Μνήμη χρονολογίου της 13ης Απριλίου

13 Απριλίου 2024

Είναι η 104η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο
Υπολείπονται 262 ημέρες για τη λήξη του.
🌅  Ανατολή ήλιου: 06:51 – Δύση ήλιου: 19:59
Διάρκεια ημέρας: 13 ώρες 8 λεπτά
🌒  Σελήνη 5 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Γερόντιο, Μαρτίνο, Μαρτίνη και Μαρτίνα.

Γεγονότα

1822 – Οι πολιορκημένοι από τους Τούρκους στον πύργο του Ζαφειράκη στη Νάουσα πραγματοποιούν ηρωική έξοδο. Την νύχτα της 12ης προς την 13η Απριλίου οι Τούρκοι κατόρθωσαν ύστερα από γενική επίθεση και σφοδρό κανονιοβολισμό να μπουν στην πόλη, όπου άρχισαν σφο­δρές οδομαχίες. Ο Ζαφειράκης με τον Γερο-Καρατάσο, τον Διαμαντή Νικολάου και 500 άνδρες συνέχισαν επί τρεις μέρες τον αγώνα κλεισμένοι στον πύργο του Ζαφειράκη, όταν, όμως, ο κλοιός έγινε απειλητικός, κατόρθωσαν να
διαφύγουν προς το Βέρμιο. Λίγο αργότερα όμως ο Ζαφειράκης και ο Γιαννάκης Καρατάσος (γιος του Γερο-Καρατάσου) έπεφταν νεκροί στην θέση Σοφολιό, όταν κυκλώθηκα από τουρκικό απόσπασμα.
Μέσα στη Νάουσα οι σφαγές είχαν μεταβάλει την πόλη σε πραγματική κόλαση και σελίδες αυτοθυσίας και ηρωϊσμού γράφτηκαν από τις πιο ένδοξες της Επανάστασης. Στη θέση Σδουμπάνοι, στη γέφυρα της Αραπίτσας, δεκατρείς νέες για να αποφύ­γουν την ατίμωση έπεσαν στον κα­ταρράκτη, ενώ άλλοι αγωνίστηκαν μέχρι την τελευταία στιγμή σώμα με σώμα, εναντίον των Τούρκων. Οι νεκροί, ανάμεσά τους και ο Κώστας Κασομούλης, πατέρας του αγωνιστή και ιστορικού Νικολάου Κασομούλη και οι αιχμάλωτοι έφτασαν τις 5.000, σύμφωνα με τον Σπυρίδωνα Τρικούπη.
Από τους αιχμαλώτους «πολλοί ανηλεώς εβασανίσθησαν, πολλαί γυναίκες εις τας φλόγας ερρίφθησαν, έγκυοι εξεκοιλιάσθησαν, τέκνα έμπροσθεν των γονέων εσφάγησαν», σύμφωνα με τον Τρικούπη. Αλλά και από τις τουρκικές μαρτυρίες προκύπτει ότι η μανία των Τούρκων εναντίον των αμάχων υπήρξε ασυγκράτητη. Ο Εμπού Λουμπούτ στις 21 Απριλίου 1822 έγραφε στον ιεροδίκη Βέροιας για τα αποτελέσματα της εκστρατείας κατά της Νάουσας. Το κείμενο του εκπορθητή τής Νάουσας είναι αποκαλυπτικό: «Όταν εισήλθομεν θριαμβευ­τικώς εντός της ειρημένης πόλεως, γενόμενοι κύριοι αυτής, οι καπεταναίοι αυτών, επωφελούμενοι του σκότους της νυκτός κατώρθωσαν να αποδράσουν εις τα γειτονικά όρη […] όσοι όμως εκ των ειρημένων επαναστατών δεν κατώρθωσαν να δια­φύγουν, κρυβέντες εντός της πόλεως, συνελήφθησαν, εφαρμοσθεισών κατ’ αυτών αυστηρότατα και άνευ οίκτου των διατά­ξεων του εκδοθέντος ιερού φετβά. Ούτοι, υπερβαίνοντες τας δύο χιλιάδας, εθανατώθησαν πάντες, είτε διελθόντες δια στό­ματος μαχαίρας, είτε σταλέντες εις την κόλασιν δι’ απαγχονισμού, τα τέκνα και αι σύζυγοι αύτών εξηνδραποδίσθησαν, αι περιουσίαι των εδημεύθησαν και παρεδόθησαν εις το πυρ, συμπληρωθείσης ούτω της νίκης και εκτελεσθείσης πλήρως της αυτοκρατορικής επιθυμίας».

1924 – Ιδρύεται στην Αθήνα από πρόσφυγες της Κωνσταντινούπολης η Αθλητική Ένωση Κωνσταντινούπολης, που πρωταγωνιστεί στα αθλητικά δρώμενα με τα αρχικά ΑΕΚ.
Η Αθλητική Ένωσις Κωνσταντινουπόλεως (A.E.Κ.) είναι ελληνικός αθλητικός σύλλογος με έδρα την Αθήνα και έμβλημα το δικέφαλο αετό, έμβλημα της δυναστείας των Παλαιολόγων και της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Χρώματα της ΑΕΚ είναι το κίτρινο και μαύρο, επίσης εμπνευσμένα από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, για να θυμίζουν στους μεταγενέστερους την ένδοξη παρακαταθήκη των Ελλήνων της Πόλης.
Η ιστορία της ΑΕΚ ξεκινά πολύ πριν το 1924, στην Κωνσταντινούπολη, η οποία στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου συγκέντρωνε πληθυσμιακά μεγάλη κοινότητα Ελλήνων, όπως και άλλες πόλεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σαν τη Θεσσαλονίκη και τη Σμύρνη. Τομείς όπως το εμπόριο, η ναυτιλία, η βιοτεχνία, ο πολιτισμός, η μουσική βρίσκονταν σε μεγάλη ακμή. Ο αθλητισμός δεν μπορούσε να ξεφύγει από τον κανόνα αυτό με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν αθλητικοί σύλλογοι με πρωτεύον άθλημα το στίβο. Το ποδόσφαιρο δεν είχε μπει ακόμη στη ζωή των Ελλήνων αφού περίμενε τους ποιμένες του (Άγγλους) να το διαδώσουν μέσω των ναυτικών που προσέγγιζαν το λιμάνι της Κωνσταντινούπολης. Άλλωστε το ίδιο σκηνικό είχε διαδραματιστεί και σε άλλες χώρες. Το ποδόσφαιρο αγαπήθηκε από τους Έλληνες της πόλης με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν οι πρώτοι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι. Τα κυριότερα ομογενειακά αθλητικά σωματεία ήταν η «Ένωση Ταταύλων», το «Πέρα Κλουμπ», ο «Ερμής» του Πέραν, ο «Μέγας Αλέξανδρος», ο «Ήφαιστος», το αθλητικό τμήμα της Ροβερτείου Σχολής κλπ.
Η ΑΕΚ έχει ενεργά τμήματα για 16 αθλήματα (ποδόσφαιρο, μπάσκετ, μπάσκετ ΑΜΕΑ, βόλεϊ ανδρών, βόλεϊ γυναικών, χάντμπολ, πόλο, ποδόσφαιρο σάλας, ράγκμπι, στίβο, ποδηλασία, πινγκ-πονγκ, πυγμαχία, κικ μπόξινγκ, ξιφασκία, σκάκι, άρση βαρών).

1943 – Ομαδικοί τάφοι 4.000 πολωνών πολιτών και αξιωματικών ανακαλύπτονται από τους Ναζί στο δάσος Κατίν της Ρωσίας. Σφαγή του Κάτυν (γερμανικά: Massaker von Katyn, πολωνικά: zbrodnia katyńska, ρωσικά: Катынский расстрел) ονομάζεται το έγκλημα των μαζικών εκτελέσεων χιλιάδων Πολωνών αξιωματικών, αστυνομικών, διανοούμενων, πολιτικών κρατουμένων και αιχμαλώτων πολέμου, που διαπράχθηκε από τη μυστική αστυνομία Λαϊκό Κομισαριάτο Εσωτερικών Υποθέσεων (γνωστότερο από τα αρχικά NKVD ως Εν-Κα-Βε-Ντε) της Ε.Σ.Σ.Δ. κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, και συγκεκριμένα από τις αρχές Απριλίου μέχρι τα τέλη Μαΐου του 1940. Η Ε.Σ.Σ.Δ. ισχυριζόταν επίσημα ότι ο Γκαίμπελς χρησιμοποίησε το γεγονός προπαγανδιστικά. Ο τόπος της σφαγής ανακαλύφθηκε από Γερμανούς κατά την προέλασή τους στην Ε.Σ.Σ.Δ. εφαρμόζοντας την τακτική του κεραυνοβόλου πολέμου.
Σε απόσταση περίπου 500 χιλιομέτρων από τα σύνορα της Πολωνίας, εντός του Ρωσικού εδάφους, παρά το δάσος του Κάτυν (ρωσικά: Катынь‎), που βρίσκεται 6,5 χλμ. από την ομώνυμη πόλη, θανατώθηκαν κατά χιλιάδες, κρατούμενοι από το στρατόπεδο συγκεντρώσεως του Κοζέλσκ (Козельск). Ομοίως και σε άλλες περιοχές, εκτελέστηκαν κρατούμενοι των στρατοπέδων του Οστάσκοφ (Осташков) και του Σταρομπέλσκ (Старобельск), καθώς και από φυλακές της δυτικής Λευκορωσίας και δυτικής Ουκρανίας. Το γεγονός της σφαγής επηρέασε βαθιά τις σχέσεις Πολωνίας και Σοβιετικής Ένωσης για αρκετά χρόνια. Εκτιμάται πως ο αριθμός των θυμάτων έφτασε περίπου τις 22.000. Η πρώτη δημόσια αναφορά στο γεγονός της σφαγής του Κάτυν έγινε στις 11 Απριλίου του 1943 μετά από ανακοίνωση αρχών της Ναζιστικής Γερμανίας περί της ανακάλυψης ομαδικού τάφου στο Σμολένσκ. Η Σοβιετική Ένωση αρνήθηκε οποιαδήποτε ευθύνη, επιρρίπτοντάς τη στη Ναζιστική Γερμανία μέχρι το 1990, όταν επισήμως αναγνώρισε και καταδίκασε το έγκλημα εκ μέρους της NKVD, όπως και μεταγενέστερες προσπάθειες συγκάλυψής του. Το 2008 τα ρωσικά δικαστήρια προχώρησαν σε αποχαρακτηρισμό των σχετικών σοβιετικών αρχείων και το 2010 η Ρωσία αναγνώρισε πως η σφαγή του Κάτυν διαπράχθηκε με εντολή του Ιωσήφ Στάλιν και της σοβιετικής ηγεσίας. Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ρωσίας υποστηρίζει και σήμερα πως υπεύθυνη για τη σφαγή είναι η Ναζιστική Γερμανία, ενώ η Ρωσική κυβέρνηση, πέραν της αποδοχής των συμβάντων, απέφυγε να αποδεχτεί τον χαρακτηρισμό της γενοκτονίας ή των εγκλημάτων πολέμου για τα γεγονότα.
Αν και δεν διασώζεται κανένα έγγραφο που να μαρτυρά το κίνητρο του Στάλιν για την απόφαση της μαζικής εκτέλεσης των κρατουμένων, ισχυρή θεωρείται η άποψη μεταξύ Ρώσων και Πολωνών ιστορικών πως την έλαβε, έστω εν μέρει, διότι συνιστούσαν μια ελίτ μελλοντικών ηγετών υπέρ μιας ανεξάρτητης Πολωνίας.

1970 – Ολοκληρώνεται η δίκη της αντιστασιακής οργάνωσης «Δημοκρατική Άμυνα», η οποία εξελίχθηκε σε δριμύ «κατηγορώ» κατά της Χούντας, τόσο από τους κατηγορούμενους, όσο κι από τους μάρτυρες υπεράσπισης. Μεταξύ των καταδικασθέντων: Σάκης Καράγιωργας (ισόβια), Γ. Α. Μαγκάκης (18 χρόνια), Νίκος Κωσταντόπουλος (8 χρόνια) και Χρήστος Πρωτόπαππας (8 χρόνια).
Η Δημοκρατική Άμυνα ήταν μια από τις πολλές οργανώσεις που αντιτάχθηκαν στη δικτατορία των συνταγματαρχών (1967 – 1974) στην Ελλάδα. Οι καταβολές της ομάδας προέρχονται από το Κέντρο Πολιτικών Ερευνών «Αλέξανδρος Παπαναστασίου», το οποίο ιδρύθηκε το 1965 και αρχικός του σκοπός ήταν να προτείνει λύσεις στα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα της Ελλάδας.
Στην αρχή το κόμμα δεν είχε πραγματικό ηγέτη, ενώ αργότερα συμβολικός ηγέτης έγινε ο Γιώργος Ιορδανίδης, συνταξιούχος στρατηγός. Κατά την διάρκεια της χούντας, μέλη της οργάνωσης προέβησαν σε επιθέσεις εναντίον εταιρειών που υποστήριζαν οικονομικά τη χούντα. Λόγω των επιθέσεων, η χούντα κατέστειλε τη διοργάνωση και φυλάκισε μέλη της.
Μερικά μέλη της Δημοκρατικής Άμυνας έγιναν σημαίνοντα πρόσωπα της πολιτικής σκηνής των επομένων δεκαετιών. Γνωστά παραδείγματα είναι ο Κώστας Σημίτης, μετέπειτα πρωθυπουργός της χώρας, και ο Νίκος Κωνσταντόπουλος, μετέπειτα πρόεδρος του αριστερού κόμματος Συνασπισμός (προκάτοχος του ΣΥΡΙΖΑ).
Η δίκη των μελών της Δημοκρατικής Αμυνας συνιστά γεγονός κομβικής σημασίας τόσο για την οργανωμένη αντίσταση ενάντια στη χούντα στο εσωτερικό όσο και για την εικόνα του καθεστώτος στο εξωτερικό λίγους μήνες μετά την αποχώρηση της χώρας από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Στην προσπάθειά της να εμφανίσει τα μέλη της οργάνωσης ως τρομοκράτες, η δικτατορία επέλεξε να δώσει δημοσιότητα στη δίκη, κάτι που επρόκειτο να αποδειχθεί οδυνηρή επιλογή για την ίδια.
Στις 12 Απριλίου 1970 ανακοινώθηκε η απόφαση του στρατοδικείου, σύμφωνα με την οποία ο Σάκης Καράγιωργας καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη, παρά την αρχική εισήγηση του βασιλικού επιτρόπου που είχε ζητήσει θανατική ποινή, γεγονός που εν πολλοίς μπορεί να αποδοθεί και στις έντονες πιέσεις της διεθνούς κοινότητας. Σε ακόμη 19 κατηγορούμενους επιβλήθηκαν ποινές από 5 έως 18 έτη.

2003 – Τραγωδία στα Τέμπη. 21 μαθητές από το Λύκειο Μακροχωρίου Ημαθίας χάνουν τη ζωή τους, όταν νταλίκα διεμβολίζει το τουριστικό λεωφορείο στο οποίο επιβαίνουν. Έξι άτομα θα καταδικαστούν για το δυστύχημα σε ποινές φυλάκισης από 4 έως 15 χρόνια.
Απόγευμα Κυριακής, 13 Απριλίου του 2003. Ένα λεωφορείο με 49 μαθητές της Α’ Λυκείου και δύο συνοδούς καθηγητές από το Μακροχώρι της Ημαθίας, επέστρεφε από σχολική εκδρομή στην Αθήνα. Στα Τέμπη, τα χαμόγελα και ο χρόνος ξαφνικά πάγωσαν για 21 μαθητές που δεν επέστρεψαν ποτέ σπίτι τους…
Την ώρα που το λεωφορείο βρισκόταν στην κοιλάδα των Τεμπών και κατευθυνόταν προς τη Θεσσαλονίκη, από το αντίθετο ρεύμα με κατεύθυνση προς Λάρισα, ερχόταν μία νταλίκα από τον Προβατώνα Έβρου που κουβαλούσε φύλλα ξυλείας- νοβοπάν.
Στο 384,5ο χιλιόμετρο, ο 43χρονος οδηγός του φορτηγού έχασε τον έλεγχο του οχήματος, μπήκε στο αντίθετο ρεύμα και συγκρούστηκε πλαγιομετωπικά με το λεωφορείο. Χτύπησε το μπροστινό μέρος του και «έξυσε» την αριστερή πλευρά του λεωφορείου. Τα νοβοπάν φεύγουν από την νταλίκα και σαν λεπίδες, «θερίζουν» τους μαθητές που δεν πρόλαβαν να αντιδράσουν. 21 από αυτούς βρήκαν φρικτό θάνατο, δεκάδες τραυματίστηκαν εκ των οποίων οι 9, σοβαρά.
Το λεωφορείο ακολουθούν δύο ακόμα αυτοκίνητα που δεν μπόρεσαν να αποφύγουν τα υλικά, συγκρούονται και τυλίγονται στις φλόγες ενώ ένα τρίτο καρφώνεται στα βράχια.
Χαρακτηριστικό της σφοδρότητας της σύγκρουσης, ήταν το γεγονός ότι τα σωστικά συνεργεία που έφθασαν στο σημείο χρειάστηκαν πάνω από δύο ώρες για να απεγκλωβίσουν νεκρούς και τραυματίες.

Γεννήσεις

1906 – Σάμιουελ Μπέκετ, ιρλανδός θεατρικός συγγραφέας. Βραβεύτηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1969. Η οικογένεια Beckett (αρχικά Becquet) φημολογείτο ότι είχαν καταγωγή από Ουγενότους που μετακινήθηκαν από τη Γαλλία στην Ιρλανδία μετά την ανάκληση του Διατάγματος της Ναντς το 1685. Ο πατέρας του Μπέκετ ήταν επιμετρητής ποσοτήτων και η μητέρα του νοσοκόμα.
Ο Μπέκετ σπούδασε γαλλικά, ιταλικά και αγγλικά στο Τρίνιτι Κόλετζ στο Δουβλίνο από το 1923 έως το 1927. Αφού πήρε το πτυχίο του, δίδαξε για μικρό χρονικό διάστημα στο Campbell College του Μπέλφαστ κι έπειτα διορίστηκε ως καθηγητής αγγλικών στην École Normale Supérieure στο Παρίσι, όπου και γνωρίστηκε με τον γνωστό Ιρλανδό συγγραφέα Τζέιμς Τζόις. Η γνωριμία αυτή επηρέασε έκδηλα τον νεαρό Μπέκετ, ο οποίος βοηθούσε τον Τζόις στο έργο του, όπως στην έρευνα για το βιβλίο του γνωστό με τον τίτλο Finnegans Wake. Το 1929, ο Μπέκετ δημοσίευσε το πρώτο του έργο, ένα κριτικό δοκίμιο με τίτλο Dante…Bruno. Vico..Joyce. Τον επόμενο χρόνο, κέρδισε ένα μικρό λογοτεχνικό έπαθλο με το ποίημα «Whoroscope», εμπνευσμένο από μια βιογραφία του Ρενέ Ντεκάρτ που έτυχε να διαβάζει εκείνη την περίοδο.
To 1930, ο Μπέκετ επέστρεψε ως λέκτορας στο Τρίνιτι Κόλετζ, ωστόσο σύντομα απογοητεύτηκε από το ακαδημαϊκό του λειτούργημα. Την απέχθειά του αυτή την εξέφρασε με ένα τέχνασμα που έκανε στη Modern Language Society του Δουβλίνου, διαβάζοντας στα γαλλικά ένα σοβαρό επιστημονικό άρθρο του συγγραφέα Jean du Chas, ιδρυτή του κινήματος του Συγκεντρωτισμού. Τόσο ο συγγραφέας όσο και το κίνημά του ήταν δημιουργήματα της φαντασίας του Μπέκετ, που με αυτό τον τρόπο ήθελε να κοροϊδέψει τους σχολαστικούς. Ο Μπέκετ παραιτήθηκε από τη θέση αυτή το 1931 και ξεκίνησε να ταξιδεύει στην Ευρώπη. Στο Λονδίνο, εξέδωσε μια κριτική μελέτη για τον Γάλλο συγγραφέα Μαρσέλ Προυστ. Ένα χρόνο αργότερα, έγραψε το πρώτο του βιβλίο με τίτλο Dream of Fair to Middling Women, το οποίο εγκατέλειψε μετά τις απορρίψεις αρκετών εκδοτών (εκδόθηκε τελικά το 1993). Μετά από άλλα ταξίδια, όπως στη Γερμανία, όπου δήλωσε απέχθεια για τη δράση των Ναζί, βρέθηκε στο Παρίσι. Εκεί, τον Ιανουάριο του 1938, έγινε απόπειρα δολοφονίας εναντίον του, καθώς αρνιόταν τις ανήθικες προτάσεις ενός περιβόητου μαστροπού της πόλης. Κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του στο νοσοκομείο, γνώρισε την Suzanne Deschevaux-Dumesnil, με την οποία θα διατηρούσε μια μακροχρόνια σχέση που θα κρατούσε σχεδόν 50 χρόνια.

1926 – Έλλη Λαμπέτη, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Ελένης Λούκου. Γεννήθηκε στα Βίλια Αττικής. Το πραγματικό της όνομα ήταν Έλλη Λούκου (το όνομα Λαμπέτη ήταν δανεισμένο από τους ήρωες του Αστραπόγιαννου στο ομώνυμο ποίημα του Βαλαωρίτη). Ο πατέρας της Κώστας Λούκος είχε ταβέρνα στα Βίλια και η μητέρα της ήταν η Αναστασία Σταμάτη. Είχε 6 αδέρφια, εκ των οποίων ένα δίδυμο αδελφό, που πέθανε από φυματίωση το 1941. Το 1928 η οικογένεια μετακόμισε στην Αθήνα. Ο γάμος της με τον Μάριο Πλωρίτη (ο οποίος παρέμεινε φίλος της και στάθηκε δίπλα της μέχρι το τέλος της ζωής της) το 1950 υπήρξε ατυχής. Χώρισαν το 1953, όταν γνωρίστηκε με τον Δημήτρη Χορν και μαζί έγραψαν μία από τις πιο λαμπρές σελίδες στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου και υπήρξαν αγαπημένο ζευγάρι στη ζωή και στη σκηνή.
Από τον Δ. Χορν χώρισε το 1959, όταν γνώρισε τον Αμερικανό συγγραφέα Φρέντερικ Γουέικμαν (Frederic Wakeman), τον οποίο παντρεύτηκε, αλλά χώρισε το 1976 μετά από πολλά προβλήματα και όντας χρόνια σε διάσταση. Ο καρκίνος κάνει την εμφάνιση του στη ζωή της ηθοποιού το 1969, αφού της στέρησε τις αγαπημένες της αδερφές, τις οποίες έχασε όλες (εκτός από την αδερφή της Αντιγόνη, η οποία έζησε αρκετά χρόνια και μετά τον θάνατο της Έλλης) από καρκίνο του μαστού. Μετά την εγχείρηση (ολική μαστεκτομή) στην οποία υποβλήθηκε στις ΗΠΑ, επιστρέφει και προσπαθεί να το ξεπεράσει.
Μια προσπάθεια υιοθεσίας (της μικρής Ελίζας) από κοινού με τον Γουέικμαν, της δημιούργησε πλείστα προβλήματα, όταν δικαστική απόφαση την υποχρέωσε να επιστρέψει το παιδί, μετά παρέλευση 4 χρόνων, στους φυσικούς γονείς του. Η περιπέτεια αυτή της δημιούργησε γενική κατάπτωση και μελαγχολία, που την κράτησε μακριά από το θέατρο.
Ο καρκίνος έκανε την επανεμφάνισή του μετά από 11 χρόνια, το 1980. Οι μεταστάσεις ήταν συνεχείς. Οι χημειοθεραπείες, στις οποίες υποβλήθηκε, έπληξαν τις φωνητικές της χορδές, με αποτέλεσμα σταδιακά να χάσει και τη φωνή της. Η τελευταία παράσταση στην οποία πρωταγωνίστησε στην Αθήνα ήταν το “Σάρα – Τα Παιδιά ενός κατώτερου Θεού” στον ρόλο της κωφής Σάρα.
Στις 3 Σεπτεμβρίου 1983 στις 7:30 το πρωί άφησε την τελευταία της πνοή στο νοσοκομείο Mount Sinai Hospital των ΗΠΑ, όπου είχε μεταβεί λίγες εβδομάδες πριν. Στις 5 Σεπτεμβρίου 1983 η σορός της μεταφέρθηκε στην Αθήνα και στις 6 Σεπτεμβρίου 1983 κηδεύτηκε με δημόσια δαπάνη στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.
Την ίδια χρονιά δημοσιεύτηκε η βιογραφία της από τη δημοσιογράφο Φρίντα Μπιούμπι, με τίτλο: “Έλλη Λαμπέτη: Η Τελευταία Παράσταση” στην οποία η συγγραφέας παραθέτει κομμάτια από τη ζωή της ηθοποιού όπως εκείνη της τα αφηγήθηκε, μερικούς μήνες πριν φύγει από τη ζωή.

1947 – Θάνος Μικρούτσικος (Πάτρα, 13 Απριλίου 1947 – Αθήνα, 28 Δεκεμβρίου 2019) ήταν Έλληνας πιανίστας και συνθέτης, από τους σημαντικότερους της νεότερης ελληνικής μουσικής σκηνής. Επίσης ήταν πολιτικά και πολιτισμικά δραστήριος, συμμετέχοντας κατά περιόδους ενεργά στις εξελίξεις.
Γεννήθηκε στις 13 Απριλίου 1947 στην Πάτρα. Ο Θάνος Μικρούτσικος ξεκίνησε τις μουσικές σπουδές του σε μικρή ηλικία στη Φιλαρμονική Εταιρεία Πατρών και στο Ελληνικό Ωδείο (πιάνο, θεωρία, αρμονία). Ακολούθησαν οι σπουδές και η αποφοίτησή του από το μαθηματικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ παράλληλα μελέτησε αρμονία, αντίστιξη, φούγκα και σύνθεση με τον καθηγητή-συνθέτη Γ.Α. Παπαϊωάννου.
Το 1996 νυμφεύθηκε τη δημοσιογράφο Μαρία Παπαγιάννη. Είχε προηγηθεί ο γάμος του με την ηθοποιό Ειρήνη Ιγγλέση, με την οποία είχαν αποκτήσει δύο κόρες, τη Σεσίλ και την Κωνσταντίνα. Ο Θάνος Μικρούτσικος απεβίωσε στις 28 Δεκεμβρίου 2019 σε ιδιωτικό νοσηλευτήριο της Αθήνας μετά από πολλά έτη αντιμετώπισης του καρκίνου.
Ο Θάνος Μικρούτσικος ήταν γνωστός φίλαθλος του Παναθηναϊκού και ο μεγαλύτερος αδελφός του μουσικού και τηλεπαρουσιαστή Ανδρέα Μικρούτσικου.

Θάνατοι

1984 – Διονύσης Παπαγιαννόπουλος (12 Ιουλίου 1912 – 13 Απριλίου 1984) ήταν Έλληνας ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου και διακεκριμένος Έφεδρος Υπολοχαγός ο οποίος συμμετείχε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1968 βραβεύτηκε με το βραβείο των Ελλήνων κριτικών για την ταινία «Το κανόνι και τ’ αηδόνι».
Γεννήθηκε στο Διακοφτό Αχαΐας στις 12 Ιουλίου 1912 και σπούδασε στην Αθήνα στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Την πρώτη του εμφάνιση στη σκηνή την έκανε στον ρόλο του ιππότη στον Βασιλιά Ληρ. Στο Εθνικό Θέατρο παρέμεινε μέχρι το 1941. Συνολικά για 46 χρόνια, ερμήνευσε και έπαιξε στους μεγαλύτερους θιάσους της εποχής του.
Πρώτη του ταινία ήταν, το 1947, τα «Παιδιά της Αθήνας». Συνολικά έπαιξε σε 133 ταινίες, ανάμεσά τους «Ένας ιππότης για τη Βασούλα», «Η βίλα των οργίων», «Ο κυρ Γιώργης εκπαιδεύεται», «Φουσκοθαλασσιές», «Ο Κύριος Πτέραρχος» κ.τ.λ. Τελευταία ταινία του ήταν το «Ταξίδι στα Κύθηρα». Έπαιξε και στην τηλεόραση όπου ο ρόλος του κυρ-Γιώργη στο «Λούνα Παρκ» τον καθιέρωσε στη λαϊκή συνείδηση.
Πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του μόνος, καθότι άγαμος και πέθανε στις 13 Απριλίου 1984 σε ηλικία μόλις 72 ετών. Βρέθηκε στο σπίτι του, λίγες μέρες αργότερα. Προς τιμή του, ο Δήμος Διακοπτού τοποθέτησε την προτομή του στην παραλία του δήμου. Ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος έκανε πολλές αγαθοεργίες, κυρίως στην περιοχή όπου γεννήθηκε, χωρίς αυτό να είναι ευρέως γνωστό.

2015 – Εντουάρντο Γκαλεάνο, ουρουγουανός συγγραφέας. Ο Γκαλεάνο γεννήθηκε στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάη, μέλος μίας οικογένειας με ευρωπαϊκή καταγωγή, που ανήκε στη μεσαία τάξη και ήταν καθολική. Όταν ήταν νέος είχε δουλέψει ως εργάτης εργοστασίου, ελαιοχρωματιστής, ταχυδρόμος, δακτυλογράφος και άλλα. Στα 14 του πούλησε την πρώτη του πολιτική γελοιογραφία στο εβδομαδιαίο περιοδικό «Ελ Σολ» του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Ουρουγουάης. Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως δημοσιογράφος στις αρχές της δεκαετίας του ’60 ως συντάκτης του «Μάρτσα», ένα εβδομαδιαίο περιοδικό με το οποίο συνεργάστηκαν οι Μάριο Βάργκας Γιόσα, Μάριο Μπενεδέτι, Μανουέλ Μαλδονάδο, Ντένις και Ρομπέρτο Φερνάντες Ρεταμάρ. Υπήρξε αρχισυντάκτης της εφημερίδας «Έποκα» δύο χρόνια.
Στο πραξικόπημα της 27ης Ιουνίου 1973, ο Γκαλεάνο φυλακίστηκε και αναγκάστηκε να αφήσει την Ουρουγουάη. Το βιβλίο του «Οι ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής» λογοκρίθηκε από τα στρατιωτικά δικτατορικά καθεστώτα της Ουρουγουάης, της Αργεντινής και της Χιλής. Έζησε στην Αργεντινή όπου ίδρυσε το πολιτιστικό περιοδικό «Κρίσις». Το 1976, παντρεύεται για τρίτη φορά, ενώ παράλληλα προστίθεται στη λίστα αυτών που θα αντιμετώπιζαν το εκτελεστικό απόσπασμα του Χόρχε Ραφαέλ Βιδέλα, ο οποίος ανέλαβε την κυβέρνηση μετά από πραξικόπημα. Πηγαίνει στην Ισπανία, όπου γράφει τη διάσημη τριλογία του, «Μνήμες Φωτιάς», το 1984.
Στις αρχές του 1985, ο Γκαλεάνο επιστρέφει στο Μοντεβιδέο. Το 2004, ο Γκαλεάνο στηρίζει τη νίκη της αριστερής συμμαχίας «Ευρύ Μέτωπο» και του Ταμπαρέ Βάσκες. Γράφει ένα άρθρο στο οποίο αναφέρει ότι ο κόσμος ψήφισε χρησιμοποιώντας την κοινή λογική. Το 2005, ο Γκαλεάνο, μαζί με αριστερούς διανοούμενους, όπως ο Ταρίκ Άλι και ο Αδόλφο Πέρες Εσκιβέλ συμμετέχουν στη συμβουλευτική επιτροπή του νεοσύστατου λατινοαμερικανικού καναλιού «Τελεσούρ».
Τον Ιανουάριο του 2006, ο Γκαλεάνο, μαζί με διεθνείς προσωπικότητες όπως ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, ο Μάριο Μπενεδέτι, ο Ερνέστο Σάμπατο ο Τιάγο ντε Μέγιο, ο Κάρλος Μονσιβάις, ο Πάμπλο Αρμάντο Φερνάντες, ο Χόρχε Ενρίκε Αντόουμ, ο Λουίς Ραφαέλ Σάντσες, η Μάιρα Μοντέρο, η Άνα Λίδια Βέγκα και ο Πάμπλο Μιλανές, ενώθηκαν για να υπογράψουν τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Πουέρτο Ρίκο.
Το Φεβρουάριο του 2007, ο Γκαλεάνο υποβάλλεται σε εγχείρηση για καρκίνο του πνεύμονα. Το Νοέμβριο του 2008, μιλώντας για τη νίκη του Ομπάμα λέει: «Ο Λευκός Οίκος θα είναι σύντομα ο οίκος του Ομπάμα, αλλά ο Λευκός Οίκος χτίστηκε από μαύρους σκλάβους. Και θα μου άρεσε και ελπίζω να μην το ξεχάσει ποτέ». Τον Απρίλιο του 2009, ο πρόεδρος της Βενεζουέλας, Ούγκο Τσάβες, παραδίδει ένα αντίγραφο του «Οι ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής» στον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα κατά τη διάρκεια της 5ης Συνόδου της Λατινικής Αμερικής, στο Πουέρτο Εσπάνια στη Δημοκρατία Τρινιδάδ και Τομπάγκο.
Το Μάιο του 2009, σε μία συνέντευξη δήλωσε: «Όχι μόνο οι ΗΠΑ, αλλά και μερικές ευρωπαϊκές χώρες έχουν σπείρει δικτατορίες σε όλο τον κόσμο. Και νιώθουν ότι θα μπορούσαν να διδάξουν τι σημαίνει δημοκρατία».
Απεβίωσε στις 13 Απριλίου 2015 στο Μοντεβιδέο, σε ηλικία 74 ετών. Ο Γκαλεάνο έπασχε από καρκίνο των πνευμόνων.

2015 – Γκίντερ Γκρας, νομπελίστας γερμανός συγγραφέας. Ο Γκύντερ Γκρας γεννήθηκε στις 16 Οκτωβρίου του 1927 στο Ντάντσιχ, (σημερ. Πολωνία), από Γερμανό προτεστάντη πατέρα και καθολική μητέρα, πολωνικής καταγωγής και ανατράφηκε ως καθολικός. Αφού προσπάθησε ανεπιτυχώς, όταν ήταν δεκαπέντε χρονών, να καταταγεί στα γερμανικά υποβρύχια, για να ξεφύγει από το ασφυκτικό οικογενειακό περιβάλλον του, όπως ο ίδιος υποστήριξε σε συνέντευξή του το 2006, εντάχθηκε πρώτα στο Reichsarbeitdienst και το 1944 στα Waffen-SS (ένοπλος κλάδος της SS). Ως μέλος των Waffen-SS συμμετείχε στις επιχειρήσεις της 10ης Μεραρχίας Θωρακισμένων SS “Frundsberg” από τον Φεβρουάριο του 1945 μέχρι τον Απρίλιο του ίδιου έτους, οπότε τραυματίστηκε, συνελήφθη από Αμερικανούς στρατιώτες και στάλθηκε σε στρατόπεδο αιχμαλώτων.
Μετά τον πόλεμο εργάστηκε για δύο χρόνια σε ορυχείο και έλαβε εκπαίδευση λιθοξόου. Αργότερα σπούδασε γλυπτική και γραφιστική, πρώτα στην Ακαδημία Τεχνών του Ντίσελντορφ (Künstakademie Düsseldorf) και έπειτα στο Βερολίνο. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’50 ξεκινά και το λογοτεχνικό του έργο, που θα τον κάνει παγκοσμίως γνωστό. Από το 1983 έως το 1986 διετέλεσε Πρόεδρος της Ακαδημίας Τεχνών του Βερολίνου.
Ο Γκύντερ Γκρας νυμφεύθηκε δύο φορές, το 1954 και το 1979. Πέθανε στις 13 Απριλίου 2015 σε μία κλινική στο Λίμπεκ της Γερμανίας.

Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia

Διαβάστε περισσότερα στην ενότητα Χρονολόγιο
με click πάνω στην κάρτα που ακολουθεί
ή στο Posted in Χρονολόγιο