...
Ο γέγονε… Γέγονε |
Γεγονότα
1807 – Το «Κλέρμον». Στις 17 Αυγούστου 1807, η Νέα Υόρκη έγινε μάρτυρας ενός τεχνολογικού θαύματος που έμελλε να αλλάξει για πάντα τη ναυσιπλοΐα. Το ατμόπλοιο Clermont του Ρόμπερτ Φούλτον ξεκίνησε το παρθενικό του ταξίδι στον ποταμό Χάτσον, γράφοντας ιστορία. Ο Φούλτον, σε συνεργασία με τον Ρόμπερτ Λίβινγκστον –ο οποίος είχε εξασφαλίσει το μονοπώλιο της ατμοκίνητης ναυσιπλοΐας στα νερά της Νέας Υόρκης– σχεδίασε και κατασκεύασε το σκάφος με την προϋπόθεση ότι θα έπιανε ταχύτητα τουλάχιστον τεσσάρων μιλίων την ώρα.
Το Clermont, που αρχικά χλευάστηκε από τους περαστικούς ως “η τρέλα του Φούλτον”, απέδειξε γρήγορα την αξία του. Στις 17 Αυγούστου, με καύσιμο πευκόξυλο, απέπλευσε από το Μανχάταν μεταφέροντας εκλεκτούς καλεσμένους. Μέσα σε 32 ώρες διέσχισε 150 μίλια και έφτασε στο Όλμπανι, ενώ το ταξίδι της επιστροφής διήρκεσε μόλις 30 ώρες. Για τα δεδομένα της εποχής, επρόκειτο για κατόρθωμα που προκάλεσε ενθουσιασμό.
Μετά την επιτυχία του πρώτου πλου, το πλοίο υπέστη βελτιώσεις: κατασκευάστηκαν καμπίνες για τους επιβάτες, προστέθηκε στέγαστρο πάνω από τη μηχανή και καλύμματα στους τροχούς, ώστε να προστατεύονται οι ταξιδιώτες από τον ψεκασμό. Πολύ σύντομα το Clermont καθιερώθηκε σε τακτικά δρομολόγια Νέα Υόρκη–Όλμπανι, μεταφέροντας έως και εκατό επιβάτες κάθε φορά, με το ταξίδι μετ’ επιστροφής να ολοκληρώνεται σε τέσσερις ημέρες.
Ο Ρόμπερτ Φούλτον, πρωτοπόρος μηχανικός και εφευρέτης που είχε ήδη εργαστεί σε Αγγλία και Γαλλία σε έργα καναλιών και ακόμη και στην κατασκευή υποβρυχίου, καθιερώθηκε έτσι ως μία από τις κορυφαίες μορφές της πρώιμης αμερικανικής τεχνολογίας. Το Clermont δεν ήταν απλώς ένα πλοίο· ήταν το σύμβολο μιας νέας εποχής στις μεταφορές και την οικονομία της Αμερικής.
1833 – Με βασιλικό διάταγμα απαγορεύεται η κυκλοφορία τουρκικών νομισμάτων στην Ελλάδα. Στις αρχές του 19ου αιώνα, η υπόδουλη Ελλάδα ζούσε μέσα σε ένα νομισματικό χάος. Το επίσημο τουρκικό γρόσι και οι υποδιαιρέσεις του, οι παράδες, είχαν χάσει την αξία και την αξιοπιστία τους λόγω συνεχών νοθειών στο ασήμι. Οι έμποροι, που δραστηριοποιούνταν κυρίως στη Μεσόγειο, είχαν σχεδόν εγκαταλείψει το γρόσι και συναλλάσσονταν πλέον με ξένα νομίσματα, τα οποία, χάρη στη σταθερότητα χρυσού και ασημιού που περιείχαν, απέκτησαν κύρος και χρησιμοποιούνταν ευρέως.
Μέσα σε αυτή τη νομισματική αναρχία, ο Ιωάννης Καποδίστριας θέλησε να δώσει στην επαναστατημένη Ελλάδα το πρώτο της εθνικό νόμισμα. Στη Δ΄ Εθνοσυνέλευση στο Άργος, τον Ιούλιο του 1829, πρότεινε την κοπή του αργυρού «Φοίνικα», που θα υποδιαιρούνταν σε 100 λεπτά. Η ισοτιμία του συνδέθηκε με το ισπανικό διστήλο και τον τουρκικό παρά. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησαν τα πρώτα ασημένια κέρματα, ενώ το 1831, λόγω έλλειψης πολύτιμων μετάλλων, εκδόθηκαν για πρώτη φορά χαρτονομίσματα, τυπωμένα από την Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα που είχε ιδρύσει ο Καποδίστριας.
Η άφιξη του Όθωνα το 1833 έφερε ριζικές αλλαγές. Η βαυαρική αντιβασιλεία, ακολουθώντας μια γραφειοκρατική λογική ξένη προς την ελληνική πραγματικότητα, αποφάσισε να αντικαταστήσει τον Φοίνικα με τη Δραχμή, αναβιώνοντας το ιστορικό νόμισμα της αρχαίας Αθήνας. Στις 8 Φεβρουαρίου 1833 η Δραχμή καθιερώθηκε επίσημα, με βάρος 4,477 γραμμαρίων και υποδιαίρεση σε 100 λεπτά, όπως και ο Φοίνικας. Οι πρώτες δραχμές κόπηκαν στη Βαυαρία, ενώ τον Αύγουστο του ίδιου έτους απαγορεύτηκε και η κυκλοφορία των τουρκικών γροσιών.
Η μετάβαση στη Δραχμή σήμανε το τέλος του Φοίνικα, αλλά και της πρώτης Εθνικής Χρηματιστικής Τράπεζας, που διέκοψε τη λειτουργία της το 1834. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1836, ιδρύθηκε η νέα Εθνική Τράπεζα, θεμέλιο λίθο του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
1918 – Ιδρύεται η Εταιρεία της Θούλης, αποκρυφιστικό κίνημα για τη μελέτη της γερμανικής ιστορίας, που θα προετοιμάσει το έδαφος για την άνοδο του Ναζισμού στην εξουσία.
Προς το τέλος του 1917 ο Rudolf von Sebottendorf (Ρούντολφ φον Σεμπότεντορφ) ίδρυσε την εταιρεία στην πόλη του Μονάχου, η οποία αποτελούσε ήδη κατά τη διάρκεια του πολέμου σημαντικό κέντρο της εθνικιστικής δραστηριότητας του Παγγερμανικού Συνδέσμου (Alldeutscher Verband).
Ο ιδρυτής της εταιρείας, δηλώνει Ροδόσταυρος, Μουσουλμάνος και πιστός στον Όντιν. Είχε σχέση με το Τάγμα των Δερβίσηδων, τους Σούφι και με το Γερμανικό Τάγμα του Αγίου Δισκοπότηρου. Η εταιρεία πραγματοποίησε τα επίσημα εγκαίνιά της ταυτόχρονα με μια τελετή χειμερινού ηλιοστάσιου, τον Δεκέμβριο του 1917.
Στα μέλη της εταιρείας ανήκαν και δικηγόροι, δικαστές, πανεπιστημιακοί καθηγητές, αστυνομικοί, αριστοκράτες, γιατροί, όπως επίσης και πλούσιοι επιχειρηματίες. Εξωτερικά η εταιρεία παρουσιαζόταν ως “ομάδα μελέτης της γερμανικής αρχαιότητας”, στην πραγματικότητα όμως ήταν μια βαυαρική οργάνωση του Γερμανικού Τάγματος, εσωτερικά οργανωμένη με μασονικά πρότυπα.
Η Εταιρεία της Θούλης θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως συνωμοτικός μυστικός σύνδεσμος ρατσιστικής, και ειδικότερα αντισημιτικής φύσεως. Ο σκοπός του συνδέσμου ήταν η απόκτηση πολιτικής δύναμης και η διάδοση ρατσιστικής προπαγάνδας μέσω της στρατολόγησης όσο το δυνατόν περισσότερων μελών με επιρροή στην κοινωνία. Στην ακμή της η εταιρεία είχε πιθανώς μόνο λίγες εκατοντάδες μέλη, τα οποία όμως είχαν αξιόλογη κοινωνική επιρροή.
2004 – Ο Ηλίας Ηλιάδης κατακτά το χρυσό μετάλλιο στην κατηγορία 81 κιλών του τζούντο, στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Ο Ηλιάδης γεννήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 1986 ως Τζαρτζίλ Ζβιανταουρί) είναι Έλληνας ολυμπιονίκης, παγκόσμιος πρωταθλητής και πρωταθλητής Ευρώπης του τζούντο.
Θεωρείται ο καλύτερος Έλληνας τζουντόκα όλων των εποχών με 13 μετάλλια (8 χρυσά, 2 ασημένια, 3 χάλκινα) σε Ολυμπιακούς Αγώνες, Παγκόσμια Κύπελλα, Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα και Μεσογειακούς Αγώνες.
Το 2000, υιοθετήθηκε από τον ομοσπονδιακό προπονητή του τζούντο, Νίκο Ηλιάδη. Η οικογένεια Ηλιάδη, μικρασιατικής καταγωγής παλινοστούντες από τη Γεωργία, είχε εγκατασταθεί αρχικά στον Πελαργό και, το 1995, στο Αμύνταιο. Ο Νίκος Ηλιάδης, αργότερα ομοσπονδιακός προπονητής της ελληνικής εθνικής ομάδας τζούντο ίδρυσε την ίδια χρονιά, μαζί με τον αδελφό του Μεραμπί, τον αθλητικό σύλλογο «Φίλιππος» στον οποίο γράφτηκε και ο Ηλίας Ηλιάδης.
Ξάδελφός του είναι ο Ζουράμπ Ζβιανταουρί, “χρυσός” Ολυμπιονίκης της Αθήνας, στην κατηγορία των 90 κιλών.
Αγωνίστηκε στα 81 κιλά και πέτυχε μεγάλη νίκη στους Ολυμπιακούς της Αθήνας, στον τελικό, με ιπόν επί του Ουκρανού Ρόμαν Γκόντιουκ. Τον ίδιο χρόνο (Μάιος 2004) είχε κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στο Βουκουρέστι, στα 81 κιλά. Στους Μεσογειακούς Αγώνες της Αλμερίας του 2005 κατέκτησε (1 Ιουλίου 2005) το χρυσό μετάλλιο.
Ήταν σημαιοφόρος της ελληνικής αποστολής και αναδείχθηκε πρώτος στην κατηγορία -90κ., νικώντας με ιππόν τον Αιγύπτιο Μπεσμπάχ στον τελικό. Στις 9 Σεπτεμβρίου 2005, κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο στην κατηγορία των -90κ. του παγκοσμίου πρωταθλήματος τζούντο, στο Κάιρο. Ο τζουντόκα πέτυχε πέντε νίκες μέχρι τον τελικό,εκεί όπου κλήθηκε να αντιμετωπίσει τον Ιάπωνα «ασημένιο» Ολυμπιονίκη της Αθήνας, Χιρόσι Ιζούμι.
Γεννήσεις
1601 – Πιερ Ντε Φερμά. Ήταν Γάλλος νομικός στο κοινοβούλιο της Τουλούζης και ερασιτέχνης μαθηματικός με μεγάλη συμβολή στην ανάπτυξη του απειροστικού λογισμού. Ειδικότερα είναι γνωστός για την ανακάλυψη μιας πρωτότυπης μεθόδου υπολογισμού των ελάχιστων και μέγιστων σημείων σε καμπύλες γραμμές, η οποία είναι ανάλογη με τον τότε ακόμα άγνωστο διαφορικό λογισμό.
Επίσης είναι γνωστός και για τις έρευνές του για στη θεωρία των αριθμών, την αναλυτική γεωμετρία, τη θεωρία πιθανοτήτων και την οπτική.
Κυρίως όμως είναι γνωστός για το τελευταίο θεώρημα του Φερμά, το οποίο περιέγραψε σε μια μικρή σημείωση στο βιβλίο Αριθμητικά του Διόφαντου.
Μαζί με τον Ρενέ Ντεκάρτ ο Φερμά θεωρείται ένας από τους δύο κορυφαίους μαθηματικούς του πρώτου ημίσεος του 17ου αιώνα. Σύμφωνα με τον συγγραφέα Πίτερ Μπερνστάιν (Peter L. Bernstein) στο βιβλίο του Against the Gods (Ενάντια στους Θεούς) ο Φερμά ήταν μαθηματικός σπάνιας νοητικής δύναμης: Αναδείχτηκε σε θεμελιωτή της Αναλυτικής Γεωμετρίας, συνέβαλε στην αρχική διαμόρφωση του ολοκληρωτικού λογισμού έκανε έρευνες επί του “βάρους της Γης” και εργάστηκε επί της Οπτικής και της διάθλασης του φωτός. Στην εκτεταμένη αλληλογραφία του με τον Πασκάλ θέτουν από κοινού τη βάση της θεωρίας πιθανοτήτων. Όμως, το σημαντικότερο επίτευγμά του σημειώνεται στη θεωρία των αριθμών.
1938 – Θεόδωρος Πάγκαλος. Γεννήθηκε στην Ελευσίνα στις 17 Αυγούστου 1938 και είναι γιος του Αντιπτέραρχου της Πολεμικής Αεροπορίας Γεωργίου Πάγκαλου που διετέλεσε Υπαρχηγός ΓΕΑ.
Από την πλευρά του πατέρα του είναι ανιψιός του Αντιναυάρχου του Πολεμικού Ναυτικού Θησέα Παγκάλου και εγγονός του ομώνυμου στρατηγού και δικτάτορα Θεόδωρου Δ. Πάγκαλου. Αποφοίτησε από το Βαρβάκειο Γυμνάσιο Αθηνών.
Σπούδασε Νομική και Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης ανακηρύσσεται το 1973 διδάκτορας των Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Παρισιού (Πάνθεον-Σορβόννη).
Από το 1969 έως το 1978 εργάστηκε ως ερευνητής στο ίδιο Πανεπιστήμιο και κατόπιν ορίστηκε Διευθυντής του Ινστιτούτου Οικονομικής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου. Συμμετείχε στον αντιδικτατορικό αγώνα και το 1968 το δικτατορικό καθεστώς του αφαίρεσε την ελληνική ιθαγένεια, την οποία επανέκτησε μετά τη Μεταπολίτευση.
Θάνατοι
1850 – Χοσέ ντε Σαν Μαρτίν. Γεννήθηκε το 1778 στο Γιαπεγιού της Αργεντινής από οικογένεια κρεολών Ισπανών ευγενών, όπου λίγα χρόνια μετά την γέννησή του εγκαταστάθηκαν στην Ισπανία. Το 1791 κατατάχθηκε στον ισπανικό στρατό και διακρίθηκε στους πολέμους εναντίον του Μέγα Ναπολέοντα. Το 1811, ως αντισυνταγματάρχης, επέστρεψε στην Αργεντινή όπου έλαβε μέρος στον επαναστατικό αγώνα για την εκδίωξη των Ισπανών από την χώρα. Μετά την νικηφόρα μάχη του Σαν Λορένσο (1813), ανέλαβε την ηγεσία του επαναστατικού στρατού της Αργεντινής και συνέβαλε αποφασιστικά στην πλήρη επικράτηση του αγώνα.
Ο Σαν Μαρτίν κατέβαλε ιδιαίτερες προσπάθειες για την οργάνωση γενικότερου στρατηγικού σχεδίου για την επέκταση του απελευθερωτικού αγώνα και στις γειτονικές ισπανοκρατούμενες περιοχές, που θα μπορούσε να οδηγήσει και σε πολιτική και εθνική ενοποίηση των λαών της Νότιας Αμερικής. Στα πλαίσια της προσπάθειας αυτής, ο Σαν Μαρτίν οργάνωσε ισχυρές δυνάμεις, από Αργεντίνους και Χιλιανούς που πέρασε τις Άνδεις (Ιανουάριος-Φεβρουάριος 1817) και κατόρθωσε να νικήσει τους Ισπανούς στην μάχη στο Τσακαμπούκο, τον ίδιο χρόνο, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για την ανεξαρτησία της Χιλής. Αμέσως μετά στράφηκε προς το Περού και με την βοήθεια του χιλιανού στόλου, απελευθέρωσε την Λίμα (Ιανουάριος 1821). Για ένα διάστημα διατέλεσε προσωρινός κυβερνήτης του Περού, και εφάρμοσε πρωτοποριακές μεταρρυθμίσεις για την εποχή, όπως κατάργηση της δουλείας και βελτίωση της ζωής των εκεί Ινδιάνων.
Το 1822 ο Σαν Μαρτίν συναντήθηκε με τον Βενεζουελανό απελευθερωτή Σιμόν Μπολιβάρ, στον Ισημερινό αλλά δεν κατάφεραν να συντονίσουν τον στρατηγικό και την πολιτική τους, στα πλαίσια ενός κοινού απελευθερωτικού αγώνα και οι συζητήσεις κατέληξαν σε αποτυχία. Ως συνέπεια αυτής της αποτυχίας, όπως και άλλων διαφορών που είχαν ανακύψει στο επαναστατικό στρατόπεδο της Αργεντινής, ο Σαν Μαρτίν παραιτήθηκε, την 20 Σεπτεμβρίου 1822 και αυτοεξορίστηκε στις Βρυξέλλες του Βελγίου (1824). Πέθανε στην Βουλώνη της Γαλλίας. Σήμερα τιμάται ως εθνικός ήρωας στην Αργεντινή.
1969 – Λούντβιχ Μις Βαν Ντερ Ρόε. Ο Λούντβιχ Μις φαν ντερ Ρόε, μια από τις πιο εμβληματικές μορφές της σύγχρονης αρχιτεκτονικής, γεννήθηκε στο Άαχεν και από μικρός βρέθηκε στον κόσμο της οικοδομής, δουλεύοντας στην επιχείρηση του πατέρα του. Στα 19 του μετακόμισε στο Βερολίνο, όπου ξεκίνησε ως σχεδιαστής επίπλων και σύντομα μαθητεύει δίπλα στον διάσημο Πέτερ Μπέρενς, γνωρίζοντας προσωπικότητες όπως ο Βάλτερ Γκρόπιους και ο Λε Κορμπυζιέ. Ο νεαρός τότε Μις, βαθιά επηρεασμένος από τον εξπρεσιονισμό, άρχισε να διαμορφώνει το δικό του αρχιτεκτονικό όραμα.
Το 1921 αναλαμβάνει την ηγεσία της πρωτοποριακής «Ομάδας του Νοέμβρη», ζητώντας ριζική ρήξη με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Εκείνη την εποχή πειραματίζεται με τις πρώτες του γυάλινες κατασκευές, εγκαινιάζοντας τη σχολή του “skin and bones”, που αργότερα θα τον καθιερώσει. Το 1928-29 σχεδιάζει το εμβληματικό Γερμανικό Περίπτερο στη Διεθνή Έκθεση της Βαρκελώνης, ενώ το 1930, με πρόταση του Γκρόπιους, αναλαμβάνει τη διεύθυνση του Μπάουχαους. Δύο χρόνια αργότερα, το σχολείο κλείνει υπό την πίεση των ναζί, περιορίζοντας και τις δικές του δυνατότητες στη Γερμανία.
Το 1938 ο Μις φαν ντερ Ρόε μεταναστεύει στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου αναλαμβάνει το Illinois Institute of Technology στο Σικάγο. Εκεί σχεδιάζει μερικά από τα πιο εμβληματικά κτίρια της σύγχρονης αμερικανικής αρχιτεκτονικής, δίνοντας ταυτότητα στη γλώσσα του ατσαλιού και του γυαλιού. Στα τέλη της καριέρας του επιστρέφει στη Γερμανία για να ολοκληρώσει τη Νέα Εθνική Πινακοθήκη του Βερολίνου (1965-68), έργο-ορόσημο του μινιμαλισμού του.
Μαζί με τον Γκρόπιους και τον Λε Κορμπυζιέ, ο Μις θεωρείται θεμελιωτής της μοντέρνας αρχιτεκτονικής. Η καθαρότητα των γραμμών, οι αρμονικές αναλογίες και η σύνδεση του ανθρώπινου έργου με τη φύση παραμένουν μέχρι σήμερα τα στοιχεία που τον κατατάσσουν στους αληθινούς δασκάλους της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής.
————————————————————————
Πηγές: sansimera.gr, el.wikipedia

