα Φωκίδου, γιατί είχε ωραία σκηνική παρουσία και καλή άρθρωση.
Ο σταθμός λειτούργησε συνολικά επί τρεις περίπου εβδομάδες και η εκπομπή τηλεόρασης πραγματοποιούνταν κάθε βράδυ από τις 19:30 μέχρι τις 22:00. Το πρόγραμμα μπορούσαν να παρακολουθήσουν οι Θεσσαλονικείς από τις εκατό συσκευές τηλεόρασης που είχαν τοποθετηθεί από την Philips σε καίρια σημεία της πόλης. Το Πρόγραμμα – που ήταν διαμορφωμένο στα αντίστοιχα τηλεοπτικά προγράμματα του εξωτερικού- περιελάμβανε επικαιρότητα και διάφορες άλλες εκδηλώσεις. Ο Πρώτος Ελληνικός Πειραματικός Σταθμός Τηλεόρασης πλαισιώθηκε από πολλούς δημοσιογράφους και καλλιτέχνες της εποχής, όπως ο Βασίλης Καζαντζής, ο Άλκης Στέας (που εκεί παρουσίασε το πρώτο τηλεπαιχνίδι της ελληνικής τηλεόρασης, το “Τηλεφωνικό Παιχνίδι”), ο Γιώργος Οικoνομίδης, η Ραλλού Μάνου, η Τασσώ καββαδία, η Μαίρη Λω, κ. ά Επίσης από το στούντιο πέρασε ένας μεγάλος αριθμός διασημοτήτων.
Ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής πραγματοποίησε το πρώτο τηλεοπτικό πρωθυπουργικό διάγγελμα (“Για να δούμε πώς θα φαίνομαι στην οθόνη”), ενώ βουλευτές, βιομήχανοι, και καλλιτέχνες πέρασαν από το περίπτερο της ΔΕΗ. Υπήρχαν, τέλος, και ζωντανές συνεντεύξεις πολιτικών, ακαδημαϊκών και σταρ του κινηματογράφου όπως η Αλίκη Βουγιουκλάκη η οποία έκανε εκεί και την πρώτη της τηλεοπτική εμφάνιση.
1974 – Ο Ανδρέας Παπανδρέου ιδρύει το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ). Η επίσημη παρουσίαση του νέου κόμματος έγινε στις 3 Σεπτεμβρίου 1974 στο ξενοδοχείο «Κινγκ Πάλας» της Αθήνας, παρουσία 150 ατόμων, που αποτέλεσαν τον ιδρυτικό του πυρήνα. Ο Ανδρέας Παπανδρέου εμφανίστηκε καθυστερημένος στην αίθουσα της εκδήλωσης, φορώντας άσπρο πουκάμισο και φαρδιά δερμάτινη ζώνη. Διάβασε ολόκληρη τη «διακήρυξη αρχών» και στη συνέχεια τη μοίρασε στους παριστάμενους δημοσιογράφους, τυπωμένη σ’ ένα μικρό πράσινο βιβλιαράκι.
Το κεντρικό σύνθημα που αναφέρεται στη διακήρυξη και καθορίζει τις αρχές του νέου κόμματος, ήταν το τετράπτυχο «Εθνική Ανεξαρτησία – Λαϊκή Κυριαρχία – Κοινωνική Απελευθέρωση – Δημοκρατία». Όπως τόνισε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο «βασικός κυριαρχικός στόχος του κινήματος είναι η δημιουργία μιας πολιτείας απαλλαγμένης από ξένο έλεγχο ή επεμβάσεις, πολιτείας απαλλαγμένης από έλεγχο ή επιρροή της οικονομικής ολιγαρχίας.
Το Π.Σ.Κ, όπως το έγραφαν τις πρώτες μέρες οι εφημερίδες, ήταν γεγονός. Το αρκτικόλεξο ΠΑΣΟΚ, που θα επικρατήσει τελικά, θα το επιβάλλει μέσα από τις σελίδες του «Βήματος» ο πολιτικός συντάκτης Σταύρος Ψυχάρης.
2004 – Τραγωδία στο Μπεσλάν της Βόρειας Οσετίας. Ρωσικές δυνάμεις ασφαλείας εισβάλλουν σε σχολείο, που έχουν καταλάβει τσετσένοι αντάρτες. Οι νεκροί φθάνουν τους 344, ανάμεσά τους και 172 παιδιά. Το 1ο Σχολείο ήταν ένα από τα επτά σχολεία στο Μπεσλάν, μια πόλη περίπου 35.000 κατοίκων στη δημοκρατία της Βόρειας Οσετίας-Αλανίας στον Καύκασο της Ρωσίας. Το σχολείο, που βρίσκεται δίπλα στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής, στέγαζε περίπου 60 δασκάλους και περισσότερους από 800 μαθητές. Το γυμναστήριό του, όπου κρατήθηκαν οι περισσότεροι όμηροι για 52 ώρες, ήταν μια πρόσφατη επέκταση, με πλάτος 10 μέτρα και μήκος 25 μέτρα. Υπήρχαν αναφορές ότι άνδρες μεταμφιεσμένοι σε τεχνίτες είχαν περάσει όπλα και εκρηκτικά στο σχολείο τον Ιούλιο του 2004, κάτι που οι αρχές διέψευσαν αργότερα. Ωστόσο, αρκετοί μάρτυρες από τότε κατέθεσαν ότι αναγκάστηκαν να βοηθήσουν τους απαγωγείς τους να αφαιρέσουν τα όπλα από τις κρύπτες που ήταν κρυμμένες στο σχολείο. Υπήρχαν επίσης ισχυρισμοί ότι είχε στηθεί εκ των προτέρων μια «φωλιά ελεύθερου σκοπευτή» στην οροφή της αθλητικής αίθουσας.
Γεννήσεις
1875 – Φέρντιναντ Πόρσε (Ferdinand Porsche, 3 Σεπτεμβρίου 1875 – 30 Ιανουαρίου 1951) ήταν καθηγητής, σχεδιαστής και μηχανικός αυτοκινούμενων μέσων. Το διασημότερο σχέδιο του, είναι το αυτοκίνητο που ονομάστηκε «Σκαραβαίος» (γερμανικά: Käfer).
Γεννήθηκε στην πόλη Vratislance (στη σημερινή Τσεχία) και σπούδασε στο τεχνικό πανεπιστήμιο της Βιέννης. Το 1893, εργάστηκε σε εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας Bella Eger στη Βιέννη, όπου κατασκεύασε μία ηλεκτρική μηχανή πλημνών (δίνει κίνηση κατευθείαν στον άξονα της ρόδας). Το 1898, συνεργάστηκε με την εταιρεία Jakob Lohner & Co που άρχισε να ερευνά την εξέλιξη και την απόδοση τον ηλεκτρικών κινητήρων στα αυτοκινούμενα μέσα. Το 1906, ήταν ο κύριος σχεδιαστής του βενζινοκίνητου αγωνιστικού Αustro Daimler. Μετά την επιτυχία του, παρέμεινε στον τομέα της κατασκευής και βελτίωσης αγωνιστικών οχημάτων.
Το 1916, ανέλαβε γενικός διευθυντής της αυτοκινητοβιομηχανίας Austro-Daimler Co. και την ίδια χρονιά έλαβε τον τιμητικό βαθμό διδακτορίας από το τεχνικό πανεπιστήμιο της Βιέννης και από το τεχνικό πανεπιστήμιο της Στουτγκάρδης. Το 1923, μετακινήθηκε στη Στουτγκάρδη, όπου και ανέλαβε διευθυντής στην εταιρεία Daimler.
