Ο Μιχάλης Γριβέας με το τελευταίο βιβλίο του,
μας συναρπάζει με την λιτή, πυκνή σε νοήματα, συγκροτημένη,
φρέσκια και με εκφραστική δεινότητα λογοτεχνική γραφή του
«Η προφητεία της Ατλαντίδας»*
Το βιβλίο εντάσσεται σε ένα υβριδικό θα λέγαμε λογοτεχνικό ρεύμα,
που συνδυάζει αρμονικά το ρεαλιστικό με το φανταστικό και μαγικό
- του Δημήτρη Στρατούλη -
Αυτή τη γραφή του την κεντά πάνω στην εξέλιξη δύο παράλληλων, φαινομενικά ασύνδετων, ιστοριών δύο εκ διαμέτρου διαφορετικών ανθρώπων, αφενός του Έλληνα δημοκράτη και φιλειρηνιστή επιστήμονα και ερευνητή για την αποκάλυψη του παγκόσμιου μυστικού της χαμένης Ατλαντίδας, παρακινημένου από ένα υπερφυσικό εμμονικό όνειρό του, του Αριστοκλή Ναπλωτά, και αφετέρου της ακροδεξιάς Αμερικανίδας στρατιωτικού, της Σίλα Ταντ.
Οι δύο αυτές παράλληλες ιστορίες εξελίσσονται στην πρώτη εικοσαετία του αιώνα μας σε διαφορετικές και πολύ μακρινές γωνιές του πλανήτη. Κάποια στιγμή, όμως, αυτές συγκλίνουν, αφού τους δύο πρωταγωνιστές τους ενώνει ένας τυχαίος αλλά παθιασμένος έρωτας. Όμως, τους ξαναχωρίσουν ο θάνατος – δολοφονία του παιδιού τους, τα ασίγαστα εσωτερικά πάθη τους και ο διαφορετικός τρόπος που ο καθένας τους βλέπει τον κόσμο.
Ο συγγραφέας, με την ευρηματική, δραματική, τεκμηριωμένη ιστορικά και επιστημονικά, πρωτότυπη, αντισυμβατική και ιδιαίτερα καινοτόμα πλοκή του βιβλίου του και με το συναρπαστικό περιεχόμενό του, εκπέμπει, χωρίς απωθητικό διδακτισμό, σε κάθε κατεύθυνση πολλαπλά μηνύματα και θέτει, χωρίς περιστροφές, τα επίκαιρα διλήμματα της νέας εποχής, όπως:
- πόλεμος ή ειρήνη,
- ιμπεριαλισμός ή ισότιμες σχέσεις λαών και χωρών,
- κλιματική και περιβαλλοντική καταστροφή ή αγώνας για τη σωτηρία του πλανήτη,
- έρωτας – μίσος,
- ζωή – θάνατος,
- ατομική και στρατοκρατική βία, ρατσισμός ή κοινωνική αλληλεγγύη,
- θρησκευτικός φανατισμός ή αγάπη,
- κοινωνικές, ταξικές και περιφερειακές ανισότητες ή κοινωνική δικαιοσύνη.
Ταυτόχρονα, ο συγγραφέας, ταξιδεύοντας μας και μέσα από τον κόσμο των ιδεών του Πλάτωνα, αναζητά και προτείνει λύσεις και διεξόδους, που διαπερνιούνται ως κόκκινες κλωστές από πανανθρώπινες οικουμενικές αξίες. Τις αξίες της ειρήνης, της ελευθερίας, της προστασίας του περιβάλλοντος, της ισότητας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της συμπερίληψης και αλληλεγγύης.
Παράλληλα, προκαλεί προβληματισμό στους ίδιους τους αναγνώστες του και τους ωθεί σε αναστοχασμό, για το πώς και αυτοί θα μπορούσαν να ενεργοποιηθούν σε αυτή την κατεύθυνση.
Με αυτή την έννοια, έχει τη δική του συμβολή στη συζήτηση που γίνεται παγκόσμια γι’ αυτά τα οικουμενικού ενδιαφέροντος μεγαθέματα.
Ολοκληρώνοντας το διάβασμα αυτού του βιβλίου, με το πραγματικά συγκλονιστικό τέλος του, στο μυαλό μου ήρθε το εκπληκτικό τέλος της κινηματογραφικής ταινίας ΡΑΝ του μεγάλου Ιάπωνα σκηνοθέτη Ακίρα Κουροσάβα.
Αυτή η αριστουργηματική γεμάτη επίκαιρους συμβολισμούς ταινία τελειώνει με τον γηραιό πρωην βασιλιά, που, αφού είδε τα παιδιά του να αλληλοσκοτώνονται για της ακόρεστης δίψας τους για εξουσία και της απληστίας τους, ταλαντεύεται επικίνδυνα πάνω σε ένα ψηλό τείχος, κινδυνεύοντας να πέσει από αυτό και να σκοτωθεί.
Έτσι ταλαντεύεται σήμερα και η ανθρωπότητα πάνω στο ψηλό τείχος των προβλημάτων που της συσσωρεύουν οι ανταγωνισμοί για την παγκόσμια κυριαρχία, τα υπερκέρδη και τον πλούτο, κινδυνεύοντας, όπως παραστατικά γράφει και ο συγγραφέας, να πέσει και να καταστραφεί ολοσχερώς.
Και όλα αυτά τα γράφει ο συγγραφέας σε μία περίοδο, που στις διεθνείς εξελίξεις, υπό την απειλή γενικότερης πολεμικής ανάφλεξης, ενισχύονται ακόμα περισσότερο οι τάσεις αστάθειας και ρευστότητας στους γεωπολιτικούς συσχετισμούς και όξυνσης των ανταγωνισμών, ενώ εντείνονται οι ανισότητες και οι κοινωνικές αδικίες και η καταστροφή του περιβάλλοντος απειλεί, πλέον, σοβαρά την ίδια την ύπαρξη του πλανήτη μας.
Επίσης, σε μία περίοδο που υπάρχει ανάγκη ΟΣΟ ΠΟΤΕ για την ανάπτυξη ενός μαζικού φιλειρηνικού, αντιπολεμικού κινήματος στη χώρα μας, την ευρύτερη περιοχή μας, στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και της γενοκτονίας των Παλαιστινίων από το κράτος του Ισραήλ, καθώς και την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών μεταξύ χωρών, ενάντια στην κούρσα των στρατιωτικών εξοπλισμών και για το συνολικό αφοπλισμό από πυρηνικά όπλα όλου του πλανήτη μας.
Ο συγγραφέας προσπαθεί να αποτυπώσει αυτή τη σημερινή σύνθετη και ιδιαίτερα ρευστή και επικίνδυνη παγκόσμια πραγματικότητα ακόμα και την σκληρή βία που την χαρακτηρίζει, όπως ακριβώς την αντιλαμβάνεται και την βιώνει ο ίδιος. Επομένως, το βιβλίο του εντάσσεται κατά κάποιο τρόπο σε αυτό που ονομάστηκε λογοτεχνικό ρεύμα του σκληρού ή ακόμα και ωμού κοινωνικού ρεαλισμού.
Ταυτόχρονα, όμως, επιχειρεί περισσότερο να εκφράσει τα συναισθήματα, παρά να τα προκαλέσει, οπότε το βιβλίο του εντάσσεται και σε αυτό που ονομάστηκε λογοτεχνικό ρεύμα του μαγικού ρεαλισμού.
Το βιβλίο, επομένως, εντάσσεται σε ένα υβριδικό θα λέγαμε λογοτεχνικό ρεύμα, που συνδυάζει αρμονικά το ρεαλιστικό με το φανταστικό και μαγικό.
Για όλους αυτούς τους λόγους, θεωρώ ότι «Η προφητεία της Ατλαντίδας» είναι ένα εξαιρετικό λογοτεχνικό, αλλά, ταυτόχρονα, και πολιτικό, φιλοσοφικό, κοινωνικό, ανθρωπολογικό και κοινωνιολογικό βιβλίο. Ένα βιβλίο που αξίζει, πραγματικά, να το διαβάσετε, που θα σας είναι ευχάριστος σύντροφος και φίλος.
Μιχάλη μου συγχαρητήρια. Εύχομαι από καρδιάς το βιβλίο σου να είναι καλοτάξιδο.
Και καθόσον με αφορά προσωπικά, το βιβλίο σου μου επιβεβαίωσε την διαμορφωμένη άποψή μου, μετά από μία μακρόχρονη επιστημονική και πολιτική διαδρομή, για το ποια είναι η ελπιδοφόρα διέξοδος.
Ότι, δηλαδή, τον χαοτικό, αντιφατικό, ανταγωνιστικό, άδικο και επικίνδυνο για το ίδιο το μέλλον του κόσμο που ζούμε μόνο το «όνειρο» της δημιουργικής ουτοπίας, δηλαδή οι συλλογικοί αγώνες για να γίνει αυτός καλύτερος, κοινωνικά δίκαιος, αλληλέγγυος, φιλικός με το περιβάλλον και ειρηνικός, μπορούν να τον σώσουν και να τον βελτιώσουν.
Κι αυτό το ισχυρίζομαι, γιατί όσα έγιναν και μας οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση δεν ξεγίνονται. Όμως, θεωρώ ότι το μέλλον της ανθρωπότητας και του πλανήτη μπορεί να αλλάξει.
Η ιστορία έχει, έτσι κι αλλιώς αποδείξει ότι διαμορφώνεται από τη συλλογική δράση των ανθρώπων. Η πορεία της δεν είναι προκαθορισμένη. Μπορεί στο μέλλον να ακολουθήσει τη μία ή την άλλη κατεύθυνση.
Το υποτιθέμενο προφανές μίας εποχής δεν είναι απαραίτητα και το αναπόφευκτο. Το μέλλον είναι ανοικτό. Το καλύτερο που μας προσφέρει αυτή η περιπέτεια της θνητής ζωής μας είναι η ανεξάντλητη ικανότητα της πραγματικότητας να μας εκπλήσσει.
*Ομιλία του Δημήτρη Στρατούλη στην παρουσίαση του βιβλίου του Μιχάλη Γριβέα Η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΗΣ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑΣ στον Αστακό στις 24 Αυγούστου 2024. Εκτός από τον Δ. Στρατούλη, για το βιβλίο μίλησαν, ο πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών Κ. Καρούσος και ο ίδιος ο συγγραφέας. Χαιρέτισε ο Δήμαρχος Ξηρομέρου Γιάννης Τριανταφυλλάκης, ενώ διάβασαν αποσπάσματα του βιβλίου οι: Γ. Γερογιάννης, εκπαιδευτικός – συγγραφέας και Θ. Παπανικολάου, φιλόλογος.
