Ίαν Άντερσον: «Οι Jethro Tull είμαι εγώ»
Πρωτοπόρος, αντισυμβατικός,
ιδιοφυής, διαχρονικά δημιουργικός
Οι παραπάνω είναι κάποιοι μόνον από τους πολλούς χαρακτηρισμούς που θα μπορούσε να αποδώσει κανείς στον Ίαν Άντερσον. Γιατί ο ηγέτης των θρυλικών Jethro Tull, είναι μια πολυδιάστατη καλλιτεχνική προσωπικότητα, που έχει αφήσει ανεξίτηλο το μουσικό στίγμα του στην ιστορία της ροκ μουσικής.
- επιμέλεια κειμένου:
Λυτέρης Τηλιγάδας
Βιογραφία
Το φλάουτό του και η χαρακτηριστική φωνή του έχουν συνδεθεί με μερικά από τα πιο γνωστά τραγούδια της rock μουσικής (Locomotive Breathe, Aqualung κα), συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην ‘διαπαιδαγώγηση’ αμέτρητων νέων εδώ και δεκαετίες. Ο γνωστός Βρετανός καλλιτέχνης, μέσα από δίσκους όπως το «Thιck As A Brick» και το «A Passion Play» έχει γνωρίσει τεράστια επιτυχία και αναγνώριση, τόσο με το συγκρότημά του-τους Jethro Tull-, όσο και με την προσωπική του πορεία μέσα στον χώρο της μουσικής, και την εκτεταμένη φιλοζωική του δράση (ο Ian Anderson αγωνίζεται ενεργά για την προστασία των υπό εξαφάνιση ειδών άγριων γατών ανά την υφήλιο).
Ο Ian Anderson γεννήθηκε στο Dunfermline, Fife της Σκωτίας, και μεγάλωσε στο Ενδιμβούργο της Σκωτίας. Ο πατέρας του τον επηρέασε μουσικά μιας και βασική ασχολία του ήταν η τζαζ και η ροκ μουσική. Το 1959 μετακόμισαν στο Μπλάκπουλ όπου και σπούδασε ο Ian Anderson από το 1964-1966 στο Blackpool College of Art. Το 1963 σχημάτισε τους The Blade μαζί με τους σχολικούς φίλους Barriemore Barlow (ντραμς), John Evan (πλήκτρα), Jeffrey Hammond (μπάσο) και Michael Stephens (κιθάρα). Ήταν ένα soul & blues συγκρότημα περισσότερο, με τον Anderson στα φωνητικά και στην φυσαρμόνικα. Σε αυτό το σημείο ο Anderson εγκαταλείπει τη φιλοδοξία του να παίξει ηλεκτρική κιθάρα, επειδή ένιωσε ότι ποτέ δε θα γινόταν «τόσο καλός όσο ο Eric Clapton» και για αυτόν το λόγο ‘πούλησε’ στην ουσία την ηλεκτρική του κιθάρα για το φλάουτο, το οποίο αργότερα κατάφερε να παίζει αρκετά καλά τόσο σε ήχους τζαζ όσο και μπλουζ. Συνέχιζε να παίζει παράλληλα ηλεκτρική κιθάρα, χρησιμοποιώντας την σαν ένα μελωδικό και ρυθμικό όργανο. Καθώς προχωρούσε η καριέρα του, πρόσθεσε σαξόφωνο, μαντολίνο, πλήκτρα, μπάσο, μπουζούκι και άλλα μουσικά όργανα στο «μουσικό οπλοστάσιό» του.
Σε πρώτο πρόσωπο
Να είσαι ακόμα ζωντανός
Είναι πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα τα 50 χρόνια για έναν επαγγελματία μουσικό. Πρώτα απ’ όλα είναι σημαντικό το να συμπληρώνεις μισό αιώνα καριέρας και να είσαι ακόμα ζωντανός. Οι περισσότεροι δεν τα καταφέρνουν. Πολλοί μάλιστα έφυγαν αρκετά νωρίς εξαιτίας του τρόπου ζωής τους και την υπερβολική χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών. Εγώ λοιπόν και έχω καταφέρει να επιβιώσω αλλά και να κάνω αρκετά σημαντικά πράγματα: συνεργάστηκα με σπουδαίους καλλιτέχνες, έγραψα περίπου τριακόσια τραγούδια, καλά τραγούδια, δημιούργησα ένα επιτυχημένο συγκρότημα. Περισσότερο απ’ όλα αυτά, ωστόσο, νιώθω ευτυχισμένος που μπορώ να ξυπνώ το πρωί και να έχω μπροστά μου μία ακόμη μέρα…
Θα πάρω αυτό!
Ήμουν κιθαρίστας. Αλλά στα 18 μου άκουσα τον Έρικ Κλάπτον να παίζει, κι ένιωσα για πρώτη φορά ότι… ε, δεν θα γίνω σαν κι εκείνον, οπότε ίσως είχε έρθει η ώρα ν’ αλλάξω όργανο. Ένα χρόνο μετά, μπήκα σ’ ένα κατάστημα μουσικών ειδών για ν’ ανταλλάξω την κιθάρα μου (μια Fender Stratocaster) με… βασικά με οτιδήποτε! Έριξα μια ματιά κι είδα στον τοίχο ένα καλογυαλισμένο φλάουτο. Χωρίς συγκεκριμένο λόγο, λέω: “Θα πάρω αυτό!”. Έτσι, αυθόρμητα. Μόνο και μόνο γιατί ήταν… γυαλιστερό! Μου πήρε μισό χρόνο απ’ τη μέρα που τ’ αγόρασα, μέχρι να βγάλω μια νότα από κει μέσα. Ήταν Δεκέμβρης του ’67, έπαιξα τη νότα και 10 λεπτά μετά, έπαιξα μια δεύτερη. Σε μισή ώρα είχα πια 5 νότες. Ήταν η πεντατονική κλίμακα του μπλουζ. Κι έτσι μπορούσα να παίζω αυτοσχέδια σόλο. Οπότε, λίγο μετά τα Χριστούγεννα, ιδού: ήμουν στο Μarquee Club κι έπαιζα φλάουτο! Έτσι άρχισαν όλα.
Δεν είμαι ροκ σταρ
Σίγουρα δεν είμαι ροκ σταρ γιατί δεν ήταν ποτέ αυτός ο στόχος ούτε η επιθυμία μου. Στόχος μου ήταν να γίνω ένας καλός επαγγελματίας μουσικός αφού οι μουσικοί μου ήρωες, όταν ήμουν έφηβος, προέρχονταν κυρίως από τους χώρους του μπλουζ, της τζαζ και της κλασικής μουσικής. Ήταν άνθρωποι μεγάλης ηλικίας οπότε φανταζόμουν κι εγώ τον εαυτό μου, σε μεγάλη ηλικία, να παίζει μουσική. Ποτέ δεν ζήλεψα τον ακραίο τρόπο ζωής των ροκ σταρς ούτε το τρίπτυχο sex, drugs & rock n’ roll. Μέχρι στιγμής τουλάχιστον. Ποιος ξέρει; Μπορεί στην Αθήνα να αλλάξω γνώμη.
Στις μουσικές του παρελθόντος
Δεν έχω ακούσει κάποιο νέο μουσικό είδος από τα τέλη της δεκαετίας του ’80. Ας μη γελιόμαστε. Ό,τι βγήκε από τότε και μετά ήταν μια διαφορετική εκδοχή των ειδών που υπήρχαν απλά τούς έδωσαν διαφορετικό όνομα. Η σημερινή ποπ, για παράδειγμα, δεν έχει τίποτα καινούργιο. Ακούγεται ακριβώς σαν την ποπ της εποχής των Spice Girls. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν νέες ιδέες στη μουσική. Παρόλα αυτά οι νέαροί ακροατές έχουν πολλά να ανακαλύψουν στις μουσικές του παρελθόντος. Σε εκείνους οι μουσικές αυτές μοιάζουν καινούργιες.
Όχι, δεν είμαι χριστιανός
Δεν πιστεύω στις βεβαιότητες. Πιστεύω στις πιθανότητες. Στις δυνατότητες. Αλλά με τίποτα σε βεβαιότητες. Οπότε δεν μπορώ να πιστέψω σ’ έναν υπερβατικό θεό που θ’ ακούει τις προσευχές μου και θα με κάνει πλούσιο κι αιωνόβιο. Όχι, δεν είμαι χριστιανός, αλλά έχω “πιστεύω”. Είμαι κάπου ανάμεσα στο ντεϊσμό και τον πανθεϊσμό. Ε, αν θέλει τώρα κάποιος ορισμούς γι’ αυτά τα δύο, ας ρωτήσει τον κύριο Google, θα τα πει καλύτερα από μένα…
Μια χρονιά θα λάβω άσχημα νέα
Έβλεπα σήμερα το πρωί ένα ντοκιμαντέρ για το Μάικλ Τζάκσον. Έπιασα λοιπόν τον εαυτό μου να σκέφτεται πως, αυτός ο άνθρωπος πέθανε στα 50 του. Κι η μουσική βιομηχανία έχει μια σειρά από παραδείγματα ανθρώπων που έφυγαν νωρίς. Η Έιμι Γουάινχαουζ, ο Κερτ Κομπέιν, κάποιοι (αρκετοί) δεν πέρασαν ούτε τα 27 τους. Κάποιοι φτάσανε μέχρι τα 50. Μερικοί σταθήκαμε πιο τυχεροί. Φυσικά, υπάρχει πάντα ο Τζον Λι Χούκερ που έδινε παραστάσεις στα 90 του. Όμως, ας είμαστε ρεαλιστές. Εμείς στον κόσμο της τέχνης και της ψυχαγωγίας, θα θέλαμε να συνεχίζουμε ως τα ’70 ή τα ’80, αλλά δεν ζει κανείς για πάντα. Κάθε χρόνο πηγαίνω για εξετάσεις αίματος, τσεκ-απ στους πνεύμονες, κολονοσκοπήσεις, κι όλα είναι εντάξει. Όμως, μια χρονιά θα λάβω άσχημα νέα. Και τότε δεν θα είμαι απλώς πολύ γέρος για rock ‘n’ roll, θα είμαι ίσως πολύ γέρος για να σηκώνομαι το πρωί και να παίρνω την εφημερίδα μου. Κι ένα πρωί δεν θα ξυπνήσω καν. Σύντομα ή αργότερα.
Ωστόσο, κάνουμε μια δουλειά που τουλάχιστον μας επιτρέπει να συνεχίζουμε. Κανείς δεν θα σου πει: ως εδώ! Δεν είμαστε αθλητές, ούτε οδηγοί της Formula1. Οπότε, ελπίζω πως θα μπορώ να συνεχίζω για μερικά χρόνια ακόμα, χωρίς να είμαι “πολύ γέρος για rock”. Μέχρι τελικά να γίνω…
Όλα έχουν γίνει πλέον μαύρο ή άσπρο
Ζούμε σε μια εποχή που οι απόψεις των ανθρώπων εκφράζονται πολύ πιο εύκολα και γρήγορα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και που τα γεγονότα διογκώνονται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης για καθαρά εμπορικούς σκοπούς. Όλα έχουν γίνει πλέον μαύρο ή άσπρο. Το γκρι έχει εξαφανιστεί. Το ίδιο συμβαίνει και στην πολιτική. Παρουσιάζονται κυρίως οι ακραίες εκφάνσεις της. Γι’ αυτό οι Βρετανοί ψήφισαν υπέρ του Brexit πριν τρία χρόνια. Γιατί αντιμετώπισαν το ερώτημα του δημοψηφίσματος με απλοϊκό τρόπο χωρίς να έχουν συνειδητοποιήσει πόσα πολλά και σημαντικά θα επηρεάσει αυτή η επιλογή τους. Από εκείνο το δημοψήφισμα έχουν αλλάξει πολλά στην Ευρώπη και γι’ αυτό θα έπρεπε, ίσως, να γίνει ένα νέο. Επιπροσθέτως μέσα στα τελευταία τρία χρόνια πολλοί ηλικιωμένοι Βρετανοί έχουν φύγει από τη ζωή. Δεδομένου ότι υπέρ του Brexit, ψήφισαν, κατά κύριο λόγο, τα άτομα μεγαλύτερων ηλικιών, είναι άδικο να μην επιτρέπεται στους νέους να αποφασίσουν για το μέλλον τους. Και εξαιρετικά εγωιστικό από τους ηλικιωμένους να επιμένουν να παίρνουν αποφάσεις για ένα μέλλον το οποίο δεν θα ζήσουν. Οι νέοι είναι το μέλλον. Αυτοί πρέπει να αποφασίσουν. Η δική μου άποψη, πάνυτως είναι πως η Βρετανία θα είναι πολύ πιο θετική και επιδραστική μέσα στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πηγές: «Συνέντευξη Ίαν Άντερσον: Δυστυχώς δεν υπάρχουν νέες ιδέες στη μουσική» (Συνέντευξη στην Αναστασία Κουκά για το ΕΘΝΟΣ στις 3.6.2019) | «Ρωτήσαμε τον Ίαν Άντερσον για το φλάουτο στο ένα πόδι, κι αυτός μας είπε για μπουζούκι!» (Συνέντευξη στον Ηλία Γεροντόπουλο για το provocateur.gr)
AgrinioStories