Το 1931, ίδρυσε την εταιρεία Porsche GmbH. με συνεργάτες του τον Κάρλ Ράμπε (Karl Rabe), τον Έρβιν Κομέντα (Erwin Komenda), τον Φράντς Ξαβιέ Ράιμπις (Franz Xaver Reimpiess) και τον γιο του Φέρι (Ferry).
Το πρώτο πρόγραμμα της εταιρείας ήταν η σχεδίαση ενός αυτοκινήτου «της μάζας» που θα ήταν προσβάσιμο για αγορά από όλο το λαό και το ονόμασε Volkswagen (αυτοκίνητο του λαού). Το πρόγραμμα αυτό το χρηματοδότησε ο Αδόλφος Χίτλερ. Το 1938, για τη μελλοντική μαζική παραγωγή για το Volkswagen, ιδρύθηκε η εταιρεία Gesellschaft zur Vorbereitung des Volkswagen, η οποία αργότερα μετονομάστηκε σε Volkswagen-Werke GmbH και ξεκίνησε να κτίζεται το μεγαλύτερο εργοστάσιο αυτοκινητοβιομηχανίας. Στην πραγματικότητα ξεκίνησε η δημιουργία μιας ολόκληρης πόλης, η οποία, εκτός από το εργοστάσιο, θα περιλάμβανε και οικισμούς για τους εργαζόμενους και όλες τις βοηθητικές εγκαταστάσεις. Η “πόλη” αυτή πήρε το όνομα “Βόλφσμπουργκ” (Wolrfsburg) και ακόμα και σήμερα είναι η έδρα της αυτοκινητοβιομηχανίας Volkswagen.
Το 1939, όταν ξεκίνησε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, το υπό κατασκευήν εργοστάσιο άρχισε να παράγει στρατιωτικό εξοπλισμό βάζοντας σε δεύτερη μοίρα το επιβατικό Volkswagen. Ο Φέρντιναντ Πόρσε δέχτηκε να συμμετάσχει στο πρόγραμμα του Γ΄ Ράιχ και ανακατασκεύασε το επιβατικό Volkswagen δημιουργώντας τα στρατιωτικά οχήματα Kubelwagen και Schwimmwagen. Σχεδίασε, επίσης, τα άρματα μάχης Tiger I, Tiger II και Elefant. Μετά το τέλος του πολέμου ο Πόρσε για είκοσι μήνες κρατήθηκε φυλακισμένος από τους Γάλλους στην Ντιζόν.
Το 1948, ο Φέρντιναντ Πόρσε πήρε τα ανταλλακτικά από το Volkswagen, τα βελτίωσε και με τη βοήθεια του Κομέντα δημιούργησαν το Roadster 356, που ήταν το πρώτο όχημα που έφερε το όνομα της εταιρείας Πόρσε. Το 1950, ο Φέρντιναντ ευτύχησε να δει το όνειρό του πραγματικότητα, με την μαζική πλέον παραγωγή των οχημάτων Porsche. Το 1951, πέθανε από εγκεφαλικό επεισόδιο. Το 1999, του δόθηκε, μετά θάνατον, το βραβείο του Μηχανικού Αυτοκινήτων του Αιώνα.
