...
Ο γέγονε… Γέγονε |
Γεγονότα
1605 – Η Συνωμοσία της Πυρίτιδας. Οργανώθηκε το 1605 από ομάδα Άγγλων Καθολικών με σκοπό τη δολοφονία του βασιλιά Ιακώβου Α΄, της οικογένειάς του και των μελών του Κοινοβουλίου, ανατινάζοντας τη Βουλή των Λόρδων στις 5 Νοεμβρίου. Η συνωμοσία υπήρξε αντίδραση στην αυταρχική πολιτική και τις διώξεις των Καθολικών από τον Προτεστάντη βασιλιά. Οι συνωμότες συγκέντρωσαν 36 βαρέλια πυρίτιδας σε υπόγειο κάτω από το κτίριο της Βουλής, αλλά η επιχείρηση προδόθηκε όταν στάλθηκε προειδοποιητική επιστολή στον λόρδο Monteagle. Οι έρευνες αποκάλυψαν τον Γκάι Φωκς, ο οποίος συνελήφθη και, ύστερα από βασανιστήρια, αποκάλυψε τους συνεργούς του. Οι συνωμότες εκτελέστηκαν στις 31 Ιανουαρίου 1606. Από τότε, η 5η Νοεμβρίου γιορτάζεται στην Αγγλία ως Νύχτα του Γκάι Φωκς (Guy Fawkes Night), με πυροτεχνήματα και την καύση ομοιώματος του Φωκς.
Δύο αιώνες αργότερα, στις 5 Νοεμβρίου 1815, η Αγγλία και η Ρωσία υπέγραψαν στο Παρίσι συνθήκη που έθετε τα Επτάνησα υπό την «προστασία» της Μεγάλης Βρετανίας, ως Ηνωμένες Πολιτείες των Ιονίων Νήσων, με έδρα την Κέρκυρα. Ο Άγγλος αρμοστής Τόμας Μαίτλαντ επέβαλε αυταρχικό καθεστώς, παρά το σύνταγμα του 1817, συγκεντρώνοντας όλες τις εξουσίες στα χέρια του. Κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, πολλοί Επτανήσιοι αγωνίστηκαν υπέρ των Ελλήνων, παρά τη φιλοτουρκική στάση της Αγγλίας.
Η ίδρυση της Ιονίου Ακαδημίας το 1824 αποτέλεσε σταθμό στην πνευματική ανάπτυξη των νησιών. Μεταρρυθμίσεις όπως η ελευθεροτυπία (1848) του αρμοστή Κόλμπορν ενίσχυσαν τη διάδοση φιλελεύθερων ιδεών, ενώ ταυτόχρονα γεννήθηκε το ριζοσπαστικό κίνημα με ηγέτες τους Ηλία Ζερβό-Ιακωβάτο, Γεράσιμο Λιβαδά και Ιωσήφ Μομφεράτο, που διεκδικούσε ένωση με την Ελλάδα. Οι Άγγλοι απάντησαν με καταστολή, φυλακίσεις και εξορίες.
Το 1858 ο Γουλιέλμος Γλάδστον στάλθηκε για να εισηγηθεί μεταρρυθμίσεις, αλλά το Ιόνιο Κοινοβούλιο επέμεινε στην ένωση. Ο στόχος επιτεύχθηκε το 1864, όταν ο τελευταίος Άγγλος αρμοστής Στορκς παρέδωσε τα νησιά στον Θρασύβουλο Ζαΐμη, και τα Επτάνησα ενώθηκαν με την Ελλάδα, σηματοδοτώντας το τέλος του Ιονίου Κράτους.
1815 – Στις 5 Νοεμβρίου 1815, η Αγγλία και η Ρωσία υπέγραψαν στο Παρίσι συνθήκη, με την οποία τα Επτάνησα τέθηκαν υπό την «προστασία» της Μεγάλης Βρετανίας, συγκροτώντας τις Ηνωμένες Πολιτείες των Ιονίων Νήσων με έδρα την Κέρκυρα. Παρά την τυπική ανεξαρτησία τους, η πραγματική εξουσία ανήκε στην «Προστατεύουσα Δύναμη». Πρώτος Άγγλος αρμοστής διορίστηκε ο Τόμας Μαίτλαντ, που κυβέρνησε αυταρχικά, επιβάλλοντας το σύνταγμα του 1817. Το Ιόνιο Κράτος μετατράπηκε σε ένα καθεστώς περιορισμένων ελευθεριών και εξάρτησης.
Κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, πολλοί Επτανήσιοι —μεταξύ τους οι Ανδρέας και Κωνσταντίνος Μεταξάς και ο Ευάγγελος Πανάς— συμμετείχαν ενεργά στους αγώνες για την απελευθέρωση, παρά τη φιλοτουρκική στάση της Βρετανίας, που θεωρούσε την Οθωμανική Αυτοκρατορία αναγκαίο αντίβαρο στη ρωσική επιρροή. Οι Άγγλοι αντέδρασαν στις φιλελληνικές ενέργειες των Επτανήσιων με καταστολή και περιορισμούς.
Το 1824, ιδρύθηκε στην Κέρκυρα η Ιόνιος Ακαδημία, το πρώτο ελληνικό πανεπιστήμιο, που αποτέλεσε πνευματικό φάρο για όλο τον ελληνισμό. Στη δεκαετία του 1840, ο αρμοστής Ιωάννης Κόλμπορν καθιέρωσε την ελευθεροτυπία και επέτρεψε τις πολιτικές συγκεντρώσεις, γεγονός που οδήγησε στην εξάπλωση των φιλελεύθερων ιδεών. Οι κοινωνικές εντάσεις, ωστόσο, κορυφώθηκαν με τις εξεγέρσεις του 1848 και 1849 στην Κεφαλονιά, που καταπνίγηκαν βίαια.
Την ίδια εποχή αναπτύχθηκε το ριζοσπαστικό κίνημα (1848–1864), με ηγέτες τους Ηλία Ζερβό-Ιακωβάτο, Γεράσιμο Λιβαδά, Ιωσήφ Μομφεράτο και Γεώργιο Τυπάλδο-Ιακωβάτο, που διεκδικούσαν ένωση με την Ελλάδα. Οι Άγγλοι απάντησαν με φυλακίσεις και εξορίες. Το 1858, ο Γουλιέλμος Γλάδστον στάλθηκε για να προτείνει μεταρρυθμίσεις, αλλά το Ιόνιο Κοινοβούλιο απέρριψε τις προτάσεις και επέμεινε στην ένωση.
Ο στόχος επιτεύχθηκε το 1864, όταν ο τελευταίος Βρετανός αρμοστής Στορκς παρέδωσε τα νησιά στον Θρασύβουλο Ζαΐμη. Το Ιόνιο Κράτος διαλύθηκε και τα Επτάνησα ενώθηκαν με την Ελλάδα, ακολουθώντας από τότε τη μοίρα του ελληνικού έθνους.
2015 – Στις 5 Νοεμβρίου 2015 πραγματοποιούνταν συγκέντρωση Ποντίων μπροστά από το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, με αφορμή δηλώσεις του τότε υπουργού Παιδείας Νίκου Φίλη, ο οποίος είχε αμφισβητήσει δημόσια τον χαρακτηρισμό της Γενοκτονίας των Ποντίων. Η συγκέντρωση, που ξεκίνησε ειρηνικά, μετατράπηκε σε έντονη διαμαρτυρία με συνθήματα κατά της κυβέρνησης και του Φίλη.
Ο Γιώργος Κουμουτσάκος, βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας και πρώην αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, βρισκόταν εκεί για να εκφράσει την αλληλεγγύη του προς τον ποντιακό ελληνισμό. Όταν προσπάθησε να αποχωρήσει από τη συγκέντρωση, ομάδα ατόμων τον περικύκλωσε και τον γρονθοκόπησε μπροστά στις κάμερες και στους δημοσιογράφους. Οι εικόνες της επίθεσης έκαναν τον γύρο των ΜΜΕ: ο Κουμουτσάκος δέχθηκε χτυπήματα στο πρόσωπο, ενώ επενέβησαν αστυνομικοί και βουλευτές για να τον προστατεύσουν και να τον οδηγήσουν στη Βουλή, σε κατάσταση σοκ.
Οι δράστες φέρονταν να προέρχονται από ακραίους εθνικιστικούς κύκλους, ορισμένοι με σχέσεις με τη Χρυσή Αυγή, η οποία τότε είχε ισχυρή κοινοβουλευτική παρουσία. Η κυβέρνηση, τα κόμματα της αντιπολίτευσης και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος καταδίκασαν ομόφωνα την επίθεση, τονίζοντας ότι τέτοιες ενέργειες προσβάλλουν τη Δημοκρατία.
