.
Η ταυτότητα της ημέρας
και τα γεγονότα που την «σημάδεψαν»
1 Νοεμβρίου 2024
Είναι η 306η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 60 ημέρες για τη λήξη του
🌅 Ανατολή ήλιου: 06:51 – Δύση ήλιου: 17:26 – Διάρκεια ημέρας: 10 ώρες 35 λεπτά
🌑 Σελήνη 29.4 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Κοσμά, Δαμιανό, Δαμιανή, Ανάργυρο,
Ανάργυρη, Αναργυρούλα, Δαβίδ και Διόνυσο
Γεγονότα
451 – Ολοκληρώνεται η Δ’ Οικουμενική Σύνοδος της Χαλκηδόνας. Η Δ΄ Οικουμενική σύνοδος συνεκλήθη στην Χαλκηδόνα το 451 από το αυτοκρατορικό ζεύγος Μαρκιανού και Πουλχερίας. Σε αυτήν συζητήθηκε και ήρθη μια διαφωνία, που κράτησε για μια εκατονταετία περίπου, σχετικά με την απόδοση του Χριστολογικού δόγματος: η Αλεξανδρινή, μέχρι τότε, μονοφυσιτική σχολή και από την άλλη η δεύτερη μεγάλη θεολογική σχολή, η Αντιοχειανή, με την δυοφυσιτική ορολογία.
Ο αριθμός των μελών που υπέγραψε τις αποφάσεις της Συνόδου υπερέβη τους 600 επισκόπους, γεγονός που την καθιστά την πολυπληθέστερη από όλες τις προηγούμενες Οικουμενικές Συνόδους.
Στις πρώτες συνεδρίες της λειτούργησε ως ανώτερο συνοδικό δικαστήριο με κύριους κατηγορουμένους τον επίσκοπο Αλεξανδρείας Διόσκορο και άλλους πρωταγωνιστές της Ληστρικής συνόδου της Εφέσου. Με την διευθέτηση του ζητήματος αυτού, οι επόμενες συνεδρίες είχαν ως θέμα τα ζητήματα πίστεως.
Η σύνοδος αποφάσισε ότι σωστότερη ορολογία του δόγματος είναι η δυοφυσιτική εις Χριστόν εν δύο φύσεσι μετά την ένωση χωρίς να αναιρεί την Εφεσιανή φόρμουλα μια φύση του Θεού Λόγου σεσαρκωμένη του 431, όπως διαμορφώθηκε από τον Αρχιεπίσκοπο Αλεξανδρείας Κύριλλο. Με την απόφαση της Χαλκηδόνας πολλές εκκλησίες αποσχίστηκαν λόγω του ότι θεώρησαν το δόγμα ως Νεστοριανικό. Αυτές είναι γνωστές ως Προχαλκηδόνιες Εκκλησίες.
1755 – Καταστροφικός σεισμός πλήττει την Πορτογαλία. Στις 9:20 το πρωί της 1ης Νοεμβρίου 1755, ανήμερα της εορτής των Αγίων Πάντων για τους καθολικούς, η Λισαβόνα συγκλονίζεται από την οργή του Εγκέλαδου. Ακολουθούν τσουνάμι και φωτιές, που σχεδόν ισοπεδώνουν το καμάρι της αποικιακής Πορτογαλίας. Οι σεισμολόγοι στις μέρες μας υπολόγισαν ότι το μέγεθος του σεισμού ήταν 9 βαθμοί της κλίμακας Ρίχτερ. Πάνω από 100.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους, αριθμός που αντιστοιχεί στο μισό του πληθυσμού της πόλης και στο ένα τρίτο του πληθυσμού της Πορτογαλίας εκείνη την εποχή.
Ο σεισμός κράτησε από τρεισήμισι έως έξι λεπτά και προκάλεσε μεγάλα ρήγματα μέσα στην πόλη, ορισμένα από τα οποία είχαν πλάτος πέντε μέτρων. Σπουδαία οικοδομήματα της πόλης κατέρρευσαν σαν τραπουλόχαρτα: Το Παλάτι του βασιλιά Ζοζέφ Α’, η ολοκαίνουργια Όπερα και το Βασιλικό Νοσοκομείο των Αγίων Πάντων, το μεγαλύτερο δημόσιο νοσοκομείο της Ευρώπης.
Η κατάσταση στη Λισαβόνα μετά τον καταστροφικό σεισμό ήταν απερίγραπτη. Ένας άνδρας στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και ανέλαβε να βάλει τάξη στο χάος, ο πρωθυπουργός Σεμπαστιάο Ντε Μέλο, που σώθηκε την τελευταία στιγμή. «Θάψτε τους νεκρούς και ταΐστε τους ζωντανούς» ήταν η διαταγή που έδωσε στους υπαλλήλους του. Για να αποτρέψει τις λεηλασίες στην κατεστραμμένη πόλη, δεν δίστασε να διατάξει την εκτέλεση 34 ατόμων επειδή παράκουσαν τις εντολές του στρατού, που είχε αναλάβει να εμπεδώσει την τάξη.
Σχεδόν αμέσως, άρχισε το έργο της αποκατάστασης και της ανοικοδόμησης της Λισαβόνας. Βοηθούσης και της ανθηρής οικονομικής κατάστασης της χώρας, προσελήφθησαν αρχιτέκτονες, μηχανικοί και χιλιάδες οικοδόμοι. Μέσα σ’ ένα χρόνο τα ερείπια είχαν εκκαθαρισθεί και τα πρώτα σχέδια είχαν εκπονηθεί. Μεγάλες πλατείες και φαρδιές λεωφόροι ήταν το σήμα – κατατεθέν της Νέας Λισαβόνας. Κάποιος ρώτησε τότε τον πρωθυπουργό για την αναγκαιότητα των μεγάλων δρόμων. Ο Ντε Μέλο προφητικά απάντησε: «Μια μέρα θα είναι πολύ μικροί!». Η χαοτικές συνθήκες κυκλοφορία στη σύγχρονη Λισαβόνα απλά πιστοποιούν τη διορατικότητα του ανδρός.
Ο Σεμπαστιάο Ντε Μέλο, εκτός των πολιτικών του ικανοτήτων, θεωρείται και ο πρόδρομος της επιστήμης της σεισμολογίας. Με δική του εντολή και καθοδήγηση συγκεντρώθηκε πολύτιμο υλικό από τις υπηρεσίες του για τις συνθήκες της σεισμικής δόνησης, το οποίο αξιοποιήθηκε δεόντως από τους επιστήμονες και τους σύγχρονους σεισμολόγους, προκειμένου να αποκαλύψουν τα μυστικά του καταστροφικού σεισμού. Ο Ντε Μέλο ζήτησε και πέτυχε να κατασκευαστούν τα πρώτα αντισεισμικά οικοδομήματα, ενώ οι υπηρεσίες δημιούργησαν τον πρώτο προσομοιωτή σεισμού. Ήταν ξύλινα σπιτάκια, η σεισμική αντοχή των οποίων δοκιμαζόταν με τις μικροδονήσεις που δημιουργούσαν στρατιώτες, οι οποίοι βημάτιζαν γύρω απ’ αυτά.
Ο σεισμός έχει τεράστιο αντίκτυπο σε ολόκληρη την Ευρώπη. Οι θεολόγοι της εποχής, σε προφανή αμηχανία, δεν μπορούσαν να εξηγήσουν πώς η οργή του Θεού ξέσπασε σε μια πόλη πιστών καθολικών με αναρίθμητες εκκλησίες που κατέρρευσαν στη στιγμή, τη μέρα μιας μεγάλης θρησκευτικής εορτής. Φιλόσοφοι του Διαφωτισμού, όπως ο Ιμάνουελ Καντ, προσπάθησαν να διατυπώσουν με λογικά επιχειρήματα τη δική τους θεωρία για το φαινόμενο, ενώ ο Βολτέρος αφιέρωσε ένα ποίημά του στη Λισαβόνα που χάθηκε («Poeme sur la desastre de Lisbonne»).
Ο Καντ μελέτησε με ζήλο ό,τι γράφτηκε στην εποχή του για το σεισμό και έδωσε τη δική του εξήγηση για τις αιτίες που τον προκάλεσαν. Οι σεισμοί, σύμφωνα με τον μεγάλο γερμανό φιλόσοφο, προκαλούνται από μεγάλες μετακινούμενες υπόγειες σπηλιές, που είναι γεμάτες με θερμά αέρια. Αν και η θεωρία του δεν άντεξε επιστημονικά βάσανο, εν τούτοις αποδείχθηκε χρήσιμη, καθώς ήταν μια από τις πρώτες συστηματικές προσπάθειες να εξηγηθούν οι σεισμοί με όρους επιστημονικούς και όχι μεταφυσικούς.
Ο καταστροφικός σεισμός της Λισαβόνας εξακολουθεί και σήμερα να απασχολεί τους σεισμολόγους, ενώ μένει βαθειά χαραγμένος στη συλλογική μνήμη των Πορτογάλων.
1903 – Η «Ορέστεια» του Αισχύλου ανεβαίνει στο Βασιλικό Θέατρο Αθηνών για πρώτη φορά στη Δημοτική. Η πεζή μετάφραση σε συντηρητική δημοτική του Γεωργίου Σωτηριάδη, προκάλεσε την μήνιν των καθαρολόγων της εποχής, των γλωσσαμυντόρων όπως λέγονταν τότε οι οπαδοί της αττικίζουσας γλώσσας. Κύριος υποκινητής των επεισοδίων αυτών ήταν ο καθηγητής Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεώργιος Μιστριώτης, φανατικός υπέρμαχος της αρχαΐζουσας γλώσσας, ξεσήκωσε φοιτητές και προσκείμενες εφημερίδες ώστε να συμμετάσχει και ο αθηναϊκός λαός σε συλλαλητήρια.
Επειδή όμως τότε η Κυβέρνηση Δ. Ράλλη δεν απεδέχθη το αίτημα του Γ. Μιστριώτη που πρέσβευε οι παραστάσεις των αρχαίων δραμάτων να γίνεται στη γλώσσα που γράφτηκαν ακολούθησαν συμπλοκές. Το δε βράδυ της 8ης Νοεμβρίου διατάχθηκε ο στρατός να επιβάλει τη τάξη. Κατά τις συμπλοκές που ακολούθησαν στη διάλυση των διαδηλωτών κάποιοι στρατιώτες από φόβο προσβολής τους πυροβόλησαν κατά του πλήθους με συνέπεια να φονευτούν δύο πολίτες και να τραυματιστούν επτά. Μετά από το γεγονός αυτό οι διαδηλωτές διαλύθηκαν, οι οχλαγωγίες σταμάτησαν και η αναταραχή τερματίσθηκε ακριβώς λόγω της σθεναρής στάσης της Κυβέρνησης.
Το αξιοπερίεργο φαινόμενο βίαιων ταραχών με αφορμή γλωσσικά θέματα είχε παρουσιαστεί για πρώτη φορά το 1901, επίσης στην Αθήνα, με τα αποκαλούμενα Ευαγγελικά, που αφορούσαν τη μετάφραση του Ευαγγελίου στη δημοτική, γεγονότα που εντάσσονται σε μία ευρύτερη διαμάχη γύρω από το το γλωσσικό ζήτημα και την ιστορία του στην Ελλάδα.
1920 – Εκλογική ήττα του Ελευθέριου Βενιζέλου, που φεύγει απογοητευμένος απ’ την Ελλάδα. Στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920, μεσούσης της Μικρασιατικής Εκστρατείας, ο Βενιζέλος ηττήθηκε και απογοητευμένος αναχώρησε από την Ελλάδα, ανακοινώνοντας ότι εγκαταλείπει την πολιτική. Κλήθηκε, όμως, να συνεισφέρει με τη διπλωματική του εμπειρία και το αναμφισβήτητο διεθνές κύρος που διέθετε, στη διαμόρφωση της Συνθήκης της Λωζάνης (24 Ιουλίου 1923), στην οποία σύρθηκε η ηττημένη Ελλάδα στα πεδία των μαχών της Μικράς Ασίας. Στις 15 Σεπτεμβρίου 1921 νυμφεύθηκε στο Λονδίνο, για δεύτερη φορά, την Έλενα Σκυλίτση (1874-1959), κόρη πλούσιας οικογένειας της Αγγλίας με καταγωγή από τη Χίο.
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος επανήλθε στην κεντρική πολιτική σκηνή το 1928, μετά από μία μεγάλη περίοδο πολιτικής αστάθειας και κέρδισε τις εκλογές της 19ης Αυγούστου. Κυβέρνησε έως το 1932 σε μία ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο για την παγκόσμια οικονομία («Κραχ» του 1929). Θα επιτελέσει σημαντικό έργο σε πολλούς τομείς (Ίδρυση Αγροτικής Τράπεζας, Συμβουλίου της Επικρατείας και Εθνικού Θεάτρου, ανέγερση 3.000 σχολικών αιθουσών), αλλά θα χρεωθεί τη χρεωκοπία της Ελλάδας τον Απρίλιο του 1932. Στις εξωτερικές σχέσεις της χώρας συνήψε σύμφωνα φιλίας με την Ιταλία και τη Σερβία κι έθεσε τις βάσεις της ελληνοτουρκικής φιλίας με τον Κεμάλ Ατατούρκ (30 Οκτωβρίου 1930).
1940 – Ο υπολοχαγός Αλέξανδρος Διάκος, προσπαθώντας να ανακαταλάβει ύψωμα, πίπτει επί του πεδίου της μάχης. Είναι ο πρώτος νεκρός έλληνας αξιωματικός του ελληνοϊταλικού πολέμου και συγκεκριμένα την 1η Νοεμβρίου 1940 στην Πίνδο στην τοποθεσία Τσούκα Φούρκας. Η προτομή του αξιωματικού βρίσκεται στην είσοδο της Σαμαρίνας και κάθε χρόνο στις 28 Οκτωβρίου κατατίθεται στεφάνι για τη μνήμη του όπως επίσης και στο ύψωμα του Προφήτη Ηλία Φούρκας όπου κάθε χρόνο στις 20 Ιουλίου κατά τους εορτασμούς για τη Γυναίκα της Πίνδου γίνεται στέψη προτομών του Σ/χη Κωνσταντίνου Δαβάκη και Υ/γου Αλεξάνδρου Διάκου.
Γεννήθηκε στη Χάλκη στα Δωδεκάνησα, ένα νησί κοντά στη Ρόδο, το 1911, που τότε ήταν υπό Ιταλική κατοχή, αλλά είχε καταγωγή από τη Μάνη. Υπήρξε μαθητής του Βενετόκλειου Γυμνασίου Ρόδου και ποδοσφαιριστής του Δωριέα απο το έτος 1926. Ο Αλέξανδρος Διάκος αγωνιζόταν στην επίθεση. Στα 1921 εντάσσεται στη Ρόδο στην πρώτη Ελληνική προσκοπική ομάδα της Δωδεκανήσου που ίδρυσε μυστικά από τις αρχές ο δικηγόρος Γ. Γεωργιάδης και συμμετείχε ενεργά. Η προσκοπική ομάδα διαλύθηκε αργότερα από τους Ιταλούς για την εθνική της δράση. Το 1929 φεύγει στην Αθήνα και φοίτησε στη Σχολή Ευελπίδων μέχρι το 1934 που αποφοίτησε και εντάχτηκε στον Ελληνικό στρατό. Σύμφωνα με την αναφορά του Ταγματάρχη Καραβιά[1] ο λόχος δέχτηκε επίθεση από πολλαπλάσιες Ιταλικές δυνάμεις Αλπινιστών ο Διάκος στεκόταν όρθιος κραυγάζοντας και δίνοντας εντολές για να εμψυχώσει τους στρατιώτες του, κατάφερε να ανασυντάξει τον λόχο του και να αντεπιτεθεί στους Ιταλούς κάνοντας έφοδο, για την ανακατάληψη του υψώματος, και μπαίνοντας πρώτος στη μάχη, ριπή πολυβόλου τον φόνευσε. Στο σημείο που έγινε η μάχη έχει στηθεί ανδριάντας του.
1940 – Ο Κωστής Παλαμάς γράφει το ποίημα «Στη Νεολαία μας», τρεις ημέρες μετά την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου: Στη Nεολαία μας
Αυτό κρατάει ανάλαφρο
μεσ’ την ανεμοζάλη
το από του κόσμου τη βοή
πρεσβυτικό κεφάλι,
αυτό το λόγο θα σας πω
δεν έχω άλλο κανένα
Μεθύστε με τ’ αθάνατο
κρασί του Εικοσιένα!
Γεννήσεις
1923 – Βικτόρια Ντε Λος Άνχελες. Γεννημένη στη Βαρκελώνη την 1η Νοεμβρίου 1923, αποφοίτησε από το ωδείο σε ηλικία μόλις 18 ετών. Την ίδια χρονιά (1941), στο θέατρο Λισέου, έκανε την παρθενική της εμφάνιση στην όπερα ως Μιμή στην Μποέμ.
Στο Λισέου επέστρεψε το 1945 και αφού είχαν μεσολαβήσει περαιτέρω σπουδές, για να κάνει το ντεμπούτο της ως επαγγελματίας, στο ρόλο της Κόμισσας Ροζίνας στους Γάμους του Φίγκαρο. Ακολούθησε η πρώτη θέση στο φημισμένο Διεθνή Διαγωνισμό της Γενεύης (1947) και η ανάδειξή της σε πριμαντόνα παγκοσμίου βεληνεκούς κατά τη δεκαετία του ’50, όταν εμφανίστηκε στις μεγαλύτερες λυρικές σκηνές, όπως το Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου, η Σκάλα του Μιλάνου, η Μητροπολιτική Όπερα της Υόρκης, η Κρατική όπερα της Βιέννης. Παράλληλα ανέπτυξε έντονη δισκογραφική δραστηριότητα, ηχογραφώντας μεγάλο αριθμό από πλήρεις όπερες – κάποιες από αυτές παραπάνω από μία φορά. Σημειωτέον πως, αν και τυπολογικά κατατασσόταν στις λυρικές υψιφώνους, η φωνή της διέθετε αρκετό βάρος και ένταση για να αναλάβει πιο δραματικούς ρόλους. Διόλου τυχαία, ο πιο αναγνωρίσιμος ίσως ρόλος της είναι αυτός της Κάρμεν, γραμμένος για μεσόφωνο.
Το 1961, αφού εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ του Μπαϊρόιτ, αποφάσισε να ρίξει μεγαλύτερο βάρος στις συναυλίες, εμφανιζόμενη στο εξής μόνο αραιά σε όπερες. Τα ρεσιτάλ της, στα οποία τραγουδούσε από άριες και λιντ μέχρι σύγχρονα ισπανικά, ιταλικά και γαλλικά τραγούδια, ήταν εξαιρετικά δημοφιλή και συνεχίστηκαν έως τη δεκαετία του ’90. Εμφανίστηκε μάλιστα στην τελετή λήξης των Ολυμπιακών της Βαρκελώνης (1992), όπου συνόδευσε τη σβέση της ολυμπιακής φλόγας με ένα παραδοσιακό τραγούδι της Καταλωνίας.
Στις 31 Δεκεμβρίου 2004 εισήχθη σε νοσοκομείο της γενέτειράς της με βρογχίτιδα. Απεβίωσε λίγες εβδομάδες αργότερα, στις 15 Ιανουαρίου 2005, από καρδιακή προσβολή. Είχε παντρευθεί μία φορά, τον Ενρίκε Μαγκρίνια το 1948, και είχαν αποκτήσει δύο γιους.
1943 – Σαλβατόρε Ανταμό. Ο Σαλβατόρε Ανταμό (Salvatore Adamo, γενν. 1 Νοεμβρίου 1943), γνωστός ως καλλιτέχνης απλώς ως «Ανταμό», είναι Ιταλός μουσικός και τραγουδιστής, γνωστός για τις ρομαντικές μπαλάντες του. Μεγάλωσε και έζησε στο Βέλγιο, του οποίου έχει την υπηκοότητα. Καθιστάμενος δημοφιλής πρώτα στην Ευρώπη, έγινε κατόπιν γνωστός και στη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική, την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ. Συνολικά έχει πουλήσει μέχρι σήμερα πάνω από 100 εκατομμύρια δίσκους (80 εκατομμύρια άλμπουμ και 20 εκατομμύρια σινγκλ), κάτι που τον καθιστά έναν από τους πλέον επιτυχημένους εμπορικά καλλιτέχνες στον κόσμο και τον Βέλγο μουσικό με τις μεγαλύτερες πωλήσεις όλων των εποχών. Συνήθως τραγουδά στη γαλλική γλώσσα, αλλά κατά καιρούς έχει τραγουδήσει στην ολλανδική, στην αγγλική, στη γερμανική, στην ιταλική στην ισπανική, στην ιαπωνική και στην τουρκική. Τα «Tombe la neige», «La nuit» και «Inch’Allah» παραμένουν τα γνωστότερα τραγούδια του.
Θάνατοι
1968 – Γεώργιος Παπανδρέου (Καλέντζι Αχαΐας 13 Φεβρουαρίου 1888 – Αθήνα 1 Νοεμβρίου 1968) ήταν Έλληνας νομικός και πολιτικός.
Σπούδασε Νομική και Πολιτικές Επιστήμες, αρχικά στην Αθήνα και ύστερα στο Βερολίνο, όπου και γνώρισε τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Έκτοτε αποτέλεσε στενό συνεργάτη του και θερμό υποστηρικτή του. Το 1921 επέζησε ύστερα από απόπειρα δολοφονίας φιλοβασιλικών. Το 1922 πρωτοστάτησε στο κίνημα Πλαστήρα-Γονατά, όντας πολιτικός σύμβουλος του κινήματος, το οποίο οδήγησε στη Δίκη των Εξι, στην κατάργηση της Μοναρχίας και στη σύσταση της Β΄ Ελληνικής Δημοκρατίας, ενώ υπηρέτησε και υπουργός της επαναστατικής κυβέρνησης. Το 1924, διορίσθηκε εκ νέου υπουργός στην κυβέρνηση Μιχαλακόπουλου.
Το 1925, μετά την επιβολή της δικτατορίας του Παγκάλου, εξορίστηκε. Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, υπηρέτησε ως υπουργός στις κυβερνήσεις Βενιζέλου την περίοδο 1930-1932. Μετά την επιβολή της Μεταξικής δικτατορίας, εξορίστηκε ξανά, στην Άνδρο και στα Κύθηρα.
Την περίοδο της κατοχής είχε αντιστασιακή δράση, με αποτέλεσμα τη σύλληψη του από τους Γερμανούς και τη φυλάκιση του στις Φυλακές Αβέρωφ. Το 1944 συντάχθηκε πλήρως με την Εξόριστη κυβέρνηση και αποτέλεσε τον κύριο διοργανωτή του συνεδρίου του Λιβάνου. Ύστερα εκτέλεσε χρέη μεταβατικού πρωθυπουργού στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας. Κατά την απελευθέρωση, εκφώνησε λόγο στην πλατεία συντάγματος στις 12 Οκτωβρίου 1944.
Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, αποτέλεσε μέλος των κυβερνήσεων των κυβερνητικών δυνάμεων. Μετά τη λήξη του εμφυλίου, δημιούργησε το Κόμμα Γεωργίου Παπανδρέου, το οποίο συμμετείχε στις εκλογές του 1950 και 1951. Το 1952, συνεργάστηκε με το κόμμα του Αλέξανδρου Παπάγου, Ελληνικό Συναγερμό, από το οποίο αποχώρησε το 1953. Ύστερα, δημιούργησε την Ένωση Κέντρου, με την οποία εξελέγη πρωθυπουργός στις εκλογές του 1963 και του 1964.
Με την επιβολή της δικτατορίας των συνταγματαρχών, τέθηκε υπό κατ’οίκον περιορισμό. Ένα χρόνο μετά, το 1968, έβγαλε κρυφά διάγγελμα, στο οποίο φερόταν εναντίον της δικτατορίας. Πέθανε, την 1η Νοεμβρίου του ίδιου έτους, ύστερα από γαστρορραγία.
Αποτελώντας μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής πολιτικής σκηνής του 20ου αιώνα, ο Παπανδρέου αποτελεί έναν αμφιλεγόμενο πολιτικό. Οι υποστηρικτές του προβάλλουν το πλούσιο πολιτικό έργο του, όσο και τις προσπάθειες του να φιλελευθεροποιήσει το μετεμφυλιακό καθεστώς, δίνοντας του το ψευδώνυμο ο «Γέρος της Δημοκρατίας». Αντιθέτως, οι κριτικοί του, κυρίως από τον χώρο της Αριστεράς, τον επικρίνουν για τον αντικομμουνισμό του, την έναρξη των Δεκεμβριανών, κατηγορώντας τον ως πράκτορα των Βρετανών, ενώ επικρίνεται και για την αθέτηση των προεκλογικών υποσχέσεων του.
2000 – Στίβεν Ράνσιμαν. Γεννήθηκε στο Νορθάμπερλαντ. Ο παππούς του ήταν Λόρδος Ράνσιμαν και ο πατέρας του ο υποκόμης Ράνσιμαν του Ντόξφορντ, ο ίδιος όμως, ως δευτερότοκος γιος, δεν κληρονόμησε κανέναν από τους οικογενειακούς τίτλους. Λέγεται ότι σε ηλικία 5 ετών μιλούσε και διάβαζε ελληνικά και λατινικά [εκκρεμεί παραπομπή]. Κατά τη διάρκεια των σπουδών και των μελετών του έμαθε αρκετές από τις δυτικές γλώσσες, καθώς και Αραβικά, Περσικά, Τουρκικά, εβραϊκά, συριακά, αρμενικά και γεωργιανά για τη μελέτη των πηγών της μεσαιωνικής ιστορίας. Το 1921, εισήλθε στο Trinity College του Κέμπριτζ, για σπουδές στην ιστορία. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του άρχισε να ταξιδεύει, εκμεταλλευόμενος την περιουσία που κληρονόμησε από τον παππού του. Το διάστημα μεταξύ των ετών 1942 με 1945, υπήρξε καθηγητής βυζαντινής ιστορίας και τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης. Χάρη στην έρευνα που έκανε την περίοδο αυτή στην Τουρκία, δημοσίευσε το διάστημα 1951 με 1954 σε τρεις τόμους το μνημειώδες έργο του για την ιστορία των Σταυροφοριών. Στα χρόνια που ακολούθησαν δημοσίευσε πληθώρα έργων για την ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατοριας και των γειτόνων του, σε όλο το εύρος από τη Συρία μέχρι τη Σικελία.
Στην προσωπική του ζωή ο Ράνσιμαν παρέμενε ένας παλιομοδίτης εκκεντρικός Άγγλος αριστοκράτης, που ασχολούνταν με ιδιαίτερο ενθουσιασμό με τον αποκρυφισμό. Μνημειώδης είναι ο θαυμασμός που εξέφραζε για την Ορθοδοξία. Διατηρούσε επίσης στενές σχέσεις με τις κυριότερες αριστοκρατικές οικογένειες της Ευρώπης. Λίγο καιρό πριν πεθάνει ασπάστηκε την Ορθοδοξία, βαπτιζόμενος στο Άγιο Όρος. Πέθανε στο Ράντγουεϊ του Γουόργουικσαϊρ το 2000.
2008 – Ίμα Σουμάκ (Yma Sumac, 13 Σεπτεμβρίου 1922 – 1 Νοεμβρίου 2008) ήταν Περουβιανή κολορατούρα σοπράνο. Στη δεκαετία του 1950 αποτέλεσε μία από τις κυριότερες ερμηνεύτριες εξωτικής μουσικής (είδος τζαζ με στοιχεία λατινοαμερικάνικης και πολυνησιακής μουσικής). Σημείωσε παγκόσμια επιτυχία, κυρίως λόγω του ακραίου φωνητικού εύρους της, που ξεπερνούσε τις τέσσερις οκτάβες (Σι 2 – Ντο# 7), καλύπτοντας μια έκταση από το φωνητικό φάσμα ενός βαρύτονου έως και αρκετά πάνω απ’ αυτό μιας συνηθισμένης σοπράνο. Το πραγματικό της όνομα ήταν Zoila Augusta Emperatriz Chávarri del Castillo και γεννήθηκε στο χωριό Ιτσοκάν του Περού. Πριν φύγει για τις Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 1940 υιοθέτησε το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Ίμα Σουμάκ, που σύμφωνα με την ίδια σημαίνει “όμορφη κοπέλα”.
Πρωτοεμφανίστηκε στο ραδιόφωνο το 1942, ενώ στις 6 Ιουνίου του ιδίου χρόνου παντρεύτηκε τον συνθέτη και διευθυντή μουσικού σχήματος Μόισες Βιβάνκο (Moisés Vivanco). Τον επόμενο χρόνο μαζί με τον σύζυγό της και το μουσικό σχήμα του Compañía Peruana de Arte, ηχογράφησαν παραδοσιακά περουβιανά τραγούδια στην Αργεντινή, για την δισκογραφική εταιρεία Odeon. Το 1946 βρίσκονται και οι δύο στην Νέα Υόρκη, όπου μαζί και με τον εξάδελφό της Τσολίτα Ριβέρο (Cholita Rivero) αποτελούν το μουσικό σχήμα Inka Taky Trio. Ο γιος της, Τσαρλς, γεννιέται το 1949 και τον επόμενο χρόνο υπογράφει συμβόλαιο με την Capitol Records, οπόταν και εδραιώνεται με το όνομα Ίμα Σουμάκ.
Στη δεκαετία του 1950 συνεργάστηκε με τους Λες Μπάξτερ και Μπίλυ Μέη· έκαναν πολλές ηχογραφήσεις, πολλές από τις οποίες θεωρούνται πλέον θρυλικές. Το υβριδικό ύφος της μουσικής τους, ημι-χολυγουντιανό ημι-παραδοσιακό, σε συνδυασμό με την εξαιρετική της φωνή και εξωτική παρουσία, κέρδισε αμέσως τους Αμερικανούς ακροατές. Το 1951 μάλιστα, έπαιξε τον ρόλο της ξένης πριγκίπισσας στο μιούζικαλ Flahooley που ανέβηκε στο θέατρο Μπρόντγουεϊ. Το έργο γράφτηκε από τον Σάμυ Φέιν και τον Έντγκαρ Χάρμπουργκ, αλλά τα τρία κομμάτια που τραγουδούσε η Σουμάκ ήταν του συζύγου της, Βιβάνκο. Παράλληλα με το τραγούδι, η Σουμάκ εμφανίστηκε και στις ταινίες “Secret of the Incas” (1954) και “Omar Khayyam” (1957). Στις 22 Ιουνίου 1955 παίρνει την αμερικανική υπηκοότητα, ενώ το 1957 παίρνει διαζύγιο από τον Βιβάνκο. Τον ίδιο χρόνο τον ξαναπαντρεύεται και τον χωρίζει ξανά οριστικά το 1965.
Λόγω οικονομικών δυσκολιών, το 1961, η Σουμάκ και το Inka Taky Trio κάνουν μια πενταετή παγκόσμια περιοδεία, παίζοντας σε 40 πόλεις της Σοβιετικής Ένωσης, και σε όλη την Ευρώπη, την Ασία και τη Λατινική Αμερική. Η ηχογράφηση από τη συναυλία στο Βουκουρέστι της Ρουμανίας αποτέλεσε και το μοναδικό της “λάιβ” δίσκο, με τίτλο “Recital”, ενώ το υπόλοιπο της δεκαετίας του 1960 εμφανίζεται μόνο σποραδικά.
Το 1971 κάνει έναν δίσκο με ροκ μουσική, το “Miracles” (“θαύματα”) και επιστρέφει μόνιμα στο Περού. Οι εμφανίσεις της τη δεκαετία του 1970 είναι περιορισμένες, κυρίως στο Περού και την Νέα Υόρκη. Εντούτοις την επόμενη δεκαετία επιστρέφει στο προσκήνιο, με ατζέντη τον Άλαν Άισλερ· δίνει αρκετές συναυλίες στις Ηνωμένες Πολιτείες (Χόλυγουντ, Νέα Υόρκη, Σαν Φρανσίσκο) και το εξωτερικό. Το 1987 χαρίζει τη φωνή της στο τραγούδι “I Wonder” για την ταινία της Ντίσνεϋ “Ωραία Κοιμωμένη” και ακόμη ηχογραφεί έναν δίσκο με γερμανική τέκνο μουσική, με τίτλο “Mambo ConFusion”. Οι εμφανίσεις της συνεχίζονται τόσο στην Αμερική όσο και την Ευρώπη, ενώ το 1990 παίζει την Χάϊντι στο θεατρικό έργο του Στέφεν Σόντχάιμ “Follies” (“τρέλες”).
Στα τέλη του 1990, με το ενδιαφέρον για την lounge μουσική να αναθερμαίνεται, η Σουμάκ αναδεικνύεται και πάλι στο προσκήνιο, μέσα από το τραγούδι “Ataypura” που ακούγεται στην ταινία των Αδελφών Κοέν “Ο μεγάλος Λεμπόφσκι”. Ένα άλλο τραγούδι, το “Bo Mambo”, ακούγεται σε τηλεοπτικές διαφημίσεις σε όλο τον κόσμο, ενώ πολλά άλλα της τραγούδια εντάσσονται στην μουσική επένδυση αρκετών κινηματογραφικών ταινιών.
Στις 6 Μαΐου, στη Λίμα, ο πρόεδρος του Περού Αλεχάντρο Τολέδο της απονέμει το μετάλλιο του Τάγματος του Ηλίου. Επιπλέον, το μετάλλιο Χόρχε Μπασάδρε της απονέμεται από το Universidad Nacional Mayor του Σαν Μάρκος.
Η Ίμα Σουμάκ πεθαίνει την 1η Νοεμβρίου του 2008, στα 86 της χρόνια στο Λος Άντζελες· εννέα μήνες πριν, της είχε διαγνωστεί καρκίνος του παχέος εντέρου. Ο τάφος της βρίσκεται στο κοιμητήριο Hollywood Forever της Καλιφόρνι
Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia