Γέγονε την 17η Οκτωβρίου


...

Ο γέγονε… Γέγονε |


Γεγονότα

 

1814  – Εννέα άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από ζυθοπλημμύρα στο Κεντρικό Λονδίνο. Προκλήθηκε όταν διερράγη μία μεγάλη δεξαμενή με μπύρα στη ζυθοποιία «Μάιοξ» και το περιεχόμενό της χύθηκε στο δρόμο, με αποτέλεσμα να πλημμυρίσουν πολλά από τα παρακείμενα σπίτια, σε μία από τις φτωχογειτονιές της αγγλικής πρωτεύουσας.

Το περιστατικό εκτυλίχθηκε στη διασταύρωση των οδών Τότεναμ Κορτ και Όξφορντ, στο δυτικό άκρο (West End) του Κεντρικού Λονδίνου. Εκεί υπήρχε από το 1764 η έδρα της ζυθοποιίας Μάιοξ (Meux), ιδιοκτησίας του σερ Χένρι Μάιοξ, βουλευτή του Συντηρητικού Κόμματος. Το εργοστάσιο, που παρήγαγε κυρίως μαύρη μπύρα (porter), δέσποζε μιας φτωχογειτονιάς, που ανήκε στην ενορία του Αγίου Αιγιδίου των Αγρών (St Giles in the Fields).

Στις 6 το απόγευμα της 17ης Οκτωβρίου 1814, μία μεγάλη ξύλινη δεξαμενή, ύψους έξι μέτρων, που περιείχε 600 τόνους μπύρας, διερράγη λόγω παλαιότητας και προκάλεσε αλυσιδωτά τη θραύση και άλλων μικρότερων δεξαμενών. Το κύμα, που έμοιαζε με τσουνάμι, γκρέμισε έναν από τους τοίχους του εργοστασίου και περίπου 1.500 τόνοι μπύρας ξεχύθηκαν με ορμή στο δρόμο. Η βοή ακούστηκε μέχρι και οκτώ χιλιόμετρα μακρύτερα, σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής. Στο διάβα του, το ζυθοτσουνάμι παρέσυρε δύο φτωχόσπιτα και προκάλεσε την κατάρρευση του τοίχου μιας παμπ, παγιδεύοντας στα ερείπιά του τη 14χρονη σερβιτόρα Έλινορ Κούπερ.

 

1854 – Οι Σύμμαχοι (Άγγλοι, Γάλλοι, Τούρκοι) πολιορκούν τη Σεβαστούπολη, την οποία υπερασπίζεται ο Ρωσικός Στρατός, κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου. Μετά την απόβαση των συμμάχων στην Ευπατορία της Κριμαίας, οι στρατοί αντιμετώπισαν τον ρωσικό στρατό για πρώτη φορά στη μάχη του ποταμού Άλμα στις 20 Σεπτεμβρίου, όπου παρά τις δεσπόζουσες θέσεις που κατέλαβαν, οι 33,000 Ρώσοι ηττήθηκαν από τους 60,000 συμμάχους και διασκορπίστηκαν. Μεταξύ τους κι ο αρχιστράτηγος, πρίγκηπας Μέντσινκωβ, που έφυγε αφήνοντας το επιτελείο του στην Σεβαστούπολη.

Η τελευταία, φαινόταν ανυπεράσπιστη, αφού πέρα από 4,500 πολιτοφύλακες και μια ναυτική δύναμη δεν είχε τακτικό στρατό να την υποστηρίξει. Σε ελάχιστο χρόνο, οι ναύαρχοι Βλαντίμηρ Κορνίλωφ και Παβέλ Ναχίμωφ περιχαράκωσαν την πόλη, οργάνωσαν τις χερσαίες οχυρώσεις της, βύθισαν τον στόλο τους (9 κύρια πολεμικά και 6 μικρότερα ατμόπλοια) στην είσοδο του κόλπου φράζοντας τη διέλευση για τον εχθρικό στόλο ενώ μετέφεραν το πυροβολικό των πλοίων και τα πληρώματα στις πυροβολαρχίες ξηράς.

Στις 5/17 Οκτωβρίου ξεκίνησε ο βομβαρδισμός από τις γαλλικές και βρετανικές πυροβολαρχίες (περί τα 120 κανόνια) που έλαβαν αμέσως απάντηση από 360 περίπου ρωσικά πυροβόλα από υπερυψωμένες θέσεις. Ο βομβαρδισμός είχε σαν αποτέλεσμα να σιγήσουν τα γαλλικά και βρετανικά πυροβόλα και οι σύμμαχοι να αναθεωρήσουν τη στρατηγική τους. Μεγάλη απώλεια της πρώτης μέρας ήταν ο ναύαρχος Κορνίλωφ που έπεσε στο κανονιοστάσιο «Μαλαχώφ».

 

1915 – Στις 16 Οκτωβρίου 1915 η Μεγάλη Βρετανία προσφέρει την Κύπρο στην Ελλάδα με αντάλλαγμα την συμμετοχή της Ελλάδας στον Α! Παγκόσμιο Πόλεμο εναντίον των Γερμανών, των Τούρκων και των Βουλγάρων. Τότε η Ελλάδα βρισκόταν στην καρδιά του εθνικού διχασμού και η κυβέρνηση Ζαΐμη απέρριψε την προσφορά στις 17 Οκτωβρίου 1915. Αξίζει όμως να δούμε τι διαδραματιζόταν τότε στην Ελλάδα.

Οι φιλοβασιλικοί κύκλοι, με εκπρόσωπο τον Ίωνα Δραγούμη και το στρατιωτικό επιτελείο του Ιωάννη Μεταξά, υποστήριζαν τον γερμανοαυστριακό άξονα, όπως και ο φιλογερμανός βασιλιάς Κωνσταντίνος. Η στάση τους αυτή οδήγησε τον Ελευθέριο Βενιζέλο, που στήριζε τον αγγλογαλλικό συνασπισμό, σε παραίτηση, με διάδοχο τον Ζαΐμη, ο οποίος απέρριψε την αγγλική πρόταση παραχώρησης της Κύπρου. Έτσι η Ελλάδα απέφυγε προσωρινά τον πόλεμο, χάνοντας όμως μια ιστορική ευκαιρία. Η ρήξη Βενιζέλου και παλατιού είχε βαθιές ρίζες, ήδη από τους αγώνες για την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.

Αν η χώρα είχε συμμετάσχει έγκαιρα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό των Συμμάχων, η Κύπρος πιθανότατα θα ενωνόταν με την Ελλάδα. Παρά τη μεταγενέστερη εμπλοκή και τις διαβεβαιώσεις του Βενιζέλου προς τους Άγγλους, η Μεγαλόνησος παρέμεινε υπό βρετανική κατοχή. Οι Κύπριοι, με υπομνήματα και τηλεγραφήματα, ζητούσαν από τον Βενιζέλο να προωθήσει την ένωσή τους, ενώ το 1920 αντιπροσωπεία τους, με επικεφαλής τον Αρχιεπίσκοπο Κύριλλο Γ΄, μετέβη στο Λονδίνο και το Παρίσι χωρίς αποτέλεσμα.

Παρά τις δηλώσεις του Λόυντ Τζορτζ το 1919 περί πρόθεσης παραχώρησης της Κύπρου, η βρετανική κυβέρνηση υποχώρησε τελικά στις πιέσεις του Φόρειν Όφις και του στρατιωτικού επιτελείου. Η Κύπρος παρέμεινε για τη Βρετανία στρατηγικό οχυρό στη Μέση Ανατολή, και η υπόσχεση ένωσης δεν εκπληρώθηκε ποτέ.

 

1937 – Τα τρίδυμα ανιψάκια του Ντόναλντ Ντακ -Χιούι, Λιούι, Ντιούι- εμφανίζονται για πρώτη φορά σε κόμικ στριπ. Τρία ανθρωπόμορφα παπάκια, ανηψάκια του Ντόναλντ Ντακ, που ανήκουν στον κόσμο των ηρώων της Ντίσνεϊ. Είναι τρίδυμα και ξεχωρίζουν μόνο από το χρώμα των καπέλων τους: κόκκινο για τον Χιούι, πράσινο για τον Λιούι και μπλε για τον Ντιούι.

Οι Χιούι, Λιούι και Ντιούι (Huey, Louie, Dewey) γεννήθηκαν από το πενάκι του αμερικανού σχεδιαστή Άλ Ταλιαφέρο (1905–1969) με τη συνεργασία του σεναριογράφου Τεντ Όσμπορν (1900–1968). Τα ονόματά τους εμπνεύστηκαν από τον λαϊκιστή πολιτικό Χιούι Λονγκ, τον ναύαρχο Τζορτζ Ντιούι και τον κομίστα Λούι Σμιτ. Πρωτοεμφανίστηκαν σε εφημεριδικό κόμικ στις 17 Οκτωβρίου 1937 και ένα χρόνο αργότερα έκαναν το κινηματογραφικό τους ντεμπούτο στο Donald’s Nephews (Τα ανήψια του Ντόναλντ), στις 15 Απριλίου 1938.

Τα τρία παπάκια είναι γιοι της Ντέλα Ντακ, δίδυμης αδελφής του Ντόναλντ. Από μικρά ήταν ατίθασα και γεμάτα ενέργεια, προκαλώντας πονοκέφαλο στους γονείς τους. Μια σκανδαλιά με πυροτέχνημα έστειλε τον πατέρα τους στο νοσοκομείο, κι έτσι η μητέρα τους τα έστειλε προσωρινά στον θείο τους, τον Ντόναλντ, στη Λιμνούπολη — όπου και έμειναν για πάντα. Παρά τις σκανταλιές τους, έγιναν αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του και συχνά τον βοηθούν με τη λογική και την εξυπνάδα τους να ξεπερνά τις αναποδιές.

Γενναία, τίμια και ευρηματικά, τα τρία ανιψάκια αποτελούν τη φωνή της λογικής απέναντι στην παρορμητικότητα του Ντόναλντ και του θείου Σκρουτζ. Είναι υπερήφανα μέλη της Λέσχης Μικρών Εξερευνητών, με αποστολή την προστασία της φύσης και των αδυνάτων. Οδηγός τους είναι το περίφημο Βιβλίο των Μικρών Εξερευνητών, που περιέχει γνώσεις για κάθε πιθανό θέμα.

 

Γεννήσεις

 

1915 – Άρθουρ Μίλερ (Arthur Asher Miller, 17 Οκτωβρίου 1915 – 10 Φεβρουαρίου 2005) ήταν ένας από τους κορυφαίους Αμερικανούς θεατρικούς συγγραφείς. Τα έργα του ασκούσαν κριτική στις Ηνωμένες Πολιτείες, την κυβέρνηση και τον τρόπο ζωής των κατοίκων της, ενώ εξέθεταν και τα ψεγάδια του λεγόμενου “Αμερικανικού ονείρου”, κάτι για το οποίο είχε δεχτεί κριτική στις ΗΠΑ.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο βιογράφος του, Μάρτιν Γκότφριντ, “σπάνια ένας καλλιτέχνης έχει δεχτεί τόσες πολλές επιθέσεις και συκοφαντίες στην πατρίδα του και ταυτόχρονα έχαιρε βαθιάς εκτίμησης σε όλον τον κόσμο”.

Η καθιέρωση του ήρθε με το κλασσικό έργο «Ο Θάνατος του Εμποράκου», σημείο αναφοράς του θεάτρου του 20ού αιώνα, ίσως το καλύτερό του έργο κατά τους ειδικούς, μια ιστορία για μια μικροαστική Αμερικανική οικογένεια που συνεθλίβη υπό το βάρος του Αμερικανικού καπιταλισμού. Κατά σύμπτωση, η 10η Φεβρουαρίου, ημερομηνία θανάτου του, ήταν η 56η επέτειος από την πρεμιέρα του έργου αυτού.

Είχε πέσει θύμα του μακαρθισμού, καθώς καταδικάστηκε επειδή αρνήθηκε να καταδώσει συναδέλφους του με κομμουνιστική δράση στην Επιτροπή Αντι-Αμερικανικών Δραστηριοτήτων. Παρ’ όλο που ενστερνίστηκε ιδέες της αριστεράς και σχετιζόταν με άτομα του Κομμουνιστικού Κόμματος, αρνήθηκε ότι ήταν ποτέ μέλος του. Επίσης, αν και δεν υπήρξε θρησκευόμενος, απέκτησε συνείδηση της εβραϊκής του ταυτότητας, αντιμετωπίζοντας τον αντισημιτισμό των προπολεμικών χρόνων και το Ολοκαύτωμα στη συνέχεια.

«Ήταν βράχος και έμοιαζε με βράχο, εννοώ ότι και η φυσική παρουσία του ήταν επιβλητική», είχε δηλώσει για τον Μίλερ ο θεατρικός συγγραφέας Χάρολντ Πίντερ στην είδηση του θανάτου του. «Ήταν ηγέτης… Απόλυτα ανεξάρτητος, με μια αταλάντευτη κριτική ευφυΐα». Κυρίως μαζί με τον Τένεσι Ουίλιαμς και λιγότερο με τον Ευγένιο Ο’Νιλ, ο Μίλερ θεωρούνταν ένας από τους πιο γνωστούς και επιτυχημένους Αμερικανούς συγγραφείς μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

 

1979 – Αλέξανδρος Νικολαΐδης. Ήταν Έλληνας αθλητής του τάε κβον ντο, μέλος του σωματείου «Μέγας Αλέξανδρος» Θεσσαλονίκης και ένας από τους κορυφαίους εκπροσώπους του αθλήματος στη χώρα. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 17 Οκτωβρίου 1979 και ο πατέρας του ήταν επίσης πρωταθλητής στο τάε κβον ντο. Ξεκίνησε την ενασχόληση με το άθλημα σε ηλικία τριών ετών, ενώ σπούδασε Φυσική Αγωγή στο ΑΠΘ. Παράλληλα υπηρέτησε ως πυροσβέστης.

Η πρώτη του συμμετοχή σε Ολυμπιακούς Αγώνες έγινε στο Σίδνεϊ το 2000, όπου τραυματίστηκε και έμεινε εκτός αγωνιστικής δράσης για δύο χρόνια. Επανήλθε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, κατακτώντας το αργυρό μετάλλιο στην κατηγορία +80 κιλών, ηττημένος στον τελικό από τον Νοτιοκορεάτη Μουν Τάε-σονγκ. Το 2008 αναδείχθηκε χρυσός στο Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα στη Ρώμη, ενώ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου κατέκτησε ξανά το αργυρό μετάλλιο στον τελικό των +80 κιλών, χάνοντας από τον Νοτιοκορεάτη Τσα Τονγκ-Μιν με 5-4. Το 2012 στο Λονδίνο ήταν ο σημαιοφόρος της ελληνικής αποστολής, χωρίς όμως να καταφέρει διάκριση. Στο Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα στην Αγία Πετρούπολη κατέκτησε χάλκινο μετάλλιο στην κατηγορία +87 κιλών.

Προπονητής του ήταν ο Κώστας Τζιδημόπουλος, ενώ το 2008 αναδείχθηκε κορυφαίος Έλληνας αθλητής από τον ΠΣΑΤ με 1.875 ψήφους. Μεταξύ των διακρίσεών του συγκαταλέγονται πολυάριθμα μετάλλια σε διεθνείς διοργανώσεις. Τον Μάρτιο του 2019 ξεκίνησε πολιτική δραστηριότητα ως υποψήφιος με τον ΣΥΡΙΖΑ και αργότερα έγινε αναπληρωτής εκπρόσωπός του. Απεβίωσε στις 14 Οκτωβρίου 2022 σε ηλικία 42 ετών από τον σπάνιο τύπο καρκίνου NUT, αφήνοντας πίσω του τεράστια αθλητική κληρονομιά.

 

Θάνατοι

 

1920 – Τζον Ριντ. Ήταν Αμερικανός ποιητής και δημοσιογράφος. Απόφοιτος του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, ο Ριντ εργάσθηκε αρχικά στο περιοδικό American Magazine. Επέδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις σοσιαλιστικές ιδέες, τις οποίες ενστερνίσθηκε, ενώ διακρίθηκε για σειρά άρθρων του σχετικά με τη Μεξικανική επανάσταση και τον ηγέτη της Πάντσο Βίλα (1914).

Το 1917 νυμφεύθηκε τη Λουΐζ Μπράιντ. Το ζεύγος ταξίδεψε στη Ρωσία, όπου ο Ριντ κάλυψε δημοσιογραφικά την Οκτωβριανή Επανάσταση. Ο Ριντ ήταν από τους πρωτεργάτες της ίδρυσης του Εργατικού Κομμουνιστικού Κόμματος των ΗΠΑ, αλλά και δημιουργός του έργου Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο, το οποίο αναφέρεται στην επανάσταση των μπολσεβίκων.

Το 1919 κατηγορήθηκε από τις αμερικανικές αρχές για ανταρσία, κατάφερε να διαφύγει στην ΕΣΣΔ, όπου και πέθανε από τύφο, τρεις ημέρες πριν συμπληρώσει τα 33 του χρόνια. Η κηδεία του έγινε με μεγάλες τιμές και τάφηκε στην Κόκκινη Πλατεία.

 

1981 – Λίνα Τσαλδάρη (1887 – 17 Οκτωβρίου 1981) ήταν Ελληνίδα πολιτικός και η πρώτη γυναίκα υπουργός σε ελληνική κυβέρνηση, στα μέσα της δεκαετίας του 1950.

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1887 και υπήρξε κόρη του ιστορικού και πρωθυπουργού Σπυρίδωνα Λάμπρου και της Άννας Μπαλάνου, αδελφής της Λουκίας Μπαλάνου (συζύγου Αντωνίου Ζυγομαλά). Το 1919 παντρεύτηκε τον Παναγή Τσαλδάρη. Μετά τον θάνατο του συζύγου της ανέπτυξε κοινωνική δράση ως πρόεδρος του ΠΙΚΠΑ. Το 1952 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην Επιτροπή της Θέσης της Γυναίκας του ΟΗΕ, που πίεζε προς την κατεύθυνση της ισότητας.[2]

Το 1956 και το 1958 εκλέχτηκε βουλευτής με το ψηφοδέλτιο της ΕΡΕ. Από τις 29 Φεβρουαρίου του 1956 μέχρι στις 5 Μαρτίου του 1958[3] χρημάτισε υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας στη δεύτερη κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή.

Πέθανε από εγκεφαλικό επεισόδιο, μία ημέρα πριν τη διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών του 1981, στις 17 Οκτωβρίου.

 

————————————————————————
Πηγές: sansimera.gr, el.wikipedia