Ο Κουμουτσάκος δήλωσε λίγο αργότερα ότι η επίθεση δεν ήταν απλώς προσωπική, αλλά «προσβολή στον κοινοβουλευτισμό και τη λογική», ζητώντας αυστηρή τιμωρία των ενόχων. Οι αρχές προχώρησαν σε ταυτοποίηση και συλλήψεις εμπλεκομένων, ενώ το περιστατικό θεωρήθηκε σύμπτωμα της κλιμάκωσης της πολιτικής βίας στην Ελλάδα της κρίσης, με αφορμή ένα ευαίσθητο εθνικό και ιστορικό ζήτημα.
Γεννήσεις
1936 – Μιχάλης Δερτούζος (Michael Leonidas Dertouzos, 5 Νοεμβρίου 1936 – 27 Αυγούστου 2001) ήταν διακεκριμένος καθηγητής στο τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών και στο τμήμα Πληροφορικής στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασσαχουσέτης (MIT) αλλά και διευθυντής του Εργαστηρίου Επιστήμης Υπολογιστών (LCS) στο ίδιο ίδρυμα από το 1974 μέχρι το 2001.
Κατά την διάρκεια της θητείας του εκεί, το LCS καινοτόμησε σε ένα εύρος πεδίων, συμπεριλαμβανομένων της αποκρυπτογράφησης του RSA, των λογιστικών φύλλων, του NuBus, του X Window System και του διαδικτύου. Ο Δερτούζος ήταν πρωτοπόρος στο να ορίσει το World Wide Web Consortium και να το φέρει MIT. Ήταν υποστηρικτής του Ρίτσαρντ Στάλμαν, διευθυντή της εταιρείας GNU Project, και του FSF ενώ υποστήριξε και την συνεχή παρουσία τους στο MIT.
Προέβλεψε από πολύ νωρίς την επέκταση της χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών, και μαζί με τον επίσης ερευνητή του MIT Νίκολας Νεγρεπόντε υπήρξε από τους πρωτοπόρους σε πολλούς τομείς της τεχνολογίας, ανάμεσα στους οποίους και τον Παγκόσμιο Ιστό.
Το 1968 ήταν συνιδρυτής του Computek Inc., μιας εταιρείας γραφικών και έξυπνων τερματικών, μαζί με τους Μάρβιν Σ. Λιούις και Χιούμπερ Γκρέιχαμ.
Είχε γεννηθεί στην Αθήνα και ήταν γιος του Λεωνίδα Δερτούζου, αξιωματικού του Πολεμικού Ναυτικού.Η καταγωγή του είναι από τη νησί της Άνδρου,όπου και η υπάρχει η προτομή του για τη συνεισφορά του στην πληροφορική. Αποφοίτησε από το Κολλέγιο Αθηνών και φοίτησε στο Πανεπιστήμιο του Αρκάνσας με υποτροφία Φουλμπράιτ. Έλαβε το διδακτορικό του από το ΜΙΤ το 1964 και έγινε μέλος ΔΕΠ στο MIT. Επίσης, αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Πληροφορικής Α.Π.Θ. στις 20 Νοεμβρίου 2000.
Πέθανε στις 27 Αυγούστου 2001 στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης, σε ηλικία 64 ετών. Τάφηκε στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.
1943 – Σαμ Σέπαρντ. Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Αμερικανούς θεατρικούς συγγραφείς, αλλά και σεναριογράφος και ηθοποιός με ξεχωριστή πορεία στον κινηματογράφο. Γεννημένος στις 5 Νοεμβρίου 1943 στο Φορτ Σέρινταν του Ιλινόις, εγκατέλειψε τις σπουδές του στη γεωπονία για να αφοσιωθεί στο θέατρο. Το 1963 εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη, όπου έγινε εμβληματική μορφή του Off-Off-Broadway κινήματος με έργα όπως Chicago, Icarus Mother και Red Cross, που βραβεύτηκαν από τη Village Voice.
Από το 1971 έως το 1974 έζησε στην Αγγλία, γράφοντας έργα όπως The Tooth of the Crime και Geography of a Horse Dreamer. Μετά την επιστροφή του στις ΗΠΑ, συνδέθηκε με το Magic Theater του Σαν Φρανσίσκο, όπου ανέβηκαν τα περισσότερα έργα του. Στα μέσα της δεκαετίας του ’70 διαμόρφωσε το προσωπικό του ύφος, συνδυάζοντας ρεαλισμό, ποίηση και βία, με έργα όπως The Killer’s Head και Angel City.