1926 – Ειρήνη Παπά (γενν. ως Ειρήνη Λελέκου, γενν. 3 Σεπτεμβρίου 1926) είναι Ελληνίδα ηθοποιός με διεθνή σταδιοδρομία. Γεννήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 1929 στο Χιλιομόδι Κορινθίας ως Ειρήνη Λελέκου. Οι περισσότερες αναφορές δείχνουν (λανθασμένα) ως ημερομηνία γέννησης τις 3 Σεπτέμβρη του 1926. Σύμφωνα με το δημοτολόγιο και τους εκλογικούς καταλόγους η σωστή ημερομηνία είναι 3 Σεπτεμβρίου 1929. Γεννήθηκε σε οικογένεια δασκάλων, όπως ο παππούς της, οι γονείς της και η θεία της που την επηρέασαν στη μόρφωσή της. Η μητέρα της Ελένη Λελέκου, από το γένος Πρεβεζάνου, ήταν δασκάλα, από την οποία είχε ακούσει πολλά παραμύθια και ιστορίες. Ο πατέρας της Σταύρος Λελέκος ήταν καθηγητής κλασικού δράματος, υπήρξε διευθυντής στο σχολείο του Σοφικού Κορινθίας και την έμαθε να διαβάζει αρχαίους Έλληνες. Οι γονείς της είχαν τέσσερα κορίτσια.[6] Αδελφές της είναι η Ευαγγελία Λελέκου-Μανθοπούλου (1925-), ιατρός ακτινολόγος, πρώην διευθύντρια του νοσοκομείου Άγιος Σάββας και η λογοτέχνιδα και ποιήτρια Δέσποινα Λελέκου-Τατάκη (1926- 2009). Ο προπάππος της Σταύρος Λελέκος, γύρω στα τέλη του 19ου αιώνα, έγραψε το πρώτο συντακτικό της ελληνικής γλώσσας (1881), όπως και άλλα βιβλία για την δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Οι γονείς της είχαν αντιρρήσεις όταν στην εφηβεία της τους είπε ότι ήθελε να γίνει ηθοποιός. Ανιψιός της είναι ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Μανούσος Μανουσάκης, γιός τής αδελφής της Δέσποινας. Επίσης ανιψιός της είναι και ο ηθοποιός Αίαντας Μανθόπουλος, γιος της αδελφής της Ευαγγελίας. Δεν απέκτησε δικά της παιδιά.
Το 1947 παντρεύτηκε τον σκηνοθέτη και ηθοποιό Άλκη Παππά (1922-2018), με τον οποίο χώρισαν το 1951, αλλά διατήρησε μέχρι και σήμερα το επίθετό του. Η ίδια προτιμούσε να γράφει το επίθετο με ένα «π», δηλαδή «Παπά» (όπως στα αγγλικά «Irene Papas»). Σύμφωνα με άλλες πληροφορίες ο γάμος τους διήρκεσε από το 1943 έως το 1947. Η ίδια είχε αποκαλύψει το 2004 στην ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera, μετά τον θάνατο του Μάρλον Μπράντο, ότι υπήρξε μεταξύ τους μια μακρά και «μυστική αγάπη». Η ίδια είχε πει ότι είχαν συναντηθεί το 1954 στη Ρώμη. Όπως είπε τον εκτιμούσε πολύ, ήταν το «μεγάλο πάθος της ζωής της» και συναντήθηκαν για τελευταία φορά το 1999 στην Αθήνα. Σήμερα ζει στην Πελοπόννησο, στο Χιλιομόδι Κορινθίας (το χωριό που μεγάλωσε), με προβλήματα υγείας λόγω της ασθένειας Αλσχάιμερ.
1947 – Μάριο Ντράγκι (ιταλ. Mario Draghi, γενν. 3 Σεπτεμβρίου 1947, Ρώμη) είναι Ιταλός οικονομολόγος και τραπεζικός, που υπηρετεί ως Πρωθυπουργός της Ιταλικής Δημοκρατίας από τις 13 Φεβρουαρίου του 2021[8]. Στις 21 Ιουλίου 2022 έγινε δεκτή η επίσημη παραίτησή του, έπειτα από κυβερνητική κρίση, και παρέμεινε στη θέση του ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός.
Από τον Ιανουάριο του 2006 έως τον Οκτώβριο του 2011 διετέλεσε Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας και από το 2011 έως το 2019 Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, διαδεχόμενος τον Ζαν-Κλωντ Τρισέ.
Συμπεριλήφθηκε στη λίστα που εξέδωσε το περιοδικό Time για τα «Πρόσωπα με τη Μεγαλύτερη Επιρροή Παγκοσμίως» για το έτος 2012.
Θάνατοι
1983 – Έλλη Λαμπέτη. Γεννήθηκε στα Βίλια Αττικής. Το πραγματικό της όνομα ήταν Έλλη Λούκου (το όνομα Λαμπέτη ήταν δανεισμένο από τους ήρωες του Αστραπόγιαννου στο ομώνυμο ποίημα του Βαλαωρίτη). Ο πατέρας της Κώστας Λούκος είχε ταβέρνα στα Βίλια και η μητέρα της ήταν η Αναστασία Σταμάτη. Είχε 6 αδέρφια, εκ των οποίων ένα δίδυμο αδελφό, που πέθανε από φυματίωση το 1941. Το 1928 η οικογένεια μετακόμισε στην Αθήνα. Ο γάμος της με τον Μάριο Πλωρίτη (ο οποίος παρέμεινε φίλος της και στάθηκε δίπλα της μέχρι το τέλος της ζωής της) το 1950 υπήρξε ατυχής. Χώρισαν το 1953, όταν γνωρίστηκε με τον Δημήτρη Χορν και μαζί έγραψαν μία από τις πιο λαμπρές σελίδες στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου και υπήρξαν αγαπημένο ζευγάρι στη ζωή και στη σκηνή.
Από τον Δ. Χορν χώρισε το 1959, όταν γνώρισε τον Αμερικανό συγγραφέα Φρέντερικ Γουέικμαν (Frederic Wakeman), τον οποίο παντρεύτηκε, αλλά χώρισε το 1976 μετά από πολλά προβλήματα και όντας χρόνια σε διάσταση. Ο καρκίνος κάνει την εμφάνιση του στη ζωή της ηθοποιού το 1969, αφού της στέρησε τις αγαπημένες της αδερφές, τις οποίες έχασε όλες (εκτός από την αδερφή της Αντιγόνη, η οποία έζησε αρκετά χρόνια και μετά τον θάνατο της Έλλης) από καρκίνο του μαστού. Μετά την εγχείρηση (ολική μαστεκτομή) στην οποία υποβλήθηκε στις ΗΠΑ, επιστρέφει και προσπαθεί να το ξεπεράσει.
Μια προσπάθεια υιοθεσίας (της μικρής Ελίζας) από κοινού με τον Γουέικμαν, της δημιούργησε πλείστα προβλήματα, όταν δικαστική απόφαση την υποχρέωσε να επιστρέψει το παιδί, μετά παρέλευση 4 χρόνων, στους φυσικούς γονείς του. Η περιπέτεια αυτή της δημιούργησε γενική κατάπτωση και μελαγχολία, που την κράτησε μακριά από το θέατρο. Ο καρκίνος έκανε την επανεμφάνισή του μετά από 11 χρόνια, το 1980. Οι μεταστάσεις ήταν συνεχείς. Οι χημειοθεραπείες, στις οποίες υποβλήθηκε, έπληξαν τις φωνητικές της χορδές, με αποτέλεσμα σταδιακά να χάσει και τη φωνή της. Η τελευταία παράσταση στην οποία πρωταγωνίστησε στην Αθήνα ήταν το “Σάρα – Τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού” στον ρόλο της κωφής Σάρας.
Στις 3 Σεπτεμβρίου 1983 στις 7:30 το πρωί άφησε την τελευταία της πνοή στο νοσοκομείο Mount Sinai Hospital των ΗΠΑ, όπου είχε μεταβεί λίγες εβδομάδες πριν. Στις 5 Σεπτεμβρίου 1983 η σορός της μεταφέρθηκε στην Αθήνα και στις 6 Σεπτεμβρίου 1983 κηδεύτηκε με δημόσια δαπάνη στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών. Την ίδια χρονιά δημοσιεύτηκε η βιογραφία της από τη δημοσιογράφο Φρίντα Μπιούμπη, με τίτλο: Έλλη Λαμπέτη: Η τελευταία παράσταση στην οποία η συγγραφέας παραθέτει κομμάτια από τη ζωή της ηθοποιού όπως εκείνη της τα αφηγήθηκε, μερικούς μήνες πριν φύγει από τη ζω.
1991 – Φρανκ Κάπρα, (Francesco Rosario Capra, 18 Μαΐου 1897 – 3 Σεπτεμβρίου 1991) ήταν Ιταλός σκηνοθέτης, με καριέρα στις Η.Π.Α.. Κέρδισε τρία Όσκαρ Σκηνοθεσίας και ήταν υποψήφιος άλλες τρεις φορές. Φημίζεται κυρίως για τις κλασσικές του κωμωδίες όπως: Συνέβη μια νύχτα (It happened one night, 1934), Ο Πρίγκηψ των Δολλαρίων (Mr. Deeds goes to town, 1936), Ο κύριος Σμιθ πάει στην Ουάσινγκτον (Mr. Smith goes to Washington, 1939) και Μια Υπέροχη Ζωή (It’s a wonderful life, 1946).
Ο Φραντσέσκο Ροζάριο Κάπρα γεννήθηκε το 1897 στην Ιταλία και ο γονείς του μετανάστευσαν στο Λος Άντζελες των ΗΠΑ, όταν αυτός ήταν έξι χρονών. Σε μικρή ηλικία γράφτηκε στο σχολείο των τεχνών του Λος Άντζελες και με το 1918 πήρε πτυχίο σαν χημικός μηχανικός. Όταν ξέσπασε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος υπηρέτησε τον αμερικάνικο στρατό, κόλλησε όμως την ισπανική γρίπη και αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Αμερική με βαθμό ανθυπολοχαγού. Το 1920 του δόθηκε η αμερικανική υπηκοότητα κι εκείνη την περίοδο ξεκίνησε να δουλεύει σε ταινίες του βωβού κινηματογράφου. Το 1924 με δυο συναδέλφους του, τον σεναριογράφο Ρόμπερτ Ρίσκιν και τον κάμεραμαν Τζόζεφ Γουόκερ, υπέγραψαν συμβόλαιο σαν ομάδα με την Columbia. Μετά από μια σειρά επιτυχημένων ταινιών με την Columbia ήρθε η αναγνώριση με την πρώτη του υποψηφιότητα στα όσκαρ το 1933 με την ταινία Κυρία για μια μέρα (Lady For A Day), κι η επιβράβευση με το όσκαρ ένα χρόνο μετά για την ταινία Συνέβη μια νύχτα (It happened one night, 1934). Η ταινία αυτή με τον Κλαρκ Γκέιμπλ και την Κλοντέτ Κολμπέρ ήταν η πρώτη που τιμήθηκε και με τα πέντε βασικά βραβεία όσκαρ (ταινίας, σκηνοθεσίας, σεναρίου κι ερμηνειών). Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’30 κέρδισε άλλες δυο φορές το βραβείο, το 1936 για το Ο Πρίγκηψ των Δολλαρίων και το 1938 για το Δε θα τα πάρεις μαζί σου (You Can’t Take it With You). Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, έκανε ντοκιμαντέρ και αντιπολεμικές ταινίες, υπηρετώντας το στρατό ως ταγματάρχης. Επιστρέφοντας απ’ τον πόλεμο συνέχισε να δουλεύει ως σκηνοθέτης κάνοντας ένα διάλειμμα οκτώ χρόνων τη δεκαετία του ’50. Τελευταία του ταινία ήταν το Η κόμισσα και ο γκάνγκστερ (A pocketful of miracles) του 1961 με τη Μπέτι Ντέιβις και το Γκλεν Φορντ και μετά αποσύρθηκε. Το 1982 το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τον τίμησε με βραβείο προσφοράς στην 7η τέχνη. Πέθανε στον ύπνο του το 1991 σε ηλικία 94 χρονών.
