.
Η ταυτότητα της ημέρας
και τα γεγονότα που την «σημάδεψαν»
1 Ιανουαρίου 2025
Είναι η 1η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο
Υπολείπονται 364 ημέρες για τη λήξη του
🌅 Ανατολή ήλιου: 07:41 – Δύση ήλιου: 17:16 – Διάρκεια ημέρας: 9 ώρες 35 λεπτά
🌑 Σελήνη 1.5 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Βασίλειο, Βασίλη, Βάσο, Βασίλα, Βασιλεία, Βασιλική,
Βάσω, Βάσια, Βίκυ, Βίβιαν, Βασιλίνα, Εμμελεία, Τηλέμαχο και Τηλεμάχη
Γεγονότα
1788 – Η εφημερίδα The Daily Universal Register του Λονδίνου κυκλοφορεί το πρώτο της φύλλο υπό τη νέα ονομασία The Times. Η The Times, αναφερόμενοι στα ελληνικά και ως Τάιμς του Λονδίνου ή απλά Τάιμς, είναι Βρετανική ημερήσια ειδησεογραφική εφημερίδα με έδρα το Λονδίνο. Μαζί με την αδελφική της έκδοση The Sunday Times, την κυριακάτικη έκδοση, ανήκει σήμερα στον Αμερικανικό εκδοτικό όμιλο News Corporation του επιχειρηματία Ρούπερτ Μέρντοχ.
Η εφημερίδα είναι η πρώτη που χρησιμοποίησε το όνομα «The Times», το οποίο στην πάροδο του χρόνου χρησιμοποιήθηκε από ένα μεγάλο αριθμό εφημερίδων σε όλο τον κόσμο, όπως η Ινδική The Times of India, οι αμερικανικές The New York Times και Los Angeles Times, η Ιρλανδική The Irish Times κ.α.. Η εφημερίδα έχει εισάγει την γραμματοσειρά Times New Roman, την οποία δημιούργησε το 1931 για να εκμεταλλευτεί την υψηλή ικανότητα αναγνωσιμότητα που προσφέρει, ακόμα και σε χαμηλής ποιότητας εκτυπώσεις όπως αυτές που χρησιμοποιούσαν την περίοδο εκείνη οι Times.
Η θέση της εφημερίδας θεωρείται παραδοσιακά, πως είναι μετριοπαθής, ενώ πολλές φορές έχει υποστηρίξει τις θέσεις των Συντηρητικών, αν και υποστήριξε το Εργατικό κόμμα στις εκλογές του 2001 και του 2005. Σήμερα, είναι η δεύτερη σε κυκλοφορία εφημερίδα στην Βρετανία, πίσω από την The Daily Telegraph. Έχει κυκλοφορία 394.910 φύλλα και περισσότερους από 1 εκατομμύριο αναγνώστες σε ημερήσια βάση. Σύμφωνα με τον ανεξάρτητο πάροχο στοιχείων διαδικτυακής επισκεψιμότητας Similar Web, η ιστοσελίδα των The Times ήταν η 991η σε επισκεψιμότητα ιστοσελίδα στο Ηνωμένο Βασίλειο και 11η μεταξύ των ειδησεογραφικών ιστοσελίδων, προσελκύοντας περίπου 2,7 εκατομμύρια επισκέπτες σε μηνιαία βάση.
1806 – Καταργείται το Γαλλικό Δημοκρατικό Ημερολόγιο. Με την ονομασία Γαλλικό Δημοκρατικό Ημερολόγιο, ή Γαλλικό Επαναστατικό Ημερολόγιο, φέρεται το ημερολόγιο που θεσπίστηκε από τη Γαλλική Επανάσταση και ίσχυσε για 12 περίπου χρόνια, από τα τέλη του 1793 μέχρι το 1805, καθώς και για 18 μόνο ημέρες από την Κομμούνα του Παρισιού το 1871.
Μέσα στη γενικότερη αντίληψη των μεταρρυθμίσεων της Γαλλικής Επανάστασης και του αποκλεισμού σχεδόν κάθε θρησκευτικού ή πολιτειακού (βασιλικού) κατεστημένου, που ίσχυε προηγουμένως, αλλά και προκειμένου η ίδια η επανάσταση ν΄ αποτελέσει από τους θιασώτες της ορόσημο νέας χρονολόγησης, εξετάσθηκε και μελετήθηκε η καθιέρωση ενός νέου ημερολογίου βασιζόμενο στο δεκαδικό σύστημα που την ίδια εποχή άρχιζε να κυριαρχεί στις φυσικές επιστήμες.
Την επιτροπή εκπόνησης του νέου ημερολογίου συγκρότησαν διάφοροι επιστήμονες κυρίως αστρονόμοι και μαθηματικοί καθώς και ένας ηθοποιός και ένας κηπουρός.
Έτσι το νέο ημερολόγιο βασιζόμενο στο δωδεκάμηνο, διατήρησε 12 μήνες και τις τέσσερις τρίμηνες εποχές. Κάθε μήνας λαμβάνοντας όνομα μετεωρολογικού φαινομένου, ή αγροτικής εργασίας, αποφεύγοντας έτσι χριστιανικές αντιλήψεις, διαιρέθηκε σε τρία δεκαήμερα, αντί των συμβατικών τεσσάρων εβδομάδων. Κάθε ημέρα του δεκαήμερου λάμβανε αριθμητική ονομασία. Η δε διάρκεια της ημέρας (του συμβατικού 24ώρου) διαιρέθηκε σε 10 ώρες και κάθε ώρα σε εκατό πρώτα λεπτά της ώρας, ενώ κάθε πρώτο λεπτό σε 100 δεύτερα του λεπτού της ώρας. Άμεση συνέπεια αυτής της διαίρεσης ήταν στο τέλος του έτους να προστίθενται οι περισσευούμενες πέντε ή έξι ημέρες των δίσεκτων ετών ενώ στον ωροχρόνο η διάρκεια της νέας ώρας να είναι μεγαλύτερη του δίωρου της συμβατικής ενώ οι αντίστοιχες των πρώτων λεπτών να είναι μεγαλύτερες και των δεύτερων λεπτών μικρότερες των συμβατικών αντίστοιχα.
Το νέο αυτό “επαναστατικό επίτευγμα” παρουσίασε στην Συμβατική Εθνοσυνέλευση ο πρόεδρος της επιτροπής Σαρλ Ρομ στις 23 Σεπτεμβρίου του 1793, όπου και εγκρίθηκε ένα μήνα αργότερα στις 24 Οκτωβρίου του ίδιου έτους και μάλιστα με αναδρομική ισχύ ενός έτους, δηλαδή από 22 Σεπτεμβρίου του 1792. Με την εφαρμογή αυτού κάθε προηγούμενο διάταγμα που όριζε ως αρχή αρίθμησης το έτος της Επανάστασης (1789) καταργήθηκε θέτοντας ορόσημο μέτρησης την ημερομηνία της αναδρομικής ισχύος δηλαδή του έτους της ανακήρυξης της Πρώτης Γαλλικής Δημοκρατίας, το 1792, λαμβάνοντας λατινογράμματη αρίθμηση (Ι,ΙΙ,ΙΙΙ,ΙV κ.λπ.).
1822 – Η Α΄ Εθνοσυνέλευση Επιδαύρου υιοθετεί το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας. Το ελληνικό Σύνταγμα του 1822 επισήμως ονομαζόταν Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδος. Ήταν μια προσπάθεια επίτευξης προσωρινής κυβερνητικής και στρατιωτικής οργάνωσης μέχρι την ίδρυση ενός ανεξάρτητου κράτους.
Αντικατέστησε πολλά κείμενα που είχαν εγκριθεί από τοπικές επαναστατικές επιτροπές, όπως ο Οργανισμός της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος, ο Άρειος Πάγος της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδας και η Πελοποννησιακή Γερουσία. Αυτές οι επιτροπές είχαν σχηματιστεί το προηγούμενο έτος, το οποίο έτος έναρξης της επανάστασης. Το Σύνταγμα ήταν κυρίως το έργο του Ιταλού, Βικέντζο Γαλλίνα και σκόπιμα απέφυγε τις φιλελεύθερες και δημοκρατικές πολιτικές.
Όσον αφορά τον σχηματισμό δύο οργάνων της διοίκησης, υιοθετήθηκε ένα πολυκεντρικό μοντέλο με τη σύνθεση δύο νομοθετικών σωμάτων (συμβουλευτικής και εκτελεστικής εξουσίας) που είχαν καθήκοντα ασαφώς καθορισμένα.
Το σύνταγμα θεωρείται ως φιλελεύθερο και δημοκρατικό, αν και αποτελούσε συμβιβασμό μεταξύ των στρατιωτικών ηγετών της Επανάστασης και των γαιοκτημόνων που κυριάρχησαν στην Πρώτη Εθνοσυνέλευση. Η δημιουργία ενός εκτελεστικού και ενός νομοθετικού σώματος δείχνει την επιθυμία των δύο αυτών κέντρων εξουσίας να διατηρήσουν μια πολιτική ισορροπία. Σε κάθε περίπτωση, οι ανάγκες και οι δυσκολίες της επανάστασης εμπόδισαν την πλήρη εφαρμογή του Συντάγματος.
Γεννήσεις
1863 – Πιερ ντε Κουμπερτέν, Γάλλος ιστορικός, ιδρυτής της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής. Γεννήθηκε στο Παρίσι από αριστοκρατική οικογένεια και ήταν το τέταρτο παιδί του Charles Louis de Frédy, βαρόνου ντε Κουμπερτέν, και της Marie-Marcelle Gigault de Crisenoy. Η οικογενειακή παράδοση υποστήριζε ότι το όνομα Frédy είχε εμφανιστεί για πρώτη φορά στη Γαλλία στις αρχές του 15ου αιώνα και ότι ο πρώτος καταγεγραμμένος τίτλος ευγενείας που αποδόθηκε στην οικογένεια δόθηκε από τον Λουδοβίκο XI σε έναν πρόγονο της οικογένειας, που ονομαζόταν και αυτός Pierre de Frédy, το 1477. Άλλα παρακλάδια του οικογενειακού δέντρου του ντε Κουμπερτέν προχώρησαν ακόμα περισσότερο στη γαλλική ιστορία και υποστήριξαν ότι οι πρόγονοι και των δυο γονιών του περιλάμβαναν ευγενείς, στρατιωτικούς ηγέτες και συνεργάτες των διαφόρων βασιλιάδων της Γαλλίας.
Ο πατέρας του Charles ήταν ένας σθεναρός βασιλιάς και ένας καταξιωμένος καλλιτέχνης. Τα έργα του εκτέθηκαν και έλαβαν βραβεία στα παριζιάνικα σαλόνια, τουλάχιστον σε εκείνα τα χρόνια που δεν απουσίαζαν οι διαμαρτυρίες για τη γρήγορη άνοδο του Ναπολέοντα στην εξουσία. Οι πίνακές του συχνά επικεντρώνονταν σε θέματα σχετικά με τη ρωμαιοκαθολική εκκλησία και τον κλασικισμό, θέματα που αντανακλούσαν τα πράγματα τα οποία θεωρούσε σημαντικότερα. Σε ένα μετέπειτα αυτοβιογραφικό έργο, με τον τίτλο Le Roman d’un rallié, ο Κουμπερτέν περιγράφει τη σχέση του και με τους δυο γονείς του, η οποία είχε κάπως διαταραχθεί κατά τη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής του ηλικίας. Τα απομνημονεύματά του παρουσίασαν περισσότερες πληροφορίες και περιέγραψαν ως σημαντική στιγμή της ζωής του την απογοήτευσή του κατά τη συνάντησή του με τον Henri, κόμη του Chambord, τον οποίο ο γηραιότερος Κουμπερτέν θεωρούσε ως τον νόμιμο βασιλιά.
Ο Κουμπερτέν μεγάλωσε σε μια εποχή βαθιάς αλλαγής στη Γαλλία : γνώρισε την ήττα της Γαλλίας στον Γαλλο-Πρωσικό πόλεμο, την Παρισινή Κομμούνα και την ίδρυση της Τρίτης Γαλλικής Δημοκρατίας αλλά και την Υπόθεση Ντρέιφους. Ωστόσο ενώ τα γεγονότα αυτά αποτέλεσαν το σκηνικό της παιδικής του ηλικίας, οι εμπειρίες του στο σχολείο ήταν το ίδιο μορφοποιητικές. Τον Οκτώβριο του 1874, οι γονείς του εντάχθηκαν στο σχολείο Ιησουϊτών με τον τίτλο Externat de la rue de Vienne, το οποίο δεν είχε διαμορφωθεί πλήρως κατά τα πέντε πρώτα χρόνια της συμμετοχής της οικογένειας Κουμπερτέν σε αυτό. Ενώ πολλοί από τους μαθητές του εν λόγω σχολείου ήταν φοιτητές, ο Κουμπερτέν συμμετείχε στο σχολείο υπό την επίβλεψη ενός Ιησουΐτη ιερέα, για τον οποίο οι γονείς του πίστευαν ότι θα μπορούσε να μεταδώσει στον νεαρό Κουμπερτέν μια ισχυρή ηθική και θρησκευτική εκπαίδευση. Ο Κουμπερτέν ήταν ένας από τους τρεις κορυφαίους σπουδαστές στην τάξη του και ένας από τους αξιωματικούς της ελίτ του σχολείου, ελίτ η οποία αποτελούνταν από τα καλύτερα και λαμπρότερα μυαλά της εποχής. Αυτό υποδηλώνει ότι παρά την ανυπακοή του στο σπίτι, ο Κουμπερτέν προσαρμόστηκε καλά στις αυστηρές δυσκολίες της εκπαίδευσης των Ιησουϊτών.
Ως αριστοκράτης, ο Κουμπερτέν είχε μια ποικιλία επιλογών για σταδιοδρομία από τις οποίες μπορούσε να επιλέξει, μεταξύ των οποίων κάποιες σημαντικές θέσεις στον στρατό ή την πολιτική. Ωστόσο επέλεξε να ακολουθήσει μια καριέρα ως διανοούμενος, να σπουδάσει και να γράψει πάνω σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων – συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης, της ιστορίας, της λογοτεχνίας και της κοινωνιολογίας.
1863 – Γιάννης Πούλακας. | Έλληνας ζωγράφος. Ο Γιάννης Πούλακας και πιθανώς ο πρώτος Έλληνας σκηνογράφος. Αν και γόνος φτωχής αγροτικής οικογένειας, κατόρθωσε να πάει σε νεαρή ηλικία στην Κωνσταντινούπολη για να σπουδάσει σκηνογραφία.
Αργότερα πήγε στην Αθήνα και μαθήτευσε κοντά στον πολύ γνωστό θαλασσογράφο της εποχής Κωνσταντίνο Βολανάκη. Γύρω στα 1900 επέστρεψε στον Βόλο και άρχισε να διδάσκει καλλιγραφία και τεχνικά (ζωγραφική), ενώ ταυτοχρόνως ζωγράφιζε και πουλούσε θαλασσογραφίες.
Περί το 1927, επέστρεψε στην Αθήνα, όπου και δίδαξε για λίγα χρόνια ζωγραφική στο Α΄ Γυμνάσιο και στον Φιλολογικό Σύλλογο «Ο Παρνασσός». Στην Αθήνα άφησε και την τελευταία του πνοή τον φοβερό χειμώνα του 1942.
Σύμφωνα με ορισμένες ενδείξεις, ο Πούλακας ήταν ο πρώτος Έλληνας που ζωγράφισε σκηνογραφίες για το θέατρο, και πιο συγκεκριμένα, για το Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά γύρω στα 1895.
Άλλα ζωγραφικά του έργα βρίσκονται στο Δημαρχείο του Βόλου (Η ναυμαχία του Βόλου στα 1827, περί το 1920), στην Συλλογή Κουτλίδη. Ασχολήθηκε επίσης με την αγιογραφία και δικές του εικόνες αναγεννησιακής νοοτροπίας υπάρχουν σε ναούς της περιοχής Βόλου καθώς και στον Μητροπολιτικό Ναό της Καρδίτσας.
Οι θαλασσογραφίες του παρουσιάζουν πολλές ομοιότητες με τις θαλασσογραφίες του Βολανάκη, σε βαθμό που κατά καιρούς να παρουσιάζονται σαν έργα του τελευταίου.
1897 – Γεωργία Βασιλειάδου | Ελληνίδα ηθοποιός. Γεννήθηκε στην Αθήνα στην περιοχή της Κυψέλης το 1897 σε μια οικογένεια με δέκα παιδιά. Το πραγματικό της όνομα ήταν Γεωργία Αθανασίου, αλλά η ίδια το άλλαξε σε Βασιλειάδου όταν αποφάσισε να ασχοληθεί με το τραγούδι και την υποκριτική. Υποχρεώθηκε να αφήσει νωρίς το σχολείο για να εργαστεί σε κατάστημα και να βοηθήσει την πολυμελή οικογένειά της, μετά τον αιφνίδιο θάνατο του πατέρα της κατόπιν πτώσης από άλογο, ο οποίος ήταν αξιωματικός του ιππικού.
Την πρώτη της καλλιτεχνική εμφάνιση έκανε το 1923 σαν μέλος της χορωδίας του Θεάτρου Ολύμπια, στο έργο Ερνάνης του Τζουζέπε Βέρντι, μάλλον συμπτωματικά οπότε και ξεκίνησε τις σπουδές της στη Γεννάδειο Σχολή το 1923 και κατόπιν εμφανίστηκε σε διάφορες όπερες. Εργάστηκε σε μεγάλα θεατρικά σχήματα της εποχής με τους Κυβέλη, Μαρίκα Κοτοπούλη, Δημήτρη Μυράτ, ερμηνεύοντας ποικίλους ρόλους.
Στα μέσα του 1930 αποφάσισε να σταματήσει, μετά από έναν γάμο της που υπήρξε όμως ατυχής. Στη συνέχεια γνώρισε τη Σοφία Βέμπο η οποία και της υποσχέθηκε να τη βοηθήσει. Ο άνθρωπος που την ανακάλυψε και της έδωσε την ευκαιρία να κάνει μεγάλη καριέρα ήταν ο Αλέκος Σακελλάριος έτσι στα σαράντα δύο της χρόνια η Γεωργία Βασιλειάδου κάνει ένα νέο δυναμικό ξεκίνημα και με το έμφυτο ταλέντο της κατακτάει αμέσως το κοινό. Ο Αλέκος Σακελλάριος της προσέφερε ένα ρόλο το 1939 στα Κορίτσια της παντρειάς, που έγινε η αφορμή για το ξεκίνημα μιας δεύτερης, αλλά περισσότερο γνωστής καριέρας – αυτή τη φορά ως κοσμαγάπητης κωμικού, της “ομορφότερης άσχημης” του ελληνικού κινηματογράφου, όπως χαρακτηρίστηκε. Στην εταιρεία της Φίνος Φιλμ έγιναν οι μεγάλες της επιτυχίες όπως: Η ωραία των Αθηνών, Η θεία απ’ το Σικάγο, Ο Κλέαρχος, η Μαρίνα και ο κοντός και πολλές άλλες. Έλαβε μέρος στην τηλεοπτική σειρά Ο Χριστός ξανασταυρώνεται.
Στις συλλογές Όταν οι ηθοποιοί τραγουδούν 1 & 2, η Βασιλειάδου ακούγεται στα τραγούδια “Ο κυρ-Μέντιος” του Τάκη Μωράκη από την ταινία Ο θησαυρός του μακαρίτη και “Αποκριάτικο γαϊτανάκι”.
Θάνατοι
1972 – Μωρίς Σεβαλιέ | Γάλλος ηθοποιός και τραγουδιστής. Γεννήθηκε στο Παρίσι. Ο πατέρας του ήταν ελαιοχρωματιστής και βέρος Γάλλος, ενώ η μητέρα του, Ζοζεφίν βαν ντεν Μπος (Joséphine van den Bosch), ήταν Γαλλίδα βελγικής καταγωγής. Εμφανίσθηκε στη σκηνή για πρώτη φορά το 1901, τραγουδώντας σε ένα καφωδείο χωρίς πληρωμή. Εκεί τον άκουσε ένας άνθρωπος του θεάτρου και του υπέδειξε να επιχειρήσει να πάρει έναν ρόλο σε τοπικό μιούζικαλ, όπως και έγινε. Ο Σεβαλιέ απέκτησε κάποια φήμη ως μίμος και τραγουδιστής. Το νούμερό του στο l’Alcazar της Μασσαλίας υπήρξε τόσο επιτυχημένο, ώστε ξαναπαίχθηκε θριαμβευτικά στο Παρίσι.
Το 1909 γνώρισε τη μεγαλύτερη τότε σταρ της Γαλλίας, τη Φρεέλ. Ωστόσο, εξαιτίας του αλκοολισμού της η σχέση τους έληξε μόλις δύο χρόνια αργότερα. Ο Σεβαλιέ άρχισε τότε μια σχέση με την κατά 13 χρόνια μεγαλύτερή του Μιστενγκέτ στο Φολί-Μπερζέρ, όπου αποτελούσαν χορευτικό ζευγάρι.
Το 1934 ο Σεβαλιέ πρωταγωνίστησε στην πρώτη ομιλούσα κινηματογραφική μεταφορά της οπερέτας του Φραντς Λέχαρ Η εύθυμη χήρα, μια από τις γνωστότερες ταινίες του. Το 1935 υπέγραψε συμβόλαιο με τη Metro-Goldwyn-Mayer και αργότερα το ίδιο έτος επέστρεψε στη Γαλλία. Το 1941 εμφανίσθηκε στην επιτυχημένη επιθεώρηση Bonjour Paris, η οποία βεβαίωνε το κοινό πως τίποτα το σπουδαίο δεν είχε αλλάξει στο Παρίσι με τη γερμανική κατοχή. Τραγούδια της όπως τα «Ça sent si bon la France» και «La Chanson du maçon» έγιναν επιτυχίες.
Το 1944 είχε ήδη συμμετάσχει σε μια κομμουνιστική διαδήλωση στο Παρίσι, οπότε ήταν ακόμη λιγότερο αρεστός στις ΗΠΑ κατά την περίοδο του Μακαρθισμού: το 1951 του αρνήθηκαν την είσοδο στις ΗΠΑ επειδή είχε υπογράψει την Έκκληση της Στοκχόλμης (1950), ενώ το 1949 είχε τραγουδήσει στη Στοκχόλμη κατά των πυρηνικών όπλων. Το 1954, μετά την υποχώρηση του Μακαρθισμού, ο Σεβαλιέ έγινε και πάλι δεκτός στις ΗΠΑ. Η πρώτη του πλήρης περιοδεία εκεί έγινε το 1955, με τον Βικ Σεν ως διοργανωτή και μουσικό διευθυντή. Ακολούθησε η πρώτη του χολυγουντιανή ταινία μετά από είκοσι και πλέον χρόνια, το έργο του Μπίλι Γουάιλντερ Αριάν (1957) με τους Όντρεϊ Χέπμπορν και Γκάρι Κούπερ. Μετά από αυτό, ο Σεβαλιέ συμμετέσχε στην ταινία μιούζικαλ Ζιζί (1958) με τις Λέσλι Καρόν και Χέρμιον Τζίνγκολντ. Η επιτυχία αυτού του έργου έγινε αφορμή να του δοθεί τότε ένα τιμητικό Βραβείο «Όσκαρ» για τη γενικότερη συνεισφορά του και έχει το δικό του «αστέρι» στη Λεωφόρο της Δόξας στο Χόλυγουντ, στον αριθμό 1651 της Vine Street.
Ο Μωρίς Σεβαλιέ πέθανε στο Παρίσι από νεφρική ανεπάρκεια την Πρωτοχρονιά του 1972, σε ηλικία 83 ετών. Τάφηκε στο κοιμητήριο του Μαρν-λα-Κοκέτ.
Στο link που ακολουθεί μπορείτε να διαβάσετε
ακόμα περισσότερα γεγονότα που συνέβησαν αυτή την ημερομηνία