Η φήμη του κορυφώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’70 με τα έργα Curse of the Starving Class (1977), Buried Child (1978, Βραβείο Πούλιτζερ) και True West (1980), που ανέδειξαν τη διάλυση της αμερικανικής οικογένειας και την αποσύνθεση του αμερικανικού ονείρου. Μεταγενέστερα έργα του ήταν τα A Lie of the Mind (1985), The God of Hell (2004) και A Particle of Dread (2014).
Παράλληλα, ο Σέπαρντ είχε επιτυχημένη κινηματογραφική καριέρα. Υπήρξε υποψήφιος για Όσκαρ με την ταινία The Right Stuff (1983) και έγραψε ή συνέγραψε σενάρια για τις ταινίες Zabriskie Point (1969) και Paris, Texas (1984) του Βιμ Βέντερς, που τον έκανε γνωστό στην Ελλάδα.
Στην προσωπική του ζωή συνδέθηκε με τις ηθοποιούς Ο-Λαν Τζόουνς και Τζέσικα Λανγκ, με τις οποίες απέκτησε τρία παιδιά. Πέθανε στις 27 Ιουλίου 2017, στο Κεντάκι, από αμυοτροφική πλάγια σκλήρυνση, αφήνοντας πίσω του ένα σπουδαίο έργο που γεφύρωσε τη λογοτεχνία, το θέατρο και τον κινηματογράφο.
Θάνατοι
1977 – Αλεξέι Σταχάνοφ. Υπήρξε Σοβιετικός ανθρακωρύχος και σύμβολο της εργατικής παραγωγικότητας στην ΕΣΣΔ. Από το όνομά του γεννήθηκε ο όρος «σταχανοφισμός», που αρχικά σήμαινε τη βελτίωση και ορθολογικοποίηση της εργασίας, αλλά αργότερα ταυτίστηκε με την υπερβολική και καταναγκαστική εργασία στο όνομα της κομματικής προόδου.
Γεννημένος στις 3 Ιανουαρίου 1906 στη Λουγκοβίγια της Ρωσίας, προερχόταν από φτωχή οικογένεια και εργάστηκε από νεαρή ηλικία στα ανθρακωρυχεία. Κατά το δεύτερο Πενταετές Σχέδιο (1933–1937) του Ιωσήφ Στάλιν, η Σοβιετική Ένωση επιδίωκε να αυξήσει ριζικά την παραγωγικότητα, ενθαρρύνοντας την εργατική άμιλλα. Μέσα σε αυτό το κλίμα, τη νύχτα της 30ής προς 31η Αυγούστου 1935, στο ορυχείο του Ίρμινο στο Ντονιέτσκ, ο 29χρονος Σταχάνοφ εξόρυξε 102 τόνους άνθρακα σε έξι ώρες, επίδοση δεκατέσσερις φορές μεγαλύτερη από τη συνηθισμένη. Το κατόρθωμα προβλήθηκε σε ολόκληρη τη Σοβιετική Ένωση και τον ανέδειξε σε λαϊκό ήρωα.
Παρότι το 1936 ξεπεράστηκε από τον Νικίτα Ιζότοφ, ο Σταχάνοφ είχε ήδη γίνει σύμβολο του σοβιετικού εργάτη. Το 1936 εισήχθη στη Βιομηχανική Ακαδημία της Μόσχας και στη συνέχεια διορίστηκε διευθυντής ανθρακωρυχείου. Τιμήθηκε με ανώτατα παράσημα, όπως τα Τάγματα Λένιν και Κόκκινης Σημαίας της Εργασίας, καθώς και με τον τίτλο του Ήρωα της Σοσιαλιστικής Εργασίας. Η τελευταία ημέρα του Αυγούστου καθιερώθηκε ως «Ημέρα του Ανθρακωρύχου» προς τιμήν του.
Ο Σταχάνοφ απεβίωσε στις 5 Νοεμβρίου 1977 στο Τορέζ της Ουκρανίας, σε ηλικία 71 ετών. Κατά την Περεστρόικα, ιστορικές έρευνες αμφισβήτησαν τα κατορθώματά του, υποστηρίζοντας ότι αποτελούσαν προπαγανδιστική επινόηση του σταλινικού καθεστώτος. Παρ’ όλα αυτά, το όνομά του έμεινε στην ιστορία ως σύμβολο της εργατικής ηθικής και του σοβιετικού ιδεώδους της παραγωγικότητας.
—————————————————————————————
Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia
